Mikrobiologia ogólna i przemysłowa. Ćwiczenia laboratoryjne

Jolanta Mierzejewska, Karolina Chreptowicz

Skrypt jest zbiorem instrukcji opracowanych przez pracowników Katedry Biotechnologii Środków Leczniczych i Kosmetyków PW do ćwiczeń laboratoryjnych w ramach przedmiotu „Mikrobiologia ogólna i przemysłowa – laboratorium”, który realizują studenci III roku kierunku Biotechnologia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej.   Wykonując poszczególne ćwiczenia, studenci zapoznają się z podstawowymi technikami mikrobiologicznymi – m.in. z przygotowaniem podłoży mikrobiologicznych i ich sterylizacją, posiewem na podłoża stałe i płynne, izolowaniem wybranych grup mikroorganizmów z próbek środowiskowych, określaniem liczby mikroorganizmów, badaniem zdolności do produkcji hydrolaz, badaniem wrażliwości bakterii na wybrane substancje. Oprócz tego, stosując różnorodne metody barwienia i prowadząc obserwacje mikroskopowe, studenci zapoznają się z morfologią komórek bakteryjnych i grzybów mikroskopowych (głównie drożdży). Ponadto, studenci w trakcie ćwiczeń samodzielnie przeprowadzą wybrane procesy biotechnologiczne z wykorzystaniem mikroorganizmów.   W skrypcie studenci znajdą oprócz metodyki wykonania poszczególnych eksperymentów także podstawowe zagadnienia teoretyczne dotyczące każdego ćwiczenia. Ponadto, na końcu skryptu umieszczono spis pożywek i odczynników wykorzystywanych w ćwiczeniach, aby ułatwić realizację zaplanowanych zadań.

Na początku. Eseje o teorii inteligentnego projektu

Granville Sewell

W poprawionym i rozszerzonym wydaniu zbioru esejów matematyk Granville Sewell analizuje teorie Wielkiego Wybuchu i precyzyjnego dostrojenia praw fizyki, ze szczególnym uwzględnieniem ewolucji życia. Autor wyjaśnia, dlaczego problem ewolucji jest zasadniczo odmienny i trudniejszy do rozwiązania od innych zagadnień, przed którymi stoi nauka, oraz dlaczego coraz większa liczba uczonych zaczyna dostrzegać to, co dla laików było od dawna oczywiste: że włączenie teorii inteligentnego projektu do nauk przyrodniczych jest jedynym sposobem na otrzymanie wyjaśnień, które najlepiej korespondują ze współczesnym stanem wiedzy przyrodniczej. Książka zawiera rozmaite argumenty na rzecz teorii inteligentnego projektu, a także rozwija klasyczne twierdzenia, które już od dawna przemawiają za tym ujęciem. Debata w sprawie inteligentnego projektu staje się coraz bardziej zaciekła... Dlatego przyjemnie jest znaleźć wyważone, przemyślane i głębokie omówienie zagadnienia, bez uprzedzeń i prób kompromitowania przeciwników. Pod tym względem książka Na początku Granville'a Sewella odniosła prawdziwy sukces. dr William A. Dembski, autor książki "Wnioskowanie o projekcie" W niniejszym tomie Granville Sewell dostarcza znakomitego i szerokiego komentarza do źródeł debaty w sprawie początków życia oraz inteligentnego projektu... Sewell pisze w sposób jasny i przejrzysty o sprawach, które są często błędnie rozumiane. Jego omówienie zagadnienia entropii stanowi lekturę obowiązkową. dr Cornelius G. Hunter, autor książki "Bóg Darwina. Ewolucjonizm i problem zła" Granville Sewell - profesor matematyki na Uniwersytecie Teksaskim w El Paso. Studia doktoranckie ukończył na Wydziale Matematyki w Purdue University. Pracował w Laboratorium Krajowym na Purdue Univeristy, w Center for High Performance Computing, należącym do Uniwersytetu Teksaskiego, oraz w Texas Agricultural and Mechanical University. Doktor Sewell napisał trzy książki z dziedziny analizy numerycznej i jest autorem powszechnie używanego programu komputerowego wykorzystującego metodę elementów skończonych. Seria Inteligentny Projekt to pierwsza tak ambitna i bogata propozycja na polskim rynku wydawniczym, w ramach której ukazują się książki dotyczące teorii inteligentnego projektu - Intelligent Design (ID). Autorzy zastanawiają się: czy różnorodność życia na Ziemi może być wyjaśniona wyłącznie przez procesy czysto przyrodnicze? Czy złożone struktury biologiczne mogły powstać drogą przypadku i konieczności, bez udziału inteligencji? Czy Ziemia jest tylko jedną z wielu niczym niewyróżniających się planet? Teoria inteligentnego projektu jest ogólną teorią rozpoznawania projektu. Rozpoznawanie projektu ma szerokie zastosowanie w takich dziedzinach nauki, jak kryminalistyka, historia, kryptografia, astronomia i inżynieria. Seria Inteligentny Projekt pokazuje, że koncepcja ID powinna być stosowana również w zagadnieniach pochodzenia i rozwoju różnych form życia, a także w próbie zrozumienia nas samych.

Narodziny wszystkiego. Nowa historia ludzkości

David Graeber, David Wengrow

Rewolucyjne spojrzenie na historię ludzkości, które kwestionuje nasze najbardziej fundamentalne założenia dotyczące ewolucji społeczeństwa Od pokoleń nasi odlegli przodkowie są przedstawiani jako prymitywni, gwałtowni i nieco dziecinni barbarzyńcy. Mówi się nam, że cywilizację można rozwijać tylko przez rezygnację z pierwotnej wolności i okiełznanie najniższych instynktów. David Graeber i David Wengrow w swojej przełomowej książce przekonują, że historia ludzkości stanie się o wiele ciekawsza i mniej jednoznaczna, jeśli zrezygnujemy z tej wąskiej perspektywy i spojrzymy na nią świeżym okiem. Narodziny wszystkiego nie tylko zmienia nasze postrzeganie przeszłości od rozwoju rolnictwa i miast, po pojawienie się państw, demokracji i nierówności lecz również pokazuje nowe możliwości emancypacji i sposoby organizacji społeczeństwa, z których ludzkość może skorzystać w przyszłości. To monumentalna książka o ogromnym znaczeniu, pełna ciekawych spostrzeżeń, nieoczekiwanych wniosków, a także wizji i wiary w moc bezpośredniego działania. To nie książka. To uczta intelektualna. Nie ma w niej ani jednego rozdziału, który nie burzyłby naszych dobrze zakorzenionych przekonań. Jest głęboka, w sposób naturalny obrazoburcza, wierna faktom i przyjemna w lekturze. Nassim Nicholas Taleb

Nic za darmo. Dlaczego przyczyną wyspecyfikowanej złożoności musi być inteligencja

William A. Dembski

"Nic za darmo. Dlaczego przyczyną wyspecyfikowanej złożoności musi być inteligencja" stanowi rozwinięcie idei zawartych w poprzednim dziele Dembskiego "Wnioskowanie o projekcie". Używając zaczerpniętych z teorii informacji twierdzeń "nic za darmo", uczony dowodzi, że złożona wyspecyfikowana informacja nie może być wynikiem działania procesów przyrodniczych i dlatego jest świadectwem przemawiającym na rzecz teorii inteligentnego projektu. Zdaniem amerykańskiego matematyka teoria informacji wskazuje, że koncepcja przypadkowych mutacji i doboru naturalnego nie może stanowić wyjaśnienia różnorodności życia na Ziemi. Dembski sprzeciwia się opiniom uczonych, którzy podobnie jak Richard Dawkins twierdzą, że świadectwa empiryczne wskazują, iż życie powstało i rozwija się zgodnie z biegiem praw przyrody. Matematyk argumentuje, że złożone struktury biologiczne nie mogą zostać właściwie wyjaśnione bez czynnika inteligencji. Te ustalenia sprawiają, że "Nic za darmo" jest lekturą obowiązkową dla wszystkich zainteresowanych najnowszym ujęciem problemu pochodzenia informacji. William A. Dembski - matematyk i filozof, wykładał między innymi na Northwestern University, University of Notre Dame i University of Dallas. Habilitował się z matematyki na MIT, z fizyki na University of Chicago oraz z informatyki na Princeton University. Jest pracownikiem naukowym na Wydziale Filozofii w Southwestern Seminary w Ft. Worth, gdzie kieruje Center for Cultural Engagement. Jest także starszym wykładowcą w Centrum Nauki i Kultury Discovery Institute w Seattle. W Conceptual Foundations of Science na Baylor University kierował pierwszym think tankiem teorii inteligentnego projektu. Publikuje artykuły w czasopismach naukowych oraz jest autorem i redaktorem kilkunastu książek. Seria Inteligentny Projekt to pierwsza tak ambitna i bogata propozycja na polskim rynku wydawniczym, w ramach której ukazują się książki dotyczące teorii inteligentnego projektu - Intelligent Design (ID). Autorzy zastanawiają się: czy różnorodność życia na Ziemi może być wyjaśniona wyłącznie przez procesy czysto przyrodnicze? Czy złożone struktury biologiczne mogły powstać drogą przypadku i konieczności, bez udziału inteligencji? Czy Ziemia jest tylko jedną z wielu niczym niewyróżniających się planet? Teoria inteligentnego projektu jest ogólną teorią rozpoznawania projektu i ma szerokie zastosowanie w takich dziedzinach nauki, jak kryminalistyka, historia, kryptografia, astronomia i inżynieria. Seria Inteligentny Projekt pokazuje, że koncepcja ID powinna być stosowana również w zagadnieniach pochodzenia i rozwoju różnych form życia, a także w próbie zrozumienia nas samych.

O czym Darwin nie wiedział

Geoffrey Simmons

Kiedy Karol Darwin opublikował w 1859 roku O powstawaniu gatunków, spotkał się z różnymi reakcjami - od sceptycyzmu po całkowitą akceptację i entuzjazm dalece przekraczający oczekiwania samego autora. Jednak od tego czasu nasza wiedza naukowa znacznie się rozwinęła i zweryfikowała wiele podstawowych twierdzeń zawartych w tej przełomowej pracy. Rozwój aparatury badawczej i nauk, takich jak biochemia, fizjologia czy immunologia, sprawił, że wyjaśnienia, które w drugiej połowie XIX w. wydawały się wiarygodne, dzisiaj już takie nie są. Niebywała złożoność struktur biologicznych i ich wzajemne powiązania wskazują, że należy spojrzeć w kierunku nowych wyjaśnień. Amerykański lekarz Geoffrey Simmons podczas wielu lat pracy klinicznej odkrył, że coraz trudniej pogodzić neodarwinizm z wiedzą o tym, jak działa organizm ludzki. Opierając się na najnowszych odkryciach medycyny, w książce O czym Darwin nie wiedział Simmons przedstawił spójny obraz zdumiewającej złożoności biologicznej człowieka. Dr Geoffrey Simmons przez 40 lat badał anatomię człowieka i teorię ewolucji. W 1969 roku został doktorem medycyny i pracował jako lekarz w Eugene w stanie Oregon. O czym Darwin nie wiedział to jego najbardziej znana książka. Seria Perspektywy Nauki Jeszcze sto lat temu uczeni uważali, że nauka to przedsięwzięcie obiektywne, oparte na gromadzeniu danych empirycznych i wyciąganiu na tej podstawie wniosków, które przeradzają się w teorie. Dziś jednak wiemy, że to nie fakty, ale przede wszystkim ich interpretacje prowadzą do rozwoju nauki. Największe rewolucje w historii nauki zaszły dzięki wybitnym jednostkom, które wykazały się postawą krytyczną wobec powszechnie obowiązujących poglądów. Kopernik nie przyjął geocentryzmu Ptolemeusza, Einstein odrzucił to, co dzisiaj określamy mianem fizyki klasycznej, a Darwin nie zgodził się z tym, co w jego czasach nazywano biblijnym poglądem o niezmienności gatunków. Seria Perspektywy Nauki pokazuje, że nauka nie jest przedsięwzięciem jednolitym, że to raczej kolaż rozmaitych poglądów, hipotez i idei. Będziemy w niej przedstawiać oryginalne poglądy uczonych, którzy wykraczają poza utarte szlaki i przedstawiają czytelnikowi zupełnie nowe perspektywy w nauce. Odkrycie w nauce polega na tym, że widząc to, co wszyscy inni, dostrzega się to, czego nikt nie zauważył. - Albert Szent-GyOrgyi, laureat Nagrody Nobla Doktor Geoffrey Simmons zabiera nas w ekscytującą podróż po ludzkiej anatomii, a więc rozsiądźcie się wygodnie i bawcie się dobrze. Czy wiecie, że kubki smakowe znajdują się też w gardle? Czy znacie przebieg procesu reprodukcji i cudu narodzin? A czym właściwie różni się człowiek od małpy człekokształtnej? Książka Simmonsa dostarcza odpowiedzi na te i inne pytania, a także przedstawia niepozostawiające wątpliwości dowody naukowe przeciwko darwinowskiemu wyjaśnieniu naszej egzystencji. - dr Jed Macosko, profesor Uniwersytetu Nowego Meksyku i biolog molekularny O czym Darwin nie wiedział doktora Simmonsa to wspaniały, zabawny obraz funkcjonowania skomplikowanego ciała człowieka z punktu widzenia lekarza. Szczegółowe opisy biologicznego piękna i złożoności obalają powierzchowne darwinowskie historyjki niczym wielka fala zalewająca plażę. - dr Michael J. Behe, profesor biochemii na Uniwersytecie Lehigh i autor bestselera Czarna skrzynka Darwina Kilka lat temu w prestiżowym, recenzowanym czasopiśmie "Science" ukazał się artykuł naukowy pod tytułem Did Darwin Get It All Right? (Czy Darwin miał rację?). Odpowiedź w podtytule brzmiała "Nie". Coraz więcej danych przemawia przeciwko darwinowskiej (acz niekoniecznie sformułowanej przez Darwina) koncepcji, jakoby losowość mogła wyjaśnić cud życia. W książce O czym Darwin nie wiedział Geoffrey Simmons dzieli się z nami szacunkiem do złożoności życia, którego nabrał jako lekarz z 35-letnim stażem. Dzięki swojej pracy zyskał wiedzę, którą nie mogą się pochwalić fotelowi i laboratoryjni biolodzy. - dr Gerald Schroeder, fizyk jądrowy, absolwent MIT, badacz Ziemi, autor The Science of God

O czym szumią wężymordy. Opowieści o trawach, drzewach, porostach i trzcinach, łąkach, miedzach i wędrówkach nasion, a także o wielu innych przyrodniczych sprawach

Wiesław Fałtynowicz

Wężymord - gatunek rośliny warzywnej z rodziny astrowatych - pochodzi z południowej i środkowej Europy oraz części Azji. Jego nazwa pochodzi z czasów, gdy w medycynie ludowej używano tego warzywa jako antidotum na jad żmij. Takich roślin jak wężymord podczas zwykłego spaceru mijamy setki, jeśli nie tysiące... Bo wszędzie tli się "drobne życie", o jakim pojęcia nie mamy... Na trawnikach, w miedzach, drzewach, na polach i polnych kamieniach... Ile wiemy o tajemniczym świecie traw, drzew, porostów i trzcin? Prawda, że niewiele? Zajrzyjmy więc do książki O czym szumią wężymordy, w której Wiesław Fałtynowicz pochyla się z czułością i uważnością nad każdym "żywym drobiazgiem". Z tej książki wiele się dowiemy, ale też - dzięki niej - będziemy rozglądać się uważniej podczas każdej kolejnej wędrówki... Miłości do przyrody nie można się nauczyć, można za to spróbować czegoś się o niej dowiedzieć, by nabrać do niej szacunku... Czasami bowiem najzwyklejszy w świecie szacunek znaczy więcej niż porywy ognistej miłości... I o tym także jest ta książka... Weźcie ją do plecaka, usiądźcie w trawie, oprzyjcie się wygodnie o polny kamień i czytajcie. A potem raz jeszcze - po lekturze - rozejrzyjcie się wokół uważnie... Prawda, że widać więcej? "Jesteśmy tylko jednym z około 10 milionów gatunków, chociaż często - zadufani w sobie - mienimy się panami stworzenia. Prosty rachunek pokazuje nasze miejsce: jeżeli przyjąć czas trwania życia na Ziemi za jedną dobę, to historia Homo sapiens w tej skali zamyka się w 1/4 sekundy. Tyle czasu było nam dane, żeby narodzić się, nauczyć cokolwiek i poznać świat. Jaka jest wiedza niemowlęcia, które żyje 1/4 sekundy?". WIESŁAW FAŁTYNOWICZ NOTA O AUTORZE: Wiesław Fałtynowicz - botanik (od 1996 roku profesor nauk biologicznych). Urodził się pod znakiem Lwa w 1952 r. w Suwałkach. Badacz niezależny, wcześniej związany z uniwersytetami w Gdańsku (1976-1999) i we Wrocławiu (1999-2020). Zajmuje się przede wszystkim porostami, ale też roślinami, ich ekologią i ochroną oraz monitoringiem środowiska. Jest autorem kilkunastu książek oraz ponad dwustu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Napisał ponadto około stu felietonów, wierszy i scenariuszy do filmów o tematyce przyrodniczej. Promotor kilkudziesięciu magistrów i 14 doktorów - z nich jest najbardziej dumny i uważa ich za swoje najważniejsze osiągnięcie na polu nauki. Interesuje się motywami przyrodniczymi w sztuce i literaturze. Amator powieści sensacyjnych, poezji i dobrych książek. Mieszka na peryferiach Wrocławia, gdzie są rozległe tereny na spacery z psami. Uprawia duży ogród, w którym prowadzi długie dyskusje egzystencjalne z rosnącymi w nim dziesiątkami gatunków roślin. Jest miłośnikiem podróży, jazdy samochodem, kiszki ziemniaczanej i Suwalszczyzny, a z dalszych regionów - Syberii, Amazonii, wysp tropikalnych i Kapadocji. Prywatnie ojciec czworga dzieci i dziadek ośmiorga (na razie!) wnucząt.

O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego

Karol Darwin

Karol Darwin O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego czyli o utrzymywaniu się doskonalszych ras w walce o byt tłum. Szymon Dickstein ISBN 978-83-288-5279-2 Rys historyczny rozwoju poglądów na powstawanie gatunków przed opublikowaniem pierwszego wydania niniejszego dzieła Postaram się podać tutaj krótki rys rozwoju poglądów na powstawanie gatunków. Do ostatnich czasów znaczna większość naturalistów przypuszczała, że gatunki są to twory niezmienne i że każdy... Karol Darwin Ur. 12 lutego 1809 Zm. 19 kwietnia 1882 Najważniejsze dzieła: O powstawaniu gatunków (1859), Zmienność udomowionych roślin i zwierząt (1868), O pochodzeniu człowieka i doborze w odniesieniu do płci (1871) Wybitny brytyjski przyrodnik i geolog, początkowo studiował medycynę, następnie nauki przyrodnicze. Obserwacje dokonane w czasie pięcioletniej wyprawy badawczej na statku HMS Beagle zainspirowały go do bliższego zbadania zmian, jakim podlegają gatunki, w wyniku czego w 1838 roku stworzył zarys teorii doboru naturalnego. Po 20 latach badań opublikował obszerne dzieło O powstawaniu gatunków, wyjaśniające różnorodność biologiczną, będące jedną z najważniejszych prac w historii nauk przyrodniczych. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Od Darwina do DNA. Debata wokół teorii inteligentnego projektu

William A. Dembski, Michael Ruse

W książce "Od Darwina do DNA. Debata wokół teorii inteligentnego projektu" William Dembski i Michael Ruse przedstawiają wyczerpujący i wyważony przegląd debaty dotyczącej biologicznych początków - kontrowersyjnej dialektyki toczonej od czasu publikacji książki Darwina "O powstawaniu gatunków" w 1859 roku. Czy obecność projektu w organizmach jest rezultatem niekierowanych sił przyrodniczych? Czy może jednak mamy do czynienia z zamysłem i teleologią, a jeżeli tak, to czy ten projekt jest wykrywalny empirycznie, a tym samym podlega badaniom naukowym? Zasadniczo istnieją cztery stanowiska, które umożliwiają odpowiedzi na te pytania: darwinizm, teoria samoorganizacji, teistyczny ewolucjonizm i teoria inteligentnego projektu. Autorzy tekstów zawartych w tym tomie przedstawili swoje poglądy w sposób przystępny, zapraszając czytelników do wyciągnięcia własnych wniosków. Redaktorzy wykonali kawał dobrej roboty, zbierając teksty wybitnych specjalistów z różnych dziedzin - teologów, naukowców, matematyków i filozofów. Roger Trigg, Uniwersytet Warwick Dwóch redaktorów zebrało znakomity zespół dyskutantów poruszających gorący temat. [...] Spodziewam się, że ta książka stanie się pozycją klasyczną w debatach nad teorią inteligentnego projektu. John Brooke, Uniwersytet Oksfordzki Książka warta szczególnego polecenia. "Philosophy in Review" William A. Dembski Doktor matematyki i filozofii, profesor nadzwyczajny w zakresie teoretycznych podstaw nauki na Uniwersytecie Baylora. Jego najważniejsze książki to "Wnioskowanie o projekcie" i "Nic za darmo" ("Seria Inteligentny Projekt", Fundacja En Arche, Warszawa 2021). Michael Ruse Profesor filozofii na Uniwersytecie Stanu Floryda. Zajmuje się filozofią biologii i relacją nauka-religia. Jest autorem wielu książek, m.in. "Darwin and Design: Does Evolution Have a Purpose?". SERIA PERSPEKTYWY NAUKI Jeszcze sto lat temu uczeni uważali, że nauka to przedsięwzięcie obiektywne, oparte na gromadzeniu danych empirycznych i wyciąganiu na tej podstawie wniosków, które przeradzają się w teorie. Dziś jednak wiemy, że to nie fakty, ale przede wszystkim ich interpretacje prowadzą do rozwoju nauki. Największe rewolucje w historii nauki zaszły dzięki wybitnym jednostkom, które wykazały się postawą krytyczną wobec powszechnie obowiązujących poglądów. Kopernik nie przyjął geocentryzmu Ptolemeusza, Einstein odrzucił to, co dzisiaj określamy mianem fizyki klasycznej, a Darwin nie zgodził się z tym, co w jego czasach nazywano biblijnym poglądem o niezmienności gatunków. Seria Perspektywy Nauki pokazuje, że nauka nie jest przedsięwzięciem jednolitym, że to raczej kolaż rozmaitych poglądów, hipotez i idei. Będziemy w niej przedstawiać oryginalne poglądy uczonych, którzy wykraczają poza utarte szlaki i przedstawiają czytelnikowi zupełnie nowe perspektywy w nauce. Odkrycie w nauce polega na tym, że widząc to, co wszyscy inni, dostrzega się to, czego nikt nie zauważył. Albert Szent-GyOrgyi, laureat Nagrody Nobla