E-book details

Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej

Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej

Michał Klubiński

Ebook

Monografia aktywności wybitnego polskiego dyrygenta-modernisty – Bohdana Wodiczki (1911–1985), autora wszechstronnego wskrzeszenia Teatru Wielkiego w Warszawie po II wojnie światowej, bezkompromisowego i zarazem naznaczonego tragizmem propagatora muzyki XX wieku.

 

Praca omawia działalność dyrygenta, niemniej należy do gatunku szerzej traktującego tę działalność artystyczną, przejawiającą się nie tylko w samych koncertach, lecz w całości życia muzycznego. Stąd przedmiotem książki związanym z postacią Bohdana Wodiczki stają się: wielkie wzory muzyczne, życie muzyczne metropolii europejskich, zainteresowanie duchowym znaczeniem wybranej muzyki, sympatia dla nowoczesności języka wykonawczego, nowoczesność języka wykonawczego w prymacie konstrukcji dzieła, odkrywanie muzyki dawnej, uznanie dla idei kanonu muzyki XX wieku i muzyki dawnej, uznanie konieczności starań o nowego słuchacza i nową świadomość estetyczną, własna aksjologia muzyczna, uznanie wartości muzycznych dla poczucia wspólnoty w ramach kultury muzycznej, równouprawnienie różnorodnych, świadomie uznanych gatunków muzycznych, świadomość punktów przecięcia się koncepcji muzycznych z ideologiami i przyjętymi rolami społecznymi artystów. Tak rozumiany świat intelektualny artysty-wykonawcy należy w Polsce do rzadkości, a tym samym staje się cennością, o którą kultura muzyczna winna zabiegać i którą winna podejmować już w następnej epoce, po tej, do której sam artysta przynależał.

Prof. dr hab. Michał Bristiger
Komitet Nauk o Sztuce PAN


Praca ma duże walory dokumentacyjne, obok dokonań indywidualnych dyrygenta otrzymujemy też historię recepcji w Polsce twórczości muzycznej tak symfonicznej, jak operowej. Preferencje dyrygenta w kierunku dzieł nowych, pochodzących z warsztatów najwybitniejszych kompozytorów XX wieku, zderzały się nierzadko z polityką kulturalną PRL i jej oporami wobec Europy Zachodniej czy z natury konserwatywną publicznością filharmoniczną. Niemniej książka pokazuje, że wybitna osobowość i talent artysty oraz sztuka dźwięku, a także teatru (w operze) pozostawia na boku lub neutralizuje niekorzystne uwarunkowania polityczne, co więcej, może nawet w sposób, który nazwałbym z francuska brillant, wykorzystać mecenat państwa do promocji nowatorskiej twórczości muzycznej. W tym sensie opracowanie znajdzie uznanie nie tylko wśród muzykologów, lecz także u historyków i kulturoznawców, ponieważ ukazuje rangę wybitnej jednostki w kształtowaniu ogólnej kultury artystycznej oraz jej indywidualny wpływ na świadomość społecznego funkcjonowania sztuki. Praca dokumentuje praktykę artystyczną ponad czy poza koniunkturą polityczną.

Prof. dr hab. Piotr Dahlig
Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego

WYKAZ SKRÓTÓW

WSTĘP

Rozdział 1 

Prolog. Pierwsze doświadczenia muzyczne. Lata nauki i studiów

1.1. Rodzina. Początkowe kształcenie muzyczne w Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina (1926–1929) w Warszawie oraz w stołecznym Państwowym Konserwatorium Muzycznym (1929–1932)

1.2. Kontakt z europejską awangardą muzyczną. Studia kompozycji i dyrygentury w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Pradze (1932–1936)

1.3. Powrót do Polski. Studia kompozycji i dyrygentury w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie (1936–1939)

Rozdział 2 

Interludium. Lata okupacji

Rozdział 3

Faza pierwsza. Udział w odbudowie życia muzycznego po wojnie

3.1. Pozytywista z sentymentem do nowoczesności. Współtwórca i I Dyrygent Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku (1945–1949)

3.2. Wszechstronny kurs historii muzyki. Kierownik Muzyczny i I Dyrygent Państwowej Filharmonii w Łodzi (1950–1951) 

Rozdział 4 

Faza druga. Bohdana Wodiczki koncepcja nowoczesnej kultury muzycznej 

4.1. Prolog. Z „moderną wyjętą spod prawa”. Kierownik Artystyczny i I Dyrygent Państwowej Filharmonii w Krakowie (1951–1955) 

4.2. Pierwsza kulminacja. Nowoczesność z nurtem odwilży. Dyrektor, Kierownik Artystyczny i I Dyrygent Filharmonii Narodowej (1955–1958) 

4.3. Druga kulminacja. Nowoczesna „korespondencja sztuk”. Dyrektor Naczelny i Artystyczny Opery Warszawskiej (1961–1965; od 1962 r. Teatr Wielki w Warszawie) 

Rozdział 5 

Faza trzecia. W muzycznym interiorze. I Dyrygent Orkiestry Symfonicznej Miasta Reykjavík (później Islandzka Orkiestra Symfoniczna), dyrygent Narodowej Orkiestry Radiowej w Reykjavíku (1960–1961, 1965–1968) 

Rozdział 6 

Faza czwarta. Muzyka w przestrzeni medialnej – nagrania – tournée do USA i Kanady. Lata współpracy z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach (1952–1953 Dyrygent; 1968–1969, 1973–1976 I Dyrygent; 1968–1969, VII–XII 1976 Kierownik Artystyczny) 

Rozdział 7 

Faza piąta. Rekapitulacja. Dyrektor i Kierownik Artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi (1977–1979). Pożegnanie z „piękną utopią” – lata ostatnie 

Rozdział 8 

Zarys repertuaru, dyskografii i wideografii Bohdana Wodiczki 

PODSUMOWANIE

BIBLIOGRAFIA 

ANEKSY 

Aneks 1. Wykaz spektakli muzycznych zrealizowanych przez Bohdana Wodiczkę w polskich i zagranicznych teatrach muzycznych 

Aneks 2. Wykaz utworów poprowadzonych przez dyrygenta na estradach koncertowych 

Aneks 3. Dyskografia i wideografia dyrygenta 

Aneks 4. Wykaz kompozycji Bohdana Wodiczki 

Aneks 5. Spis zawartości czasopisma „Opera Viva” (wyd. 1961–1963, Warszawa) 

SPIS ILUSTRACJI 

SPIS TABEL 

INDEKS OSOBOWY 

  • Title: Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej
  • Author: Michał Klubiński
  • ISBN: 9788324232956, 9788324232956
  • Date of issue: 2021-10-13
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_26bb
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS