E-book details

Urzeczenie Caravaggiem. Relacyjna obecność obrazu w edukacji polonistycznej

Urzeczenie Caravaggiem. Relacyjna obecność obrazu w edukacji polonistycznej

Karolina Kwak Karolina Kwak

Ebook

W życiu tworzymy wielowymiarowe sieci połączeń - z ludźmi, innymi żywymi organizmami, artefaktami, tekstami, ze wszystkim. Nadajemy obrazom znaczenia, dzięki którym zbliżamy się do ich poznania. Z kolei one wiążą nas z autorem, epoką i miejscem, w których powstały. Tworzymy wielowymiarowe więzi i wspólnoty urzeczonych. Odkrycie przestrzeni interpretacyjnej, otwartej na ten nieograniczony relacyjny potencjał, wydaje się szansą dla współczesnej edukacji, próbą z ćwiczenia empatii, umiejętności odkodowywania własnych uczuć oraz emocji innych, bycia w relacji ze światem. W proponowanych w książce działaniach polonistycznych obrazy czasem są inspiracją do zadawania pytań, poszukiwania powiązań międzytekstowych, najczęściej literackich lub malarskich, albo prowokują ważny temat. Często stają się podmiotem, wtedy cała uwaga skupia się wokół zamkniętego w nich potencjału narracyjnego, znaczeniowej wielopoziomowości, a wszystko inne (np. teksty literackie) dookreśla tylko sens dzieła, uwypuklając jego uniwersalność. Zdarza się, że dopełniają znaczenie, zajmując w rozważaniach miejsce równoległe, albo pełnią funkcję dopowiedzenia. Warto pamiętać, że rodzaje obecności obrazu oraz sposobów wykorzystywania jego potencjału zależą od wielu różnych czynników, np. poziomu receptywności odbiorców.

WSTĘP

• On

• Urzeczenie Caravaggiem

• Relacyjna obecność obrazu w edukacji polonistycznej

SIŁA NIEWYPOWIEDZIANEGO

• W świetle i mroku

• Potęga i bezsilność przynależności

• Czy Narcyz zrobiłby sobie selfie, czyli w stronę praktyki szkolnej

• Przejrzeć się w literaturze

TROPIĄC CARAVAGGIA. OKRUCHY EGZYSTENCJI NA PŁÓTNIE I NA PAPIERZE

• Pomiędzy

• O kilku tropach zstąpienia Caravaggia do piekła. Przystanek pierwszy – Mediolan

• Przystanek drugi – Syrakuzy

• Syrakuzańska dygresja na temat podróży w przeszłość

• Przystanek trzeci – Mesyna

• Polonistyczna dygresja na temat spotkań z Caravaggiem

• Zacieranie granic

ABERRACJE I DEKAPITACJE

• Spotworzony Don Juan i morderczyni o twarzy anioła

• Słodka, piękna i martwa

• Judyta czy Beatrycze?

• Dwie części obrazu

I. Judyta, Beatrycze, każda…

II. Holofernes, Francesco albo inny…

• Narracyjność obrazu

• Relacyjna obecność obrazu

• Ikonika, czyli bliskie czytanie obrazu

• Ikoniczna gęstość obrazu

• Od bliskiego czytania obrazu

do twórczego pisania

• Wielogłos w sprawie odciętych głów

• Wspólnota zaangażowana. Obraz 1. Kto zawinił, czyli siła kobiet

• Wspólnota niezgody. Obraz 2. Marzenie ściętej głowy

• Po co komu wrzask obrazów?

• Dalsza dekonstrukcja mitu Meduzy, czyli blackout poetry

• Etap II – tekst narracyjny inspirowany obrazem

• Fotograficzne gry z motywem dekapitacyjnym. Autoportret z kobiecym (nie)istnieniem

• Czy twarz konstytuuje byt?

• Symboliczne ekwiwalenty twarzy

• Odzyskane czy utracone?

• Proste (?) pytanie o sens istnienia

FIGURY, TROPY, DEFORMACJE RELACJI

• Pomiędzy miłością a strachem

• Relacyjna obecność w narracji – uwikłanie

• Abraham. Przywiązanie

• Izaak. Relacyjny trójkąt napięć

• Palec, róg i nóż – o trzech rodzajach porozumiewania się

• Miecz Damoklesa, nóż Abrahama czy jeszcze jedno „ja”?

• Uczeń – nauczyciel – drugie „ja”

• Rodzic – nauczyciel (uczeń?)

• Dwa gniazda, jedna pułapka – dygresja o ludziach i ptakach

• Basia. Relacyjny trójkąt napięć

• Skrzydła i maski. Wrony czy tylko ludzie?

• Rozpoznać emocje – dygresja polonistyczna

• Sztuka nastrojenia

ODCZYTYWANIE ZNACZEŃ OBRAZU

• Przykuć uwagę

• Pytania do obrazu i pęknięcia narracyjne

• Obraz jako całość – poziomy odczytywania znaczeń

Lista obrazów omówionych w książce wraz z informacją o miejscu ich prezentowania

Nota bibliograficzna

Bibliografia

Indeks nazwisk

  • Title: Urzeczenie Caravaggiem. Relacyjna obecność obrazu w edukacji polonistycznej
  • Author: Karolina Kwak Karolina Kwak
  • ISBN: 978-83-242-6864-1, 9788324268641
  • Date of issue: 2025-04-30
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_4e96
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS