E-book details

Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Tożsamościowy wymiar samostanowienia i (nie)zależności w kontekście życia rodzinnego

Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Tożsamościowy wymiar samostanowienia i (nie)zależności w kontekście życia rodzinnego

Jakub Niedbalski

Ebook

Przedmiotem badań są doświadczenia osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz członków ich rodzin dotyczące osiągania przez te osoby niezależności życiowej, a także przeszkód w realizacji tego celu. Autor skupił się na działaniach i codziennych praktykach młodych z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzin podejmowanych w różnych sytuacjach na drodze ku dorosłości. Przeanalizował procesualny charakter przemian w rodzinach generacyjnych związanych z dorastaniem dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.

Wyniki badania poszerzają wiedzę na temat wchodzenia w dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz procesu negocjowania autonomii w rodzinie z perspektywy młodych dorosłych i ich rodziców. Młodzi z niepełnosprawnością intelektualną nie tylko mają określone potrzeby, lecz także poglądy dotyczące relacji z rodzicami. Sformułowane przez autora wnioski pozwalają lepiej zrozumieć te osoby oraz ukazują, jak wspierać je w okresie dorastania. Ma to szczególne znaczenie zarówno dla rodziców, jak i instytucji oraz służb społecznych, które wspomagają ludzi z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodziny.

Wstęp 7

 

CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA TEORETYCZNE

 

  1. Niepełnosprawność intelektualna i osoby z niepełnosprawnością intelektualną       15
  2. Rodzina i jej wychowawczo-socjalizacyjna rola w procesie usamodzielniania się jednostki              21
  3. Przegląd badań nad osobami z niepełnosprawnością intelektualną i ich rodzinami    25
  4. Tożsamość osób z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście życia rodzinnego 29
  5. Niepełnosprawność – pomiędzy stygmatyzacją a poczuciem dumy             32
  6. Realizacja idei podmiotowości i niezależności osób z niepełnosprawnościami       36
  7. Samostanowienie osób z niepełnosprawnością intelektualną       40

 

CZĘŚĆ II. PODSTAWY METODOLOGICZNE BADAŃ

 

1. Inspiracje teoretyczne               47

2. Cel i przedmiot badań               49

  1. Zastosowane metody i techniki badawcze          51
  2. Próba badawcza i uczestnicy badań      54
  3. Znaczenie projektu badawczego i wyników przeprowadzonych badań       56

6. Zagadnienia etyczne   57

 

CZĘŚĆ III. WYNIKI BADAŃ WŁASNYCH

 

  1. Rodzina w percepcji osób z niepełnosprawnością intelektualną   61
    1. Rola i znaczenie rodziny w opinii osób z niepełnosprawnością intelektualną            62
    2. Postrzeganie i definiowanie samostanowienia przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście relacji rodzinnych   67
    3. Procesualny wymiar nabywania poczucia samostanowienia i niezależności    70
    4. Czynniki sprzyjające poczuciu niezależności    74
    5. Kontrola i zależność – opresyjny wymiar relacji rodzinnych       78

1.6. Podsumowanie             83

  1. Rola rodziców w procesie u(nie)zależniania się osób z niepełnosprawnością intelektualną 84
    1. Kontekst wsparcia – perspektywa rodziców    85
    2. Role rodziców przyjmowane w procesie samostanowienia dziecka z niepełnosprawnością intelektualną 92
    3. Poczucie odpowiedzialności rodziców za dorastające i dorosłe dziecko z niepełnosprawnością intelektualną  100
    4. Podsumowanie     107
  2. Wchodzenie w dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście uwarunkowań rodzinnych             109
    1. Postrzeganie siebie jako osoby z niepełnosprawnością intelektualną – percepcja „ja” w kontekście uwarunkowań rodzinnych             110
    2. Praca nad zmianą układu relacji w rodzinie ukierunkowana na uzyskanie autonomii 114
    3. Płeć a samostanowienie osoby z niepełnosprawnością intelektualną     118
    4. Perspektywa przyszłości a samostanowienie osoby z nie- pełnosprawnością intelektualną       126
    5. Podsumowanie     130

 

Wnioski i dyskusja nad wynikami badań       133

  1. Czynniki i uwarunkowania istotne w procesie samostanowienia   134
  2. Relacje osób z niepełnosprawnością intelektualną z rodzicami w kontekście samostanowienia i kontroli 139
  3. Praca nad tożsamością osób z niepełnosprawnością intelektualną w rodzinie   145
  4. Podsumowanie     150

 

Rekomendacje i aplikacyjny wymiar badań   153

Bibliografia            157

Spis tabel i wykresów         179

Summary 181

Nota o Autorze      183

  • Title: Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Tożsamościowy wymiar samostanowienia i (nie)zależności w kontekście życia rodzinnego
  • Author: Jakub Niedbalski
  • ISBN: 978-83-8331-049-7, 9788383310497
  • Date of issue: 2023-01-18
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_31ll
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego