Autyzm. Krótkie Wprowadzenie 38

Uta Frith

Azytromycyna - zastosowanie w dobie telewizyt

Adam J. Sybilski

Pandemia wymusiła ograniczenie bezpośredniego kontaktu lekarza z pacjentem. Telewizyty zagościły w gabinetach lekarskich i stały się nieodzowną formą postępowania medycznego. Ta forma komunikacji z pacjentem może zmienić obecne modele opieki. Udzielanie świadczeń zdrowotnych z wykorzystaniem teleinformatycznych środków przekazu (np. telefon, internet) pozwala na ocenę stanu zdrowia pacjenta, postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia. Ocena zdjęć zrobionych przez pacjenta może w znaczny sposób przybliżyć diagnostę do prawidłowego rozpoznania i być niezbędna do wdrożenia skutecznej terapii. Jednak lekarz, przeprowadzając telewizytę, powinien dołożyć należytej staranności, przeprowadzić rzetelny wywiad, opisać w dokumentacji stan zdrowia pacjenta i wynikające z tego decyzje terapeutyczne oraz opisać zastosowany sposób leczenia. W telemedycznej terapii infekcji możemy zastosować makrolidy, a wśród nich azytromycynę. W ciągu wieloletniej historii stosowania potwierdzono jej dobrą skuteczność, niewielką oporność bakterii i doskonały profil bezpieczeństwa. Scenariusze kliniczne, w których możemy użyć azytromycyny podczas telewizyt, to: pacjenci z anginą i uczuleniem na antybiotyki beta-laktamowe, z udokumentowanym krztuścem oraz w profilaktyce biegunki podróżnych. Jednak pamiętajmy o ograniczeniach i pułapkach, które mogą zdarzyć się w trakcie telewizyt.

Azytromycyna i amoksycylina z kwasem klawulanowym

Bartosz J. Sapilak

W pracy zostały omówione typowe wskazania do antybiotykoterapii, z jakimi w okresie letnim może się zetknąć lekarz POZ. Szczególną uwagę zwrócono na zastosowanie amoksycyliny z kwasem klawulanowym i azytromycyny - klasycznych przedstawicieli dwóch ważnych grup antybiotyków.

Badania przesiewowe noworodków w kierunku rdzeniowego zaniku mięśni w Polsce

Monika Gos, Mariusz Ołtarzewski, Anna Lemska, Katarzyna Kotulska-Jóźwiak, ...

Rdzeniowy zanik mięśni (SMA, spinal muscular atrophy) to choroba neurodegeneracyjna, w której przebiegu dochodzi do zaniku neuronów ruchowych rdzenia kręgowego i pnia mózgu. Efekt tego stanowią zanik włókien mięśniowych i osłabienie siły mięśniowej, co prowadzi (według historii naturalnej) w połowie przypadków do niewydolności oddechowej, a nawet śmierci. Ciężka postać choroby (SMA-I), określana w literaturze również jako choroba Werdniga-Hoffmanna, dotyczy niemowląt i małych dzieci, które wskutek osłabienia siły mięśniowej nie nabywają zdolności do samodzielnego chodzenia i siadania. U nielicznych pacjentów niewydolność oddechowa i uogólniona wiotkość mogą się pojawić od razu po urodzeniu. Ten typ SMA opisywany jest jako SMA-0 lub postać wrodzona rdzeniowego zaniku mięśni. W typie II choroby objawy kliniczne pojawiają się później, dzieci początkowo osiągają rozwojowe kamienie milowe i nabywają zdolność samodzielnego siedzenia, jednak wskutek osłabienia siły mięśniowej nie nabędą zdolności samodzielnego chodzenia. Będą także wymagać stałej pomocy osób trzecich w codziennym życiu. Pomoc ta, chociaż w mniejszym zakresie, jest również niezbędna w przypadku pacjentów z SMA III (określanym także jako choroba Kugelberga-Welander), u których regres funkcji motorycznych pojawia się po opanowaniu zdolności do samodzielnego chodzenia. Jeśli tego typu objawy dotyczą osób dorosłych, mówimy o SMA typu IV lub postaci dorosłej SMA. Bez względu na formę SMA jest chorobą o stale progresującym przebiegu. Rdzeniowy zanik mięśni to jedna z częściej występujących chorób rzadkich. Szacuje się, że częstość jej występowania wynosi 1/6000-1/10000 żywych urodzeń. W Polsce oszacowano, iż choroba występuje z częstością ok. 1/7000 żywych urodzeń, co oznacza, że każdego roku rodzi się ok. 50 noworodków z rdzeniowym zanikiem mięśni.

Badania z udziałem ludzi. Antologia bioetyki. Tom 3

Włodzimierz Galewicz

Trzeci tom Antologii bioetyki poświęcony jest badaniom biomedycznym z udziałem ludzi. Zawiera tłumaczenia około 20 ważnych tekstów, głównie autorów amerykańskich, w których poruszane są takie tematy jak: • różnice między badaniem klinicznym a opieką medyczną; • ogólne warunki dopuszczalności badań medycznych na ludziach (minimalizacja ryzyka, zasada świadomej zgody); • specjalne wymogi, jakie nakłada się na badania medyczne z udziałem pacjentów wymagających szczególnej ochrony (np. dzieci lub osób umysłowo otępiałych); • a także moralne i pozamoralne motywy, jakie mogą skłaniać do uczestnictwa w badaniach medycznych.

Betahistyna i preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy

Tomasz Berkowicz

Betahistyna jest szeroko stosowana w terapii przedsionkowych zawrotów głowy o różnej etiologii. Ostatnio w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy stosowane są również preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat. Nie wykazują one większej skuteczności niż betahistyna, a ponadto krótki dopuszczalny okres leczenia (do 4 tygodni) i działania niepożądane, takie jak senność i wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, ograniczają ich zastosowanie. Z tego względu preparaty te mogą być krótkotrwale stosowane w ostrym okresie westybulopatii, także w polifarmakoterapii z betahistyną.

Bezpieczeństwo i skuteczność mirabegronu i solifenacyny w leczeniu nadaktywnego pęcherza moczowego u pacjentów w wieku podeszłym

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Objawy ze strony dolnych dróg moczowych, w tym parcia naglące, nietrzymanie moczu spowodowane parciem, częstomocz i nykturia, są powszechne u osób starszych i wiążą się ze znacznym pogorszeniem jakości życia. Gdy postępowanie zachowawcze, takie jak modyfikacja przyjmowania płynów czy trening pęcherza, nie łagodzi objawów, zaleca się wdrożenie postępowania farmakologicznego. Leki antymuskarynowe jako leki pierwszego rzutu w leczeniu pęcherza nadaktywnego blokują aktywność muskarynowych receptorów M2/M3 w pęcherzu i zapewniają znaczące korzyści kliniczne w terapii objawów pęcherza nadaktywnego u osób starszych, lecz ich skutki uboczne są częste, co niejednokrotnie prowadzi do dyskontynuacji leczenia. Mirabegron, agonista receptorA beta 3-adrenergicznego, wykazuje podobną skuteczność jak leki antymuskarynowe bez ryzyka działania antycholinergicznego.

Bezpieczeństwo kardiologiczne stosowania etorykoksybu

Paweł Balsam

Etorykoksyb jest wysoce selektywnym inhibitorem cyklooksygenazy 2 wskazanym w łagodzeniu objawów zapalenia stawów i kości, reumatoidalnego zapalenia stawów oraz bólu i oznak zapalenia związanego z ostrym zapaleniem stawów dnawym. Selektywne niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak etorykoksyb, powstały w wyniku wysiłków zaprojektowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które poprzez mechanizm oszczędzający aktywność cyklooksygenazy 1 zmniejszałyby ryzyko działań niepożądanych w postaci toksyczności żołądkowo-jelitowej. W niniejszej pracy przedstawiono dwa przypadki kliniczne ilustrujące miejsce etorykoksybu w terapii choroby zwyrodnieniowej stawów i reumatoidalnego zapalenia stawów ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa kardiologicznego.

Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania. Ogólne zagadnienia rozwoju biologicznego

Mariola Świderska

Niezwykle intensywne przemiany kulturowe i społeczne, a w konsekwencji przemiany w obyczajach i zachowaniach dzieci oraz młodzieży można lepiej zrozumieć, gdy wszechstronnie pozna się człowieka, także z punktu widzenia biologicznego. Studenci kierunków pedagogicznych w toku studiów poznają wiedzę z zakresu rozwoju i wychowania człowieka. Proponujemy im niniejszy podręcznik, który omawia ogólne zagadnienia rozwoju biologicznego człowieka oraz przedstawia całokształt przemian, jakim współcześnie podlegają ludzie.

Bisoprolol w terapii nadciśnienia tętniczego - dla kogo?

Bartosz Krzowski, Paweł Balsam

Nadciśnienie tętnicze jest jedną z najczęściej występujących chorób układu sercowo-naczyniowego. Dzięki odpowiedniej kontroli tego schorzenia można uniknąć groźnych powikłań pod postacią zawału serca, niewydolności serca czy też udaru mózgu. Lekarze dysponują szeregiem molekuł hipotensyjnych, jednak odpowiedni dobór terapii pozostaje wyzwaniem. Jednym z wiodących leków obniżających ciśnienie tętnicze jest bisoprolol, który ma ugruntowaną pozycję wśród lekarzy za sprawą skuteczności oraz korzystnego profilu bezpieczeństwa.

Bisoprolol. Zagwozdki farmakologiczne

Magdalena Rudnicka

W przedstawionej monografii zostały zebrane podstawowe informacje dotyczące bisoprololu, B-adrenolityku szeroko stosowanego w przebiegu chorób układu sercowo-naczyniowego. Celem tego opracowania było bowiem zgromadzenie w jednym miejscu wszystkich danych na temat tego leku, nie tylko dotyczących molekularnych podstaw działania czy wskazań do zastosowania, ale również najnowszych wyników badań klinicznych i metaanaliz. Ponadto Autorka osadza mechanizm działania leku w szerszym kontekście, wskazując, jaką rolę odgrywa nadmierna aktywacja współczulnego układu nerwowego w patogenezie schorzeń sercowo-naczyniowych. Monografia przeznaczona jest dla wszystkich zainteresowanych farmakologią bisoprololu, włączając zarówno lekarzy pierwszego kontaktu, jak i kardiologów. Wskazuje, jakie jest miejsce leku w praktyce klinicznej w świetle zaleceń polskich i europejskich specjalistów. Dodatkowo tekst ten dostarcza Czytelnikowi odpowiedzi na ewentualne pytania, które nasuwają się przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych, na przykład jeśli chodzi o możliwość stosowania B-adrenolityków w szczególnych populacjach pacjentów (populacja pediatryczna, osoby z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych czy z cukrzycą).

Bliskie spotkania z uzależnieniem. W świecie głodnych duchów

Gabor Maté

W tej niezwykle aktualnej książce Gabor Maté przygląda się epidemii uzależnień trawiących nasze społeczeństwo. Autor odpowiada na pytanie, dlaczego jesteśmy tak podatni na uzależnienia, oraz wskazuje, co jest potrzebne, aby wyrwać się z ich więzów. Autor oprowadza nas po świecie głodnych duchów prezentując dramatyczne historie swoich pacjentów uzależnionych od narkotyków. Przedstawia syntezę badań nad uzależnieniami, rozwojem mózgu i osobowości. Dzieli się także śmiałymi spostrzeżeniami i nowatorskimi odkryciami. Dr Maté przeciwstawia się powszechnie panującym poglądom traktującym uzależnienie jako chorobę genetyczną lub indywidualną porażkę moralną. Autor skłania się ku twierdzeniu, że w rzeczywistości jest to przypadek, w którym ludzki rozwój przebiegł nieprawidłowo. Bliskie spotkania z uzależnieniem to panoramiczne, współczujące i bardzo intymne, a także holistyczne spojrzenie na naturę uzależnień. Gabor Mate w odważny, mądry i głęboko etyczny sposób łączy osobiste z globalnym, duchowe z medycznym, psychologiczne z politycznym. To uzdrowiciel, którego powinniśmy czcić, a jego książka pojawia się w najbardziej odpowiednim momencie. Naomi Kleim, autorka No logo i Doktryny szoku

Bo jesteś człowiekiem. Żyć z depresją, ale nie w depresji

Ewa Woydyłło

Ewa Woydyłło podejmuje temat depresji. Rozpoczyna od zdiagnozowania choroby i odróżnienia jej od okresowego obniżenia nastroju, z którym często depresja bywa mylona. Autorka namawia czytelnika do uważnej samoobserwacji, ale i do korzystania z pomocy psychologa i lekarza. Opisuje możliwości leczenia depresji, poczynając od sposobów niemedycznych, a kończąc na różnych wariantach terapii profesjonalnych Przekonuje, że psychoterapia, terapia indywidualna czy grupowa lepiej służą walce z chorobą niż leczenie farmakologiczne. Książka pozwala zrozumieć depresję i przekonuje, że z tej choroby można się wyleczyć.

Borelioza - praktyczne rozwiązania, dla lekarzy rodzinnych, pediatrów i internistów

Rafał Pawliczak

W ostatnich latach wraz ze zmianami klimatycznymi następuje szybki wzrost zachorowalności na boreliozę. Za sprawą mediów elektronicznych problem ten staje się istotnym zagadnieniem, budzącym niepokój społeczny, a co za tym idzie - częstym tematem zapytań pacjentów w gabinetach lekarzy pierwszego kontaktu. Niestety, wiedza "medialna", często niezgodna z obecnym stanem wiedzy, wywołuje presję pacjentów, wpływając na sposób postrzegania zagadnienia, również przez lekarzy. Potrzebują oni wiarygodnego i zarazem syntetycznego źródła aktualnej wiedzy praktycznej dotyczącej diagnostyki, terapii i profilaktyki boreliozy. Takie zadanie postawił przed sobą prof. Rafał Pawliczak, autor niniejszej monografii. Jest ona adresowana do wszystkich lekarzy, którzy w swojej praktyce stykają się z przypadkami zakażeń krętkami Borrelia bądź jedynie z pacjentami poszukującymi informacji na temat omawianej choroby. Niniejsze kompendium dostarcza zwięźle sformułowanych odpowiedzi na wiele szczegółowych pytań. Jego ogromny atut stanowi przedstawienie danych dotyczących terenu Polski. Prezentowane informacje są zgodne z aktualnymi konsensusami, zarówno polskimi, jak i europejskimi. Ich wybór i układ wynikają z przeglądu najnowszego piśmiennictwa, a także z doświadczenia klinicznego Autora. Publikacja będzie zapewne pomocnym narzędziem w pracy lekarza pierwszego kontaktu - niezbędnym w biblioteczce jego gabinetu, jak również wygodnym brykiem dla wielu innych lekarzy, którym kontakt z chorym na boreliozę zdarzyć się może okazjonalnie.

Borelioza i koinfekcje

dr Richard I. Horowitz

Kompendium wiedzy o boreliozie oczami specjalisty. CHORUJESZ, ALE NIE MOŻESZ ZNALEŹĆ PRZYCZYNY SWOICH DOLEGLIWOŚCI? Czy cierpisz z powodu zespołu pozornie niepowiązanych ze sobą objawów, których przyczyny lekarze nie potrafią znaleźć? A może postawiono ci diagnozę, ale wdrożona terapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów? Być może nie zdajesz sobie sprawy z tego, że chorujesz na boreliozę. Znana jako „doskonały naśladowca”, choroba z Lyme oraz jej koinfekcje mogą powodować objawy, które często są błędnie diagnozowane jako zespół przewlekłego zmęczenia, fibromialgia, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń, stwardnienie rozsiane czy nawet depresja, stany lękowe, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne albo psychozy. Renomowany internista i uznawany na całym świecie ekspert w dziedzinie leczenia boreliozy dr Richard I.Horowitz w swojej przełomowej publikacji: Why Can’t I Get Better? Solving the Mystery of Lyme & Chronic Disease opisał rewolucyjny plan leczenia tej i innych chorób przewlekłych. Teraz w swojej kolejnej książce zawarł wyniki najnowszych badań, kluczowych dla wybrania skutecznej terapii, oraz zaproponował zastosowanie Szesnastopunktowej różnicowej mapy diagnostycznej MSIDS, aby ułatwić rozpoznanie choroby. Książkę dr. Horowitza powinien przeczytać każdy, kto zmaga się z przewlekłymi dolegliwościami. Pokazuje ona, jak szukać źródła problemu, a nie jedynie leczyć objawy choroby.

Ból ostry i przewlekły. Optymalny wybór terapii

Małgorzata Malec-Milewska, Agnieszka Sękowska

Ból jest doznaniem zarówno zmysłowym, jak i emocjonalnym, związanym z działaniem bodźca uszkadzającego (uraz, stan zapalny, przerzuty nowotworowe) lub takiego, którego działanie grozi wystąpieniem uszkodzenia. Ból jest zazwyczaj jednym z podstawowych objawów, który skłania pacjenta do wizyty u lekarza. Z tego powodu znajomość jego rodzajów i mechanizmów powstawania wydaje się jedną z istotniejszych umiejętności każdego lekarza, mogącą znacznie wpłynąć na wybór optymalnego sposobu terapii.