E-book details

Niewidzialne filmy, uparci debiutanci

Niewidzialne filmy, uparci debiutanci

Piotr Śmiałowski

Ebook

Wojciech Jerzy Has, Janusz Morgenstern oraz tandem realizatorski Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski – to znani reżyserzy, którzy w różnych latach wywierali mniej lub bardziej decydujący wpływ na kształt polskiego kina. Ich pierwsze kroki w zawodzie reżysera nie były jednak łatwe. Hasowi, zanim zrealizował debiutancką Pętlę, zatrzymano sześć projektów filmów fabularnych. Morgensternowi, przed Do widzenia do jutra... – dwa, ale on najbardziej z całego grona przeżył to młodzieńcze niepowodzenie. Rekordziści Hoffman i Skórzewski, zanim przeszli z dokumentu do fabuły, aż dziesięć swoich projektów musieli schować na dno szuflad. Wiele spośród tych osiemnastu „niedoszłych debiutów” stało się zarazem próbą przełamania tabu. To Has jako pierwszy poszukiwał filmowego wyrazu dla intymnych przeżyć wojennych, Morgenstern chciał opowiedzieć o tragedii powstania warszawskiego, a Hoffman i Skórzewski – zekranizować Złego Tyrmanda. Gros tych filmowych pomysłów kształtowało się w burzliwej dekadzie lat 50., dzięki czemu książka staje się także próbą refleksji nad stanem polskiej kultury filmowej tamtego okresu.

Aktywność badacza w sferze historii niebyłej porównać można do śledztwa (sam autor używa określenia śledztwo biofilmoznawcze). Aby dobrze je przeprowadzić trzeba: posiadać wiedzę na temat byłej historii kina polskiego i jej kulis, znać się na źródłach (wiedzieć, gdzie ich szukać i jak wydobywać z nich informacje), mieć wiedzę pozaźródłową (znać kontekst opisywanych czasów) oraz... umieć rozmawiać z twórcami. Piotr Śmiałowski jest znakomitym śledczym, a przy tym – świetnym wywiadującym. Książkę czyta się jak opowieść detektywistyczną, czemu sprzyja znakomity styl autora. Pochłonąłem ją za jednym podejściem, czytałem z niesłabnącym zainteresowaniem, z żalem przerzucając ostatnią kartkę”.

Dr hab. Krzysztof Kornacki, prof. UG

Piotr Śmiałowski – doktor nauk humanistycznych, filmoznawca i dziennikarz filmowy. Stały współpracownik miesięcznika „Kino”, portalu Fototeka Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego oraz Nowych Horyzontów Edukacji Filmowej. Przeprowadził ponad sto wywiadów z twórcami polskiego kina. Autor monografii Tadeusz Janczar. Zawód: aktor oraz wywiadu-rzeki z reżyserem Tadeuszem Chmielewskim Jak rozpętałem polską komedię filmową. Współautor książki Być jak Cybulski?, będącej zbiorem rozmów z laureatami Nagrody im. Zbigniewa Cybulskiego.

WPROWADZENIE

ROZDZIAŁ 1. WOJCIECH JERZY HAS                

Projekt pierwszy: Marionetki                  

Projekt drugi: Przed nocą                  

Projekt trzeci: Kopernik                           

Projekt czwarty: Kromka czarnego chleba               

Projekt piąty: Obrazki warszawskie                 

Projekt szósty: Ziemia                            

ROZDZIAŁ 2. JANUSZ MORGENSTERN               

Projekt pierwszy: Cena barykady                  

Projekt drugi: Buty                 

ROZDZIAŁ 3. JERZY HOFFMAN I EDWARD SKÓRZEWSKI           

Projekt pierwszy i drugi: Kariera Nikodema Dyzmy oraz Kostka Napierski          

Projekt trzeci: Stara baśń                

Projekt czwarty: Królewna                 

Projekt piąty: Zły                

Projekt szósty: Sopot                

Projekt siódmy: Koniec starego roku               

Projekt ósmy: Metanol               

Projekt dziewiąty: Czarne skrzydła

Projekt dziesiąty: Żurek                

POSŁOWIE                

BIBLIOGRAFIA 

INDESK OSÓB

INDEKS FILMÓW I NIEZREALIZOWANYCH PROJEKTÓW FILMOWYCH

SUMMARY

  • Title: Niewidzialne filmy, uparci debiutanci
  • Author: Piotr Śmiałowski
  • ISBN: 97883-242-3394-6, 9788324233946
  • Date of issue: 2022-09-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2xce
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS