Wstęp do improwizacji 9

 

Wiesław Myśliwski

Rozdział 1. Traktat z nieistnieniem          23

Trzy powieści, dwie kwestie             23

Melodia istnienia   25

Apokryf o logosie   28

Groza utraty siebie 31

Biografia jako los   34

Niemy koncert       37

Od grania do słyszenia        41

Przestrzec przed nieistnieniem       44

Wsłuchiwanie        47

Nietożsamość z sobą           52

Walka o niebylejakość        56

Literacki rozmówca             59

 

Rozdział 2. Trzy inwencje Myśliwskiego 61

Inwencja pierwsza – „gdyby”           61

Inwencja druga – zawołanie i odzew            64

Jeszcze pół inwencji            67

Inwencja trzecia – medytacja nad szczegółem         69

 

Rozdział 3. Strącone ze schodów             75

Metafizyczna zagadka, czyli Ucho Igielne    75

Starcza pustka i młodzieńcza energia           78

Mit igielny 80

Realne z nadrealnym          82

Koniec czyni początek         84

Potrzeba odnowienia własnej sztuki            86

 

Bruno Schulz

Rozdział 1. Okrucieństwo nowoczesności wypowiedziane przez Brunona Schulza      91

Nowy Meksyk         91

Ubytek treści          93

Konieczna metamorfoza    96

Program wtórej demiurgii  97

Przemiana wiedzy o rzeczach          99

Wymienność ciężaru i lekkości        102

Humor władzy i humor pokory        106

 

Rozdział 2. Schulz improwizujący            115

Banał pierwszym podejrzanym       115

Improwizacja ożywiająca komunał 121

Słowa-przedmioty 124

Odjazd na metaforze          128

Odbicie w lustrze – improwizacja   129

Samotność, cóż po tobie?  132

Duet niesłuchających siebie improwizatorów          135

 

Rozdział 3. Rzecz o warstwach u Schulza             139

Płynna, śluzowata nowoczesność  139

Preparowanie literatury     140

Przemiana Księgi w książki 143

Teoria improwizacji z Schulza wyeksplikowana        146

Zejść do Matek po inwencję            150

Ze Spenglerem do Matek   155

Nazwane stare staje się najnowsze 157

 

Witold Gombrowicz

Rozdział 1. Autoapologia, czyli Dziennik Gombrowicza   161

„Stałem się literaturą”        161

Tasiemiec, który sięgnął słońca       165

„Świat istnieje dla nas tylko jako możliwość bólu, lub rozkoszy”      167

Śmiech z pomnożonej litości            169

Apokryf Gombrowicza        173

„Deklaracja Nierówności”  176

Rzecznik młodych kultur     179

„Wtórna młodość” 182

„Bądź zawsze obcy”             185

Suwenir o zmarłym przyjacielu        188

 

Rozdział 2. Pan nad improwizacją           191

Całość narodzi się po urodzeniu     191

Pisarz powściąganej improwizacji   195

„Fałszywy asceta”  199

Rozmowa konieczności z wolnością             202

Negliż władzy i wojny          208

Atlas sadystyczny  212

O, solitude 215

 

Rozdział 3. Co ukrył Gombrowicz w Opętanych? 219

Okrucieństwo, obojętność i ekscytacja        219

Niższość spreparowana      223

„Stać się gorszym, niższym”             226

Fornalizm  230

Zejście do siebie, czyli euforyczna katabaza             233

 

Rozdział 4. Ślub na szczęście?    239

Zazdrość o pijaństwo          239

Chłodna krytyka poetyckiego szału 243

Pompowanie sławy             244

Pożądanie zamienione w teorie pożądania 245

 

Julian Tuwim

Rozdział 1. Tuwima dialogi z banałem    253

Spadająca chusteczka poruszająca wszechświat      253

Anachoreta w środku miejskiego zgiełku     255

Kadencje wygrane na banale           260

Upiorny banał epoki            263

 

Witkacy

Rozdział 1. Witkacy, czyli improwizacje wizjonera           271

Niezapisane wariacje          271

Kraina doznań istotnych     274

Związek profecji i narracji  278

Objaśniające amplifikacje  285

Attyla, Chimborazo i mózg w lemoniadzie   289

 

Rozdział 2. Witkacowska etyka improwizacji      293

Diabeł tkwi w wariacjach   293

Wariacje nieczyste 296

Improwizacja w niemytych społecznościach             297

 

Rozdział 3. Czy współczesny bubek może się wyzwolić, czyli Nowe Wyzwolenie Witkacego      301

Witkacy dziedziczy po Wyspiańskim            301

Wartość społeczna sztuki czystej    304

Wizja artystyczna a społeczne treści             305

Dlaczego Witkacy chce śnić?            309

Nadchodzą Ktosie  313

Postępowiec ograniczony  315

Nowe wyzwolenie nie może się powieść     317

 

Bibliografia             321

 

Nota bibliograficzna           327

• Title: Improwizacja w literaturze polskiej XX wieku
• Author: Tomasz Bocheński
• ISBN: 978-83-8220-832-0, 9788382208320
• Date of issue: 2022-08-16
• Format: Ebook
• Item ID: e_2vii
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego