E-book details

Deprecjacja francuskich asygnat w latach 1789-1796. Uwarunkowania ekonomiczno-społeczne

Deprecjacja francuskich asygnat w latach 1789-1796. Uwarunkowania ekonomiczno-społeczne

Krzysztof Andrzej Derejski

Ebook

Przedmiotem pracy jest zjawisko deprecjacji francuskich asygnat w latach 1789-1796. W badanym okresie wartość asygnat zmieniała się, ich kurs podlegał zarówno deprecjacji jak i aprecjacji. Do 19 lutego 1796 roku, kiedy prasy do druku asygnat, stemple i matryce, zostały uroczyście zniszczone na placu Vendome, rewolucyjne banknoty straciły ok. 99,7% swojej wartości. Historia asygnat jest przykładem emisji pieniądza papierowego, w celu pokrycia wydatków państwa, która doprowadziła w kolejnych latach od pierwszej emisji w 1789 roku do całkowitej deprecjacji emitowanych banknotów.

Głównym celem pracy jest przedstawienie deprecjacji francuskich asygnat w latach 1789-1796 oraz wskazanie i omówienie czynników, które ją determinowały, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań ekonomiczno-społecznych. Głównemu celowi pracy zostały przyporządkowane następujące cele szczegółowe:

1. Identyfikacja czynników oddziałujących na kurs asygnat;

2. Stworzenie zmiennej objaśnianej "deprecjacja" oraz potencjalnych zmiennych objaśniających;

3. Skonstruowanie przyczynowo-skutkowych ekonometrycznych modeli deprecjacji asygnat we Francji oraz w departamencie Bouches-du-Rhone;

4. Dokonanie weryfikacji merytorycznej i statystycznej skonstruowanych modeli.

Na podstawie krytycznej analizy materiału źródłowego i przeglądu literatury przedmiotu, celu głównego i celów szczegółowych przyjętych w pracy sformułowano hipotezę główną i pytania badawcze. Główna hipoteza badawcza pracy brzmi: deprecjacja francuskich asygnat determinowana była przez ich emisję, sprzedaż dóbr narodowych, wprowadzenie powszechnego maksimum oraz działania wojenne prowadzone przez francuskie wojska rewolucyjne.

Wstęp 7

 

Rozdział 1. Francja w czasach ancien régime’u: sytuacja finansowa i monetarna     17

    1. System podatkowy XVIII-wiecznej Francji  17
      1. Podatki bezpośrednie            17
      2. Podatki pośrednie     28
    2. Francuski system pieniężny: sytuacja do 1789 roku             34
    3. Próby reform gospodarczych ancien régime’u w 2. połowie XVIII wieku    40
    4. Sytuacja finansowa Francji pod koniec ancien régime’u      51

 

Rozdział 2. Emisja asygnat – quasi-papierowego pieniądza w czasie rewolucji francuskiej  69

    1. Stany Generalne – debata o kryzysie finansów państwa     69
    2. Emisja asygnat      77
      1. „Śmierć” asygnat      107

 

Rozdział 3. Deprecjacja asygnat            111

    1. Tablice deprecjacyjne: charakterystyka materiału źródłowego        111
      1. Dotychczasowe wykorzystanie tablic deprecjacyjnych             120
      2. Dobór obserwacji     123
    2. Deprecjacja asygnat w departamentach    126
    3. Wzrost cen w latach 1790–1795 a deprecjacja asygnat      147

 

Rozdział 4. Deprecjacja asygnat: analiza przyczyn        153

    1. Podaż pieniądza   153
      1. Asygnaty, pieniądz kruszcowy i bilety kasy dyskontowej         153
      2. Bilety zaufania           160
      3. Fałszywe asygnaty     166
    2. Zabezpieczenie asygnat w dobrach narodowych    169
      1. Sprzedaż dóbr narodowych  169
      2. Wartość dóbr narodowych   177
      3. Sprzedaż dóbr narodowych a deprecjacja asygnat     180
    3. Próby obrony kursu asygnat – wybrane przykłady 188
      1. Zakaz handlu pieniądzem kruszcowym           188
      2. Ceny maksymalne     191
      3. Powszechne maksimum         194
    4. Działania wojenne a kurs asygnat  205

 

Rozdział 5. Deprecjacja asygnat: analiza ekonometryczna       219

    1. Metoda badawcza             219
    2. Ekonometryczny model deprecjacji asygnat we Francji w latach 1791–1794          223
    3. Ekonometryczny model deprecjacji asygnat w departamencie Bouches-du-Rhône w latach 1791–1795    238

 

Zakończenie    253

 

Suplement

Tło polityczne i militarne towarzyszące deprecjacji asygnat    257

      1. Wojna się rozpoczyna: rewolucyjna Francja a wrogowie zewnętrzni      257
      2. Upadek  monarchii 260
      3. Pruska inwazja       263
      4. „Słońce Valmy”      265
      5. Zdrada generała Dumourieza          270
      6. Początki wojny w Wandei  272
      7. Rewolta  federalistyczna    276
      8. Droga do zwycięstwa          278
      9. Klęska powstańców wandejskich    279
      10. Koniec rewolty federalistycznej      283

 

Aneks 1. Fotografie     287

Aneks 2. Mapa             295

 

Bibliografia     297

Spis tabel         313

Spis wykresów              317

Spis map          319

Spis fotografii 321

  • Title: Deprecjacja francuskich asygnat w latach 1789-1796. Uwarunkowania ekonomiczno-społeczne
  • Author: Krzysztof Andrzej Derejski
  • ISBN: 978-83-8331-752-6, 9788383317526
  • Date of issue: 2025-09-01
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_4k22
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego