E-book details

Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej

Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej

praca zbiorowa

Ebook

Każda próba uchwycenia tego, czym jest i jaki ma charakter doświadczenie religijne, może być analizowana jako ujęcie pewnych szczególnych własności ludzkiego poznania, a szczególne własności poznania, które odkrywane są poprzez badanie i pojęciowy wymiar doświadczenia religijnego, mogą być rozpoznawane i badane także w innych aktach i aspektach poznania, niekoniecznie związanych z religią.

Zagadnieniem, na którym koncentrują się autorzy zawartych w tym tomie artykułów, nie jest sam fenomen religii, ale kwestie związane z możliwościami i granicami ludzkiego poznania, uchwytywanymi przez filozoficzne próby konceptualizacji doświadczenia religijnego. Ważnym punktem wyjściowym badań są dla nich prace myślicieli, dla których epistemologiczne ujęcie doświadczenia religijnego stanowiło kluczowy element strukturalny teorii filozoficznej, a byli to: S. Bułgakow, P. Florenski, S. Frank, L. Szestow, N. Bierdiajew, F. Rosenzweig, E. Levinas, A.J. Heschel oraz J.-L. Marion.              

Teksty pokazują możliwości i zakres wykorzystania modeli i struktur pojęciowych, wypracowanych w XX-wiecznych konceptualizacjach doświadczenia religijnego jako narzędzi szerzej rozumianej epistemologii. Autorzy rozszerzają w ten sposób zakres użyteczności struktur pojęciowych, wypracowanych przez XX w. filozofów religii.

Tom niniejszy jest rezultatem badań prowadzonych w latach 2015‒2018 w ramach projektu badawczego, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (nr DEC-2014/13/B/HS1/00761 z 4 grudnia 2014), Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej. Był on realizowany na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Przyczynkiem do powstania publikacji była także międzynarodowa konferencja „Epistemologia doświadczenia religijnego”, która odbyła się w Warszawie w dniach 26‒28 września 2016 r.

 

 

Przedmowa

 

Punkty wyjścia, generalia

Janusz Dobieszewski, Doświadczenie religijne – u źródeł problematyki

Bohdan Chwedeńczuk, Spór o doświadczenie religijne

Howard Wettstein, Znaczenie doświadczenia religijnego

Jakub Mach, Epistemologiczne znaczenie filozoficznych konceptualizacji doświadczenia religijnego

Stanisław Krajewski, Czy istnieje doświadczenie międzyreligijne?

Jerome Yehuda Gellman, Jeden i wiele wymiarów: wsparcie teizmu płynące z doświadczenia teistycznego.

Daniel Sobota, Fenomenologia i religia. Analiza porównawcza podobieństw strukturalnych 

Halina Rarot, Filozofia kultury wobec doświadczenia duchowego i religijnego

 

W kręgu rosyjskim

Anna Szumowska, Miejsce doświadczenia religijnego w modelu poznania dynamicznego Władimira Sołowjowa

Agata Kłocińska-Lach, Kategoria dystansu w relacji z Niepojętym: doświadczenie religijne w filozofii wszechjedności według Siemiona Franka

Sławomir Mazurek, Wiara i poznanie. Przypadek Pawła Florenskiego

Jan Maliszewski, Obrazy – znaki i zjawiska. Wokół teorii ikony Pawła Florenskiego

Jan Krasicki, Fenomenologia i hermeneutyka innego w twórczości Fiodora Dostojewskiego

Leszek Augustyn, Dictum Dostojewskiego. Dobro, rozum i doświadczenie religijne

Lidia Macheta, Onto-antropologiczne podstawy religijności w twórczości duchowych inspiratorów rosyjskiego renesansu filozoficzno-religijnego (Dostojewski, Czechow, Tołstoj)

Małgorzata Zuber, Fizjografia świata przemienionego: apologia stworzenia w religijnej twórczości Aleksandra M. Dobrolubowa

Paweł Okołowski, Religia w piekle. Preludium do antropologii Warłama Szałamowa

 

W kręgu żydowskim

Hanoch Ben-Pazi, Trzy rodzaje doświadczenia religijnego, które przekracza szczytowe stadium ateizmu: Martin Buber, Franz Rosenzweig i Emmanuel Levinas

Ephraim Meir, Ślady przedfilozoficznych doświadczeń żydowskich w filozofii Levinasa

Olga Bialer, Doświadczenie kenozy w filozofii Emmanuela Lévinasa

Katarzyna Kornacka-Sareło, Boskość, która się skrywa. O (nie)możności poznania Boga w myśli Emmanuela Lévinasa

Marek Dobrzeniecki, Niewspółmierność Drugiego a epistemologia autorytetu. Autorytet w filozofii Lévinasa

Dorota Brylla, Ideał „równoważności formy ze stwórcą” kabały Bnei Baruch jako wyraz mistycznej unii dychotomicznych jakości (coincidentia oppositorum) i konsekwencja sha’ashu’a

 

Dodatki

Marek Nowak, Henryk Elzenberg, czyli mistyka w porządku czasu

Anna Kurkiewicz, Pewność a prawda – wnętrze czy zewnętrze świata. Pytanie o bezpieczeństwo ontologiczne (…na tropach Fausta)

 

Indeks nazwisk

  • Title: Epistemologia doświadczenia religijnego w XX-wiecznej filozofii rosyjskiej i żydowskiej
  • Author: praca zbiorowa
  • ISBN: 97883-242-3358-8, 9788324233588
  • Date of issue: 2022-06-03
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2rwy
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS