Details zum E-Book

Eufemizmy i hiperbole jako środki perswazyjno-manipulacyjne (na materiale cyfrowych wersji polskich tygodników opinii)

Eufemizmy i hiperbole jako środki perswazyjno-manipulacyjne (na materiale cyfrowych wersji polskich tygodników opinii)

Aleksandra Kujawiak

E-book

Język stanowi potężne narzędzie wywierania wpływu na odbiorcę. Za pomocą umiejętnie dobranych określeń można wyeksponować lub zakamuflować informacje o konkretnych wydarzeniach. środkami pełniącymi takie funkcje w dyskursie medialnym są eufemizmy i hiperbole będące przedmiotem niniejszego opracowania. Autorka omawia ich funkcjonowanie w dwu odmiennych typach dyskursu prasowego: liberalnym (reprezentowanym przez tygodniki "Newsweek" i "Politykę") oraz konserwatywnym (reprezentowanym przez pisma "Sieci" i "Do Rzeczy"). Publikacja zawiera odpowiedzi na pytania dotyczące: zakresu tematycznego stosowanych w prasie eufemizmów i hiperboli; językowych i tekstowych sposobów eufemizacji i hiperbolizacji; funkcji pełnionych przez oba środki w tekstach, a także cech wspólnych i różnicujących eufemizmy i hiperbole.

Książka składa się z części teoretycznej i analitycznej. Pierwsza z nich stanowi omówienie zagadnień kluczowych dla analizy eufemizmów i hiperboli jako środków perswazyjno-manipulacyjnych. Druga zawiera klasyfikację tematyczną eufemizmów i hiperboli stosowanych w tygodnikach opinii, omówienie językowych i tekstowych wykładników eufemizacji i hiperbolizacji, a także analizę użycia eufemizmów i hiperboli w tekstach dotyczących strajku nauczycieli w kwietniu 2019 roku oraz sporu wokół tzw. ustaw sądowych w latach 2017-2020. Publikację zamyka aneks - Słownik tematyczny eufemizmów i hiperboli w tygodnikach opinii.

Wstęp  9

 

CZĘŚĆ TEORETYCZNA      13

 

  1. Eufemizmy           15
    1. Tabu językowe a poprawność polityczna          15
    2. Eufemizm – definicje i funkcje 20
    3. Obszary występowania eufemizmów    25
    4. Eufemizmy polityczne 28
  2. Hiperbole  33
    1. Hiperbola – definicje i funkcje 33
    2. Hiperbola jako przedmiot badań          34
    3. Procedura identyfikacji hiperboli         37
  3. Eufemizm a hiperbola      43
    1. Metafora jako środek eufemizacji i hiperbolizacji         46
      1. Metafory w dyskursie politycznym        48
  4. Perswazja i manipulacja – definiowanie pojęć     55
    1. Perswazja i manipulacja – środki językowo-tekstowe   62
    2. Perswazja i manipulacja w prasie – przegląd opracowań językoznawczych        67
  5. Metody badawcze 71
    1. Wielopoziomowa lingwistyczna analiza dyskursu (DIMEAN)  71
    2. Analiza pól tematycznych       74
    3. Analiza językowych i tekstowych środków eufemizacji i hiperbolizacji w tygodnikach opinii      77
    4. Analiza dyskursu za pomocą pól semantycznych          78
  6. Materiał badawczy            81
    1. Cyfrowe tygodniki opinii         84
    2. Charakterystyka tygodników opinii      86
      1. „Polityka”        86
      2. „Newsweek”    87
      3. „Sieci” 87
      4. „Do Rzeczy”    88
  7. Procedura badawcza        91

 

CZĘŚĆ ANALITYCZNA       93

 

  1. Tematyczny podział eufemizmów i hiperboli       95
    1. Człowiek jako istota fizyczna  98
      1. Eufemizmy należące do sfery Człowiek jako istota fizyczna 101
        1. Seksualność     102
        2. Przerywanie ciąży        109
        3. Starość i śmierć            114
        4. Choroby i ich leczenie  115
        5. Wygląd            119
      2. Hiperbole należące do sfery Człowiek jako istota fizyczna 120
        1. Seksualność     121
        2. Przerywanie ciąży        122
        3. Choroby i ich leczenie  123
    2. Człowiek jako istota psychiczna          126
      1. Eufemizmy należące do sfery Człowiek jako istota psychiczna       128
        1. Działalność intelektualna człowieka     128
        2. Wola, postawy, nastawienie człowieka do świata i życia                130
        3. Relacje międzyludzkie 132
      2. Hiperbole należące do sfery Człowiek jako istota psychiczna 133
        1. Działalność intelektualna człowieka     134
        2. Wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia   134
        3. Relacje międzyludzkie 135
    3. Człowiek w społeczeństwie     138
      1. Eufemizmy należące do sfery Człowiek w społeczeństwie 141
        1. Zachowania nieakceptowalne społecznie           143
        2. Funkcjonowanie państwa         145
        3. Wojsko i wojna            152

8.3.1.4   Prawo i łamanie prawa 153

        1. Religia – Kościół         156
        2. Edukacja i oświata       157
        3. Środki masowego przekazu      159
        4. Gospodarka     160
      1. Hiperbole należące do sfery Człowiek w społeczeństwie 162
        1. Funkcjonowanie państwa         162
        2. Prawo i łamanie prawa 171
        3. Religia – Kościół         173
        4. Edukacja i oświata       174
        5. Środki masowego przekazu      175
        6. Gospodarka     178
        7. Sport i czas wolny        180
    1. Człowiek i przyroda    181
      1. Eufemizmy należące do sfery Człowiek i przyroda         182
      2. Hiperbole należące do sfery Człowiek i przyroda           183
    2. Podsumowanie            187
  1. Językowe i tekstowe środki eufemizacji i hiperbolizacji w tygodnikach opinii            189
    1. Klasyfikacje formalno-semantyczne eufemizmów – problemy badawcze        189
    2. Typy eufemizmów w tygodnikach opinii          193

9.2.1   Środki fonologiczne      194

      1. Środki morfologiczne    194
      2. Środki leksykalne         197
      3. Środki semantyczne      202
      4. Środki na poziomie zdania i tekstu        214
      5. Graficzne środki eufemizowania           215
    1. Językowe środki hiperbolizacji – stan badań     215
    2. Typy hiperboli w tygodnikach opinii    217
      1. Środki morfologiczne    218
      2. Środki leksykalne         219
      3. Środki semantyczne      220
    3. Podsumowanie            236
  1. Eufemizmy i hiperbole w kontekście     239
    1. Cele i metody badawcze      243
    2. Strajk nauczycielski z kwietnia 2019 r.         244
      1. Hiperbolizacja i eufemizacja a pole semantyczne wyrażenia strajk nauczycielski            245
      2. Hiperbolizacja i eufemizacja a pole semantyczne leksemu nauczyciel      251
      3. Hiperbolizacja i eufemizacja a pole semantyczne leksemu rząd   260
      4. Eufemizmy i hiperbole w dyskursywnym obrazie strajku nauczycieli – podsumowanie  264

10.3.         Spór o ustawy sądowe (lata 2017–2019) 268

      1. Hiperbolizacja i eufemizacja a pole semantyczne leksemu sędzia (sędziowie)   268
      2. Dyskursywny obraz sędziów – podsumowanie          278

10.4. Funkcje eufemizmów i hiperboli w tekstach prasowych        280

 

Zakończenie  287

 

Słownik tematyczny eufemizmów i hiperboli w tygodnikach opinii  293

 

Bibliografia   355

 

Netografia     367

 

Wykaz schematów, tabel i skrótów   369

  • Titel: Eufemizmy i hiperbole jako środki perswazyjno-manipulacyjne (na materiale cyfrowych wersji polskich tygodników opinii)
  • Autor: Aleksandra Kujawiak
  • ISBN: 978-83-8331-601-7, 9788383316017
  • Veröffentlichungsdatum: 2024-12-04
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_468g
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego