E-book details

Metanaukowe podstawy dyscyplinowego wyodrębnienia nauki o translacji w świetle dyskursu badaczy polskich

Metanaukowe podstawy dyscyplinowego wyodrębnienia nauki o translacji w świetle dyskursu badaczy polskich

Anna Małgorzewicz

Ebook

W wyniku podjętych przez Autorkę działań badawczych i interpretacyjnych dotyczących zróżnicowanej rzeczywistości nauki o translacji w monografii ukazany został proces wyodrębniania dyscyplinowego badań nad translacją oraz nakreślono jego ewentualne perspektywy bez jednoznacznego wartościowania możliwych kierunków rozwoju. Autorka słusznie nie proponuje gotowych rozwiązań, a raczej zaprasza środowisko naukowe do dyskusji, dostrzegając w dyscyplinowej emancypacji obszaru badań nad translacją, ich instytucjonalizacji wiele korzyści dla sfery nauki, dydaktyki akademickiej i profesjonalizacji zawodu tłumacza. Ukazuje jednocześnie potencjał naukowy umożliwiający osiągnięcie tych wartości. Przekonująco udowadnia konieczność podjęcia przez środowisko naukowe w tym obszarze koniecznych działań integrujących w skali ogólnopolskiej w celu osiągnięcia zasłużonego statusu dyscyplinowego tych badań oraz postępu naukowego. Eksploracje przeprowadzone przez Autorkę charakteryzuje innowacyjność metodologiczna oraz jej uargumentowana zasadność z dominacją Kuhnowskiej kategorii paradygmatu, odwaga poznawcza w podejmowaniu bardzo trudnego zadania, a także gruntowne oparcie analiz i interpretacji na obszernej faktografii trafnie opisującej badaną rzeczywistość.

Sądzę, iż książka Anny Małgorzewicz może dać impuls do poważnej, niezwykle potrzebnej dyskusji nad naukowymi podstawami konstruowania programów studiów przekładoznawczych i translatorycznych w naszym kraju, a co za tym idzie - nad poprawą jakości kształcenia w tej dziedzinie.

Prof. dr hab. Henryk Kardela

Przedłożona praca jest pierwszą monografią w Polsce kompleksowo eksplorującą rzeczywistość badań nad translacją, z solidnymi podstawami argumentacji naukowej.
W profilowaniu podstaw dyscyplinowych Autorka szuka potencjału konsolidacyjnego, a tym samym szans integracji dyscyplinowej z zachowaniem wewnętrznych odmienności autonomicznych.

Dr hab. Zenon Weigt, em. prof. UŁ


Anna Małgorzewicz - profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, doktor habilitowana nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Kieruje Zakładem Translatoryki i Glottodydaktyki w Instytucie Filologii Germańskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka monografii: Prozessorientierte Dolmetschdidaktik i Die Kompetenzen des Translators aus kognitiver und translationsdidaktischer Sicht. Założycielka i od 2010 roku redaktor naczelna czasopisma "Studia Translatorica" oraz od roku 2016 współredaktor czasopisma "Germanica Wratislaviensia".

1. Wprowadzenie

2. Metanaukowe podstawy dyscyplinowego wyodrębniania nauk

2.1. Nauka

2.2. Naukowa praca poznawcza

2.2.1. Podmiot naukowej pracy poznawczej

2.2.2. Przedmiot naukowej pracy poznawczej

2.2.3. Metodologia naukowej pracy poznawczej

2.3. Paradygmat i matryca dyscyplinarna w ujęciu filozofii nauki

2.3.1. Niewspółmierność paradygmatyczna

2.3.2. Paradygmat Thomasa Kuhna a naukowy program badawczy Imre Lakatosa

2.3.3. System pojęć jako element konstytutywny dla teorii

2.3.4. Potencjał niewspółmierności paradygmatycznej dla rozwoju myśli naukowej

2.4. Właściwości naukowego systemu wiedzy jako kryteria oceny stopnia konsolidacji paradygmatycznej i dyscyplinowej obszaru nauki o translacji

3. Rozwój i stan kondycji dyscyplinowej nauki o translacji w Polsce

3.1. Syntetyczne ujęcie prezentowanych poglądów od czasów powojennych do współczesności

3.1.1. Lata 50. XX wieku

3.1.2. Lata 60. XX wieku

3.1.3. Lata 70. XX wieku

3.1.4. Lata 80. XX wieku

3.1.5. Lata 90. XX wieku

3.1.6. XXI wiek

3.1.7. Podsumowanie

3.2. Koncepcje teoretyczne i metodologiczne

3.2.1. Koncepcje teoretyczne i metodologiczne – na przykładzie cytowanych publikacji monograficznych w czasopiśmie „Między Oryginałem a Przekładem”

3.2.2. Koncepcje teoretyczne i metodologiczne – na przykładzie cytowanych publikacji

monograficznych w czasopiśmie „Lingwistyka Stosowana”/ „Applied Linguistics Papers”

3.2.3. Podsumowanie

3.3. Ścieżki terminologiczne

3.3.1. Koncepcja metodologiczna Tezaurusa terminologii translatorycznej (J. Lukszyn 1993)

3.3.2. Koncepcja metodologiczna słownika Terminologia tłumaczenia (J. Delisle / H. Lee-Jahnke / M. Cormier 1999/2004)

3.3.3. Koncepcja metodologiczna Słownika polskiej terminologii przekładoznawczej (Ł. Bogucki / J. Dybiec-Gajer / M. Piotrowska / T. Tomaszkiewicz 2019)

3.3.4. Definicje terminów przekładoznawstwo, traduktologia, translatologia, translatoryka,

przekład, translacja i tłumaczenie w publikacjach terminologicznych polskich badaczy translacji

3.3.5. Podsumowanie

3.4. Samoidentyfikacja nomenklaturowa i paradygmatyczno-dyscyplinowa

3.4.1. Paradygmatyczno-dyscyplinowe klasyfikowanie badań nad translacją w ramach formalnie

usankcjonowanych dyscyplin naukowych

3.4.2. Profilowanie paradygmatyczne badań nad translacją na polskich uniwersytetach

3.4.3. Podsumowanie

3.5. Dyscyplinowe klasyfikowanie polskich czasopism naukowych

3.5.1. Dyscyplinowe klasyfikowanie polskich czasopism naukowych w ministerialnym wykazie czasopism i w bazie ERIH PLUS

3.5.2. Podsumowanie

3.6. Dyscyplinowe klasyfikowanie kierunków studiów kształcących tłumaczy

3.6.1. Kształcenie tłumaczy na studiach filologicznych

3.6.2. Dyscyplinowe przyporządkowywanie kierunków nstudiów kształcących tłumaczy na polskich

uniwersytetach – wyniki analizy i ewaluacji

3.6.3. Podsumowanie

3.7. Wnioski

3.7.1. Początki myśli naukowej o translacji i proces wyodrębniania się dyscypliny

3.7.2. Koncepcje teoretyczne i metodologiczne:

językoznawcze versus literaturoznawcze / translatoryczne versus przekładoznawcze

3.7.3. Paradygmat jako kategoria poznawczego i metanaukowego porządkowania obszaru badań nad translacją

4. Potencjał integracyjny kategorii tekstu dla obszaru badań nad translacją

5. Ogólne uwagi końcowe i podsumowanie

Bibliografia

Spis schematów, diagramów i tabel

Indeks nazwisk

  • Title: Metanaukowe podstawy dyscyplinowego wyodrębnienia nauki o translacji w świetle dyskursu badaczy polskich
  • Author: Anna Małgorzewicz
  • ISBN: 978-83-242-6746-0, 9788324267460
  • Date of issue: 2024-01-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3rx2
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS