Szkice o modernizmie

Bartosz Kowalczyk

Książka ta, będąca pod względem formalnym zbiorem esejów, czy może raczej szkiców, połączonym wszak wspólnym polem eksploracji, nadrzędną myślą i mającym w końcu charakter monograficzny, dotyczy przede wszystkim literatury, malarstwa i muzyki, co nie oznacza, że nie znajdzie się w niej miejsce dla teatru czy filmu – być może to one są dobrym przykładem estetyki interdyscyplinarnej, stanowiąc syntezę ww. dziedzin, angażując najważniejsze dla estetyki zmysły wzroku, słuchu, a także intelekt. W skład owych szkiców wchodzą takie, które traktują temat z perspektywy czysto poznawczej – starają się one zreferować pewne aspekty badanego obszaru. Zaliczają się do nich takie rozdziały, jak wspomniane już Podwaliny modernizmu czy Metamodernizm, które zamykają rozważania pomiędzy klasycznym ujęciem modernizmu a jego szczególną mutacją, wkraczającą w XXI w. Ponadto rozdziały te stanowią teoretyczną klamrę dla dominującej w zbiorze grupy szkiców wpisującej się w literaturoznawczą praktykę interpretacyjną. Do tych z kolei należą Modernistyczna koncepcja artysty, Eidolon, Grzech pierworodny, Mythopoeia, Właściwe miejsce, niewłaściwy czas, Język przejmuje kontrolę i O bezsensowności obserwacji. Każdy z nich eksploruje odrębny – aczkolwiek pozostający w bezpośredniej relacji z pozostałymi – aspekt nowoczesności, przejawiający się w poszczególnych dziełach stanowiących przedmiot interpretacji. Autor posługuje się w nich narzędziami właściwymi dla komparatystyki literackiej, a metodologia łączy w sobie elementy XX-wiecznych szkół teoretycznych, partycypujących w tradycji hermeneutycznej (np. psychoanalizy, strukturalizmu czy dekonstrukcji mającej swoje korzenie w hermeneutyce podejrzeń). Niewczesne postscriptum, znajdujące się nie na końcu tekstu właściwego, ale zamykające wewnętrzną, interpretacyjną część zbioru, stanowi pozornie tylko oderwaną od reszty impresję na temat jednego z istotnych symboli modernizmu, który być może został przez jego zwolenników nieco błędnie odczytany.

Sztuczna inteligencja 2041. 10 wizji przyszłości

Kai-Fu Lee, Chen Qiufan

Autor bestsellerowej książki Inteligencja sztuczna, rewolucja prawdziwa, ekspert do spraw AI, były prezes Google China, oraz znany powieściopisarz s.f. połączyli w tej książce siły, żeby odpowiedzieć na pytanie, jak sztuczna inteligencja zmieni nasz świat w ciągu najbliższych dwudziestu lat. Sztuczna inteligencja będzie definicją rozwoju XXI wieku wygeneruje bezprecedensowe bogactwo, zrewolucjonizuje medycynę i edukację poprzez symbiozę człowiek-maszyna oraz stworzy zupełnie nowe formy komunikacji i rozrywki. Jednak uwalniając nas od rutynowej pracy, zakwestionuje także zasady organizacyjne naszego ładu gospodarczego i społecznego i przyniesie nowe zagrożenia w postaci autonomicznej broni i inteligentnej technologii. W tym prowokacyjnym i oryginalnym dziele w dziesięciu porywających opowiadaniach, osadzonych w przyszłości, autorzy wprowadzają czytelników w szereg pouczających scenerii z 2041 roku.

Sztuka Kulinarna Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Historia, tradycje, przepisy

Jolanta Mikołajczyk

Jak upiec domowe lawasze, samodzielnie zrobić hummus, przyrządzić pasztet z daktyli i co jest najważniejsze przy robieniu sałatki tabbouleh? Emirackie przepisy, czerpiące zarówno z rodzimej kuchni, jak i zwyczajów kulinarnych mieszkających w ZEA imigrantów, pozwolą ci przygotować zdrowy posiłek na co dzień, umilić sobie czas oryginalnym deserem lub zaskoczyć gości niezwykłym, pysznym daniem, którego z pewnością wcześniej nie jedli!   Kuchnia emiracka to zarówno proste, beduińskie potrawy, ekskluzywne rarytasy oprószone złotem, jak i mnóstwo dań wywodzących się z różnych stron świata, które przybyły tu wraz z migrantami. Skąd się wzięła kulinarna mieszanka prostych potraw z daktyli i nabiału, przepisów indyjskich, pakistańskich i libańskich? Jakie potrawy Emiratczycy przygotowują na specjalne okazje? Z książki tej dowiesz się, jak gotowały i tworzyły przepisy Emiratki, oraz jak dzisiaj wyglądają emirackie restauracje, w których można odkryć lokalne wersje potraw pochodzących z różnych stron świata.   Jolanta Mikołajczyk ukończyła studia na kierunku Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo na UW ze specjalizacją biblioterapia. W czasie pracy w warszawskich bibliotekach i czytelniach naukowych pisała artykuły do „Poradnika bibliotekarza”. Należała do polskiej sekcji IBBY. Od 17 lat mieszka w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, gdzie zajmuje się odkrywaniem tajników tradycyjnej kultury i sztuki użytkowej. Była m.in. autorką artykułów do czasopisma „Psychologia Sukcesu” i korespondentką Informacyjnej Studenckiej Agencji (ISA). Jej hobby to szeroko rozumiana kultura świata arabskiego, celtyckiego i genealogia.

Szum

Daniel Kanehman, Olivier Sibony, Cass R. Sunstein

Najnowsza książka uznanego psychologa, jednego z najwybitniejszych myślicieli współczesności Daniela Kahnemana (m.in. autora bestselleru Pułapki myślenia), który wraz z uznanymi naukowcami Olivierem Sibonym i Cassem R. Sunsteinem podejmuje temat szumu, czyli rozbieżności w osądach. Autorzy z jednej strony analizują pojęcie tendencyjności, a z drugiej szumu, który wpływa na rozbieżności w decyzjach fachowców rozpatrujących oddzielnie te same sprawy. Pokazują szkodliwe skutki szumu na różnych polach: w medycynie, prawie, prognozach ekonomicznych, kryminalistyce, decyzjach bankowych, ochronie dzieci, recenzjach występów, doborze pracowników. Gdziekolwiek jest osąd, tam jest szum. Jednak najczęściej ludzie i organizacje nie są tego świadomi. Zaniedbują szum. Dzięki prostym środkom zaradczym można zredukować zarówno szum, jak i stronniczość, a w efekcie podejmować lepsze decyzje.

Średniowiecze Polskie i Powszechne. T. 8 (12)

red. Bożena Czwojdrak, red. Jerzy Sperka

Tom 8 (12) „Średniowiecza Polskiego i Powszechnego” prezentuje na swoich łamach prace historyków polskich, czeskich, ukraińskich, islandzkich i argentyńskich. Tym razem, chociaż rozpiętość tekstów jest znaczna, dominują poświęcone okresowi wczesnego średniowiecza i historii powszechnej, chociaż nie brak też artykułów poświęconych wiekowi XV oraz dziejom Polski. Uwagę zwraca bardzo szeroka część recenzyjna, gdzie swoje opinie o ostatnich publikacjach wyrazili czołowi historycy z kraju i zagranicy. Część ostatnia to zapiski, z których czytelnik dowie się o nowościach historiografii czeskiej, a szczególnie rumuńskiej, rzadko pojawiającej się w naszych księgarniach. Z dwóch sprawozdań archeologicznych można dowiedzieć się także o najnowszych odkryciach w Krakowie oraz na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie.

Świadomość i mózg. Odczytywanie kodu naszych myśli

Stanislas Dehaene

Czy można dokładnie określić, kiedy u noworodków wykształca się świadomość? Co decyduje o wyjątkowej potędze ludzkiego umysłu, ale jednocześnie naraża go na takie choroby psychiczne jak schizofrenia? Czy odkrycie tego brakującego składnika pozwoli nam stworzyć rozumnego robota? Stanislas Dehaene daje nam całościowy obraz stanu badań nad świadomością. Relacjonuje efekty wykorzystania rezonansu elektromagnetycznego oraz eksperymenty związane ze złudzeniami optycznymi. Bada język naszych myśli i kody, jakimi posługuje się nasz mózg, żeby je zapisać. Przedstawia także nowatorską teorię globalnej neuronowej przestrzeni roboczej, która zakłada, że każdy neuron ma swoją własną, wyjątkową funkcję. Wyjaśnia, że świadomość jest jak rzecznik prasowy dużej instytucji z personelem stu miliardów neuronów, na bieżąco wybierających, które informacje są dla nas najważniejsze. Gdyby nie ona, zgubilibyśmy się w nawałnicy bodźców, które codziennie docierają do naszego mózgu. Ta fantastyczna maszyna biologiczna pracuje w twoim mózgu również w tej chwili, czyniąc z Ciebie najbardziej wyjątkowe zwierzę na Ziemi – człowieka.   Znakomita praca Stanislasa Dehaene’a jest najlepszym współczesnym ujęciem świadomości, z jakim się zetknąłem. Jej autor, światowej klasy uczony, opracował pionierski zestaw eksperymentów w celu poznania świadomości, czym zrewolucjonizował tę dziedzinę badań. Ta książka to po prostu petarda. Otwiera zupełnie nowy świat przed szerokimi kręgami odbiorców. Eric Kandel, autor Zaburzonego umysłu, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny

Świat przywrócony. Metternich, Castlereagh i zagadnienie pokoju 1812-1822

Henry Kissinger

Co decyduje o polityce państw? Dlaczego wybierają taką, a nie inną drogę postępowania? Jaką rolę odgrywa położenie geograficzne, a jaką osobowości przywódców? Jaki wpływ na politykę zagraniczną państwa wywiera jego struktura wewnętrzna, doświadczenia historyczne, panujące przekonania, ideologia? W jaki sposób państwa mogą zostać przekonane do podporządkowania się wspólnej polityce mimo dzielących je różnic? Jak kształtuje się równowaga sił i co decyduje o naturze porządku międzynarodowego? Jak – last but not least – zapewnić trwały pokój i stabilność w systemie międzynarodowym? Odpowiedzi na te i inne pytania poszukuje jeden z najwybitniejszych teoretyków i praktyków polityki XX wieku w książce, która – napisana u progu jego kariery – do dziś stanowi nieocenioną lekcję myślenia politycznego, taktyki dyplomatycznej i strategii państwowej.   Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego

T jak TESTOSTERON. Hormon, który rządzi i dzieli

Carole Hooven

Fascynująca opowieść o najsłynniejszej substancji chemicznej w naszym organizmie. Już od starożytności ludzkość podejrzewała, że typowo męskie zachowanie połączone jest jakoś z jądrami. Inaczej nie byłoby eunuchów na cesarskim dworze w Chinach ani eliksirów młodości w dziewiętnastowiecznej Europie. Współczesna nauka stawia sprawę jasno: testosteron jest potężną siłą kształtującą nasze społeczeństwo i to on odpowiada za różnice w wyglądzie i zachowaniu między płciami. Fascynujące badania na zwierzętach, od szympansów przez jelenie po jaszczurki, pokazują, że to właśnie wysokie stężenie testosteronu pomaga samcom wyeliminować konkurencję. Mężczyźni nie są tu wyjątkiem. Autorka podkreśla jednak, że testosteron współdziała z genami i uwarunkowaniami kulturowymi, prowadząc do różnorodnych zachowań męskich i kobiecych, a lepsze zrozumienie tych mechanizmów pozwoli nam zbudować sprawiedliwsze, bezpieczniejsze społeczeństwo. Tyle się mówi o testosteronie w kontekście płci, sportu i polityki, że potrzebujemy dobrego wyjaśnienia naukowego kontekstu i jego implikacji, a to przedstawione tutaj jest wspaniałe. Steven Pinker, profesor psychologii na Uniwersytecie Harvarda, autor książek Jak działa umysł oraz Nowe Oświecenie. Jedna z najbardziej fascynujących książek o ludzkich zachowaniach, jakie kiedykolwiek czytałem. To naukowy kryminał opowiedziany z przenikliwością, inteligencją i rozmachem. Daniel Gilbert, profesor psychologii na Uniwersytecie Harvarda i autor bestsellera New York Timesa Na tropie szczęścia.