E-book details

Granice kosmosu - granice kosmologii

Granice kosmosu - granice kosmologii

Łukasz Lamża

Ebook
Czy da się racjonalnie opisać Wszechświat?
Czy nauka może mówić o czymś, czego się nie da i nigdy się nie będzie dało zaobserwować?
Jaki jest związek pomiędzy pierwszymi ułamkami sekund Wszechświata, a gatunkiem ludzkim?

Kosmologia stanowi współcześnie dojrzałą naukę, ufundowaną na wysokiej jakości obserwacjach oraz solidnej podstawie teoretycznej. Obraz ten zaczyna się jednak załamywać w miarę posuwania się ku najwcześniejszym chwilom istnienia Kosmosu, kiedy to krok po kroku, niepostrzeżenie, stosowane przez nas metody i pojęcia naukowe przestają poprawnie funkcjonować. Rozsądek nakazywałby milczenie, ale kosmolodzy z każdym rokiem posuwają się dalej w próbie wyjaśnienia… wszystkiego.
 
Celem tej książki jest przybliżenie Czytelnikowi czym jest Kosmos oraz czym jest kosmologia, w kontekście jednej z wielkich współczesnych hipotez próbujących wyjaśnić najbardziej ogólne własności naszego Wszechświata – kosmologicznego doboru naturalnego Lee Smolina.
Jest to pierwsze w języku polskim tak wyczerpujące przedstawienie tej teorii, wzbogacone ponadto o komentarz filozoficzny, dotyczący miejsca człowieka w nauce o Wszechświecie, roli praw przyrody i granicom obserwacji oraz organicznej jedności świata.
Wprowadzenie

1. Wstęp .... 7
1.1. Struktura książki i ustalenia terminologiczne .... 9

2. Kontekst kosmologiczny i filozoficzny .... 11
2.1. Fundamentalne parametry teorii fizycznych .... 11
2.2. Precyzyjne dostrojenie (fine-tuning) i zasada antropiczna .... 15
2.3. Wieloświat .... 21
2.4. Podsumowanie .... 28

Część „kosmologiczna”

3. Kosmologiczny dobór naturalny (KDN) – wprowadzenie .... 33
3.1. Inspiracje .... 33
3.2. Prace Smolina oraz dalsze losy jego hipotezy .... 37

4. Opis hipotezy KDN .... 41
4.1. Wszechświaty się rozmnażają .... 43
4.1.1. Informacja w otoczeniu klasycznych osobliwości .... 44
4.1.2. Przypadek nieklasyczny .... 48
4.2. Istnieje przestrzeń parametrów opisujących wszechświaty – baza dla „genotypu” .... 51
4.2.1. Analogie w tradycyjnej fizyce .... 52
4.3. Wszechświaty mają różne liczby potomków .... 60
4.3.1. Astrofizyczne czarne dziury – ilu potomków ma „nasz” Wszechświat? .... 62
4.3.2. Eliminacja „bezpłodnych” wszechświatów .... 79
4.4. Reprodukcji towarzyszy niedoskonała transmisja „genotypu” .... 81
4.4.1. Zmienne stałe? .... 83
4.4.2. Niewielka zmiana „genotypu” .... 84
4.5. W populacji wszechświatów następuje ewolucja .... 89
4.5.1. Różnice między ewolucją biologiczną a ewolucją wieloświata Smolina .... 91
4.5.2. Ewolucja wieloświata według hipotezy KDN .... 94
4.5.3. Metody uniknięcia scenariuszy pesymistycznych .... 105
4.6. Istnieją sygnatury tego procesu .... 107
5. Przewidywania hipotezy KDN .... 111
5.1. Specyfika kosmologii jako nauki dynamicznie się rozwijającej .... 113
5.2. Przykładowy argument teoretyczny – masa protonu i neutronu .... 116
5.3. Przykładowy test falsyfikacyjny – gwiazdy neutronowe .... 120


Część „filozoficzna”

6. Czarne dziury a Homo sapiens .... 129
6.1. Problem z abiogenezą .... 132
6.2. Problem z rolą przypadku w biologii ewolucyjnej .... 136
6.3. Problem z definicją życia i inteligencji .... 141

7. Jak istnieją prawa przyrody? .... 145
7.1. Dlaczego teorie kosmologii prowadzą do zagadnienia praw przyrody? .... 147
7.2. Prawa przyrody i ich zmienność w fizyce klasycznej i naukach szczegółowych .... 154
7.3. Prawa przyrody i ich zmienność w klasycznych teoriach pola .... 159
7.4. Prawa przyrody w kosmologii fizycznej .... 164
7.4.1. Dynamiczne ustalanie się mas cząstek .... 165
7.4.2. Parametry inflacji kosmologicznej .... 169
7.4.3. Rozwiązanie ontologicznego problemu identyfikacji .... 170
7.5. Zmienność praw przyrody w hipotezie KDN .... 172
8. Świat jako organiczna jedność – o zasadzie ceteris paribus .... 177
8.1. Zasada ceteris paribus – wprowadzenie .... 177
8.2. Zasada ceteris paribus w kosmologii fizycznej i hipotezie KDN .... 179
8.3. Współzmienność parametrów fundamentalnych .... 182
8.4. Współzależność procesów naturalnych .... 186
8.5. Podsumowanie .... 189
9. Granice obserwacji w kosmologii .... 193
9.1. Bezpośrednia obserwacja wczesnych epok ewolucji Kosmosu .... 194
9.1.1. Obserwacje promieniowania elektromagnetycznego .... 197
9.1.2. Obserwacje neutrin .... 200
9.1.3. Obserwacje pozostałych cząstek .... 202
9.1.4. Obserwacje fal grawitacyjnych oraz dokonywane za pośrednictwem „anomalnych” struktur czasoprzestrzennych .... 204
9.1.5. Obecna sytuacja kosmologii obserwacyjnej i perspektywy zmian .... 207
9.2. Obserwacja w wieloświecie .... 210
9.3. Podsumowanie .... 214
10. Kosmologiczny dobór naturalny i granice nauki .... 219

Aneks .... 229
Bibliografia ....
  • Title: Granice kosmosu - granice kosmologii
  • Author: Łukasz Lamża
  • ISBN: 978-8-3788-6144-7, 9788378861447
  • Date of issue: 2015-02-25
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_511k
  • Publisher: Copernicus Center Press