Zawroty głowy u seniorów - opis przypadku

Paweł Onopiuk, Mateusz Pionka

Zawroty głowy u osób starszych są znacznie poważniejszym problemem niż w innych grupach wiekowych ze względu na zwiększone ryzyko upadków i wtórnych złamań. Ze względu na to, że zaburzenia te mają szeroką etiologię: od uszkodzenia układu przedsionkowego, poprzez zaburzenia sercowo-naczyniowe, metaboliczne, intoksykacje, uszkodzenie zarówno obwodowego, jak i ośrodkowego układu nerwowego, aż po dolegliwości psychogenne, w leczeniu osób starszych konieczne jest zidentyfikowanie pacjentów z poważnymi schorzeniami, wymagających pilnej diagnostyki i leczenia w warunkach szpitalnych. W pracy przedstawiono model diagnostyki i leczenia pacjenta z łagodnymi położeniowymi zawrotami głowy.

Zespół jelita nadwrażliwego - czynniki ryzyka i znaczenie leków spazmolitycznych. Punkt widzenia gastroenterologa i psychologa

Anita Gąsiorowska, Katarzyna Opuchlik

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) to często występujące w populacji osób dorosłych przewlekłe schorzenie o charakterze czynnościowym, które ma istotny negatywny wpływ na jakość życia pacjentów. W praktyce klinicznej IBS charakteryzuje się nawracającymi bólami brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień. W celu rozpoznawania IBS międzynarodowa grupa ekspertów opracowała kryteria rzymskie IV. Patofizjologia IBS ma charakter wieloczynnikowy i obejmuje wpływ następujących czynników: dysbioza mikrobioty jelitowej, wzrost przepuszczalności jelit, aktywację komórek układu odpornościowego, nadwrażliwość trzewną i nieprawidłowe interakcje w zakresie osi jelitowo-mózgowej. Postępowanie terapeutyczne obejmuje modyfikacje stylu życia, edukację i nawiązanie dobrych relacji z chorym. Kolejny krok stanowi farmakoterapia ukierunkowana na dominujące objawy kliniczne IBS oraz psychoterapia. Leki rozkurczowe wpływają korzystnie na redukcję bólów brzucha, poprawę w zakresie motoryki z wydłużeniem czasu pasażu okrężnicy, co zmniejsza częstotliwość wypróżnień, szczególnie w IBS z dominującą biegunką.

Zespół jelita nadwrażliwego - wspólny problem, indywidualne podejście

Barbara Skrzydło-Radomańska, Bartosz J. Sapilak

Zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się nawracającym bólem brzucha występującym co najmniej raz w tygodniu przez ostatnie 3 miesiące, przy wystąpieniu objawów co najmniej 6 miesięcy wcześniej, związanych z co najmniej dwiema cechami: wypróżnieniem, zmianą częstości wypróżnień, zmianą wyglądu stolca. Według Kryteriów rzymskich IV chorobę stwierdza się na podstawie objawów klinicznych. Nie dotyczy to osób po 50. r.ż. (a w przypadku krewnych pierwszego stopnia pacjentów z rakiem jelita grubego po 45. r.ż.) oraz z objawami alarmowymi. Ze względu na brak jednego czynnika etiologicznego leczenie zespołu jelita nadwrażliwego polega na zmniejszeniu nasilenia symptomów i poprawie jakości życia chorego. Postępowanie niefarmakologiczne obejmuje dietę bogatą w błonnik i modyfikację mikrobioty. W ramach farmakoterapii najskuteczniejsze są leki rozkurczowe stosowane bezpośrednio na mięśniówkę gładką, hamujące napływ wapnia, takie jak: drotaweryna, mebeweryna i alweryna. Wykazano również skuteczność leków przeciwdepresyjnych, co potwierdza, że zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego są manifestacją dysfunkcji osi mózg-jelito-mikrobiota.

Zespół jelita nadwrażliwego w czasie epidemii. Obserwacje po 2 latach pandemii

Maria Janiak

Zespół jelita nadwrażliwego pozostaje wciąż najczęstszą przyczyną zgłaszalności pacjentów do gabinetów gastroenterologicznych. Okres epidemii i związane z nim poczucie braku bezpieczeństwa chorych, utrudniony bezpośredni kontakt z lekarzem prowadzącym, gorsze przeżywanie izolacji wyrażające się nieprzestrzeganiem przez pacjentów zasad dystansu społecznego prowadziły do pogłębienia dolegliwości i w konsekwencji do pogorszenia jakości życia. Mnogość objawów u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego uniemożliwia poddawanie ich terapii tylko jednym lekiem. W postaci biegunkowej od ponad 60 lat zastosowanie wciąż znajduje mebeweryna.

Zespół metaboliczny

Artur Mamcarz

Zbiorowe opracowanie problemu, na który składają się hiperinsulinemia, insulinooporność, dyslipidemia, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia i choroba wieńcowa. Teksty stanowiące opracowanie napisane zostały z uwzględnieniem najnowszych i najważniejszych odkryć przez naukowców, farmakologów i klinicystów różnych specjalności. Dzięki temu czytelnicy będą mieli możliwość spojrzenia na zespół metaboliczny z wielu perspektyw: diabetologicznej, kardiologicznej, hipertensjologicznej. Nakreśliła je czołówka polskich autorytetów danych dyscyplin. W pracy nie zabrakło także spojrzenia gastrologów, nefrologów, endokrynologów, specjalistów medycyny rodzinnej, chirurgów i ginekologów. Głos w sprawie zespołu metabolicznego zabrali także specjaliści od genetyki i farmakologii klinicznej, prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej.

Zgaga - czym, kiedy i jak złagodzić?

Dorota Waśko-Czopnik

Jednym z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów schorzeń jest zgaga - pieczenie i palenie wzdłuż przełyku. Stanowi ona jeden z głównych objawów choroby refluksowej przełyku, ale może pojawiać się także incydentalnie. W zależności od częstości występowania dolegliwości, czasu ich trwania oraz nasilenia proponowane jest odmienne postępowanie, które ma na celu szybkie łagodzenie zgagi, gojenie potencjalnych zmian zapalnych przełyku lub doraźne zniesienie odczucia pieczenia w przełyku, jeśli nie występuje ono często lub stale, a tylko w określonych sytuacjach, np. po błędach dietetycznych. Samoleczenie pacjentów powinno być ograniczone do 2 tygodni, a przy najmniejszych wątpliwościach czy przy występowaniu objawów alarmowych zawsze należy wykonać badania dodatkowe. Leczenie inhibitorami pompy protonowej powinno być ograniczone do 4-8 tygodni, w razie niepowodzenia pacjent również powinien być skierowany do specjalisty. Doraźne stosowanie famotydyny, alkinianów i alginianów może być skuteczne przy objawach epizodycznych.

Znaczenie optymalnej dawki kwasu acetylosalicylowego w prewencji incydentów sercowo-naczyniowych

Krzysztof Ozierański , Agnieszka Kapłon-Cieślicka

Kwas acetylosalicylowy jest najczęściej stosowanym lekiem przeciwpłytkowym. Odgrywa on kluczową rolę w leczeniu incydentów sercowo-naczyniowych, tj.: ostrych zespołów wieńcowych, przewlekłych zespołów wieńcowych, udaru mózgu, chorób tętnic obwodowych, i zapobieganiu im, a także w prewencji pierwotnej u pacjentów z cukrzycą i co najmniej wysokim ryzykiem. W leczeniu przewlekłym kwas acetylosalicylowy stosowany jest zwykle w tzw. niskiej dawce, a na dobór odpowiedniej dawki może mieć wpływ indywidualny profil pacjenta uwzględniający np. jego wysoką masę ciała, obecność cukrzycy oraz ryzyko zdarzeń niedokrwiennych i krwotocznych.

Znaczenie różnych metod pomiaru ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży z nadciśnieniem tętniczym

Ewa Wojciechowska , Jacek Lewandowski

Powikłania nadciśnienia tętniczego w ciąży są najczęstszymi i najistotniejszymi przyczynami zachorowalności i umieralności okołoporodowej zarówno matek, płodów, jak i noworodków. Odpowiadają za blisko 20% zgonów matek i 16% zgonów noworodków na całym świecie. Aby uniknąć powikłań nadciśnienia tętniczego w ciąży, konieczna jest wczesna kontrola ciężarnych, w tym regularne pomiary ciśnienia tętniczego, wczesne wykrywanie choroby nadciśnieniowej i skuteczne jego leczenie. Obecnie najczęściej pomiary ciśnienia wykonywane są w gabinecie, ale w wielu wypadkach zalecane są także pomiary pozagabinetowe. Zaletą tych ostatnich jest możliwość potwierdzenia bądź wykluczenia nadciśnienia, wykluczenia nadciśnienia białego fartucha i nadciśnienia maskowanego oraz w przypadku automatycznego całodobowego pomiaru - sposobność oceny rytmów dobowych ciśnienia. W artykule omówiono znaczenie poszczególnych rodzajów pomiarów ciśnienia u kobiet ciężarnych oraz różnice pomiędzy tymi pomiarami.