Odmiany polszczyzny w szkole. Teoria i praktyka

red. Helena Synowiec, współudz. Marta Kubarek

W monograficznym tomie zbiorowym zamieszczono kilkanaście artykułów, w których autorzy językoznawcy i dydaktycy języka podejmują problemy zróżnicowania odmian współczesnej polszczyzny w kontekście edukacji polonistycznej. Uwzględniają odmiany językowe, którymi uczniowie posługują się w szkolnych i pozaszkolnych sytuacjach komunikacyjnych, analizują umiejętności dzieci i młodzieży w zakresie używania polszczyzny ogólnej (standardowej). W kręgu zainteresowań autorów znalazły się odmiany: środowiskowa (socjolekt młodzieżowy), dialektalna i medialna oraz ich wpływ na język wypowiedzi uczniowskich. Większość artykułów ma charakter badawczy – autorzy odwołują się do wyników swoich analiz, dzielą się refleksją teoretyczną i formułują konkluzje ważne dla praktyki dydaktycznej, dotyczące doceniania w szkole wiedzy o odmianach współczesnego języka polskiego oraz kształcenia umiejętności komunikacyjno-językowych uczniów. Publikacja jest adresowana do dialektologów, dydaktyków języka, pedagogów i nauczycieli polonistów. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”. T. 23, s. 175–184 (Autorka recenzji: Małgorzata Kita).

Oferty zajęć edukacyjnych dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Mirosława Nyczaj-Drąg, Beata Skwarek, Anetta Soroka-Fedorczuk

Niniejszej książka jest skierowana do tych nauczycieli, którzy chcą i mają odwagę zmieniać tradycyjny program nauczania, przyczyniając się tym samym do reformowania metodyki pracy z dzieckiem tak, by edukacja była zarówno dla nich, jak i dla dziecka znakomitą i efektywną przygodą edukacyjną. Traktujemy więc dziecko jako aktywnego badacza otaczającej je rzeczywistości, o bogatym doświadczeniu pozaszkolnym i rozległej wiedzy osobistej. Wierzymy w kompetencje dzieci, doceniamy ich zdolności, zainteresowania i indywidualne sposoby interpretowania otaczającej  rzeczywistości. Zaproponowane projekty zajęć budowane są na przekonaniu, że dziecko dysponuje bogatym zestawem schematów interpretacyjnych, sposobów opisywania i wyjaśniania świata oraz działania w nim. Zakładamy, że jedynie poprzez odwołanie się do wiedzy osobistej dziecka, zachęcanie do wyrażania własnych opinii, formułowania hipotez, poszukiwania ich falsyfikacji i weryfikacji, jesteśmy w stanie doprowadzić je do nowych, twórczych sposobów myślenia. Przyjmujemy także, iż warunkiem niezbędnym do uzyskania efektów edukacyjnych jest elastyczna, innowacyjna postawa nauczyciela, postawa respektująca prawo dziecka do popełniania błędów, ideę aktywizacji dziecka, szacunku dla jego potrzeb, samodzielności i niezależności. (fragment książki)

Pedagogizacja medialna rodziny. Zakres - uwarunkowania - dylematy

Marcin Musioł

W monografii opisano działania nazywane pedagogizacją rodziny, które mogą być podjęte z rodzicami i prawnymi opiekunami w celu szerzenia wiedzy i kultury pedagogicznej w zakresie korzystania z mediów przez ich podopiecznych, m.in. przy okazji spotkań z wychowawcą klasy. Działania owe mogą obejmować: wychowanie i kształcenie za pośrednictwem mediów, wychowanie do mediów oraz edukację medialną rodziców i prawnych opiekunów. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące tej pedagogizacji. Potencjalnymi czytelnikami pracy mogą być czynni zawodowo i przyszli nauczyciele różnych etapów edukacyjnych oraz rodzice i opiekunowie dzieci i nastolatków.

Planowanie lekcji języka angielskiego, czyli to plan or not to plan. Karty pracy

Anna Parr-Modrzejewska, Weronika Szubko-Sitarek

Celem skryptów - kart pracy i przewodnika metodycznego - jest wspieranie wykładowców prowadzących kursy dla przyszłych nauczycieli języka angielskiego. Opracowanie zawiera więc zarówno zadania w formie kart pracy, umożliwiające praktyczne ćwiczenie różnych etapów procesu planowania jak i szczegółowy poradnik, który dostarcza gotowych rozwiązań, inspiruje do twórczego podejścia oraz prezentuje modelowe odpowiedzi do zadań. Skrypty zostały przygotowane w ramach projektu "Modelowe kształcenie przyszłych nauczycieli przedmiotów humanistycznych w Uniwersytecie Łódzkim" (POWR.03.01.00-00-KN55/18-00), współfinansowanego przez Unię Europejską. W publikacji wykorzystano fragmenty podręczników pochodzących z renomowanego wysłannictwa Macmillan Polska.

Po prostu mów! Język niemiecki bez gramatyki

Kamil Mykowski

Czy ta książka jest dla Ciebie? Ktoś każe Ci odmienić czasownik i podać jego trzy formy podstawowe, a Ty nie wiesz, o co chodzi? Wkuwasz na pamięć jakieś regułki, ale nie bardzo rozumiesz po co? Na myśl o lekcjach gramatyki w szkole zawsze cierpła Ci skóra? W takim razie znalazłeś to, czego szukałeś. W tej książce nie znajdziesz zbyt wielu reguł do zapamiętania. Nie ma tu nawet słownika! Jeśli więc chciałbyś poznać niemiecką gramatykę, to nie jest to książka dla Ciebie. Ale jeśli chcesz się po prostu porozumieć, potrafić wyrazić swoje myśli w sposób komunikatywny i zrozumieć, co do Ciebie mówią - dobrze trafiłeś! Nie będziesz się uczyć pojedynczych słów, tylko całych fraz. Nie będziesz też poznawać tabelek i wkuwać ich na pamięć. Jeśli zechcesz powiedzieć do szkoły, to nauczysz się zwrotu in die Schule i już. Można też oczywiście najpierw poznać wszystkie możliwe wersje przyimka do, nauczyć się rozróżniać, który z nich stosujemy w odniesieniu do budynków, a który w odniesieniu do osób i jakie są wyjątki, następnie opanować rekcję przyimków z Dativ i Akkusativ oraz nauczyć się, kiedy który z tych przypadków się stosuje, a potem jeszcze wkuć tabelkę z rodzajnikami. Masz ochotę? Bardzo proszę, ale w tej książce takiej wiedzy nie znajdziesz. Dowiesz się z niej za to, jak powiedzieć do szkoły. Po prostu. Nie ma znaczenia, czy zetknąłeś się już z językiem niemieckim (np. w szkole, w bezpośrednich kontaktach z osobami niemieckojęzycznymi), czy zaczynasz od początku. W tej książce najważniejsze jest to, by nie przechodzić do kolejnego rozdziału, zanim NAPRAWDĘ nie opanuje się poprzedniego. Ta reguła dotyczy w szczególności zasad czytania! Najlepiej byłoby, gdybyście uczyli się we dwoje - z żoną, narzeczonym, bratem czy koleżanką. Jeśli jednak zamierzasz uczyć się sam czy sama, też sobie poradzisz.

Polonistyka dziś - kształcenie dla jutra. Tom 1-3

praca zbiorowa

Trzytomowa książka Polonistyka dziś - kształcenie dla jutra to efekt obrad I Kongresu Dydaktyki Polonistycznej, który odbył się 20-23 listopada 2013 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prelegenci z Polski i ośrodków zagranicznych rozmawiali o tradycji i zmianie w kształceniu na kierunku filologia polska, przedstawiciele uniwersytetów i najważniejszych instytucji naukowych (KNOL PAN, KJ PAN, KRASP, RGNiSW, IBL PAN, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, NCK i innych) oraz edukacyjnych (MEN, IBE, CKE) zastanawiali się, czy świat potrzebuje humanistów i prognozowali przyszłość polonistyki, a pisarze (Stefan Chwin, Olga Tokarczuk, Wojciech Bonowicz) projektowali kształcenie dobrego czytelnika. Nauczyciele akademiccy i szkolni - dyskutowali o uczniach, studentach i doktorantach XXI wieku, o sposobie kształcenia polonistów, systemie egzaminów, randze języka polskiego jako przedmiotu szkolnego nauczania. Wobec wyzwań współczesności nie zabrakło tematu cyberprzestrzeni i lekturowej emigracji, a także funkcjonowania języka polskiego jako obcego i drugiego. Podczas podsumowania obrad sformułowano szereg rezolucji i wniosków, dotyczących wykorzystania potencjału intelektualnego absolwentów studiów doktoranckich, rekomendacji najlepszych absolwentów polonistyki do pracy w zawodzie nauczyciela, kształcenia ustawicznego nauczycieli polonistów, statusu egzaminu maturalnego, podniesienia rangi przedmiotu język polski w szkole.

Polska półka filmowa. Krótkometrażowe filmy aktorskie i animowane w nauczaniu języka polskiego jako obcego

Justyna Hanna Budzik, Agnieszka Tambor

Filmy, które zostały opracowane w niniejszym podręczniku, mają różnorodne wartości językowo-realioznawcze. Zaproponowałyśmy filmy krótkometrażowe, które ze względu na swoją niewielką objętość nadają się do wykorzystania w całości podczas dowolnych zajęć. Zestaw oferowanych filmów ma pełnić jednak nie tylko funkcję urozmaicenia lekcji, ale także zapełniać lukę, która wytworzyła się w materiale proponowanym przez współczesne podręczniki do nauki jpjo. Filmy ujęte w książce tworzą swoisty katalog pretekstów do rozmowy na tematy trudne, pomijane przez większość podręczników. Zagadnienia kulturowe do poszczególnych filmów to tylko jedna z części oferowanych jednostek lekcyjnych. Poza nimi proponujemy zestaw różnorodnych (kształtujących wszystkie sprawności językowe) ćwiczeń dopasowanych tematycznie do konkretnej produkcji. Podstawowym celem podręcznika jest rozwijanie u studentów sprawności komunikacyjnej. W poszczególnych scenariuszach ani w zawartych w nich ćwiczeniach nie zostały określone poziomy językowe. Nie określałyśmy ich świadomie i celowo, aby dać nauczycielowi lub lektorowi możliwość dostosowania poszczególnych elementów do potrzeb i zainteresowań grupy.

Polska rodzina i wychowanie w świetle nauczania Jana Pawła II

Anastazja Sorkowicz

Autorka książki proponuje spojrzenie na polską rodzinę i wychowanie w świetle pedagogii Jana Pawła II. Zawarte w książce analizy mogą posłużyć do pogłębionej refleksji nad istotą rodziny ujmowanej w kategoriach wspólnoty, komplementarnością ról rodzicielskich, szacunkiem dla życia, warunkami zdrowego wychowania w rodzinie i możliwościami adekwatnego reagowania na zagrożenia, przed którymi staje współczesna polska rodzina. Książka zawiera nie tylko ocenę aktualnych możliwości wychowawczych podstawowej instytucji wychowującej, ale również pokazuje obraz stanu pożądanego pozwalającego w pełni realizować jej zadania wychowawcze. Podstawowym atutem książki jest uniwersalność materiału źródłowego stanowiącego jej bazę. Papież kieruje swoją katechezę przede wszystkim do katolików, dla których ma ona charakter obowiązujący. Prezentowana książka nie ma jednak natury konfesyjnej. Przedstawicie innych religii i wyznań, czyli „wszyscy ludzie dobrej woli” otwarci na papieskie nauczanie, mogą czerpać z niej wiedzę dotyczącą chrześcijańskiej wizji rodziny, ułatwiającą budowanie wspólnoty narodowej i wzajemne zrozumienie.