Szczegóły ebooka

Łódź. Historia wielokulturowego miasta przemysłowego w XX wieku

Łódź. Historia wielokulturowego miasta przemysłowego w XX wieku

Hans-Jürgen Bömelburg

Ebook

Hans-JUrgen BOmelburg prezentuje nowatorskie, całościowe i bogato udokumentowane ujęcie historii Łodzi, snując pasjonującą opowieść o tym drugim co do wielkości przez cały wiek XX polskim mieście z perspektywy wielokulturowości i wielojęzyczności. Rozkwit tej miejscowości był zasługą niemieckich, żydowskich i polskich fabrykantów tekstylnych, kupców, a także robotników, zwłaszcza robotnic, żyjących często w warunkach ubóstwa i niepewności. Ta społeczność kształtowała wizerunek Łodzi jako "miasta wielu kultur". Autor pokazuje również jej rozpad na grupy narodowe w latach trzydziestych oraz rozsadzenie jej od środka i zagładę w czasie drugiej wojny światowej (poprzez eksterminację ludności żydowskiej i wymordowanie polskich elit), kiedy okupowana przez Niemców Łódź nosiła nazwę Litzmannstadt. Po 1945 roku wysiedlenia i dyskryminacje (głównie na fali antysemityzmu w 1968 roku) dopełniły dzieła zniszczenia wielokulturowego dziedzictwa metropolii. Łódzki przemysł włókienniczy, niedoinwestowany w Polsce Ludowej, w okresie transformacji nie mógł zaś liczyć na wsparcie ze strony kolejnych rządów, co przy utracie większości rynków zbytu doprowadziło do jego upadku, a w konsekwencji do deklasacji miasta. Dzisiejsza Łódź usiłuje zachować swoją spuściznę historyczną, jednak w obliczu zaniku dawnej wielojęzyczności i wielokulturowości jest to ogromnym wyzwaniem.

Przedmowa do polskiego wydania 9

 

ROZDZIAŁ 1

Dlaczego Łódź? 11

ROZDZIAŁ 2

Powstanie włókienniczej metropolii 17

ROZDZIAŁ 3

Łódź w Imperium Rosyjskim około roku 1900: wielokulturowość społeczeństwa migracyjnego 29

ROZDZIAŁ 4

Lodzermensche w „złym mieście” 63

ROZDZIAŁ 5

Łódź w państwie polskim w latach 1914/1918–1939: społeczeństwo obywatelskie i integracja 71

ROZDZIAŁ 6

Łódzka społeczność w latach 1918/1920–1939: radykalizacja społeczna i etniczna 109

ROZDZIAŁ 7

Łódź po wybuchu wojny w roku 1939: relacje o prześladowaniach i zdradzie 149

ROZDZIAŁ 8

Łódź staje się Litzmannstadt: eskalacja przemocy i polityka rasowa 179

ROZDZIAŁ 9

Niemcy w Litzmannstadt: reichsdeutsche, volksdeutsche, deutsche? 233

ROZDZIAŁ 10

Polacy w okupowanej Łodzi: strategie przetrwania i opór 265

ROZDZIAŁ 11

Żydzi w getcie łódzkim: wykluczenie, represje, eksterminacja 293

ROZDZIAŁ 12

Łódź po roku 1945: powojenne losy łódzkich Polaków, Niemców i Żydów 327

ROZDZIAŁ 13

Czerwona Łódź: nieoficjalna stolica Polski w obliczu propagandy i przemian strukturalnych 373

ROZDZIAŁ 14

Peerelowska prowincja: włókiennicza Łódź w latach 1956–1989 401

ROZDZIAŁ 15

Łódź po roku 1989: upadek i metamorfoza miasta 445

ROZDZIAŁ 16

Łódź jako miejsce pamięci: polska, niemiecka i żydowska pamięć o Łodzi po 1945 r. 463

 

Posłowie i podziękowania 511

Plan Łodzi z 1913 r. 514

Plan Litzmannstadt z 1942 r. 516

Wykaz skrótów 519

Wykaz źródeł i bibliografia 521

Wykaz ilustracji 559

Indeks nazw osobowych 563

  • Tytuł: Łódź. Historia wielokulturowego miasta przemysłowego w XX wieku
  • Autor: Hans-Jürgen Bömelburg
  • Tłumaczenie: Łukasz Plęs
  • ISBN: 978-83-8331-516-4, 9788383315164
  • Data wydania: 2024-11-14
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_45fz
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego