Details zum E-Book

Jurysprudencja 17. Społeczne oraz instytucjonalne wymiary uznania w teorii Axela Honnetha

Jurysprudencja 17. Społeczne oraz instytucjonalne wymiary uznania w teorii Axela Honnetha

Marcin J. Byczyński

E-book

Celem niniejszej książki jest przeprowadzenie analizy pojęcia uznania i zrekonstruowanie różnych konceptualizacji badanego pojęcia dokonywanych przez Axela Honnetha. W toku rozważań autor identyfikuje wewnętrzne niejasności teorii uznania oraz wskazuje najważniejsze punkty ewolucji myśli Honnetha.

Jako zaplecze analityczne wykorzystano pojęcia indywidualizacji i uniwersalizacji opracowane przez Marka Jana Siemka zastosowane do usystematyzowania teorii Honnetha oraz przedstawienia propozycji rozstrzygnięć w punktach problemowych teorii. W książce wyróżniono cztery podstawowe konteksty użycia pojęcia uznania. Odnoszą się one do czterech poziomów struktury społecznej, w obrębie których Honneth dokonuje refleksji (poziom subiektywny, poziom intersubiektywnych relacji, poziom instytucjonalny i poziom wartości). Przeprowadzone badania wskazują na występowanie sprzężenia zwrotnego pomiędzy tymi poziomami.

Dokonane analizy umożliwiają finalnie przedstawienie syntetycznej charakterystyki różnych poziomów struktury społecznej, w ramach których stosuje się pojęcie uznania w filozofii Axela Honnetha. Skonfrontowanie ze sobą, dotąd rozproszonych w różnych publikacjach, tez dotyczących pojęcia uznania pozwoliło na dokładniejsze oddzielenie tez deskryptywnych teorii od jej tez normatywnych. Co jednak najważniejsze, analizy zawarte w tej książce pozwalają na bardziej świadome operowanie pojęciem uznania w różnych kontekstach rzeczywistości społecznej – pozwalają zwiększyć skuteczność i dynamikę inicjowanych przez nas samych, w naszych codziennych działaniach, przemian społecznych.

Wstęp  9

 

Rozdział I. Elementy filozofii Georga Wilhelma Friedricha Hegla w teorii uznania Axela Honnetha    23

Wprowadzenie     23

1.  Indywidualizacja i uniwersalizacja jako czynniki dynamizujące przemiany społeczne  28

  1. Pojęcia moralności i etyczności w ujęciu Honnetha       30
  2. Rozmycie dychotomii moralności i etyczności              38
  3. Materialny i symboliczny wymiar fenomenu uznania    45
  4. Koncepcja zdecentralizowanej autonomii      57
  5. Metodologia normatywnej rekonstrukcji       74
  6. Przesłanki teoretyczne   78
  7. Perspektywy krytyczne 82
  8. Procedura normatywnej rekonstrukcji           84
  9. Krytyka metodologii Honnetha      91
  10. Treści tożsamości jako przedmiot uznania     95

 

Rozdział II. Przejście od poziomu subiektywnego do intersubiektywnego               105

Wprowadzenie     105

  1. Model detektywistyczny               108
  2. Model konstruktywistyczny          113
  3. Problem szczerości w teorii uznania              117
  4. Patologiczne modele autorelacyjności podmiotu – podsumowanie               119
  5. Model ekspresyjny podmiotowości              124
  6. Treść subiektywnego uznania – stany mentalne i nastawienia względem otoczenia społecznego  126
  7. Subiektywne nastawienia              129
  8. Rekonstrukcja subiektywności w przestrzeni intersubiektywnej   130
  9. Pozytywna relacja z samym sobą jako warunek formalny fenomenów uznania             132
  10. Społeczne „osadzenie” podmiotowości         143
  11. Symetria uznania na poziomie subiektywnym               145
  12. Subiektywne uznawanie a uznanie jako relacja              157
  13. Rola wiedzy de se          171
  14. Przejście od poziomu intersubiektywnego do instytucjonalnego   178
    1. Warunek pierwszy – społeczne wyróżnienie kooperatywnego systemu praktyk  181
    2. Warunek drugi – normatywna symetryczna wzajemność relacji          183
    3. Warunek trzeci – pozytywny rozwój tożsamości  188
  15. Przejście od poziomu instytucjonalnego do poziomu wartości      195
  16. Umiarkowany realizm wartości     199

 

Rozdział III. Charakterystyka subiektywnego poziomu teorii uznania    211

Wprowadzenie     211

  1. Subiektywne uznawanie a uznanie jako relacja              211
  2. Upodmiotowienie a uosobienie     214
  3. Intersubiektywny poziom teorii uznania        225
  4. Charakterystyka poziomu spontanicznych relacji intersubiektywnych          229
  5. Charakterystyka poziomu instytucjonalnego 233
  6. Instytucje a kompleksy instytucji   238
  7. Systemy działania          243
  8. Charakterystyka poziomu powszechnie uznanych wartości          247

 

Zakończenie            255

 

Bibliografia            269

  • Titel: Jurysprudencja 17. Społeczne oraz instytucjonalne wymiary uznania w teorii Axela Honnetha
  • Autor: Marcin J. Byczyński
  • ISBN: 978-83-8220-723-1, 9788382207231
  • Veröffentlichungsdatum: 2021-12-17
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_29xo
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego