E-book details

Fenomen opery

Fenomen opery

Przemysław Krzywoszyński, Jan Woleński

Ebook

Tytuł Fenomen opery wskazuje nie tylko na to, że opera jest zjawiskiem, ale również sugeruje treści wartościujące. Autorzy są wielbicielami sztuki operowej i zgadzają się z opinią, że jeśli muzyka jest dobra, fabuła interesująca, śpiewacy wybitni, ich gra poprawna, a scenografia ciekawa, to spektakl operowy jest wyjątkowym widowiskiem artystycznym. Adaptując w swej analizie koncepcję dzieła literackiego stworzoną przez Romana Ingardena, autorzy pokazują, że opera jest dziełem wielowarstwowym, a jej strukturalna złożoność, np. potrzeba połączenia pięknego śpiewu z tekstem przedstawiającym fabułę, stawia szczególne wymagania kompozytorom i wykonawcom. Główna teza jest taka, że śpiew jest dominujący i jemu podporządkowane są inne elementy czy warstwy dzieła. Książka traktuje także o historii opery, a w szczególności o jej związku z wydarzeniami politycznymi i społecznymi, jak również o narodowych stylach sztuki operowej.

Rozdział 1. Krótki zarys historii opery

1.1. Camerata florencka i początki opery

1.2. Opera w XVII w. (barok)

1.3. Opera w XVIII w.

1.4. Wiek XIX – złoty wiek opery

1.5. Wiek XX – opera współczesna

Rozdział 2. Społeczna historia opery

2.1. Prolog metodologiczny

2.2. Przykład: historia nauki a historia sztuki (w sensie ogólnym)

2.3. Społeczne istnienie sztuki

2.4. Kilka użytecznych pojęć

2.5. Niektóre społeczne konteksty opery – sprawy organizacyjne i materialne

2.6. Publiczność operowa i jej rola

2.7. Jeszcze (krótko) o fonografii, filmie, radiu, telewizji, video i Internecie

2.8. Język, opera i kwestie narodowe

2.9. Opera a polityka

Rozdział 3. Struktura dzieła operowego

3.1. Wyjaśnienia wstępne

3.2. Dwa odróżnienia: czynności vs. wytwory, treści vs. przedmioty

3.3. Czynności i wytwory – problemy ontologiczne

3.4. Ingarden o dziele literackim

3.5. Wielowarstwowa koncepcja dzieła operowego

3.6. Opera a semantyka

3.7. Opera (jako wytwór) z ontycznego punktu widzenia

Rozdział 4. Rozległe dylematy libretta

4.1. Znaczenie warstwy treściowej

4.2. Opera seria i tragédie lyrique – barokowe przepisy na dobre libretto

4.3. Między librettem a oryginałem – drogi adaptacji

4.4. Trwałe idee: fatum, szczęśliwe oraz nieszczęśliwe zakończenia

4.5. Autor a librecista. Szekspir i nie-Szekspir przed Verdim

4.6. Niuanse formalne

Rozdział 5. Muzyczno-orkiestrowa warstwa dzieła operowego

5.1. Wstęp

5.2. Warstwa orkiestrowa (fragmenty samodzielne – uwertury, preludia, intermezza)

5.3. Muzyka programowa i ilustracyjna w operze

5.4. Funkcje i formy akompaniamentu. Rola wstępów do partii wokalnych oraz solowych instrumentów

5.5. Zakończenie

Rozdział 6. Opera i śpiew

6.1. Spory wokół roli głosu w operze

6.2. Kategorie głosów i ich klasyfikacja a wykonanie

6.3. Ewolucja głosów „od kastratów do tenorów” – brzmienie i percepcja

6.4. Różne formy (arie, recytatywy, monologi)

6.5. Między indywidualizmem a zbiorowością – śpiewak a ansambl i chór. Sceny i finały

6.6. Interpretacja

6.7. Język a wykonawca

6.8. Próba podsumowania

Zakończenie – apologia opery

Krótki przewodnik dyskograficzny

Bibliografia

Indeks nazwisk

  • Title: Fenomen opery
  • Author: Przemysław Krzywoszyński, Jan Woleński
  • ISBN: 978-83-242-6603-6, 9788324266036
  • Date of issue: 2022-02-10
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2cas
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS