E-book details

KONWENCJA HASKA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ. ZAGADNIENIA WYBRANE W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ AKTOWYCH SPRAW ROZPATRYWANYCH W POLSCE W LATACH 2008-2013

KONWENCJA HASKA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ. ZAGADNIENIA WYBRANE W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ AKTOWYCH SPRAW ROZPATRYWANYCH W POLSCE W LATACH 2008-2013

Anna Natalia Schulz

Ebook

Naruszenia wzajemnych uprawnień przysługujących dorosłym i małoletnim potencjalnie mogą mieć i często mają różnego rodzaju krótko- i długoterminowe skutki w sferze psychiki, zdrowia, sytuacji prawnej, ekonomicznej czy wychowawczej poszczególnych osób, których dotyczą. Sytuacja może komplikować się dodatkowo, gdy w relacjach rodzinnych występuje element narodowościowy, etniczny lub transgraniczny. Rosnąca liczba rozpadających się rodzin oraz ułatwione przez liberalizację zasad podróżowania bezprawne zatrzymania dzieci za granicą od dawna naznaczają
egzystencję wielu małoletnich i ich rodzin. To samo dotyczy sytuacji, gdy wywóz małoletniego do innego państwa nastąpił z naruszeniem uprawnień osoby / osób / instytucji pozostających w państwie, w którym dotychczas znajdowało się centrum życiowe dziecka. Wpływ takiego wydarzenia na sytuację prawną zainteresowanych osób, na rozwój dziecka, jak i na całokształt relacji rodzinnych jest zazwyczaj olbrzymi.
 

WYKAZ SKRÓTÓW 15
1. WPROWADZENIE DO BADAŃ NAD STOSOWANIEM KONWENCJI DOTYCZĄCEJ CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA
ZA GRANICĘ W POLSKICH SĄDACH 17
1 1 UWAGI OGÓLNE 17
1 2 UZASADNIENIE PODJĘCIA BADAŃ SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 24
1 3 CEL BADAŃ AKTOWYCH SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 26
1 4 KONCEPCJA BADAŃ I ICH ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE 28
1 4 1 BADANIA AKTOWE SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 29
1 4 2 WYWIADY ANKIETOWE Z SĘDZIAMI ORZEKAJĄCYMI W SPRAWACH HASKICH 30
1 4 3 OPIS PRZEBIEGU PRAC BADAWCZYCH DOTYCZĄCYCH SPRAW HASKICH ROZSTRZYGANYCH W POLSKICH SĄDACH 31
1 5 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 37
2. KONWENCJA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ I ZNACZENIE HASKIEJ KONFERENCJI
PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO DLA REALIZACJI JEJ POSTANOWIEŃ 39
2 1 ZAŁOŻENIA KoH I RYS HISTORYCZNY JEJ PRZYJĘCIA 39

2 2 CEL KoH 42
2 3 ZASADY KONWENCJI HASKIEJ 43
2 3 1 ZASADA DOBRA DZIECKA I ZASADA PARTYCYPACJI 43
2 3 2 ZASADA OCHRONY PRAWA DO PIECZY I KONTAKTU 45
2 3 3 ZASADA OCHRONY JURYSDYKCJI SĄDÓW PAŃSTWA MIEJSCA
ZWYKŁEGO POBYTU DZIECKA 46
2 3 4 ZASADA SZYBKOŚCI POSTĘPOWANIA 46
2 3 5 ZASADY ZWIĄZANE Z UŁATWIENIEM POSTĘPOWANIA 47
2 3 6 INNE UWAGI DOTYCZĄCE ZASAD 47
2 4 WPŁYW HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO NA STOSOWANIE KoH 48
2 4 1 HASKA KONFERENCJA PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO – UWAGI OGÓLNE 48
2 4 2 PRÓBA WPROWADZENIA ZMIAN DO KoH – PROJEKT PROTOKOŁU OPCYJNEGO 49
2 4 3 DZIAŁANIA HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO SŁUŻĄCE HARMONIZACJI STOSOWANIA KoH 51
2 4 3 1 PRZEWODNIKI DOBRYCH PRAKTYK HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 51
2 4 3 2 POPULARYZACJA INFORMACJI O ROZSTRZYGNIĘCIACH W SPRAWACH HASKICH – BAZY INTERNETOWE INCADAT I INCASTAT 52
2 4 3 3 MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA SĄDOWA W SPRAWACH HASKICH – SIEĆ SĘDZIÓW ŁĄCZNIKOWYCH 53
2 4 3 4 INNE FORMY AKTYWNOŚCI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO W ROZWIĄZYWANIU
TRUDNOŚCI ZE STOSOWANIEM KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R – PRZYKŁAD WASZYNGTOŃSKIEJ DEKLARACJI W SPRAWIE MIĘDZYNARODOWEJ RELOKACJI RODZIN 56
2 4 3 5 WZORZEC FORMULARZA ZGODY NA WYJAZD DZIECKA ZA GRANICĘ 58
2 5 WPŁYW DZIAŁALNOŚCI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO NA POSTĘPOWANIA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 59
2 5 1 BADANIA AKTOWE 59
2 5 2 WYWIADY Z SĘDZIAMI 59
2 5 3 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ SPRAW HASKICH W POLSKICH SĄDACH 60
2 6 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 61
3. INNE MIĘDZYNARODOWE AKTY PRAWNE WSPÓŁTWORZĄCE RAMY OCHRONY DZIECKA BEZPRAWNIE PRZEMIESZCZONEGO
ZA GRANICĘ 63
3 1 UWAGI OGÓLNE 63
3 2 INNE INSTRUMENTY PRAWNE PRZYJĘTE W RAMACH HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 64
3 2 1 KONWENCJA Z 1961 R O WŁAŚCIWOŚCI ORGANÓW I PRAWIE WŁAŚCIWYM W ZAKRESIE OCHRONY MAŁOLETNICH 64
3 2 2 KONWENCJA Z 1996 R O JURYSDYKCJI, PRAWIE WŁAŚCIWYM, UZNAWANIU, WYKONYWANIU I WSPÓŁPRACY W ZAKRESIE
ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ ORAZ ŚRODKÓW OCHRONY DZIECI 66
3 3 KONWENCJA ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH O PRAWACH DZIECKA 70
3 4 DOKUMENTY RADY EUROPY DOTYCZĄCE OCHRONY DZIECKA BEZPRAWNIE PRZEMIESZCZONEGO ZA GRANICĘ 74
3 4 1 EUROPEJSKA KONWENCJA O UZNAWANIU I WYKONYWANIU ORZECZEŃ DOTYCZĄCYCH PIECZY NAD DZIECKIEM ORAZ
O PRZYWRACANIU PIECZY NAD DZIECKIEM 74
3 4 2 KONWENCJA O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI 76
3 4 3 KONWENCJA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ W ORZECZNICTWIE ETPCz 77
3 5 REGULACJE UE DOTYCZĄCE BEZPRAWNEGO UPROWADZENIA DZIECKA 85
3 5 1 KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ 85
3 5 2 ROZPORZĄDZENIE RADY (RW) 2201/2003 Z DNIA 27 LISTOPADA 2003 R DOTYCZĄCE JURYSDYKCJI ORAZ UZNAWANIA I WYKONYWANIA ORZECZEŃ W SPRAWACH MAŁŻEŃSKICH ORAZ W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ, UCHYLAJĄCE ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1347/2000 86
3 5 3 ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 W SPRAWIE JURYSDYKCJI,
UZNAWANIA I WYKONYWANIA ORZECZEŃ W SPRAWACH MAŁŻEŃSKICH I W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH ODPOWIEDZIALNOŚCI RODZICIELSKIEJ ORAZ W SPRAWIE UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ 88
3 6 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 89
4. PODMIOTOWY I PRZEDMIOTOWY ZAKRES STOSOWANIA KoH 91
4 1 DZIECKO – PODMIOT, KTÓREGO DOTYCZY POSTĘPOWANIE HASKIE 91 
4 1 1 DZIECKO W KOH ORAZ W STATYSTYKACH KONFERENCJIHASKIEJ 91
4 1 2 DZIECKO W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 ORAZ ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 98
4 1 3 DZIECKO JAKO PODMIOT POSTĘPOWANIA HASKIEGO PRZED POLSKIMI SĄDAMI – ZAGADNIENIA OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 99
4 1 3 1 LICZBA I PŁEĆ DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 101
4 1 3 2 WIEK DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 102
4 1 3 3 SYTUACJA RODZINNA I FAKTYCZNA DZIECI OBJĘTYCH WNIOSKAMI 104
4 2 WNIOSKODAWCA – PODMIOT INICJUJĄCY POSTĘPOWANIE HASKIE 106
4 2 1 PRZESŁANKI ZASTOSOWANIA KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R
DOTYCZĄCE WNIOSKODAWCY 106
4 2 2 PRAWO DO OPIEKI NAD DZIECKIEM W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R ORAZ ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 107
4 2 3 PRAWO DO ODWIEDZIN DZIECKA W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 R ORAZ W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 109
4 2 4 WNIOSKODAWCA W KONWENCJI HASKIEJ – UWAGI OGÓLNE 110
4 2 4 1 RODZICE DZIECKA BEZPRAWNIE UPROWADZONEGO 110
4 2 4 2 INSTYTUCJE I ORGANIZACJE, KTÓRYM PRZYSŁUGUJE PRAWO DO PIECZY NAD DZIECKIEM UPROWADZONYM 111
4 2 5 WNIOSKODAWCA W PRAWIE EUROPEJSKIM – ROZPORZĄDZENIE 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 111
4 2 6 WNIOSKODAWCA POSTĘPOWANIA HASKIEGO PRZED POLSKIMI SĄDAMI – ZAGADNIENIA OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 113
4 2 6 1 POKREWIEŃSTWO WNIOSKODAWCY WOBEC DZIECKA 114
4 262 UPRAWNIENIA WOBEC DZIECKA, NA KTÓRE POWOŁUJE SIĘ WNIOSKODAWCA 115
4 2 63 OBYWATELSTWO WNIOSKODAWCY I PRAWO JEGO POBYTU W PAŃSTWIE, DO KTÓREGO DZIECKO MIAŁOBY WRÓCIĆ 116
4 2 64 ZATRUDNIENIE WNIOSKODAWCY ORAZ REALIZOWANIE PRZEZ NIEGO OBOWIĄZKU ALIMENTACYJNEGO WOBEC DZIECI POZOSTAJĄCYCH W POLSCE 118
4 2 65 KONTAKT WNIOSKODAWCY Z DZIECKIEM PO UPROWADZENIU LUB BEZPRAWNYM ZATRZYMANIU MAŁOLETNIEGO 119
4 3 UPROWADZAJĄCY 121
4 3 1 UPROWADZAJĄCY W KONWENCJI HASKIEJ ORAZ W STATYSTYKACH KONFERENCJI HASKIEJ 121
4 3 2 UPROWADZAJĄCY W PRAWIE EUROPEJSKIM – ROZPORZĄDZENIE 2201/2003 I ROZPORZĄDZENIE 2019/1111 124
4 3 3 UPROWADZAJĄCY – UCZESTNIK POSTĘPOWANIA W PRAWIE POLSKIM – UWAGI OGÓLNE I WYNIKI BADAŃ 126
4 3 3 1 POKREWIEŃSTWO MIĘDZY OSOBĄ UPROWADZAJĄCĄ A DZIECKIEM 127
4 3 3 2 UPRAWNIENIA UCZESTNIKA POSTĘPOWANIA HASKIEGO WOBEC DZIECKA 129
4 3 3 3 OBYWATELSTWO OSÓB BEZPRAWNIE WYWOŻĄCYCH BĄDŹ ZATRZYMUJĄCYCH DZIECI W POLSCE 130
4 3 3 4 ZAJĘCIA ZAROBKOWE UCZESTNIKÓW POSTĘPOWANIA HASKIEGO 131
4 3 3 5 PRZYCZYNY WYJAZDU Z DZIECKIEM 131
4 3 3 6 POSTĘPOWANIE KARNE W PAŃSTWIE WNIOSKU WOBEC UCZESTNIKA POSTĘPOWANIA HASKIEGO 133
4 4 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 134
5. ORGANY CENTRALNE I WSPÓŁPRACA W RAMACH HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 137
5 1 ORGANY CENTRALNE W KONWENCJI HASKIEJ Z 1980 ROKU 137
5 1 1 WNIOSKI SKŁADANE ZA POŚREDNICTWEM ORGANÓW CENTRALNYCH – WYMOGI FORMALNE I PROCEDURALNE 141
5 1 2 ORGAN CENTRALNY W POLSCE 143
5 1 2 1 FUNKCJONOWANIE ORGANU CENTRALNEGO W LATACH 1992–2018 143
5 1 2 2 FUNKCJONOWANIE ORGANU CENTRALNEGO PO NOWELIZACJI Z 2018 R 143
5 2 WNIOSEK O WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA NA PODSTAWIE KONWENCJI HASKIEJ – UWAGI DOTYCZĄCE SYTUACJI PRAWNEJ W POLSCE 145
5 2 1 WNIOSKI SKŁADANE W LATACH 1992–2018 145
5 2 2 WNIOSKI SKŁADANE PO NOWELIZACJI Z 2018 R 147
5 3 DZIAŁALNOŚĆ POLSKIEGO ORGANU CENTRALNEGO W ŚWIETLE BADAŃ 148
5 3 1 AKTYWNOŚĆ MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ AKTOWYCH W GRUPIE DOCELOWEJ I W SPRAWACH WCZEŚNIEJSZYCH 148
5 3 2 AKTYWNOŚĆ MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ AKTOWYCH PO NOWELIZACJI Z 2018 R 155
5 3 3 ROLA MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI JAKO ORGANU CENTRALNEGO W OCENACH SĘDZIÓW 156
5 4 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 157
5 5 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 158
6. INNE PODMIOTY ISTOTNE DLA PRZEBIEGU POSTĘPOWANIA 159
6 1 UWAGI OGÓLNE 159
6 2 ZADANIA KURATORA SĄDOWEGO W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 159
6 2 1 SĄDOWY WYWIAD KURATORSKI 160
6 2 2 ODEBRANIE MAŁOLETNIEGO OD OSOBY NIEUPRAWNIONEJ 165
6 2 3 INNE CZYNNOŚCI KURATORA 167
6 3 OPINIE RODZINNYCH OŚRODKÓW DIAGNOSTYCZNO-KONSULTACYJNYCH I OPINIODAWCZYCH ZESPOŁÓW SĄDOWYCH SPECJALISTÓW W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 168
6 4 UDZIAŁ BIEGŁYCH W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 178
6 5 ZADANIA POLICJI W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 180
6 6 UDZIAŁ PROKURATORA W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 184
6 7 UDZIAŁ RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 188
6 8 UDZIAŁ RZECZNIKA PRAW DZIECKA W SPRAWACH HASKICH W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 190
6 9 INNE PODMIOTY POJAWIAJĄCE SIĘ W SPRAWACH HASKICH – W ŚWIETLE BADAŃ AKTOWYCH 192
6 9 1 SŁUŻBY KONSULARNE I DYPLOMATYCZNE 192
6 9 2 ORGANIZACJE POZARZĄDOWE 193
6 10 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 193
7. MEDIACJA I INNE FORMY POLUBOWNEGO ROZWIĄZANIA SPORU O MIEJSCE POBYTU DZIECKA 197
7 1 MEDIACJA W KONWENCJI DOTYCZĄCEJ CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ 197
7 2 MEDIACJA W ROZPORZĄDZENIU 2201/2003 I W ROZPORZĄDZENIU 2019/1111 205
7 3 MEDIACJA W SPRAWACH HASKICH W POLSKIM PORZĄDKU PRAWNYM – ZGODNOŚĆ ROZWIĄZAŃ Z WYTYCZNYMI HASKIEJ KONFERENCJI PRAWA PRYWATNEGO MIĘDZYNARODOWEGO 207
7 4 MEDIACJA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 216
7 4 1 SKIEROWANIE NA MEDIACJĘ PRZEZ SĄD W SPRAWACH HASKICH W POLSKICH SĄDACH 217
7 4 2 MEDIACJE BEZ SKIEROWANIA SĄDOWEGO W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI 219
7 4 3 CZAS TRWANIA MEDIACJI I JEGO WPŁYW NA WYDŁUŻENIE POSTĘPOWANIA W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI 219
7 5 INNE FORMY POLUBOWNEGO ROZWIĄZANIA SPORU W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 221
7 6 UGODY I POROZUMIENIA STRON W POSTĘPOWANIACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 224
7 7 UDZIAŁ MAŁOLETNICH W MEDIACJI W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 225
7 8 WPŁYW UGODY NA SPEŁNIENIE WNIOSKU O POWRÓT MAŁOLETNIEGO W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 228
7 9 INNE OBSERWACJE DOTYCZĄCE MEDIACJI W POSTĘPOWANIACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI – WYNIKI BADAŃ 228
7 9 1 DECYZJA O WYBORZE MEDIATORÓW 228
7 9 2 UDZIAŁ PEŁNOMOCNIKÓW W MEDIACJACH 229
7 9 3 MEDIACJE W SPRAWACH HASKICH PRZED POLSKIMI SĄDAMI PO NOWELIZACJI Z 2018 R 230
7 9 4 MEDIACJA I INNE SPOSOBY OSIĄGANIA POROZUMIENIA POMIĘDZY UCZESTNIKAMI POSTĘPOWANIA HASKIEGO W POLSKICH SĄDACH W OCENIE ANKIETOWANYCH SĘDZIÓW 232
7 10 PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ 233
7 11 UWAGI PODSUMOWUJĄCE 234
8. ZAKOŃCZENIE 235
BIBLIOGRAFIA 241
PUBLIKACJE 241
NETOGRAFIA 248
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH 249
AKTY PRAWA POLSKIEGO 249
AKTY PRAWA EUROPEJSKIEGO I MIĘDZYNARODOWEGO 251
WYKAZ ORZECZNICTWA 253
ORZECZNICTWO SĄDÓW POLSKICH 253
ORZECZNICTWO EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA 253
ORZECZNICTWO SĄDÓW BRYTYJSKICH 255
ORZECZNICTWO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚĆI UNII
EUROPEJSKIEJ 255
DOKUMENTY OFICJALNE 256
VARIA 264
 

  • Title: KONWENCJA HASKA DOTYCZĄCA CYWILNYCH ASPEKTÓW UPROWADZENIA DZIECKA ZA GRANICĘ. ZAGADNIENIA WYBRANE W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ AKTOWYCH SPRAW ROZPATRYWANYCH W POLSCE W LATACH 2008-2013
  • Author: Anna Natalia Schulz
  • ISBN: 978-83-66300-38-5, 9788366300385
  • Date of issue: 2022-09-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2xbj
  • Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN