Details zum E-Book

Niezależni producenci. Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-2005

Niezależni producenci. Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-2005

Emil Sowiński

E-book

Książka poświęcona jest działalności producenckiej Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-2005. Autor podjął się zadania przeanalizowania polityki programowej i kultury produkcji Studia oraz warunkujących je kontekstów społeczno-politycznych (np. przemiany instytucjonalne polskiej kinematografii). Przedmiotem analizy był zatem proces, który odbywa się w instytucjonalnych ramach rozpiętych pomiędzy zarządczą kontrolą i swobodą twórczą.

*

Na tle literatury z zakresu historii instytucjonalnej podmiotów odpowiedzialnych za produkcję (zespołów filmowych czy wytwórni) jest to, w moim mniemaniu, publikacja najlepsza. Po pierwsze dlatego, że powstała z wykorzystaniem wszelkich dostępnych źródeł (w tym obszernej kwerendy archiwalnej) [...]. Po drugie - ze względu na wiarygodny wywód, w którym wnioski formułowane są na podstawie dużej liczby przesłanek, a jednocześnie ostrożne w przypadku braku przekonujących dowodów. Po trzecie - z powodu bardzo wysokiej sprawności prowadzonej narracji i jakości języka, które sprawiają, że wiele partii książki czyta się niemal jak powieść sensacyjną (w formule "Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego przeciw światu").

Dr hab. Krzysztof Kornacki, prof. UG

Publikacja w znacznej mierze uzupełnia wiedzę o historii polskiego kina. Historia i działalność Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego zostały opisane bardzo kompetentnie, wiedza i świadomość metodologiczna Autora są godne podziwu. Prezentowanej książki z całą pewnością nie będzie można zignorować w kolejnych badaniach. Ponadto jej lektura sprawia dużą przyjemność - zarówno poznawczą, jak i stricte czytelniczą.

Prof. Piotr Zwierzchowski

PODZIĘKOWANIA 11

 

WYKAZ SKRÓTÓW             13

 

WSTĘP   15

Stan badań          15

Metodyka rozprawy          21

Struktura wywodu            30

 

ROZDZIAŁ I. Okoliczności powołania Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego              33

Prawne i instytucjonalne uwarunkowania debiutów 34

Perspektywy zatrudnienia absolwentów szkół filmowych        47

Problem władz z niezależnością: próby powołania Studia Młodych      51

Reformatorskie postulaty środowiska filmowego w okresie karnawału „Solidarności” i powstanie Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego              59

 

ROZDZIAŁ II. Organizacja i producencka działalność Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego jako zakładu budżetowego   69

Organizacja Studia na tle działalności zespołów filmowych     69

Pierwsza Rada Artystyczna i jej strategia programowa            78

Proces produkcji: od prac literackich do kolaudacji   97

 

ROZDZIAŁ III. Ryzykowne gry z władzą. Studio w okresie stanu wojennego         113

Przychodzi Waśkowski do młodych, czyli wpływ Komisji Nadzorczej na producencką działalność Studia             113

W ukryciu. Kultura produkcji w czasie stanu wojennego          121

Majorzy, pułkownicy i generałowie wobec półkowników, czyli działalność aparatu bezpieczeństwa wobec Studia        128

Audiencje u decydentów jako element gry o przetrwanie       139

 

ROZDZIAŁ IV. Trudna droga na ekrany. Problematyka rozpowszechniania pierwszych filmów Studia 153

Cenzura wobec filmów Studia        153

Festiwale i przeglądy jako alternatywny sposób rozpowszechniania i promocji dokonań filmowych Studia             169

Lubuskie Lato Filmowe ’84 i mechanizm „konsekracji”            177

Sala „D” i drugi obieg        184

Pierwsze filmy Studia w repertuarze kinowym i ich promocja 190

 

ROZDZIAŁ V. Operacja na żywym organizmie bez narkozy. Przyczyny i skutki przemian organizacyjnych 207

Od zakładu budżetowego do przedsiębiorstwa państwowego użyteczności publicznej           207

Walka z wiatrakami o samorządność, czyli dążenie do uchwalenia statutu         215

Dyrektorskie porządki       223

Produkcja filmowa w okresie wewnętrznych przemian           243

 

ROZDZIAŁ VI. „Mała Puławska” na Mazowieckiej, czyli przedsiębiorstwo państwowe Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego    257

Pilnować i chronić. Dyrektorska polityka zjednywania             257

Zamach na zespoły, czyli operacja „Dom”     268

Studio i „Dom” – nowa strategia programowa           276

Środowisko filmowe i krytyka wobec produkcji Studia i „Domu”           291

 

ROZDZIAŁ VII. Koniec czy nowy początek? Studio wobec ustawy czasu inflacji   303

Zamach na Studio, czyli ciąg dalszy operacji „Dom”   304

Studio jako instytucja filmowa – powstanie, organizacja, nowa dyrekcja            318

Powrót do źródeł, czyli polityka debiutów   324

Nowa Rada, nowa polityka programowa      337

Tysiące, miliony, miliardy. Produkcja w okresie hiperinflacji   344

Spóźnione premiery, czyli półkowniki na małych i dużych ekranach     347

 

ROZDZIAŁ VIII. Strategie przetrwania. Studio w nowej rzeczywistości ekonomicznej              361

Prawne i instytucjonalne uwarunkowania debiutów okresu przełomu 362

Studio wobec braku polityki kinematografii względem debiutów         367

Strategia programowa, czyli od niskobudżetowych debiutów do „amerykańskich filmów polskich” 379

Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i ocena nowej polityki programowej              390

 

ROZDZIAŁ IX. Ciąg dalszy polityki przetrwania. Studio pod wodzą Janusza Kijowskiego         395

Powrót do źródeł. Studio jako instytucja o specjalnym statusie            396

Próba kontynuacji polityki debiutów            399

Nie tylko debiuty. Studio jako miejsce dla eksdebiutantów     410

 

ROZDZIAŁ X. Likwidacja poprzez połączenie. Studio jako „ofiara” przemian instytucjonalnych polskiej kinematografii    419

Ekonomiczna i artystyczna pozycja Studia Filmowego im. Karola Irzykowskiego w okresie przemian 420

Szansa, która okazała się zagrożeniem, czyli Studio wobec ustawy o kinematografii z 2005 roku         429

 

ZAKOŃCZENIE      439

 

ANEKS 1. Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego w latach 1981–2005: władze i struktura organizacyjna    449

ANEKS 2. Filmy wyprodukowane przez Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego na platformie 35mm.online  453

 

BIBLIOGRAFIA      455

NOTA EDYTORSKA             479

INDEKS FILMÓW  481

INDEKS NAZWISK 491

  • Titel: Niezależni producenci. Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego w latach 1981-2005
  • Autor: Emil Sowiński
  • ISBN: 978-83-8331-521-8, 9788383315218
  • Veröffentlichungsdatum: 2025-01-14
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_47v9
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego