E-book details

Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju

Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju

Tadeusz Markowski, Maciej J. Nowak, Małgorzata Blaszke, Małgorzata Żak-Skwierczyńska

Ebook

Konieczność zintegrowanego podejścia do współczesnej polityki rozwoju narzuca potrzebę wprowadzenia do języka naukowego i praktyki planistycznej nowych pojęć, pozostających dotychczas poza bezpośrednią sferą praktyki planistycznej i decyzyjnej lub wykorzystywanych tylko w wąskich ujęciach sektorowych. Szybkie zmiany paradygmatów i koncepcji współczesnego planowania rozwoju zaowocowały rozbieżną interpretacją stosowanych pojęć, wynikającą między innymi z dość dowolnej i różnorodnej lingwistycznej interpretacji terminów wprowadzonych przez liderujące kraje Unii Europejskiej w dziedzinie doskonalenia publicznych polityk na rzecz rozwoju. Konieczność jednoznacznego rozumienia pojęć i zjawisk jest niezbędnym warunkiem sprawnego procesu planistycznego, wpływa nie tylko na budowanie konsensusu społecznego i podejmowanie trafniejszych decyzji, lecz także na poprawę działania instytucji publicznych, rządowych i samorządowych, odpowiedzialnych za rozwój zrównoważony.

Leksykon jest pierwszym opracowaniem mającym na celu uporządkowanie terminologii związanej ze zintegrowanym planowaniem rozwoju. Wyodrębniono w nim ponad sto pojęć budzących pewne wątpliwości interpretacyjne oraz zaproponowano sposoby ich rozumienia nawiązujące do najnowszych badań z zakresu teorii rozwoju regionalnego i lokalnego. W publikacji zaprezentowano nie tylko podstawowe znaczenie poszczególnych terminów, lecz także ukazano fundamentalne zasady oraz wyzwania współczesnej polityki rozwoju i pragmatyki planistycznej.

Odbiorcami leksykonu mogą być pracownicy samorządowi i rządowi, nauczyciele akademiccy czy studenci, szczególnie kierunków związanych z gospodarką przestrzenną, geografią ekonomiczną, urbanistyką, administracją i prawem, a także nauk z zakresu polityki i zarządzania publicznego. Książka jest również adresowana do szkół średnich ekonomicznych i firm doradczych specjalizujących się w przygotowywaniu koncepcji, planów oraz strategii rozwoju dla jednostek terytorialnych.

Wstęp   9

 

Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju       11

Analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne w planowaniu przestrzennym 13

Analizy strategiczne w planowaniu 14

Audyt krajobrazowy         16

Budżet zadaniowy            18

Chaos przestrzenny          19

Czasoprzestrzeń miasta – fizyczny i ekonomiczno-społeczny (relacyjny) charakter czasoprzestrzeni 21

Decyzja lokalizacyjna        22

Dezurbanizacja   24

Diagnoza prospektywna   25

Dobra klubowe   27

Dobra kultury współczesnej            27

Dobra prywatne i dobra publiczne 30

Doktryna urbanistyczna   31

Efekty zewnętrzne            33

Elastyczność planowania przestrzennego a elastyczność planu            34

ESPON (European Spatial Planning Observation Network) – Europejska Sieć Obserwacyjna Planowania Przestrzennego  36

Foresight terytorialny (analizy – badania foresightowe)          37

Fundusze strukturalne      40

Gospodarka nieruchomościami      42

Gospodarka przestrzenna 43

Instrumenty (narzędzia polityki)    44

Interes publiczny w planowaniu przestrzennym        46

Internalizacja efektów zewnętrznych           51

Inwestycje (projekty zintegrowane)             52

Inwestycje celu publicznego           53

Inwestycje publiczne        54

Jednostka urbanistyczna  56

Kapitał intelektualny        57

Kapitał ludzki      57

Kapitał społeczny              58

Kapitał terytorialny           60

Karta Ateńska     60

Konflikty przestrzenne, konflikty społeczne 62

Konkurencyjność regionalna (podmiotowa i przedmiotowa)  64

Kontynuacja funkcji          65

Konwergencja i dywergencja społeczno-gospodarcza             66

Krajobraz kulturowy         68

Ład przestrzenny 69

Ład zintegrowany             70

Metropolia          71

Metropolizacja przestrzeni             74

Miejski obszar funkcjonalny, obszar metropolitalny  76

Miękkie przestrzenie        78

Normatywy urbanistyczne             79

Obszar funkcjonalny         81

Obszar strategicznej interwencji    82

Ocena oddziaływania na środowisko           84

Opłata planistyczna          86

Opłaty urbanistyczne       89

Partycypacja        90

Plan ogólny         92

Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne          93

Planowanie nieformalne  95

Planowanie publiczne      96

Planowanie regulacyjne   97

Planowanie społeczne      98

Podatek katastralny          100

Podatek od nieruchomości             101

Podatki majątkowe, podatki rzeczowe, podatki dochodowe   110

Podział i scalanie gruntów               112

Polityka osadnicza            114

Polityka przestrzenna       115

Polityka publiczna             117

Polityka regionalna (polityka rozwoju regionalnego) 118

Polityka urbanistyczna     121

Pozwolenie na budowę    122

Projektowanie urbanistyczne (planowanie urbanistyczne, urban design, town planning)            123

Przeznaczenie terenu       123

Pułapki społeczne             124

Regeneracja urbanistyczna i regeneracja miast         125

Region (geograficzny, administracyjny)       126

Renta budowlana, renta rolna, cena ziemi   127

Rezyliencja układów terytorialnych              129

Rozlewanie się miast        129

Rozwój sustensywny (sustainable development)       131

Rozwój zintegrowany (rozwój ukierunkowany na miejsca)      132

Rozwój zrównoważony     133

Rynek nieruchomości       133

Rynek terenów budowalnych         134

Semiurbanizacja 135

Skutki uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego  136

Spekulacja gruntami         137

Spójność społeczno-gospodarcza   138

Spójność terytorialna. Terytorialny wymiar polityki spójności 142

Strefa zabudowy 144

Strefowanie (zoning)        144

Struktura funkcjonalno-przestrzenna           145

SWOT    149

System planowania przestrzennego             150

Urbanizacja         151

Usługi ekosystemowe       152

Ustalenia planistyczne      154

Walory ekonomiczne przestrzeni   154

Wartość nieruchomości    157

Warunki zabudowy           164

Własność prywatna          165

Własność publiczna          166

Własność samorządowa/komunalna           167

Własność spółdzielcza      167

Własność warstwowa       168

Wspólnota mieszkaniowa 168

Współwłasność   169

Współzarządzanie            170

Wybór publiczny 173

Zarządzanie publiczne      175

Zarządzanie rozwojem lokalnym (terytorialnym)       177

Zasada proporcjonalności w planowaniu przestrzennym        181

Zasady finansowej interwencji w politykach publicznych Unii Europejskiej        182

Zawodność rynków           183

Zawodność władz i instytucji publicznych    184

Zielona infrastruktura       184

Zintegrowana analiza SWOT           185

Zintegrowane planowanie rozwoju              186

Zintegrowane projekty systemowe (ZPS) w pobudzaniu rozwoju obszarów funkcjonalnych   188

 

Wykaz autorów   191

 

Indeks   195

  • Title: Leksykon zintegrowanego planowania rozwoju
  • Author: Tadeusz Markowski, Maciej J. Nowak, Małgorzata Blaszke, Małgorzata Żak-Skwierczyńska
  • ISBN: 978-83-8220-997-6, 9788382209976
  • Date of issue: 2022-12-29
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_30y2
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego