E-book details

Russia pivot to (Southeast) Asia. Polityka Rosji wobec Azji Południowo-Wschodniej w XXI wieku

Russia pivot to (Southeast) Asia. Polityka Rosji wobec Azji Południowo-Wschodniej w XXI wieku

Małgorzata Pietrasiak

Ebook

Niniejsza monografia naukowa jest pierwszą w literaturze polskiej, która przedstawia kompleksową analizę podjętego tematu, tym samym poszerza naszą wiedzę o współczesnej polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej i jej obecności na płaszczyźnie bilateralnej i multilateralnej w Azji Południowo-Wschodniej. Zawiera także informacje o próbach rosyjskich polityków w zakresie realizacji Projektu Wielkiego Partnerstwa Euroazjatyckiego. Temat pracy nie doczekał się w polskiej literaturze naukowej kompleksowej analizy. Zwrot Federacji Rosyjskiej ku Azji, w tym Azji Południowo-Wschodniej, podyktowany był i jest względami polityki zagranicznej, tzw. wektorem wschodnim, szczególnie od czasu aneksji Krymu. Ponadto ASEAN odgrywa istotną rolę w umacnianiu poczucia podmiotowości Federacji Rosyjskiej i równowagi na międzynarodowej arenie azjatyckiej, szczególnie wobec partnera chińskiego. Temat jest jak najbardziej aktualny, ponieważ analizowana polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej wobec Azji Południowo-Wschodniej najprawdopodobniej będzie intensywnie ewoluowała w kolejnych latach, szczególnie w kontekście pogarszających się relacji Rosji z szeroko pojmowanym Zachodem.

dr hab. Robert Jakimowicz, prof. UEK

Autorka prezentuje szeroki zakres przedmiotowy zagadnień będących obecnie obszarem zainteresowań innych badaczy, omawia nowe wątki dotąd nieopracowane. Aktualność tematu jest bezsprzeczna z uwagi na rosnącą siłę Chin i dużą rolę Rosji we współczesnym świecie.

Należy ocenić bardzo pozytywnie postawione przez Autorkę cele i stosowanie różnorodnych narzędzi metodologicznych charakterystycznych dla odmiennych dyscyplin naukowych. Publikacja jest bardzo obszerna i dobrze udokumentowana źródłowo. Przyjęty układ pracy jest logiczny i jasny.

dr hab. Mieczysław Sprengel, prof. UAM

Wykaz skrótów  7

 

Wstęp   9

 

Rozdział 1. Ewolucja polityki Rosji w regionie Azji Wschodniej po zimnej wojnie. Czynniki kształtujące pozycję Rosji w regionie     21

    1. Polityka zagraniczna Rosji na początku lat 90. XX w      21

1.1.1. Zewnętrzne czynniki kształtujące politykę Rosji         21

1.1.2. Modele kreowania polityki zagranicznej w pierwszym okresie po rozpadzie ZSRR     23

    1. Mocarstwa azjatyckie w strategii rosyjskiej      25

1.2.1. Strategiczny wybór Rosji – Chiny   25

1.2.2. W kierunku przewartościowania stosunków z pozostałymi mocarstwami regionalnymi        31

    1. Rosja a organizacje regionalne             33
    2. Polityka Rosji wobec Azji Wschodniej w okresie pierwszej prezydentury Władimira Putina         37

1.4.1. Koncepcja polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej z 2000 r.              37

1.4.2. Chiny i Szanghajska Organizacja Współpracy             38

1.4.3. Inne kierunki działań dyplomacji rosyjskiej w Azji Wschodniej             40

    1. Koncepcja polityki zagranicznej Rosji po 2008 r.            42
    2. Polityka zagraniczna Rosji w drugiej dekadzie XXI w.    45

1.6.1. Russia pivot to Asia          45

1.6.2. Rosja-Japonia      50

1.6.3. Rosja-Indie          51

1.6.4. Trójkąt Rosja-Chiny-Indie 53

    1. Rosyjski Daleki Wschód – przesłanki i uwarunkowania aktywności międzynarodowej regionów Dalekiego Wschodu              57

1.7.1. Zagrożenia i szanse rozwoju Rosyjskiego Dalekiego Wschodu w XXI w. 57

1.7.2. Programy rozwoju RDW    58

 

Rozdział 2. Polityka Rosji wobec Azji Południowo-Wschodniej        69

    1. Mocne strony Azji Południowo-Wschodniej      69
    2. ASEAN i nowy regionalizm  71

2.2.1. Problemy bezpieczeństwa w regionie Azji Południowo-Wschodniej      72

2.2.2. Centralizm ASEAN            74

2.2.3. Rosyjscy eksperci o centralizmie ASEAN     75

2.2.4. ASEAN i zinstytucjonalizowane formy dialogu z państwami trzecimi   80

    1. Ewolucja stosunków Rosja-ASEAN     85
    2. Rosja-ASEAN: korzyści i bariery we wzajemnych relacjach         89

 

Rozdział 3. Tradycyjne i nowe obszary współpracy Rosji z ASEAN 95

    1. Współpraca w dziedzinie energetyki i wydobycia ropy naftowej  95

3.1.1. Przegląd podstawowych danych gospodarczych dotyczących przemysłu naftowego i gazowego Rosji i ASEAN           96

3.1.2. Współpraca z poszczególnymi państwami     99

    1. ASEAN-Rosja: kwestie bezpieczeństwa i handlu bronią 105

3.2.1. Eksperci rosyjscy o układzie sił regionalnych i zagrożeniach dla bezpieczeństwa    105

3.2.2. Konflikt na Morzu Południowochińskim       110

3.2.3. Stanowisko Rosji wobec konfliktu na Morzu Południowochińskim        115

3.2.4. Handel bronią      118

    1. Współpraca gospodarcza i handlowa    127
    2. Pozostałe dziedziny współpracy między Rosją i ASEAN              138

 

Rozdział 4. Propozycje współpracy transregionalnej           145

    1. Eurazjatycka Unia Gospodarcza           146
    2. Idea Wielkiej Eurazji              148
    3. Projekt Wielkiego Partnerstwa Eurazjatyckiego w ocenie rosyjskich ekspertów      152
    4. Wielka Eurazja a inne makroprojekty eurazjatyckie        156
    5. Jak Rosja zachęca ASEAN do Wielkiej Eurazji 163

 

Rozdział 5. Stosunki Rosji z poszczególnymi państwami ASEAN     167

    1. Rosja-Wietnam: partnerzy strategiczni 168

5.1.1. Trudny okres stosunków rosyjsko-wietnamskich         168

5.1.2. Deklaracja o partnerstwie strategicznym z Wietnamem            173

5.1.3. Nowa pragmatyka stosunków dwustronnych             176

    1. Rosja-Indonezja       182
    2. Rosja-Tajlandia        186
    3. Rosja-Filipiny          188
    4. Rosja-Birma/Mjanma             191
    5. Rosja-Singapur         193
    6. Rosja-Malezja          196
    7. Rosja-Brunei            199
    8. Rosja-Laos 200
    9. Rosja-Kambodża    201

 

Zakończenie       207

 

Wybrana bibliografia     221

 

Spis map, rysunków i tabel           229

  • Title: Russia pivot to (Southeast) Asia. Polityka Rosji wobec Azji Południowo-Wschodniej w XXI wieku
  • Author: Małgorzata Pietrasiak
  • ISBN: 978-83-8220-818-4, 9788382208184
  • Date of issue: 2022-04-12
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2oyh
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego