Część wstępna  13

1. Dziedzictwo Rerum novarum    14
2. Chesterbelloc, czyli twórczy duet Belloca i Chestertona    16
3. Zarys historyczny doktryny dystrybucjonizmu     22
4. Założenia metodologiczne pracy            34
   1. Problem badawczy            34
   2. Główna teza pracy i zasadność jej wyboru    34
   3. Stan badań nad tematem i jego znaczenie dla pracy  37
   4. Teza szczegółowa i plan pracy         42
   5. Metoda badawcza             43

Rozdział I. Kapitalizm – herezja ustroju ekonomicznego      45

1. Kapitalizm – podstawowe definicje        46
2. Reformacja – protestancka geneza kapitalizmu  47
   1. Kontekst historyczny         47
   2. Odejście Anglii od jedności Wiary i następcza konfiskata majątków kościelnych jako model politycznej inicjacji kapitalizmu          51
   3. Droga do materializmu – Jan Kalwin i jego „nowoczesna ewangelia bogactwa” jako fundament kapitalistycznej moralności          54
   4. Nierozerwalny ciąg przyczynowy pomiędzy reformacją i kapitalizmem 56
   5. Jednoznacznie negatywne odczytanie wpływu reformacji na ustrój ekonomiczny       58
3. Ograniczona własność, czyli ograniczona wolność – istota kapitalizmu        60
4. Czynniki ustrojowe prowadzące do koncentracji kapitału 64
   1. Zwyrodnienie państwa, czyli jego kapitulacja w roli strażnika wolności ekonomicznej      64
   2. Nieograniczona wolna konkurencja i deifikacja wolnego rynku              66
   3. Monopol, czyli choroba współistniejąca nieograniczonego wolnego rynku        76
   4. Lichwa   80
5. Moralny rozkład społeczeństwa kapitalistycznego             86
6. Niestabilność ustroju kapitalistycznego 95
7. Kapitalizm jako ustrój ekonomiczny, czyli wewnętrznie sprzeczny czy niespójny        98

Rozdział II. Socjalizm – pogańska droga powrotna do państwa niewolniczego             101

1. Socjalizm – przyjęte definicje   102
2. Socjalizm – pozornie nowe remedium, w rzeczywistości rozwinięcie materialistycznej natury kapitalizmu     106
3. Krytyka istoty teoretycznej socjalizmu, czyli Chesterbelloc wobec apriorycznego postulatu zniesienia własności prywatnej  110
4. Stanowisko Kościoła katolickiego – jednoznaczne odrzucenie założeń socjalizmu         120
5. Próba praktycznej realizacji zasad socjalizmu – wszechmoc państwa w służbie terroru          127
6. Ostateczny owoc „reformy” socjalistycznej – powrót państwa niewolniczego        133
7. Socjalizm – wytwór ograniczonego umysłu nowego poganina        143

Rozdział III. Dystrybucjonizm – chrześcijański zdrowy rozsądek w służbie ustroju powszechnej własności prywatnej i wolności ekonomicznej     147

1. Dystrybucjonizm – definicje wprowadzające       148
2. Doświadczenie historyczne europejskich wieków średnich jako inspiracja założeń dystrybucjonizmu (aposterioryzm)         149
3. Dystrybucjonizm – ustrój własnościowy 154
   1. Podstawowe założenia własności (definicje Belloca)  155
   2. Znaczenie własności prywatnej – immanentne dobro instytucji stanowiącej jedyne faktyczne źródło wolności ekonomicznej  157
   3. Zgodność z nauczaniem Kościoła – afirmacja własności prywatnej w katolickiej nauce społecznej            164
   4. Szczególne znaczenie własności ziemi – gospodarstwo rolne jako wzór pozytywnego wpływu własności prywatnej na społeczeństwo (autonomia jednostek i rodzin)       169
   5. Wniosek – upowszechnienie własności prywatnej jako cel ustroju ekonomicznego (metafora społeczeństwa jako łuku składającego się z wielu elementów)              173
4. Ogólne założenia ustrojowe państwa dystrybucyjnego     176
   1. „Aktywna” rola państwa – uznanie konieczności użycia regulacyjnej siły pań- stwowej na rzecz powszechnej własności prywatnej       176
   2. Subsydiarność (pomocniczość) – utrzymywanie interwencji państwa w słusznych granicach           181
   3. „Płot Chestertona” – oryginalna koncepcja i wynikające z niej wskazówki dla twórców ustroju ekonomicznego            186
   4. Ustrój ekonomiczny a ustrój polityczny – Chesterbelloc w nurcie myślenia Arystotelesa        189
5. Przykłady konkretnych regulacji prawnych na rzecz powszechnej własności prywatnej     196
   1. Uwagi wstępne    196
   2. Zróżnicowane opodatkowanie        198
   3. System cechowy (inaczej korporacyjny, gildyjny)       202
6. Wymiar moralny dystrybucjonizmu – alternatywa dla materialistycznego postrzegania rzeczywistości     209
   1. Dobrze rozumiana duma z bycia właścicielem – potrzeba społecznej afirmacji własności i wolności ekonomicznej 209
   2. Własność prywatna podporządkowana zasadzie łuku – solidaryzm i dobro wspólne 213
   3. Dobra materialne jako narzędzie konieczne dla dobrego (cnotliwego) życia i godności ludzkiej – holistyczne ujęcie własności prywatnej i ustroju na niej opartego             217
   4. Chrześcijaństwo najlepszą opoką ustroju ekonomicznego       221
7. Znaczenie proporcji – dystrybucjonizm jako realna wizja funkcjonalnego organizmu    231

Wnioski końcowe           237

1. Doktryna dystrybucjonizmu w nurcie politycznego myślenia katolickiej nauki społecznej     238
2. Uniwersalizm przeciwko partykularyzmom – dystrybucjonizm jako prawdziwie katolicka alternatywa dla całej ludzkości        245
3. Tolkien, „Merry England” i „Nowe Jeruzalem”, czyli miejsce dystrybucjonizmu w tradycji angielskiej myśli politycznej  253

Posłowie. Współczesne znaczenie dystrybucjonizmu dla Polski i świata            261

Bibliografia       267

• Titel: Dystrybucjonizm Hilairego Belloca i Gilberta Keitha Chestertona. Katolicka nauka społeczna przeciwko błędom kapitalizmu i socjalizmu
• Autor: Paweł Boruta
• ISBN: 978-83-8331-696-3, 9788383316963
• Veröffentlichungsdatum: 2025-05-12
• Format: E-book
• Artikelkennung: e_4gba
• Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego