E-book details

Jugosławia, kraina marzeń

Jugosławia, kraina marzeń

Božidar Jezernik

Ebook
Książka Jugosławia, kraina marzeń etnologa i antropologa kultury Božidara Jezernika jest błyskotliwym eseistycznym studium, którego głównym celem jest poszukiwanie odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące idei jugosłowiańskiej, jej rozwoju w niestabilnych okolicznościach historycznych i sprzeczności, jakie od pierwszej wzmianki o niej w 1849 roku aż do wybuchu II wojny światowej przenikały, odradzały i tłumiły tę koncepcję. Wykorzystując bogaty materiał dokumentalny i źródła prasowe z XIX i XX wieku, Jezernik stara się zaprezentować przede wszystkim dynamikę formowania się idei jedności Słowian południowych, inicjalne przyczyny powstania oraz sposoby jej postrzegania i doświadczania przez narody dążące do zjednoczenia.

Đorđe Krajisnik, "Dani"

Ta książka to opowieść o Jugosławii wcześniejszej niż powstanie Jugosławii, która się wyłoniła z II wojny światowej. Autor Božidar Jezernik - wybitny słowiański eseista, historyk i etnograf - sporządził tę opowieść z kompetencją i precyzją. Czyta się te dzieje "bałkańskiego kotła" z fascynacją i przerażeniem. Odnajdujemy tu tematy dobrze nam znane. Te spory o tożsamość narodu trójimiennego, złożonego z Serbów, Chorwatów i Słoweńców; ten konflikt o kształt wielonarodowego państwa: czy to ma być federacja równorzędnych podmiotów, czy też wielka Serbia? Te kłótnie o przeszłość historyczną, które de facto są kłótniami o współczesność, to napięcie różnych polityk historycznych, które zaczyna się od słów, a prowadzi do przemocy i krwi. Czytałem tę książkę i myślałem o historii relacji polsko-ukraińskich, polsko-litewskich czy też polsko-żydowskich. To pasjonująca lektura, książka mądra i ciekawa.

Adam Michnik

Przedmowa

1. Na początku była nazwa

Pochwała sławnej przeszłości

Król Matjaž zaczął wzdychać, Europa się trzęsie

Jugosłowiańska mobilizacja

Stawić opór historii

Policzek wymierzony matematyce

Chrześcijanie, ludzie i Słowianie

Dwie prowincje, trzech kandydatów do władzy

Od wichrzyciela do bohatera narodowego

2. Koło fortuny zmierza ku wojnie

Bałkańska beczka prochu

Dziel i rządź

Wojna czy pokój?

3. Wskrzeszenie królewicza Marka, zmierzch jugosłowiańskiego ideału

Wypełnianie przysięgi kosowskiej

Wojny bałkańskie i podwójna monarchia

Nasze rzeki płyną w kierunku Belgradu

Dylematy krwawej tragedii jugosłowiańskiej

Kto jest bratem, a kto draniem?

Rosyjscy żołnierze myją nogi w Adriatyku

4. Najstraszniejsza wojna w historii świata

W Dniu Świętego Wita!

Wszystko dla wiary, domu i cesarza!

Język lublańskich ulic

Biała prawda, czarne kłamstwo

Implementacja kultury żelazną ręką

Miloš Obilić powstał przeciwko królewiczowi Marko

5. Sen staje się jawą

Od Kosowskiej Świątyni do pomnika-świątyni ku czci Wyzwolicieli

Skamieniałe kierpce i šajkače

Dość już niefrasobliwości!

„Bohaterom naszej ojczyzny - naszym rodakom”

Kapelan France Bonač

Pomnik Słoweńskiego Nieznanego Żołnierza

Czysta, biała koszula dla Jugosławii

6. Duchowy ojciec nowoczesnej Jugosławii

Rzutowanie teraźniejszości w przeszłość

Wielki Jugosłowianin, mały Austriak

Jugosłowiański student w Wiedniu

Sam z siebie stał się jedynie Bóg. Jugosłowian należało stwarzać

Jugosławia jako ciężar

Strażnik mumii egipskich w Muzeum Etnograficznym w Lublanie

7. Vidovdańska świątynia

Jeśli umrze, ziarno pszenicy wyda obfity plon

Jugosłowiański Piemont

Powstało państwo, jak nazwać jego obywateli?

Пиjeмoнт: Piemonte

Symboliczna integracja

Wychowywanie nowego człowieka

Pod słońcem wolności

„Brata kocha się bez względu na wyznanie”

8. Dzień zjednoczenia trójimiennego narodu

„Słoweniec, Serb, Chorwat na zawsze bratu brat”

Testament króla Świętopełka

Nawet Bóg stał się Jugosłowianinem

Pierwsza i druga arka Noego

Maszerować oddzielnie, uderzyć wspólnie

Ujedinjenje, uedinjenje czy zjedinjenje?

Słomiany ogień

Państwo bez nacjonalizmu

9. Królowie umarli, Jugosławia ocalała

Bogini zwycięstwa wyskakuje z głowy umierającej Austrii

Nawet król się nie ukrywa

Im mroczniejsza przeszłość, tym jaśniejsza teraźniejszość

Na placu Króla Piotra brak miejsca na jego pomnik

Sen stał się jawą, jawa stała się snem

„Typowa słoweńska farsa!”

„Umarł król – Jugosławia ocalała!”

Wspominając czasy pod końskimi kopytami

Potęga pamięci, prymat zapomnienia

BIBLIOGRAFIA

INDEKS NAZWISK

  • Title: Jugosławia, kraina marzeń
  • Author: Božidar Jezernik
  • ISBN: 978-83-242-6721-7, 9788324267217
  • Date of issue: 2023-09-27
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3o5i
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS