Технології наукових досліджень у фізичній культурі

Леонід Сергієнко

Пропоноване видання, що складається із двох книг, на основі сучасних даних розкриває технології наукових досліджень у фізичній культурі. У першій книзі подано загальне уявлення про науку, методологію, теоретичні, експериментально-теоретичні та емпіричні методи наукових досліджень, а також описано методику дослідження та вимоги до оформлення наукових студентських робіт. Для студентів і викладачів вищих навчальних закладів факультетів фізичного виховання і спорту, магістрантів, аспірантів та науковців.

Що ми насправді їмо?. Практичні аспекти харчування з погляду духовної науки

Отто Вольф

Нам відомі різноманітні характеристики їжі, однак промислова переробка призводить до того, що її сила невпинно втрачається. Через це люди вже не впевнені, які продукти в наш час є здоровими. Автор має на меті надати можливість споживачам сформувати свою власну думку про їжу, яку вони вживають. Він орієнтується на принцип Анґелуса Сілезіуса і вказує на те, що ми живимося не власне фізичними речовинами, а силою життя, яку вони в собі несуть. У сучасному землеробстві втрачено знання про те, що життя 2013 це перетворене світло. Проте погляд на їжу в біодинамічному землеробстві може допомогти нам по-справжньому проникнути в суть її якості. Книжка дістала широке визнання, і її перекладено багатьма мовами, зокрема 2013 китайською та російською. Книга видана за кошти гранту інституційної підтримки від «Українського інституту книги» для забезпечення стабільної діяльності видавництв в умовах карантину.

Як бажає жінка

Емілі Наґоскі

2022 Бестселер New York Times 2022 Книжка 2116 1 про жіноче сексуальне здоров2019я за версією Amazon Чого бажає жінка? Бути жаданою і жадати. Здавалося б, усе так просто. Тоді чому у вашому інтимному житті бракує феєрверків пристрасті? Чому так важко зрозуміти власні бажання, своє тіло й отримати максимальне задоволення? Може, з вами щось не так? Емілі Наґоскі знає відповіді на ці та інші запитання. Про всі «секретики» і «точки» жіночого тіла, про сексуальне бажання, механізм його дії та ідеальні умови для його пробудження. На сторінках видання ви знайдете практики розкриття власного сексуального потенціалу, інформацію про ті самі «ідеальні умови», а також про зв2019язок мозку й лібідо. Історії реальних жінок, їхні запитання й відповіді на них поряд із результатами досліджень кваліфікованих фахівців... Ви відкриєте те заповітне щось, яке поліпшить ваше сексуальне життя і змінить розуміння того, що означає бути сексуальною, бажаною та здоровою.

Zaburzenia erekcji - punkt widzenia diabetologa

Wiesława B. Duda-Król, Marcin Wełnicki, Artur Mamcarz

Częstość występowania zaburzeń erekcji wśród pacjentów z cukrzycą nie jest dokładnie znana. Nie ulega jednak wątpliwości, iż z uwagi na złożony charakter powikłań źle kontrolowanej cukrzycy, związanych zarówno z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, jak i układu nerwowego, częstość występowania tych zaburzeń wzrasta wraz z czasem trwania choroby. Nie bez znaczenia, zwłaszcza w przypadku pacjentów z cukrzycą typu 2, jest także współwystępowanie nadciśnienia tętniczego i otyłości. Nasza seksualność powoli przestaje być tematem tabu, coraz częściej mówimy więc o leczeniu zaburzeń erekcji. W artykule przedstawiamy ten problem z diabetologicznego punktu widzenia.

Zaburzenia erekcji - punkt widzenia kardiologa

Artur Mamcarz, Marcin Wełnicki

Schorzenia układu sercowo-naczyniowego są powszechnym zjawiskiem, podobnie jak: otyłość, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Wpływają one negatywnie na wszystkie sfery naszego życia, w tym również na nasze życie seksualne. Obecnie najlepiej poznane są wzajemne zależności pomiędzy występowaniem zaburzeń erekcji i chorób układu sercowo-naczyniowego. Zaburzenia erekcji mogą być nie tylko powikłaniem chorób układu sercowo-naczyniowego, lecz także ich wczesnym rewelatorem. Mogą być jednak także działaniem niepożądanym niektórych leków kardiologicznych. Tymi zagadnieniami zajmuje się kardioseksuologia. Być może jednak jeszcze ważniejszym zagadnieniem jest bezpieczeństwo leczenia zaburzeń erekcji u pacjentów kardiologicznych.

Zaburzenia lękowe u pacjentów kardiologicznych

Dominika Dudek

U pacjentów kardiologicznych częstym problemem są zaburzenia lękowe. Mogą one stanowić podstawowe schorzenie, dające objawy ze strony serca, bądź mogą towarzyszyć chorobie układu sercowo-naczyniowego. Stąd ich symptomatologia i diagnostyka różnicowa znajdują się w zakresie zainteresowań nie tylko psychiatrów, ale też lekarzy rodzinnych, internistów oraz kardiologów. Prawidłowe rozpoznanie i leczenie wpływa nie tylko na jakość życia, lecz także rokowanie kardiologiczne. Jedną z bezpiecznych i skutecznych opcji terapeutycznych jest pregabalina.

Zaburzenia zmysłu węchu

Piotr Rapiejko

W codziennej praktyce klinicznej nierzadko spotykamy się z zaburzeniami zmysłu węchu. Są one objawem diagnostycznym wielu schorzeń laryngologicznych i neurologicznych. Lekarze różnych specjalności powinni częściej zadawać chorym pytanie o sprawność węchu, a także wykonywać jego proste przesiewowe badania. Książka Zaburzenia zmysłu węchu - pytania i odpowiedzi w ciekawej i przystępnej formie przybliża nam zagadnienia związane z tym bardzo ważnym i wciąż niedocenianym zmysłem.

Zachowania, które mogą zranić. O uzależnieniach behawioralnych i nie tylko

Bohdan Woronowicz

Autor znany czytelnikom z licznych publikacji dotyczących uzależnień, przede wszystkim od alkoholu, tym razem przekazuje wiedzę o uzależnieniach niesubstancjalnych, czyli behawioralnych (od zachowań). Zajmuje się w tej książce m.in. zaburzeniami związanymi z Internetem, telefonem komórkowym, uzależnieniami od ćwiczeń fizycznych, jedzenia i odżywiania, miłości i zaangażowania emocjonalnego, polityki i władzy, praktyk religijnych. Porusza także temat współuzależnienia, odwołując się do własnego doświadczenia klinicznego. Książka, napisana przystępnym językiem, skierowana jest zarówno do zwykłych czytelników, jak i do profesjonalistów.

Zaćma - krajobraz po roku pandemii

Marek Rękas

Normalnie w Polsce co roku operuje się ok. 350 tys. pacjentów i mniej więcej tyle samo diagnoz zostaje postawionych. W 2020 r. przeprowadziliśmy w Polsce ok. 120 tys. operacji zaćmy mniej niż 2019 r., to oznacza spadek o prawie 30% (w Europie był on dwukrotnie mniejszy i wyniósł ok. 15%) i tendencja spadkowa utrzymywała się do kwietnia bieżącego roku.

Zagrani na śmierć. Mroczne ścieżki polskiego undergroundu

Tomasz Lada

Serce mi szybciej bić zaczyna, morfina, haszysz, amfetamina. Ale jak wyglądało życie tych, którym serce zabiło zbyt szybko? Rołt, Skandal i Sadek legendy polskiej sceny alternatywnej muzyczni geniusze, których pogrążyła heroina. Współtworzyli najważniejsze nagrania polskiego rocka czarną Brygadę Brygady Kryzys, Historię podwodną Lecha Janerki, wczesne utwory Armii, czwórkę Dezertera, mroczne romanse grupy Madame oraz kultowe albumy Houka i Kobonga. Wszyscy trzej byli niezwykle utalentowani, wszyscy żyli na krawędzi, żaden nie uciekł od archetypu rockandrollowego straceńca. Śmierć każdego z nich obrosła legendą. W książce Tomasza Lady o Januszu Rołcie, Dariuszu Hajnie i Robercie Sadowskim opowiadają przyjaciele i współpracownicy. Ich historie, choć różne, zdają się toczyć według tego samego scenariusza wybitny i zdeterminowany muzyk, którego pokonują twarde dragi. Romantyczni artyści nieuznający półśrodków czy mityczni rockmani żyjący według bezwzględnych reguł narzucanych przez scenę? Zagrani na śmierć to historia tragicznych artystów i opowieść o czasach, gdy na krajowej scenie powstawały rzeczy epokowe.

Zakażenia układu oddechowego o etiologii atypowej

Adam J. Sybilski

Częstość występowania infekcji dróg oddechowych, zwłaszcza zapaleń płuc, o etiologii atypowej znacznie wzrasta. Najczęściej atypowe zapalenie płuc jest powodowane przez bakterie Mycoplasma pneumoniae i Chlamydophila pneumoniae. Jedynym rezerwuarem tych atypowych bakterii jest człowiek. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub ozdrowieńcem. Zapalenie płuc o etiologii Mycoplasma pneumoniae i Chlamydophila pneumoniae najczęściej dotyczy dzieci bez współistniejących chorób i ma zazwyczaj łagodny przebieg, natomiast większość pacjentów z infekcją wywołaną przez Legionella wymaga leczenia na oddziałach intensywnej terapii. Symptomy infekcji mykoplazmatycznej mogą być bardzo różne - od łagodnych, pochodzących z górnych dróg oddechowych, po zapalenie płuc i objawy pozapłucne. Infekcja jest często niedodiagnozowana, a pacjenci zwykle nie szukają pomocy lekarskiej. Chlamydiowe zapalenie płuc w większości przypadków przebiega łagodnie, jest podobne do zapalenia mykoplazmatycznego i ma tendencję do samowyleczenia. Lekami z wyboru w leczeniu atypowego zapalenia płuc są makrolidy, a z uwagi na najlepszy compliance u dzieci - azytromycyna.

Zalecenia i porady dla osób z chorobą afektywną dwubiegunową

Anna Rewekant

Choroba afektywna dwubiegunowa to schorzenie przewlekłe z możliwymi nawrotami. Chociaż wymaga gruntownego leczenia, regularnej opieki i ścisłej współpracy pacjenta z lekarzem, jej terapia może być skuteczna. Autorka, dr Anna Rewekant, uznana specjalistka, żywo działająca na rzecz pacjentów, stworzyła poradnik, który zawiera garść praktycznych informacji dotyczących terapii choroby afektywnej dwubiegunowej, codziennego funkcjonowania chorego, stylu życia czy diety. Pomoże on pacjentowi dobrze kontrolować chorobę, będzie wsparciem oraz rozwieje różne wątpliwości, które mogą się pojawić w toku leczenia.

Zapiski z wykładu 10. Kujawsko-Pomorski Dzień Gastroenterologiczny 25 listopada 2023 r. Eradykacja Helicobacter pylori zgodnie z aktualnymi wytycznymi

Jarosław Koza

W październiku 2023 r. ukazały się nowe rekomendacje Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, które opisują metody diagnozowania i leczenia zakażenia Helicobacter pylori. Doktor Jarosław Koza podczas swojego wystąpienia nie zdecydował się na omawianie całego dokumentu, ponieważ zabrałoby to zbyt wiele czasu, ale naświetlił te zagadnienia, które z praktycznego punktu widzenia wydały mu się najbardziej przydatne i mają największą siłę zaleceń oraz dowodów.

Zarys otoneurologii tom 1

Waldemar Narożny, Henryk Skarżyński

W podręczniku w sposób logiczny i przejrzysty opisano niełatwe zagadnienia anatomii, fizjologii i patofizjologii, ambulatoryjnej i klinicznej, diagnostyki neurologicznej, otolaryngologicznej, audiologicznej i radiologicznej układu równowagi. Wyodrębnione są rozdziały przedstawiające różnice kliniczne między zawrotami głowy wieku dziecięcego a występującymi u osób w wieku podeszłym. Ważną, obszerną, napisaną w oparciu o najnowsze piśmiennictwo oraz doświadczenia własne Autorów część podręcznika stanowią rozdziały poświęcone leczeniu zaburzeń przedsionkowych. Jest ono wielokierunkowe (transtympanalne, farmakologiczne, chirurgiczne), a wybór sposobu leczenia zależy w dużej mierze od wyniku postępowania diagnostycznego. Większość zawrotów głowy i zaburzeń równowagi jest leczona zachowawczo, głównie farmakologicznie. Szczególnie wartościowe, zwłaszcza dla lekarzy otochirurgów, są informacje zawarte w rozdziale omawiającym diagnostykę i terapię zawrotów głowy pochodzenia jatrogennego. Integralną część terapii zawrotów głowy stanowi rehabilitacja. Poświęcony jest jej jeden z końcowych rozdziałów monografii. Książkę zamykają dwa rozdziały omawiające problemy napotykane przez lekarzy wielu specjalności w procesie orzekania niepełnosprawności w chorobach otoneurologicznych. Podręcznik Zarys otoneurologii wypełnia znaczącą lukę na polskim rynku wydawniczym dotyczącą opracowań poruszających wszechstronne problemy związane z zaburzeniami przedsionkowymi. Stanowi ważne źródło informacji zarówno dla lekarzy otolaryngologów, neurologów, audiologów, foniatrów, jak i lekarzy rodzinnych, radiologów oraz rehabilitantów. Skierowany jest także do przyszłych adeptów sztuki lekarskiej - studentów wydziałów medycznych polskich uniwersytetów.

Zarys otoneurologii tom 2

Waldemar Narożny, Henryk Skarżyński

W podręczniku w sposób logiczny i przejrzysty opisano niełatwe zagadnienia anatomii, fizjologii i patofizjologii, ambulatoryjnej i klinicznej, diagnostyki neurologicznej, otolaryngologicznej, audiologicznej i radiologicznej układu równowagi. Wyodrębnione są rozdziały przedstawiające różnice kliniczne między zawrotami głowy wieku dziecięcego a występującymi u osób w wieku podeszłym. Ważną, obszerną, napisaną w oparciu o najnowsze piśmiennictwo oraz doświadczenia własne Autorów część podręcznika stanowią rozdziały poświęcone leczeniu zaburzeń przedsionkowych. Jest ono wielokierunkowe (transtympanalne, farmakologiczne, chirurgiczne), a wybór sposobu leczenia zależy w dużej mierze od wyniku postępowania diagnostycznego. Większość zawrotów głowy i zaburzeń równowagi jest leczona zachowawczo, głównie farmakologicznie. Szczególnie wartościowe, zwłaszcza dla lekarzy otochirurgów, są informacje zawarte w rozdziale omawiającym diagnostykę i terapię zawrotów głowy pochodzenia jatrogennego. Integralną część terapii zawrotów głowy stanowi rehabilitacja. Poświęcony jest jej jeden z końcowych rozdziałów monografii. Książkę zamykają dwa rozdziały omawiające problemy napotykane przez lekarzy wielu specjalności w procesie orzekania niepełnosprawności w chorobach otoneurologicznych. Podręcznik Zarys otoneurologii wypełnia znaczącą lukę na polskim rynku wydawniczym dotyczącą opracowań poruszających wszechstronne problemy związane z zaburzeniami przedsionkowymi. Stanowi ważne źródło informacji zarówno dla lekarzy otolaryngologów, neurologów, audiologów, foniatrów, jak i lekarzy rodzinnych, radiologów oraz rehabilitantów. Skierowany jest także do przyszłych adeptów sztuki lekarskiej - studentów wydziałów medycznych polskich uniwersytetów.

Zastosowanie ASU w terapii choroby zwyrodnieniowej stawów

Robert Rupiński , Maria Rell-Bakalarska

Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) związana jest z występowaniem przewlekłych dolegliwości bólowych oraz stanowi jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności na świecie. W ostatnich latach nastąpiła zmiana w rozumieniu patogenezy ChZS - z choroby "ze zużycia" na schorzenie o podłożu zapalnym. Mieszanina niezmydlających się frakcji olejów awokado i soi (ASU), jeden z objawowych wolno działających leków w ChZS (SYSADOA), moduluje odpowiedź zapalną i może spowalniać degradację chrząstki. Działanie chondroprotekcyjne odbywa się poprzez hamowanie czynników zapalnych, przede wszystkim interleukin (IL-1, IL-6) i czynnika martwicy nowotworów (TNF). Klinicznym efektem terapii ASU jest redukcja bólu i sztywności, poprawa ruchomości stawów, co przekłada się na zmniejszenie dawki leków przeciwbólowych. ASU wykazało skuteczność w badaniach dotyczących zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych, biodrowych oraz rąk.

Zastosowanie chemioterapeutyków w zakażeniach układu moczowego u dzieci i młodzieży

Mieczysław Litwin

Chemioterapeutyki są podstawowymi lekami stosowanymi w leczeniu zakażeń dolnych dróg moczowych oraz w profilaktyce zakażeń układu moczowego. Dostępne dane epidemiologiczne, zarówno krajowe, jak i zagraniczne, wskazują na utrzymującą się dużą wrażliwość E. coli na nitrofurantoinę i furazydynę. Możliwość stosowania chemioterapeutyków w postaci płynnej pozwala nie tylko na łatwe podanie leku małym dzieciom, ale również na dokładne dostosowanie dawki do masy ciała.

Zastosowanie etorykoksybu w chorobach układu ruchu - doświadczenia ośrodka warszawskiego

Robert Rupiński

Etorykoksyb - selektywny inhibitor COX-2 (koksyb) - został zarejestrowany w leczeniu choroby zwyrodnieniowej, reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (spondyloartropatia) oraz dny moczanowej. Silne działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne etorykoksybu zostało potwierdzone w randomizowanych badaniach klinicznych obejmujących duże grupy pacjentów. Etorykoksyb w porównaniu z klasycznymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi charakteryzuje się blisko 2-krotnie niższym ryzykiem poważnych działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Jednocześnie, podobnie jak w przypadku innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, terapia etorykoksybem jest przeciwwskazana u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym.

Zastosowanie kwetiapiny i donepezilu w leczeniu otępienia u starszych pacjentów

Piotr Wierzbiński

Celami leczenia chorób otępiennych powinny być: spowolnienie postępu zmian neurologicznych i redukcja nasilenia objawów. Jednym z wczesnych objawów rozwoju chorób neurologicznych jest depresja o późnym początku. Wiąże się ona z upośledzeniem funkcjonowania obwodów przedczołowych, dysfunkcją przedczołowo-prążkowiową, która odpowiada za dysfunkcję depresyjno-poznawczą. Zespół ten słabo reaguje na leki przeciwdepresyjne, lepiej zaś na leki dopaminergiczne. Na podstawie piśmiennictwa oraz doświadczeń klinicznych możemy stwierdzić, że leczenie skojarzone donepezilem i kwetiapiną może przynieść pacjentom z otępieniem wiele korzyści i jest dobrze tolerowane. Inhibitory cholinesterazy, takie jak donepezil, mają najlepiej udokumentowane działanie w pierwszym okresie choroby, gdy niedobór cholinergiczny jest najbardziej dominujący, i pozwalają uzyskać korzyści u 30-50% chorych. Kwetiapina ma mniejszy potencjał rozwoju przyrostu masy ciała i powikłań metabolicznych oraz wywoływania hiperprolaktynemii, objawów pozapiramidowych i jest lepiej tolerowana.

Zastosowanie leków zobojętniających i antagonistów receptora H2 w postępowaniu z pacjentami z chorobą refluksową przełyku

Anna Mokrowiecka

Pacjenci z chorobą refluksową mogą prezentować szeroką gamę objawów, powodowanych przez różne mechanizmy patofizjologiczne. W nich upatruje się możliwych powodów oporności na leczenie i poszukuje się sposobów optymalizacji terapii przez dodanie innych, wskazanych w danych objawach leków. Oprócz szeroko stosowanych inhibitorów pompy protonowej mamy do dyspozycji inne grupy leków, m.in. antagonistów receptora H2 i leki zobojętniające kwas.

Zastosowanie pregabaliny u chorej z bólem neuropatycznym w przebiegu neuropatii obwodowej indukowanej chemioterapią - opis przypadku

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana chemioterapią (CIPN, chemotherapy-induced peripheral neuropathy) to częste jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju CIPN zależy od rodzaju chemioterapii, całkowitej dawki, a także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu CIPN. Ból neuropatyczny może występować u 40% chorych z CIPN, znacznie pogarsza jakość życia pacjenta i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z CIPN. Dostępne w literaturze badania prowadzone w małych grupach chorych potwierdzają skuteczność leków przeciwpadaczkowych i przeciwdepresyjnych w tej grupie pacjentów, co obserwujemy również w praktyce klinicznej. W artykule przedstawiono przypadek chorej z silnym bólem neuropatycznym w przebiegu CIPN, skutecznie leczonej pregabaliną w połączeniu z duloksetyną.

Zastosowanie pregabaliny u chorej z przewlekłym bólem neuropatycznym po zabiegu onkologicznym - opis przypadku

Magdalena Kocot-Kępska

Przewlekły ból po zabiegu chirurgicznym to częste jatrogenne powikłanie i następstwo leczenia operacyjnego choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju przewlekłego bólu po zabiegu chirurgicznym zależy od rodzaju zabiegu chirurgicznego, jego rozległości, ale także od czynników leżących po stronie pacjenta. Ból neuropatyczny może występować u 50% chorych z przewlekłym bólem po zabiegu chirurgicznym i może być leczony jedynie objawowo, czyli można stosować zarówno farmakoterapię, jak i metody niefarmakologiczne. Rekomendowane preparaty to leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, topikalne oraz analgetyki opioidowe. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji pacjentów z bólem neuropatycznym niezwiązanym z terapią nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u chorych z przewlekłym bólem po onkologicznych zabiegach chirurgicznych.

Zastosowanie pregabaliny u chorych z bólem neuropatycznym po radioterapii - przegląd piśmiennictwa

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana radioterapią (RIPN, radiotherapy-induced peripheral neuropathy) to jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju RIPN zależy nie tylko od techniki radioterapii i całkowitej dawki promieniowania, lecz także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu RIPN, ale nowoczesne techniki radioterapii pozwoliły na zmniejszenie ryzyka rozwoju RIPN do ok. 1% chorych po naświetlaniach. Najczęściej występujące objawy u chorych z RIPN to: parestezje, hipoestezje i osłabienie mięśni. Ból neuropatyczny może występować u ok. 50% pacjentów z RIPN i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z RIPN.

Zastosowanie preparatów bzu czarnego w leczeniu infekcji układu oddechowego

Paulina Maruszczak, Kamila Woźniak, Mariusz Woźniak, Zbigniew Doniec

Bez czarny jest farmaceutykiem roślinnym stosowanym w leczeniu wspomagającym wielu schorzeń, przede wszystkim dróg oddechowych. Ekstrakty owoców bzu łagodzą objawy infekcji i skracają czas ich trwania, hamują również namnażanie się niektórych wirusów i bakterii.