E-book details

Wykład części ogólnej polskiego prawa karnego. Kompendium

Wykład części ogólnej polskiego prawa karnego. Kompendium

Jan Kil, Aleksander Kwaśniak, Julia Nowicka-Mieszała

Ebook

Kompendium przedstawia aktualny obraz polskiego prawa karnego materialnego, przygotowany w oparciu o Kodeks karny z 1997 r. Omówiono w nim stan prawny na dzień 1 września 2022 r., prezentując dodatkowo zmiany objęte rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Sejm IX kadencji, druk sejmowy numer 2024), których to projekt, na dzień przygotowania podręcznika, znajduje się na etapie zaawansowanych prac parlamentarnych.

Zaprezentowane opracowanie obejmuje wykład podstawowej wiedzy z zakresu części ogólnej polskiego prawa karnego materialnego. W podręczniku omówiono w sposób zwięzły podstawowe rozwiązania modelowe oraz instytucje prawnokarne obowiązujące w polskim porządku prawnym. Dążąc do ułatwienia Czytelnikowi przyswojenia omawianej materii, w publikacji zrezygnowano z formy ciągłej wywodu, zastępując ją formą skryptową. W tym samym celu w kompendium przytoczono in extenso treść przepisów związanych z omawianymi zagadnieniami, co powinno ułatwić Czytelnikowi pracę z podręcznikiem.

WYKAZ SKRÓTÓW......................................................................................................................8
PRZEDMOWA...............................................................................................................................11
1. Nauka o ustawie karnej...............................................................................................13
1.1. Definicja prawa karnego....................................................................................................13
1.2. Podział prawa karnego na podgałęzie.............................................................................13
1.3. Funkcje norm prawa karnego...........................................................................................14
1.4. Źródła prawa karnego........................................................................................................16
1.5. Wykładnia przepisów prawa karnego..............................................................................27
1.6. Naczelne zasady prawa karnego.......................................................................................28
2. Nauka o przestępstwie.................................................................................................38
2.1. Pojęcie przestępstwa...........................................................................................................38
2.2. Podziały przestępstw..........................................................................................................40
2.2.1. Zbrodnie i występki.................................................................................................40
2.2.2. Typ podstawowy i typy zmodyfikowane (uprzywilejowane i kwalifikowane)..................................................................................41
2.2.3. Przestępstwa skutkowe (materialne) i bezskutkowe (formalne).......................43
2.2.4. Przestępstwa powszechne i indywidualne............................................................44
2.2.5. Przestępstwa publicznoskargowe, wnioskowe i prywatnoskargowe.................49
2.2.6. Przestępstwa umyślne i nieumyślne......................................................................52
2.2.7. Przestępstwa z działania i z zaniechania...............................................................56
2.2.8. Przestępstwa naruszające dobro prawne i zagrażające dobru prawnemu................58
2.2.9. Przestępstwa jednoczynowe i wieloczynowe.......................................................59
2.2.10. Przestępstwa jednoodmianowe i wieloodmianowe..........................................61
2.2.11. Przestępstwa jednorazowe i trwałe......................................................................61
2.3. Ustawowe znamiona typu czynu zabronionego.............................................................62
2.3.1. Wprowadzenie..........................................................................................................62
2.3.2. Podmiot.....................................................................................................................62
2.3.3. Przedmiot ochrony.................................................................................................63
2.3.4. Strona przedmiotowa..............................................................................................64
2.3.5. Strona podmiotowa.................................................................................................64
2.3.6. Przykłady..................................................................................................................64
2.4. Formy stadialne przestępstwa...........................................................................................67
2.4.1. Wprowadzenie..........................................................................................................67
2.4.2. Zamiar.......................................................................................................................67
2.4.3. Przygotowanie..........................................................................................................67
2.4.4. Usiłowanie................................................................................................................69
2.4.5. Dokonanie................................................................................................................73
2.5. Formy zjawiskowe przestępstwa.......................................................................................73
2.5.1. Wprowadzenie.........................................................................................................73
2.5.2. Formy zjawiskowe sprawcze..................................................................................73
2.5.3. Formy zjawiskowe niesprawcze.............................................................................76
2.5.4. Indywidualizacja odpowiedzialności przy współdziałaniu przestępnym.....................79
2.6. Kontratypy...........................................................................................................................81
2.6.1. Wprowadzenie.........................................................................................................81
2.6.2. Obrona konieczna...................................................................................................82
2.6.3. Stan wyższej konieczności......................................................................................85
2.6.4. Eksperyment (dozwolone ryzyko nowatorskie)..................................................88
2.6.5. Dozwolona krytyka.................................................................................................89
2.6.6. Działanie w ramach uprawnień lub obowiązków...............................................90
2.6.7. Zgoda pokrzywdzonego.........................................................................................92
2.6.8. Ryzyko sportowe......................................................................................................93
2.6.9. Karcenie niepełnoletnich.......................................................................................94
2.6.10. Kontratyp zwyczaju...............................................................................................94
2.7. Okoliczności wyłączające winę.........................................................................................95
2.7.1. Wprowadzenie.........................................................................................................95
2.7.2. Niepoczytalność......................................................................................................96
2.7.3. Anormalna sytuacja motywacyjna......................................................................100
2.7.4. Błędy........................................................................................................................100
2.8. Zbieg przepisów ustawy i zbieg przestępstw.................................................................105
2.8.1. Rzeczywisty (realny) zbieg przepisów ustawy...................................................105
2.8.2. Pozorny (pomijalny) zbieg przepisów ustawy...................................................107
2.8.3. Realny zbieg przestępstw......................................................................................110
2.8.4. Czyn ciągły.............................................................................................................112
2.8.5. Ciąg przestępstw....................................................................................................114
2.8.6. Czyny współukarane.............................................................................................116
2.9. Przestrzenne aspekty stosowania prawa karnego.........................................................117
2.9.1. Zasada terytorialności...........................................................................................117
2.9.2. Miejsce popełnienia przestępstwa.......................................................................117
2.9.3. Odpowiedzialność karna za przestępstwo popełnione za granicą..................119
2.9.4. Moc prawna orzeczeń zagranicznych.................................................................121
2.10. Przedawnienie.................................................................................................................123
2.10.1. Wprowadzenie......................................................................................................123
2.10.2. Przedawnienie karalności...................................................................................123
2.10.3. Przedawnienie wykonania kary.........................................................................126
2.10.4. Spoczywanie biegu przedawnienia....................................................................127
2.10.5. Wyłączenie przepisów o przedawnieniu...........................................................127
2.11. Zatarcie skazania.............................................................................................................128
3. Nauka o karze.............................................................................................................131
3.1. Ogólne wiadomości o karze............................................................................................131
3.2. Katalog kar........................................................................................................................132
3.2.1. Kara grzywny..........................................................................................................134
3.2.2. Kara ograniczenia wolności..................................................................................137
3.2.3. Kara pozbawienia wolności..................................................................................141
3.2.4. Kara 25 lat pozbawienia wolności i kara dożywotniego pozbawienia wolności.......................................................142
3.2.5. Problem kary śmierci.............................................................................................142
3.3. Środki karne......................................................................................................................144
3.3.1. Wprowadzenie........................................................................................................144
3.3.2. Pozbawienie praw publicznych............................................................................147
3.3.3. Zakazy zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej..................................................................147
3.3.4. Zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi.............148
3.3.5. Zakaz zajmowania stanowiska lub wykonywania zawodu lub pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10% akcji lub udziałów.............149
3.3.6. Zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu oraz nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym........................................................151
3.3.7. Zakaz wstępu na imprezę masową.......................................................................153
3.3.8. Zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych..........155
3.3.9. Zakaz prowadzenia pojazdów..............................................................................155
3.3.10. Świadczenie pieniężne.........................................................................................157
3.3.11. Podanie wyroku do publicznej wiadomości.....................................................158
3.4. Środki kompensacyjne i przepadek...............................................................................158
3.4.1. Wprowadzenie........................................................................................................158
3.4.2. Obowiązek naprawienia szkody i zadośćuczynienie.........................................159
3.4.3. Nawiązka.................................................................................................................160
3.4.4. Przepadek................................................................................................................164
3.5. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie (instytucje probacyjne)...................169
3.5.1. Wprowadzenie........................................................................................................169
3.5.2. Warunkowe umorzenie postępowania karnego.................................................170
3.5.3. Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności...................174
3.5.4. Warunkowe przedterminowe zwolnienie...........................................................181
3.6. Środki zabezpieczające....................................................................................................187
3.7. Wymiar kary.....................................................................................................................190
3.7.1. Zasady wymiaru kary............................................................................................190
3.7.2. Dyrektywy wymiaru kary.....................................................................................191
3.7.3. Zasady wymiaru kary łącznej...............................................................................195
3.7.4. Nadzwyczajne obostrzenie kary...........................................................................200
3.7.5. Nadzwyczajne złagodzenie kary...........................................................................205
3.7.6. Odstąpienie od wymierzenia kary.......................................................................212

  • Title: Wykład części ogólnej polskiego prawa karnego. Kompendium
  • Author: Jan Kil, Aleksander Kwaśniak, Julia Nowicka-Mieszała
  • ISBN: 978-83-66165-89-2, 9788366165892
  • Date of issue: 2023-01-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_31jb
  • Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas