Wincentego Skrzetuskiego "Prawo polityczne narodu polskiego"

Wojciech Organiściak

Polski pijar Wincenty Skrzetuski, żyjący w latach 1745-1791, był uznanym historykiem, prawnikiem, pisarzem politycznym, nauczycielem oraz tłumaczem doby stanisławowskiej. Do jego ważniejszych dzieł należy zaliczyć "Mowy o głowniejszych materiach politycznych" oraz historie Szwecji i starożytnej Grecji. W swoich pracach Skrzetuski niejednokrotnie nawiązywał do zagadnień moralno-etycznych, stawiając sobie za cel wychowanie dobrego obywatela łączącego w sobie światopogląd chrześcijański, idee humanitarne, oświeceniowe, nowożytne koncepcje prawnonaturale i etykę opartą na podstawach racjonalnych. Skrzetuski pozostawał pod silnym wpływem republikańskiej ideologii Mably’ego i Rousseau oraz innych myślicieli oświeceniowych z Monteskiuszem i Beccarią na czele. Najważniejszym dziełem Skrzetuskiego, wydanym w latach 1782-1784, było "Prawo polityczne narodu polskiego". Pijar spopularyzował w nim obraz ustroju i prawa Rzeczypospolitej obowiązujący przed Sejmem Czteroletnim, propagując konieczność dalszych reform politycznych, społecznych i ekonomicznych w państwie szlacheckim. Swoją pracę Skrzetuski oparł częściowo na erudycyjnym dziele Gotfryda Lengnicha "Ius publicum Regni Poloniae", które uzupełnił o nowe rozwiązania ustrojowe wprowadzone w Rzeczypospolitej po 1764 roku. Dokonana w przedmiotowej rozprawie analiza "Prawa politycznego narodu polskiego" pozwala na stwierdzenie, że było to solidne kompendium wiedzy o ustroju Rzeczypospolitej szlacheckiej, mające miejscami cechy traktatu politycznego. W swym stosowanym w szkołach podległych Komisji Edukacji Narodowej podręczniku Skrzetuski zaprezentował szerokie spektrum zagadnień odnoszących się zarówno do ustroju politycznego, społecznego oraz gospodarczego, jak i ustroju sądów.  Podobnie jak dla Monteskiusza, dla polskiego pijara prawo polityczne było tą gałęzią prawa, która regulowała system rządów. Według Skrzetuskiego, na prawo polityczne składały się: sposób sprawowania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, obrady publiczne oraz prawa i obowiązki wszystkich stanów, funkcjonowanie różnych organów i urzędów, religia, skarb, wojsko, handel, ludność, a także traktaty i umowy z obcymi państwami. Przeprowadzona w rozprawie analiza "Prawa politycznego narodu polskiego" pozwala na stwierdzenie, że pijar prezentował własne oceny i postulaty reform, które niejednokrotnie były kontynuacją głosów i myśli poprzedzających go pisarzy politycznych na czele ze Stanisławem Konarskim. Analiza poglądów Skrzetuskiego pozwala przyznać mu poczesne miejsce wśród polskich pisarzy politycznych doby stanisławowskiej, szczególnie tych tworzących przed Sejmem Wielkim ‒ propagatorów, a nawet projektodawców niektórych reform.

Wincenty Kadłubek bibliografia

Artur Lis

Praca poświęcona bł. Wincentemu Kadłubkowi i jego Kronice, zawierająca bibliografię publikacji na temat tego średniowiecznego kronikarza. Praca unikalna pierwsza, jaka została dotychczas wydana. Zachęcamy do zapoznania się z nią.

Winni. Holokaust i fałszowanie historii

Dariusz Walusiak

Dariusz Walusiak,  historyk, pisarz, reżyser, scenarzysta i dziennikarz zaangażowany w odkrywanie prawdy z przeszłości w pełnej pasji analizie  przyczyn i faktów jednej z największych zbrodni w historii ludzkości - zagłady i prześladowania Żydów w XX wieku. W swojej książce obala mity, które narosły wokół Holokaustu i wskazuje prawdziwych winnych. Celnie rozprawia się z ignoranctwem i coraz powszechniej powtarzanym kłamstwem o współwinie Polaków. Książkę cechuje rzetelność faktograficzna, spójne logiczne wnioskowanie oraz rzeczowe wskazanie stereotypów, które dziś funkcjonują na świecie, zakłamują rzeczywistość a także odbierają Polakom właściwe miejsce w historii, czy wręcz należną godność ofiar i bohaterów.

Winston Churchill i Franklin D. Roosevelt. Alianci 1940-1942

Bogdan Grzeloński

W książce zaprezentowano osobiste relacje Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta, których charakter miał kluczowe znaczenie dla przebiegu II wojny światowej. Mimo dzielącej obu polityków odległości i stanu zdrowia Roosevelta spędzili ze sobą 113 dni i wymienili blisko 2000 depesz, listów, pism oraz notatek. Spotykali się w Waszyngtonie, Hyde Parku w Quebecu, Casablance, Kairze czy Teheranie. Między kolejnymi koktajlami, papierosami i cygarami rozmawiali o polityce i wojnie, ale także o swoim zdrowiu, żonach i dzieciach. Mieli wiele wspólnego - obaj należeli do elity, studiowali prawo i żywo interesowali się historią. Polityka była dla nich wszystkim. Autor opowiada, jak ich osobowości, myślenie czy wizje kształtowały wzajemne stosunki, pośrednio pokazuje też, z jakiej materii - sytuacji i impulsów - tkali plany pokonania wroga, ułożenia przyszłości Europy i świata oraz zabezpieczenia go przed różnego rodzaju zagrożeniami. Zastanawia się również, czy w relacjach obu wielkich polityków pojawiły się oznaki bezinteresowności lub choćby powierzchownej przyjaźni, czy też prowadzili oni wyłącznie zręczną grę. "Bogdan Grzeloński, historyk i dyplomata, podjął się trudnego zadania spojrzenia na nowo i z polskiej perspektywy na relacje Churchilla i Roosevelta. Praca jego wychodzi naprzeciw zainteresowaniom zarówno badaczy, jaki i szerokich rzesz czytelników, chcących poznać nieznane fakty z dziejów sojuszu brytyjsko-amerykańskiego i II wojny światowej". Prof. dr hab. Jacek Tebinka Bogdan Grzeloński - dr hab. nauk historycznych, profesor w Uniwersytecie SWPS. Zajmuje się historią Stanów Zjednoczonych Ameryki w XX wieku i dyplomacją. Ambasador RP w Kanadzie w latach 1997-2000; członek zwyczajny komitetu redakcyjnego serii "Polskie Dokumenty Dyplomatyczne". Jego ostatnie publikacje to: Dyplomacja i arrasy. Wokół powrotu zbiorów wawelskich do Polski 1945-1961 (2016) oraz Niedobrani sojusznicy. Ambasadorzy Roosevelta w ZSRR (2017).

Wisła. Biografia rzeki

Andrzej Chwalba

Nikt dotychczas tak nie opowiadał o Wiśle! Pionierskie, fascynujące dzieło, które zachwyci nie tylko fanów historii   Wisła jest królową polskich rzek, a polska sztuka, literatura i mitologia każą w niej widzieć kobietę. Najnowsza książka Andrzeja Chwalby jest więc... biografią kobiety. Autor wielu historycznych bestsellerów opowiada o jej wdziękach i kaprysach, o charakterystycznych cechach oraz roli, jaką odgrywa w całych dziejach Polski. Przyjrzymy się Wiśle z perspektywy przyrodniczej, historycznej i kulturowej. Poznamy jej gniew, emocje i uczucia, jakie wzbudzał wiślany krajobraz, posłuchamy związanych z nią legend. Będzie też o tym, co i jak rzeka daje i odbiera, jak nagradza i karze.   Kiedy i w jakich okolicznościach Wisła zaczęła być postrzegana jako królowa polskich rzek? Jak wpływała na kształtowanie się polskiej tożsamości, na charakter państwowości i na symbolikę narodową? Jak przebiegała i czym się zakończyła rywalizacja na tym polu z innymi wielkimi rzekami Europy?   Oto dosłownie! porywająca i wciągająca biografia rzeki, która była i jest dla nas źródłem siły i życia, arterią komunikacyjną, inspiracją dla artystów, twórców i patriotów oraz wielkim narodowym symbolem czasami nieokiełznanym i gniewnym, a kiedy indziej łagodnym i szczodrym.

Wizerunek władców bizantyńskich w Historii kościelnej Ewagriusza Scholastyka

Kazimierz Ginter

Prezentowana książka poświęcona została odtworzeniu i analizie obrazu cesarzy bizantyńskich (od Teodozjusza II do Maurycjusza) w Historii kościelnej Ewagriusza Scholastyka, bizantyńskiego historyka Kościoła z VI w. Dla Autora na obraz cesarzy składa się zarówno bezpośredni ich opis (charakteru, wad, zalet, wyglądu zewnętrznego etc.), jak i opis pośredni - poprzez przedstawienie prowadzonej przez nich polityki, a także zachodzących w czasach ich rządów wydarzeń, które Ewagriusz mógł uważać za skutki ich panowania. Książka nie tylko wzbogaca naszą wiedzę na temat Ewagriusza Scholastyka, jego pisarskiego warsztatu i literackich inspiracji, ale stanowi również interesującą panoramę dziejów wschodniej części imperium rzymskiego w V-VI w. "Charakteryzując pracę wypada podnieść jeszcze jeden cenny aspekt metodologii badań. Kazimierz Ginter to uczony zaliczający się do pokolenia chętnie sięgającego po nowoczesne narzędzia pracy naukowej i wzbogacającego warsztat badawczy historii późnoantycznej. Analizując teksty sięgnął po narzędzie pozwalające identyfikować miejsca zbieżne i wskazywać ich proweniencję (w ramach Thesaurus Linguae Graecae), co umożliwiło mu na ustalenie powiązań podstawowego źródła z innymi tekstami antycznymi i bizantyńskimi. Jestem przekonany, że praca Kazimierza Gintera (...), ukazująca postać i dzieło Ewagriusza z nowej perspektywy zasługuje na opublikowanie." prof. dr hab. Maciej Salamon Uniwersytet Jagielloński

Władcy przestworzy. Amerykańscy lotnicy w walce z nazistowskimi Niemcami

Donald L. Miller

Wnikliwa i niesamowicie wciągająca historia wojny powietrznej toczonej przeciwko nazistowskim Niemcom. Barwnie odtwarza codzienne życie ludzi, którzy latali w podniebnych misjach. William Grimes, The New York Times. II wojna światowa była konfliktem, którego nie dałoby się wygrać bez bombowców 8. Armii Powietrznej Stanów Zjednoczonych. Wielokrotnie nagradzany historyk Donald L. Miller opowiada dramatyczne dzieje chłopaków (wśród nich Clarka Gablea i Jimmyego Stewarta), którzy przenieśli wojnę na teren hitlerowskich Niemiec, zanim alianccy żołnierze postawili na nim nogę. Opierając się na obszernych badaniach archiwalnych w USA i Europie, a także na ustnych przekazach setek lotników, przedstawił prawdziwie osobistą relację z pierwszej i, jak dotąd, jedynej w historii wojny bombowej. Serial na podstawie Władców przestworzy zrealizowali Steven Spielberg i Tom Hanks, którzy wcześniej stworzyli dwie inne znakomite produkcje: Kompania braci i Pacyfik. Donald L. Miller jest emerytowanym profesorem historii w Lafayette College, jak również autorem dziesięciu książek, które znalazły się na liście bestsellerów The New York Timesa.

Władza a społeczeństwo? Od średniowiecza do II wojny światowej

Janusz Skodlarski

Głównym celem autora jest ukazanie ewolucji w relacjach władzy i społeczeństwa od upadku Rzymu do II wojny światowej. Od najdawniejszych czasów do dziś stosunki władzy ze społeczeństwem stanowią podstawowy element dziejów ludzkości. Dążenie do rządzenia, panowania nad innymi, wywodzi się z natury człowieka. I władza, i społeczeństwa miały wpływ na zmianę stosunków społecznych, na kształtowanie się prawa i poziomu egzystencji ludzkiej. W książce autor podejmuje próbę odpowiedzi m. in. na następujące pytania: kto miał większy wpływ na kształtowanie się prawa i poziomu egzystencji ludzkiej, władza czy społeczeństwo? jaki był zakres władzy w poszczególnych systemach ustrojowych? jakie metody i środki były stosowane przez rządzących, a jakie przez społeczeństwo, które z nich były skuteczniejsze? w jakim stopniu władcy i rządzący wychodzili naprzeciw potrzebom społecznym? czy demokracja parlamentarna była w omawianym czasie najlepszym ustrojem? czy demokratyzacja ustroju wpłynęła na stopę życiową społeczeństwa?

Władza i obłęd. Najnowsza historia Wenezueli

Enrique Krauze

Kim jest Hugo Chávez - postępowym i wojowniczym liderem politycznym, twórcą "socjalizmu XXI wieku", czy może typowym dyktatorem i populistą? Czym jest Wenezuela - swoistym laboratorium pierwszej rewolucji nowego tysiąclecia czy krajem zmierzającym, nie bez oporu obywateli, ku autorytarnemu reżimowi? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w książce Enrique Krauzego, który obala najnowszy mit latynoamerykańskiej lewicy. Autor jest mistrzem eseju, ale w tej pracy wykorzystał też artykuły prasowe, wywiady, rozmowy, nie stroniąc od refleksji historycznej czy analizy politycznej. Krauze opisuje historię Wenezueli i jednoznacznie wyraża przy tym swoje stanowisko w aktualnej debacie politycznej, zawsze opowiadając się za wartościami demokratycznymi i sprzeciwiając się despotyzmowi. Jest to obowiązkowa lektura dla każdego, komu historia i polityka Ameryki Łacińskiej nie jest obojętna. Obecnie w Wenezueli toczy się walka o los nie tylko tego kraju, lecz także całego obszaru. Enrique Krauze, historyk i pisarz, urodził się w mieście Meksyk w 1947 r. Ukończył inżynierię przemysłową, a także uzyskał tytuł doktora historii w Colegio de Mexico (1974). W roku 1977 zaczął pracę w czasopiśmie „Vuelta", współpracując z noblistą Octavio Pazem. W 1991 założył wydawnictwo Clío, a w 1999 czasopismo kulturalne „Letras libres", wydawane w Meksyku oraz (od 2001) w Hiszpanii. W 2003 został odznaczony hiszpańskim Krzyżem Wielkim Alfonsa X Mądrego. Jest cenionym autorem licznych książek o państwach Ameryki Łacińskiej, m.in. Siglo de caudillos: biografía política de México (1810-1910), wyróżnionej nagrodą Premio Comillas de Biografia (1994) i Mexico: Biography of Power: A History of Modern Mexico, 1810-1996 (New York 1997).

Władza i polityka w czasach nowożytnych. Dyplomacja i sprawy wewnętrzne

Zbigniew Anusik, Małgorzata Karkocha

W książce zostały zaprezentowane wyniki najnowszych badań z zakresu historii politycznej czasów nowożytnych. W kręgu zainteresowań jej autorów znalazły się kwestie związane z dziejami wewnętrznymi i polityką zagraniczną Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wybranych krajów europejskich oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w XVII i XVIII stuleciu. Publikacja jest zbiorem trzynastu wartościowych merytorycznie i nowatorskich studiów, opartych na obszernej bazie źródłowej i piśmienniczej, opracowanych zgodnie z wszelkimi zasadami warsztatu nauk historycznych. Skierowana jest nie tylko do specjalistów – znawców dziejów Rzeczypospolitej i powszechnych doby nowożytnej, lecz także do doktorantów, studentów oraz wszystkich zainteresowanych historią. Ciekawa problematy ka, jasność przekazu i barwny język narracji pozwala ją żywić nadzieję, że monografia ta znajdzie uznanie w szerszym kręgu odbiorców.

Władza, miłość, zdrada. Życie prywatne brytyjskich władców 1714-1837

Magdalena Makówka

Są na dworach brytyjskich królów takie sprawy, o których można wyłącznie szeptać. Skandaliczne wydarzenia i rodzinne perypetie, które rozgrywają się w zaciszach pałacowych komnat, z dala od bezlitosnej opinii publicznej. Za sprawą książek i seriali pamiętamy o Tudorach czy Stuartach, jednak w ich cieniu pozostawała do tej pory nie mniej ciekawa, jeśli nie ciekawsza, dynastia władców z Hanoweru. Magdalena Makówka uchyla czytelnikowi drzwi do świata intryg, spisków, złamanych serc i niezwykłych wydarzeń, które składają się na życie prywatne brytyjskich monarchów z dynastii hanowerskiej. Zagląda do najodleglejszych komnat, tropi najskrytsze tajemnice, rozwiązuje zawiłą sieć powiązań rodzinnych i sojuszy politycznych, wydobywa na światło dzienne najzacieklejsze konflikty i jest wszędzie tam, gdzie dzieje się coś interesującego. Czy żona króla mogła być szczęśliwa w miłości mimo romansów męża? Czy królewski syn mógł wygrać w sporze z własnym ojcem? Czy od wiążących rodzinę królewską konwenansów można było uciec i stworzyć udany związek z kobietą niżej urodzoną? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiada autorka. Dowiedz się, jak żyli władcy, ich dzieci, żony i kochanki. Przeżyj skandale, które wstrząsały poddanymi angielskich królów od Jerzego I do Wilhelma IV. Poznaj sekrety brytyjskiego dworu z lat 1714–1837!   Magdalena Makówka absolwentka historii i prawa na Uniwersytecie Łódzkim, doktorantka na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego, przewodniczka po Łodzi, zawodowo związana z łódzkimi muzeami. Jej zainteresowania historyczne to historia Anglii, monarchii Habsburgów, relacji międzynarodowych w epoce nowożytnej oraz pozycji kobiet w nowożytności. Prywatnie zaczytuje się w fantastyce i dobrych komiksach.

Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej

Władysław Studnicki

Przy rozważaniu każdego problematu nie trzeba pieścić siebie, rysując w swej wyobraźni powodzenie i triumfy, lecz trzeba przewidywać i ciężką sytuację, a nawet klęski. (...) Musimy sobie uprzytomnić konsekwencje każdego czynu, każdego kroku. Władysław Studnicki, 1939 Myślę często o Studnickim i o jego przepowiedniach, które się tak sprawdziły. Adolf Bocheński, 1940 Książka była oczywiście przez rząd gen. Składkowskiego w całości skonfiskowana. Nie wolno było przewidywać... słusznie. Stanisław Cat-Mackiewicz, 1948 Studnickiemu zagrożono, że zostanie osadzony w szpitalu wariatów, jeśli zacznie osłabiać hasło "Silni, zwarci, gotowi". Ano - było to logiczne. W społeczeństwie ogarniętym powszechną wariacją miejsce jedynego człowieka przytomnego było w szpitalu wariatów. Stanisław Cat-Mackiewicz, 1951 Nie mam żadnych wątpliwości, że jest to najbardziej prorocza książka polityczna, jaka kiedykolwiek została napisana w Polsce. Piotr Zychowicz, 2018

Wobec tradycji. Śląskie szkice oikologiczne

Mariusz Jochemczyk

Książka stanowi zbiór esejów przybliżających ideę oikologicznego namysłu nad ludzkim doświadczeniem i „tranzytywną” przestrzenią, gromadzącą w kolejnych historycznych nawarstwieniach bogate złoża lokalnych tradycji. Prywatny szkicownik odsłania mapę ważnych dla autora topograficznych i kulturowych punktów orientacyjnych (dom, rzeka, cmentarz, góra, granica), pozwalających wciąż „od nowa” (inaczej?) poruszać się w najmniejszym świecie śląskich spraw. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie: „Twórczość” nr 10/2016 (Edyta Antoniak-Kiedos: Kontemplując śląskie przestrzenie) „Śląsk” nr 5/2016, s. 70 (Miłosz Piotrowiak: U źródeł wrażliwości)

Wodzowie Zenona (474-491) i Anastazjusza I (491-518)

Mirosław J. Leszka, Szymon Wierzbiński

Prezentowana książka nie stanowi studium prozopograficznego, poświęconego wszystkim znanym wodzom działającym za czasów cesarzy Zenona i Anastazjusza. Jej cel jest zdecydowanie skromniejszy - ukazanie Czytelnikowi, nie tylko profesjonaliście , sylwetek piętnastu dowódców bizantyńskich z lat 474-518, którzy z różnych względów przyciągnęli uwagę jej autorów. Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiono armię bizantyńską, której oddziałami dowodzili omawiani bohaterowie tej książki. W drugiej, w ogólnym zarysie, scharakteryzowani zostali przeciwnicy, z którymi się oni potykali, a więc Persowie, Goci i Izauryjczycy. Wreszcie część trzecią poświęcono tytułowym wodzom. Na ile pozwoliła na to baza źródłowa, opisano ich pochodzenie, wykształcenie, karierę (wojskową, cywilną), wizerunek w źródłach, rodzinę, ocenę dokonań w sferze militarnej. * W pracy jest wiele propozycji nowego spojrzenia na badany materiał. Autorzy nie unikają polemiki ze współczesnymi badaczami, a ich postulaty są najczęściej przekonujące. Z recenzji prof. Rafała Kosińskiego Uniwersytet w Białymstoku Poczynione w wyniku przeprowadzonych badań ustalenia zostały przedstawione profesjonalnie, a przy tym w formie "przystępnej" dla szerszego grona odbiorców. Z recenzji prof. Ireneusza Milewskiego Uniwersytet Gdański

Wojciech Jastrzębiec - w służbie monarchii i Kościoła

red. Bożena Czwojdrak, Feliks Kiryk, Jerzy Sperka

W 2016 roku przypadła 580. rocznica śmierci Wojciecha Jastrzębca, piastującego kolejno godności: biskupa poznańskiego, krakowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego i kanclerza Królestwa Polskiego czasów króla Władysława Jagiełły. Jubileusz stał się okazją do zorganizowania w Sandomierzu konferencji poświęconej tej wybitnej postaci. Miejsce obrad nie było przypadkowe, Sandomierz gościł już bowiem wybitnych naukowców dwukrotnie, w 2005 i 2010 roku, kiedy to dyskutowano nad postaciami biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego i arcybiskupa gnieźnieńskiego Mikołaja Trąby. Konferencja poświęcona Wojciechowi Jastrzębcowi niejako zamyka tryptyk sandomierskich obrad. Jednakże w przypadku bohatera ostatniego naukowego spotkania ziemia sandomierska i samo miasto mają szczególne znaczenie, Wojciech Jastrzębiec urodził się bowiem w niedalekich od Sandomierza Łubnicach, a leżąca obok wieś Beszowa do tej pory szczyci się wspaniałym kompleksem kościelno‑klasztornym (popaulińskim) jego fundacji. To tam Jastrzębiec pobierał pierwsze nauki, a upór i ambicja pozwoliły mu sięgnąć po najwyższe stanowiska duchowne i koronne, osiągnąć status jednego z najbliższych współpracowników króla Władysława Jagiełły. Tym bardziej wydało nam się naturalne, że trzecia konferencja sandomierska powinna być poświęcona właśnie postaci Wojciecha, nieodrodnego syna tej ziemi. Organizacja konferencji spoczęła w rękach przedstawicieli Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – dr hab. Bożeny Czwojdrak i prof. dr. hab. Jerzego Sperki, oraz Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie – em. prof. dr. hab. Feliksa Kiryka i prof. dr. hab. Zdzisława Nogi. W maju 2016 roku na nasze zaproszenie do Sandomierza przybyli naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu i Krakowie, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Podczas dwóch dni obrad – 23 i 24 maja – wygłoszono kilkanaście interesujących referatów, które wzbudziły burzliwą dyskusję. Sylwetkę Wojciecha Jastrzębca przeanalizowano pod kątem działalności kościelnej, politycznej, jego mecenatu artystycznego, prześledzono jego fundacje i najbliższe otoczenie. W trakcie obrad okazało się, że wiele zastałych do tej pory opinii na temat biskupa udało się zweryfikować i przedstawić w nowym świetle, zaprezentowano też nieznane dotychczas aspekty jego życia. Tym bardziej cieszymy się, mogąc oddać do Państwa rąk teksty wygłoszonych referatów, oczywiście poszerzonych i wzbogaconych w stosunku do wersji konferencyjnych, które – mamy nadzieję – zainteresują nie tylko historyków i historyków sztuki, ale także miłośników ziemi sandomierskiej. (fragment Wstępu)

Województwo mińskie i Jeleńscy w życiu publicznym Rzeczypospolitej w latach 1764-1795 w świetle ich korespondencji

Dariusz Rolnik

W publikacji przedstawiono rodzinę Jeńskich w ujęciu genealogicznym oraz w sposób syntetyczny ukazano jej miejsce w województwie mińskim i całej prowincji litewskiej. W szczegółach opisano udział członków rodziny na sejmikach ziemskich i na sejmach oraz ich zaangażowanie w trybunałach. W publikacji przybliżono również życie społeczno-publiczne województwa mińskiego, z uwzględnieniem wzajemnych zależności i koneksji rodzinnych najważniejszych tamtejszych rodów. W tym kontekście pokazano sposoby osiągania sukcesu na drodze publicznej posługi, ale też polityczne meandry życia publicznego na Litwie.