E-book details

Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich

Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich

Krzysztof Zajas

Ebook

Książka jest monografią lokalnej, kresowej kultury dawnych Inflant Polskich, praktycznie nieobecnej we współczesnych badaniach humanistycznych. Autor nie tylko dokonuje rekapitulacji historycznej i antropologicznej zjawiska, ale stara się również na konkretnym przykładzie opisać mechanizmy kulturowe charakterystyczne da tzw. sytuacji pogranicznych. Ważnym elementem opisu jest próba uchwycenia fenomenu lokalnej tożsamości polsko-inflanckiej zapisanej w literackich i naukowych projektach polskich Inflantczyków. Składają się one na chybioną, nieudaną reprezentację krainy w dyskursie naszej humanistyki. Re-kreacja nieistniejącej krainy zmierza m.in. do przywrócenia bądź weryfikacji miejsca kilku literatów w piśmiennictwie polskim, spychanych dotychczas w niebyt lub przypisanych do niewłaściwych kontekstów kulturowych. Książka traktuje zatem Inflanty Polskie na dwa sposoby: jako przykład rozproszonej, wielokulturowej tożsamości kresowej oraz jako jednostkowy, niepowtarzalny fenomen wyrosły na obrzeżach dawnej Rzeczpospolitej.

1. Podziękowania
2. Wprowadzenie. Re-kreacja nieistniejącej krainy
2.1 Tezy o nieobecności
2.2 Preteksty do zaistnienia
2.3 Toponomastyka jako pole starcia
2.4 Gdzie leżą Inflanty Polskie?

ROZDZIAŁ I
NIEMIECKA HISTORIA INFLANT. KOMPLEKS KONKWISTADORA
1. Aufsegelung Livlands
2. Zakon Kawalerów Mieczowych
3. Krzyżacko-inflanckie państwo zakonne
4. Związek hanzeatycki
5. Koniec państwa i początki zależności
6. Bałtycka tożsamość Niemców
7. Duma Kulturträgera
8. Lata 1914-1918. Początek końca
9. 1919-1939. Wielka mniejszość
10. 1939-1945. Wojna. Wysiedlenia. Koniec
11. Życie po życiu. Relikt. Wygasanie
12. Coda

ROZDZIAŁ II
POLSKA HISTORIA INFLANT. NOWHERELAND
1. Inkorporacja. Dobrowolny przymus
2. Upór
3. Korekta. Inflanty Polskie
4. Kurlandia i Semigalia
5. Ziemia Piltyńska
6. Województwo inflanckie. Kościoły i urzędy
7. Inflantczycy. Dyferencje
8. Mikrohistoria. Traktaty i fundacje
9. Powstania. Katolik znaczy Polak?
10. Ryga i Dorpat. Zmiana statusu
11. Międzywojnie. Cichy pogrzeb
12. Ostatnie lata. Powrót
13. Coda

ROZDZIAŁ III
DYGRESJA PIERWSZA. HISTORIOGRAFIA FORMUJĄCA
1. Między faktem a fikcję
2. Historia i egzystencja
3. Przedmiot i weryfikacja
4. Reprezentacja
5. Domknięcie
6. Hermeneutyka. Aporia prawdy
7. Przechylenie szali

ROZDZIAŁ IV
PROJEKT INFLANTY
1. Marcin Kwiatkowski z Rożyc. Obrys
2. Jan August Hylzen. Argument
3. Gustaw Manteuffel. Patchwork

ROZDZIAŁ V
DYGRESJA DRUGA. POGRANICZE.
CYRKULACJA DYSKURSÓW
1. Nieuchwytne pogranicza
2. Ułomna diachronia
3. Tożsamość jako upór i przymus
4. Uporczywy regionalizm
5. Królestwo sentymentu
6. Pisanie historii
7. Geopoetyka
8. Puentylizm
9. Dyskursy w cyrkulacji

ROZDZIAŁ VI
LITERATURA POLSKO-INFLANDZKA
1. Polsko-inflandzka, czyli jaka?
2. Konstancja Bonisławska. Modłka niepusta
3. „Rubon". Pszczelnik z krajowego kwiecia
4. Adam Plater. Łajwy i zwoszczyki
5. Kazimierz Bubnicki. Wędrowiec periodyczny
6. Gustaw Manteuffel. Hologram nacjonalizmu
7. Pitoresk, czyli uroki Dźwiny
8. Olga Daukszta. Oczy dźwińskiego iłu
9. Kazimiera Iłłakowiczówna. Byt krasławski

ZAKOŃCZENIE. LINIA KOLEJOWA OMINĘŁA POSIŃ

 

  • Title: Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich
  • Author: Krzysztof Zajas
  • ISBN: 97883-242-2472-2, 9788324224722
  • Date of issue: 2022-09-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2xcc
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS