Szczegóły ebooka

Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem

Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem

Agnieszka Golczyńska-Grondas, Małgorzata Potoczna

Ebook

Książka zawiera reanalizę dokonań zespołu socjolożek i socjologów, który w latach 1992-2016 prowadził badania dotyczące biedy i wykluczenia społecznego w Łodzi, mieście o szczególnej historii, a także wyjątkowym współczesnym charakterze. Autorki opracowania prezentują historię działalności badawczego kolektywu, w skład którego wchodziły, oraz stosowane w analizach ramy teoretyczne, wiele miejsca poświęcając metodyce realizowanych przez zespół przedsięwzięć badawczych. Uwzględniając zarówno perspektywę socjohistoryczną, makrospołeczną, jak i podejście mikrosocjologiczne, przedstawiają specyfikę wielkomiejskiego ubóstwa, charakterystyczne dla niego zjawiska, mechanizmy i procesy oraz realia życia w zubożałych sąsiedztwach. Opisują funkcjonowanie instytucji realizujących zadania polityki społecznej w "enklawach biedy". Wskazują na aplikacyjne rezultaty badań w postaci programów kształcenia dla studentek i studentów pracy socjalnej i socjologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz curriculów edukacyjnych przeznaczonych dla osób zatrudnionych w instytucjach i organizacjach pomocowych. W aneksach umieszczono przykłady narzędzi badawczych stosowanych w pracach zespołu.

Książka może wzbudzić zainteresowanie nie tylko naukowczyń i naukowców zajmujących się kwestiami społecznymi czy osób zainteresowanych metodologią nauk społecznych, lecz także kadr odpowiedzialnych za kształtowanie polityki społecznej oraz praktyków i praktyczek szeroko rozumianej profesjonalnej pomocy.

Wprowadzenie   11

 

Część I. Historia, teoria, metodologia          31

 

Rozdział I. Zarys historii „biednej” Łodzi. Historia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem          33

Słowo o skomplikowanej historii (biednej) Łodzi       33

Łódź i województwo łódzkie a początki transformacji systemowej 1989 r.          59

Tradycje łódzkiej socjologii a „Łódzka Szkoła Badań nad Biedą i Pomocą Społeczną”              65

 

Rozdział II. „Nie ma dobrego języka, którym da się mówić o biedzie” – inspiracje i stanowisko teoretyczne łódzkiego zespołu ośrodka badań nad ubóstwem              77

Wczesne konceptualizacje biedy i marginalizacji społecznej   78

Współczesne koncepcje biedy utrwalonej oraz przestrzennego wymiaru ubóstwa. Od Myrdala i Lewisa do Wacquanta             83

Koncepcje wykluczenia społecznego            90

Koncepcje dotyczące biograficznych i tożsamościowych aspektów biedy           91

Objaśnianie biedy – podstawowe ustalenia definicyjne i ramy konceptualne łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem     92

 

Rozdział III. „Odkrywamy karty”, czyli jak badaliśmy biedę   105

Analiza danych zastanych – aktów prawnych, dokumentów strategicznych władz centralnych i samorządowych, dokumentów oraz archiwów instytucji publicznych i organizacji pozarządowych     107

Analizy dostępnych danych statystycznych i ich wykorzystanie             109

Mapy i inwentaryzacje enklaw biedy            113

Wywiady kwestionariuszowe         116

Wywiady grupowe i fokusowe        122

Pogłębione wywiady indywidualne 125

Wywiady biograficzne       127

Badania jakościowe i ilościowe z udziałem dzieci       129

Metodologiczno-etyczne problemy badań nad biedą i wykluczeniem społecznym              131

 

Część II. Podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem. Reperkusje praktyczne     147

 

Rozdział IV. Przestrzenie – procesy społeczne w zubożałych sąsiedztwach       149

Dynamika powstawania i przemian „enklaw biedy” w wielkim mieście 149

Życie codzienne „enklaw biedy”     157

 

Rozdział V. Ludzie – mikrosocjologia ubóstwa          165

Bieda w przebiegu życia – temporalne aspekty ubóstwa         165

Biograficzny wymiar ubóstwa: dzieciństwo – dorosłość – starość w enklawach biedy              167

Bieda a procesy tożsamościowe – stygmatyzująca praca nad tożsamością         195

Międzygeneracyjna transmisja biedy           198

 

Rozdział VI. Instytucje – działania instytucji i organizacji pomocowych w środowiskach biedy utrwalonej     205

Inwentaryzacja działań instytucji i organizacji            206

Bariery w działaniach instytucji i organizacji pomocowych      218

Lokalny system integracji społecznej            222

 

Rozdział VII. Akademia, praktyka, edukacja              227

Socjologia zaangażowana i więzi współpracy             227

Od badań do systemu kształcenia  231

Działania popularyzatorskie           239

 

Zakończenie        243

 

Posłowie. Rola przypadków w kształtowaniu i rozwoju łódzkiego zespołu badań nad biedą i pomocą społeczną – Wielisława Warzywoda-Kruszyńska          247

 

Bibliografia          257

 

Aneksy   289

Aneks I. Zespół „Łódzkiej Szkoły Badań nad Biedą i Pomocą Społeczną”             289

Aneks II. Książki opublikowane w ramach „Łódzkiej Szkoły Badań nad Biedą i Pomocą Społeczną” i raporty z projektu WZLOT        293

Aneks III. Lista poszukiwanych informacji w family life histories w projektach „Bieda – historie życia” oraz „Formy ubóstwa i ich przestrzenne rozmieszczenie na terenie Łodzi” 296

Aneks IV. Dyspozycje do wywiadu swobodnego w projekcie PROFIT     302

Aneks V. Kwestionariusz opisu miasta – projekt WZLOT           303

Aneks VI. Scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego na temat biedy dzieci w wybranych enklawach w Łodzi       313

Aneks VII. Kwestionariusz ankiety do badań z udziałem szóstoklasistów, wersja dla dziewcząt – projekt WZLOT             316

Aneks VIII. Dyspozycje do wywiadu swobodnego z szóstoklasistami – projekt WZLOT   332

  • Tytuł: Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem
  • Autor: Agnieszka Golczyńska-Grondas, Małgorzata Potoczna
  • ISBN: 978-83-8331-471-6, 9788383314716
  • Data wydania: 2024-09-11
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_42hx
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego