E-book details

Modele kultury gruzińskiej w polskim piśmiennictwie XIX wieku

Modele kultury gruzińskiej w polskim piśmiennictwie XIX wieku

Kamil Kozakowski

Ebook

Tematem książki są modele kultury gruzińskiej funkcjonujące w polskim piśmiennictwie XIX wieku. Po 1830 roku na Kaukaz trafiało karnie wielu Polaków oskarżonych o działalność antycarską i udział w powstaniach. Kaukaz był dla Polaków obcym regionem, a wiedza na jego temat - nikła i matrycowana raczej przez wyobrażenia mitologizujące. Polscy zesłańcy, a później podróżnicy prowadzili dzienniki z Kaukazu, w których opisywali miejscowe ludy i lokalną przyrodę. Szczególnie bliska i atrakcyjna na tle muzułmańskiego Kaukazu wydała się zesłańcom i podróżnikom chrześcijańska Gruzja. Polacy dostrzegali podobieństwa w historii tego narodu z historią ich ojczyzny oraz w zachowaniu przedstawicieli obu kultur. Przekładało się to na zainteresowanie kulturą, historią i literaturą Gruzji. Wiele kaukaskich relacji publikowanych było w polskiej prasie bądź ukazywało się drukiem w formie książek. Tym samym opinie podróżników i zesłańców bardzo silnie wpływały na postrzeganie Kaukazu oraz Gruzji w polskiej kulturze. Celem monografii jest analiza modeli kultury gruzińskiej funkcjonujących w polskim piśmiennictwie w XIX wieku.

Kamil Kozakowski - kulturoznawca, doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o kulturze i religii. Absolwent Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jego naukowe zainteresowania oscylują wokół historii i antropologii kultury.

Książka dr. Kamila Kozakowskiego jest ważną i godną upowszechnienia propozycją wydawniczą, w której Autor porządkuje dziewiętnastowieczny stan wiedzy o kulturze gruzińskiej i sposobach jej prezentowania w piśmiennictwie polskim. W oparciu o obszerną literaturę źródłową, na którą składają się relacje z przymusowych najczęściej pobytów Polaków na Kaukazie, dokonuje on rekonstrukcji obrazu Gruzji upowszechnianego za pośrednictwem różnego typu publikacji. Odsłania stan wiedzy o dziejach tego kraju, jego walorach krajobrazowych (te partie pracy są znakomite), o bogatych tradycjach kulturalnych i kulturowym zapleczu charakterystycznych form zachowań społecznych mieszkańców"

Z recenzji prof. dr hab. Ewy Kosowskiej, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu Doskonała Nauka II

Wstęp

Rozdział I. Wpływ europejskiego i polskiego oświecenia na dziewiętnastowieczne rozumienie kultury

1. Fundamenty antropologii ewolucjonistycznej

2. Charakter polskiego oświecenia do 1795 roku

3. Początki rosyjskiego oświecenia przed 1795 rokiem

Rozdział II. Myśl niepodległościowa i rewolucyjna w XIX wieku

1. Fascynacja ludem i przedchrześcijańską Słowiańszczyzną

2. Polska myśl historyczno-społeczna pierwszej połowy XIX wieku

3. Rosyjscy dekabryści i krytyka carskiego absolutyzmu

Rozdział III. Dziewiętnastowieczne wyobrażenia na temat Kaukazu i Gruzji

1. Kaukaz i Gruzja w polskiej świadomości kulturowej

2. Polsko-gruzińskie paralele

3. Polacy na Kaukazie: niewola czy posłannictwo?

4. Problem kolonializmu w kontekście Kaukazu

Rozdział IV. Krajobraz Kaukazu z perspektywy polskich zesłańców i podróżników

1. Pojęcie krajobrazu w dziewiętnastowiecznym piśmiennictwie polskim

2. Rodzime wzorce doświadczania krajobrazu

3. Wytyczanie i mitologizowanie granic

Rozdział V. Kulturyzacja Kaukazu. Polscy zesłańcy i podróżnicy wobec lokalnej przyrody

1. Przekraczając granicę Europy i Azji

2. Wartościowanie kaukaskiej przyrody w polskim piśmiennictwie XIX wieku

3. Kształtowanie się kulturowego krajobrazu Kaukazu w świadomości polskich podróżników i zesłańców

4. W poszukiwaniu piękna i swojskości na obcym Kaukazie

Rozdział VI. Modele kultury gruzińskiej w polskim piśmiennictwie XIX wieku

1. Wzory zachowania i postępowania w społeczności polskich zesłańców

2. Między Europą a Azją

3. Ostatni bastion chrześcijaństwa: Gruzja na tle muzułmańskiego Kaukazu

4. Tyflis: semiotyka miasta

5. Wzory kultury gruzińskiej z perspektywy polskiej tradycji

Zakończenie

Bibliografia

Indeks osób

  • Title: Modele kultury gruzińskiej w polskim piśmiennictwie XIX wieku
  • Author: Kamil Kozakowski
  • ISBN: 978-83-242-6850-4, 9788324268504
  • Date of issue: 2025-08-26
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_4jvc
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS