Details zum E-Book

W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza

W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza

Tomasz Duraj

E-book

Oddajemy w Państwa ręce monografię stanowiącą efekt pracy naukowej wybitnych badaczy pochodzących z różnych państw europejskich, którzy zdecydowali się wziąć udział w międzynarodowym projekcie badawczym pt. "W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza", finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki, a zrealizowanym pod kierunkiem prof. UŁ dra hab. Tomasza Duraja.

Podstawowym zadaniem badawczym była kompleksowa analiza prawna samozatrudnienia nie tylko z perspektywy polskiej regulacji i orzecznictwa sądowego, lecz także w aspekcie rozwiązań obowiązujących w prawie międzynarodowym i unijnym oraz w wybranych krajach europejskich. Przeanalizowano ustawodawstwa takich państw, jak: kraje wchodzące w skład Zjednoczonego Królestwa, Niemcy, Austria, Hiszpania, Francja, Włochy, Węgry, Litwa, Łotwa i Estonia. Realizowane w ramach projektu działania naukowe mają nowatorski charakter. Do tej pory nie były bowiem prowadzone na tak szeroką skalę badania nad prawnymi uwarunkowaniami samozatrudnienia, które obejmowałyby stan polskiej regulacji prawnej i orzecznictwa, rozwiązania obowiązujące w prawie międzynarodowym i unijnym, a także w wybranych krajach europejskich. Wartością dodaną dla polskiej nauki jest ujęcie w ramy uporządkowanego opracowania regulacji dotyczących samozatrudnienia w innych państwach.

Na podstawie przeprowadzonych badań podjęta została próba stworzenia optymalnego prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Sformułowane uwagi de lege ferenda mają posłużyć polskiemu prawodawcy do opracowania odrębnej ustawy o statusie prawnym samozatrudnionych, która w sposób całościowy i systemowy będzie normować najistotniejsze aspekty pracy osób pracujących zarobkowo na własny rachunek, ze szczególnym uwzględnieniem ich ochrony socjalnej. Jej uchwalenie przyczyni się do rozstrzygnięcia wielu sporów interpretacyjnych, które obecnie pojawiają się w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym.

Przyjęte w publikacji postulaty w zakresie przygotowania optymalnego modelu prawnego samozatrudnienia w Polsce mają wymiar uniwersalny, znacznie wykraczający poza problematykę pracy zarobkowej na własny rachunek. Wyniki badań pozwalają bowiem na zarysowanie pewnych ogólnych wniosków wskazujących nowe kierunki rozwoju prawa pracy w przyszłości. Skłaniają do refleksji nad zasadnością rozszerzania ochronnych regulacji prawa pracy na różne kategorie osób świadczących autonomicznie pracę poza stosunkiem pracy (zwłaszcza w warunkach zależności ekonomicznej od podmiotu zatrudniającego), a także nad zakresem tej ochrony oraz najważniejszymi kryteriami jej różnicowania.

Książka adresowana jest do przedstawicieli nauki prawa, studentów, legislatorów, sędziów i reprezentantów innych zawodów prawniczych, partnerów społecznych, praktyków oraz osób zainteresowanych problematyką nietypowych form zatrudnienia.

Monografię przygotowano w ramach projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (Umowa nr UMO-2018/29/B/HS5/02534 do projektu badawczego nr 2018/29/B/HS5/02534)

Rozdział I. Wprowadzenie do międzynarodowego projektu badawczego nt. „W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza” (Tomasz Duraj)      13

Uwagi wprowadzające    13

Skala i znaczenie samozatrudnienia jako nietypowej formy świadczenia pracy zarobkowej        14

Cele naukowe projektu badawczego           19

Znaczenie projektu badawczego   27

Koncepcja i plan badań naukowych            30

Metodyka          31

Działania publikacyjne i popularyzatorskie uczestników projektu badawczego 32

Bibliografia        35

 

Rozdział II. Samozatrudnienie w świetle prawa międzynarodowego i unijnego (Mateusz Barwaśny)        41

Uwagi wprowadzające    41

Źródła prawnej regulacji samozatrudnienia – standardy międzynarodowe i unijne             42

Pojęcie samozatrudnienia w świetle prawa międzynarodowego i unijnego       46

Ochrona samozatrudnionych w świetle prawa międzynarodowego i unijnego 51

Mechanizmy walki z fikcyjnym samozatrudnieniem w świetle standardów prawa międzynarodowego i unijnego jako środek służący poprawie warunków pracy    99

Uwagi podsumowujące   105

Bibliografia        107

 

Rozdział III. Samozatrudnienie w świetle prawa obowiązującego w Zjednoczonym Królestwie (Catherine Barnard, Despoina Georgiou)  121

Uwagi wprowadzające    121

Trendy w samozatrudnieniu         123

Definicje prawne              126

Ramy prawne samozatrudnienia  131

Fikcyjne samozatrudnienie           141

Uwagi podsumowujące   144

Bibliografia        145

 

Rozdział IV. Samozatrudnienie w świetle prawa niemieckiego i austriackiego (Rolf Wank)        149

Część I. Samozatrudnienie w Niemczech     149

Źródła uregulowań dotyczących samozatrudnienia  152

Definicja samozatrudnionych        156

Kategorie samozatrudnionych      170

Prawna ochrona samozatrudnionych         176

Skala fikcyjnego samozatrudnienia             181

Część II. Samozatrudnienie w Austrii           184

Skala samozatrudnienia  181

Prawne źródła regulacji dotyczących samozatrudnionych      185

Definicja samozatrudnionych        186

Kategorie  samozatrudnionych     190

Prawna ochrona samozatrudnionych         191

Skala fikcyjnego samozatrudnienia             192

Bibliografia        192

 

Rozdział V. Samozatrudnienie w świetle prawa hiszpańskiego (Aneta Tyc)     199

Uwagi wprowadzające    199

Pojęcie i typologia samozatrudnienia         201

Prawa zawodowe i prawa zbiorowe samozatrudnionych (reżim wspólny)        207

Status zawodowy samozatrudnionych ekonomicznie zależnych          212

Uwagi podsumowujące   216

Bibliografia        218

 

Rozdział VI. Samozatrudnienie w świetle prawa francuskiego i włoskiego (Aneta Tyc)      221

Uwagi wprowadzające    221

Samozatrudnienie w świetle prawa francuskiego     222

Samozatrudnienie w świetle prawa włoskiego          229

Uwagi podsumowujące   236

Bibliografia        238

 

Rozdział VII. Samozatrudnienie w świetle prawa węgierskiego (Gyulavári Tamás)             241

Uwagi wprowadzające    241

Krajowe przepisy o samozatrudnieniu: w cieniu stosunku pracy          241

Skala samozatrudnienia na Węgrzech         247

Ograniczona ochrona prawna samozatrudnionych na Węgrzech         251

Walka z fikcyjnym samozatrudnieniem na Węgrzech             255

Uwagi podsumowujące   259

Bibliografia        260

 

Rozdział VIII. Samozatrudnienie w świetle prawa państw bałtyckich Ingrida (Mačernytė Panomariovienė, Tatiana Wrocławska) 263

Prawne unormowanie samozatrudnienia w systemie prawa Republiki Litewskiej             263

Prawne unormowanie samozatrudnienia w systemie prawa Republiki Łotewskiej             275

Prawne unormowania samozatrudnienia w systemie prawa Republiki Estonii  282

Wnioski końcowe             289

Bibliografia        291

 

Rozdział IX. Samozatrudnienie w świetle prawa polskiego – uwagi de lege lata (Tomasz Duraj)  295

Uwagi wprowadzające    295

Skala samozatrudnienia w Polsce  300

Źródła regulacji prawnej samozatrudnienia 301

Pojęcie (definicja) samozatrudnienia          311

Prawna ochrona samozatrudnionych         318

Problem fikcyjnego samozatrudnienia w Polsce       400

Uwagi podsumowujące   409

Bibliografia        411

 

Rozdział X. Prawny model samozatrudnienia w Polsce – perspektywa prawa ubezpieczeń  społecznych (Marcin Krajewski)          429

Uwagi wprowadzające    429

Zabezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą           430

Autonomia systemów zabezpieczenia społecznego w UE       436

Preferencje dla osób prowadzących działalność gospodarczą w Polsce             438

Model zabezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność gospodarczą             444

Uwagi podsumowujące   449

Bibliografia        450

 

Rozdział XI. Prawny model samozatrudnienia w Polsce – perspektywa prawa zatrudnienia (Tomasz Duraj)         453

Uwagi wprowadzające    453

Założenia ogólne prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce         456

Założenia szczegółowe prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce              462

Podstawowe obowiązki samozatrudnionego            518

Prawne mechanizmy przeciwdziałania fikcyjnemu samozatrudnieniu 519

Odpowiedzialność za naruszenie przepisów normujących ochronę samozatrudnionych        529

Mechanizmy promocji samozatrudnienia w Polsce  532

Podsumowanie 535

Bibliografia        536

  • Titel: W poszukiwaniu prawnego modelu samozatrudnienia w Polsce. Analiza prawnoporównawcza
  • Autor: Tomasz Duraj
  • ISBN: 978-83-8331-570-6, 9788383315706
  • Veröffentlichungsdatum: 2024-11-26
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_45td
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego