Dziecko w świecie innowacyjnej edukacji, współdziałania i wartości. T. 2

red. Urszula Szuścik, Beata Oelszlaeger-Kosturek

Przedstawiona w dwóch tomach monografia pt. Dziecko w świecie innowacyjnej edukacji, współdziałania i wartości stanowi oryginalne opracowanie w zakresie szeroko rozumianej twórczości dziecka i twórczej pracy nauczyciela. Publikacja skupiła Autorów, którzy współpracowali z Doktor Bronisławą Dymarą i inspirowali się jej twórczością pedagogiczną. Teksty prezentują odkrywcze i twórcze podejścia w pracy z dzieckiem. W opracowaniach jest położony nacisk na niekonwencjonalność w pracy pedagogicznej w odniesieniu do teorii i praktyki. Publikacja jest adresowana do szerokiej rzeszy nauczycieli, badaczy, którym drogie jest dobro dziecka i jego twórczość. Stanowi ona kompendium wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu działań innowacyjnych w pracy z dzieckiem. Zwrócono w niej uwagę na oryginalność metod w kształtowaniu postaw dziecka do twórczości i szeroko rozumianych wartości. Monografia może stanowić źródło inspiracji do ciekawych propozycji dydaktycznych z dzieckiem dla studentów, nauczycieli czy rodziców.

Edukacja alternatywna

Melosik Zbyszko, Śliwerski Bogusław

Edukacja alternatywna rodzi liczne dylematy zarówno w teorii, jak i w praktyce, dlatego każda okazja do wymiany poglądów, idei, prezentacji rozwiązań teoretycznych i praktycznych, do prowadzenia sporów czy wzmacniania własnych celów i rodzajów zaangażowania będzie wpisywać się w dobro wspólne, z którego w kolejnych latach będą mogli korzystać inni, choć i nam zapewne ten udział przyda się do czegoś istotnego (zapewne tu i teraz trudnego do wymienienia). Spór o pedagogikę i edukację alternatywną jest podtrzymywany w wielu publikacjach teoretyków i praktyków oświatowych, podczas konferencji, sesji, w mediach oraz w programach i w treściach kształcenia nauczycieli czy wychowawców, ponieważ jest on symptomem nieustającej walki o wolność w kształceniu i wychowaniu młodego pokolenia. Upominanie się różnych podmiotów oświatowych o prawo do niezależnej myśli i praktyki edukacyjnej jest dla jednych dopominaniem się przede wszystkim o podstawowe prawo człowieka do bycia sobą w każdej sytuacji, do bycia prawdziwym, indywiduum; dla innych zaś wołaniem o powrót do źródeł i tradycji szkoły jako instytucji wszechwładzy i wszechwiedzy. Mamy nadzieję, że kolejny monograficzny tom studiów z pedagogiki alternatywnej uruchomi i podtrzyma debatę na jej temat. Zachęcamy do dyskusji, wymiany myśli, poglądów i nowych podejść do edukacji.

Edukacja do starości młodzieży szkolnej

Anna Trzcionka-Wieczorek

Z badań demograficznych wynika, że współczesne społeczeństwa starzeją się, a do grona państw określanych jako demograficznie stare należy Polska. W związku z tym przed młodym pokoleniem stoją nowe zadania związane z osiągnięciem dobrej jakości życia w starości oraz troską o seniorów z najbliższego środowiska. Autorka mając na uwadze istotę wczesnego przygotowania do zmian związanych z przejściem na emeryturę, kształtowania życzliwych postaw wobec seniorów oraz umiejętność integracji międzypokoleniowej podkreśla istotę edukacji do starości w szkolnictwie ogólnokształcącym. Opisuje najważniejsze zagadnienia związane ze starością, starzeniem się oraz zmianami demograficznymi w Polsce. Poddaje analizie treści związane z przygotowaniem do starości realizowane w szkole; podkreśla także rolę nauczyciela w kształtowaniu postaw młodzieży wobec osób starych, starości i inkluzji z seniorami. Na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych w monografii zaprezentowano miejsce edukacji do starości w edukacji szkolnej oraz efekty kształcenia, czyli postawy badanych uczniów wobec starości i seniorów.

Edukacja finansowa i inkluzja bankowa w realizacji koncepcji Silver Economy

Marika Świeszczak, Monika Marcinkowska, Krzysztof Świeszczak, Iwa Kuchciak

Książka dotyczy najważniejszych mechanizmów i uwarunkowań procesu włączania w system bankowy poprzez podnoszenie świadomości finansowej społeczeństwa. Ze względu na prognozowane trendy demograficzne, prowadzące do zjawiska starzenia się całego społeczeństwa, w książce opisano wybrany element koncepcji silver economy, jakim jest aktywne uczestnictwo osób w wieku powyżej 50. roku życia w życiu społecznym, warunkowane świadomym i odpowiedzialnym korzystaniem z dostępnych produktów i usług finansowych. Diagnoza skali wykluczenia finansowego i poziomu wiedzy finansowej pozwoliła na wskazanie zależności między posiadaną wiedzą (zarówno teoretyczną, jak i praktyczną) a zakresem włączenia w system finansowy (w tym zwłaszcza bankowy). Analiza dostępności i atrakcyjności ofert bankowych dedykowanych osobom z segmentu 50+ oraz przegląd i ocena działań prowadzonych na rzecz zwiększenia wiedzy finansowej były podstawą do sformułowania rekomendacji pod adresem instytucji sektora bankowego oraz organizacji rządowych i pozarządowych, które mogą przyczynić się do wzmacniania kompetencji finansowych konsumentów powyżej 50. roku życia. Monografia jest efektem badań prowadzonych w ramach działalności statutowej oraz projektu „«Włączenie bankowe» jako kluczowy standard w realizacji koncepcji silver economy w województwie łódzkim”, finansowanego przez Bank Zachodni WBK w ramach programu „Santander Universidades”. 

Edukacja Jutra. Współczesne zagadnienia wychowania i kształcenia. Zwrot w stronę edukacji jutra

Danuta Morańska (red.), Piotr Oleśniewcz (red.)

Autorzy artykułów odnieśli się do problematyki niezwykle szeroko, zwracając uwagę na kwestie rozwoju cywilizacyjnego. Podniesione zostały zagadnienia wpływu zmian cywilizacyjnych na świat wartości i kreowanie świata kultury w społeczeństwie informacyjnym. Omówione zostały problemy edukacyjne odnoszące się sposobu realizacji dydaktyki szkolnej, sprzyjającej rozwojowi niezbędnych do sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania kompetencji oraz kwestii inkluzji społecznej i zawodowej osób o specjalnych potrzebach, które dzięki m.in. nowym możliwościom technologicznym i zmianie świadomości dotyczącej funkcjonowania tej grupy społecznej mogą na równych prawach w coraz większym stopniu korzystać z dostępu do edukacji i pracy.

Edukacja jutra. Współczesny stan etapów i dziedzin edukacji w Polsce

Aleksandra Kamińska-Małek, Piotr Oleśniewicz (red.)

(...) By móc zrealizować zadania wynikające ze zmienności i nietrwałości współczesnej kultury, trzeba  rozpocząć od namysłu nad edukacją – już tą dotyczącą dzieci najmłodszych. W trakcie studiów pedagogicznych wiele czasu poświęca się na zaznajomienie studentów ze specyfiką okresu dzieciństwa. Charakterystyczne dla niego są szerokie możliwości wszechstronnego rozwoju (m.in. w aspekcie fizycznym, intelektualnym,emocjonalnym), którego prawidłowe stymulowanie zaważy na przyszłej realizacji indywidualnego potencjału, tkwiącego w każdym dziecku. Jednak należy zadać sobie retoryczne pytania: Czy zawsze rozwój ten jest w pełni realizowany? Czy w wielu przypadkach dzieci pochodzących z tzw. patologicznych środowisk jest on realizowany w ogóle? Czy też wreszcie jest on odpowiednio indywidualizowany,z uwzględnieniem specjalnych potrzeb edukacyjnych (w tym rozwojowych) coraz większej grupy uczniów? Myślimy, że każdy pedagog i każda osoba zainteresowana indywidualnym rozwojem człowieka potrafi odpowiedzieć na te pytania.

Edukacja, kultura, sztuka - spoistość a integracja

red. Agata Rzymełka-Frąckiewicz, Teresa Wilk

Niniejszą publikacją uwagę Czytelnika pragniemy zorientować na wybranych obszarach codziennego życia obecnych – chociaż w różnym wymiarze – w każdej epoce, zarówno tych bardzo odległych jak i współczesnej. Te obszary, to edukacja, kultura i sztuka, każdy stanowiący odrębny/samodzielny byt, poddający się definiowaniu, analizom, badaniom, ale też każdy z nich ściśle korespondujący z pozostałymi, tworząc przestrzeń uzupełniającą i kreującą dla pozostałych. Podlegając jak wszystko przeobrażeniom, wymagają  reinterpretacji/zorientowania nie tyle na rozwój własny, ile na użyteczność społeczną, gotowość do zaangażowania w inne obszary ludzkiej aktywności. Analizując przeszłość można z pełnym przekonaniem stwierdzić, że akurat w przypadku edukacji, kultury i sztuki owa użyteczność oraz zaangażowanie w inne obszary było w każdym przypadku obecne. Co więcej użyte w tytule tomu: edukacja, kultura i sztuka tworzą transparentną sieć powiązań/relacji, która ilustruje, niezwykle istotną w pedagogice, zasadę wzajemności, wyrażającej się w sferze wzajemnych usług/wymiany. Można powiedzieć, że edukacja oraz kultura i sztuka zawsze wzajemnie się wspierały, warunkowały w rozwoju. Dobrze ilustrują to słowa Tadeusza Lewowickiego: „Edukacja jest wytworem kultury, a kultura trwa i rozwija się dzięki edukacji. Dzieje edukacji dostarczają niezliczonych dowodów na to, że dorobek kultury materialnej, a przede wszystkim kultury duchowej, był i pozostaje treścią i istotą oświaty w ogóle” (Lewowicki, 2003, s. 44). Zasadniczy cel opracowania, to próba uświadomienia, że te trzy obszary towarzyszą człowiekowi przez całe życie, z tym, że edukacja poprzez wymiar swej instytucjonalizacji oraz obowiązkowości staje się kwestią naturalną, wpisaną w codzienność - a z uwagi na permanentną potrzebę rozwoju/kształcenia - już nie tylko w okresie dzieciństwa i adolescencji. Kultura i sztuka, mimo że stale obecne w przestrzeni społecznej, nader często pozostają poza sferą świadomości człowieka, który ich nie zauważa, nie docenia i nawet marginalizuje. Wspomniana postawa, to efekt braku/niedostatku właściwej edukacji w tym zakresie. Dostrzegana nieobecność lub niedostatek edukacji w obszarze kultury/sztuki to zagrożenie dla jakości życia. Tym samym to pole, otwarta przestrzeń do zagospodarowania, zorientowania uwagi środowisk wychowawczych i społecznych – rodziców, nauczycieli, opiekunów, władz lokalnych i polityków – na istotność i potrzebę systematycznego, świadomego włączenia kultury i sztuki do szeroko rozumianego obszaru edukacji. Zaproponowane teksty opracowania wyrażają potrzebą ukazania nie tyle indywidualnej, ale nade wszystko wspólnej przestrzeni działania edukacji, kultury i sztuki, ich wzajemności w perspektywie przemian społeczno-kulturowych i cywilizacyjnych. Prezentowane tu rozważania eksponują wybrane aspekty życia społecznego w przedmiotowych obszarach, ukazując potrzeby i możliwości wzajemnego ich przenikania, wspierania i uzupełniania. Książka adresowana jest do studentów: pedagogiki, socjologii, polityki społecznej, pracy socjalnej, wiedzy o teatrze oraz organizacji i stowarzyszeń, instytucji społeczno – kulturalno – oświatowych funkcjonujących  w środowiskach lokalnych zaangażowanych w działania edukacyjne i rewitalizacyjne, zorientowane na zintegrowane projektowanie i rozwiązywanie problemów społecznych.

Edukacja medialna a reklama. Studia teoretyczne i analizy empiryczne w kontekście środowiska szkolnego

Monika Frania

Cywilizacja medialna, zmediatyzowany świat, zapośredniczona rzeczywistość to tylko kilka określeń współczesnego środowiska życia człowieka. Nie wydaje się przesadą stwierdzenie, że media są dziś wszechobecne. Ich rozwój nigdy dotąd nie przebiegał tak szybko, a instrumentarium nie było tak szerokie. Dla potencjalnego odbiorcy media są źródłem zarówno szans, jak i zagrożeń. Edukacja medialna, rozumiana jako edukacja o mediach, do mediów i przez media stanowi odpowiedź na wyzwania czasu. Prezentowana książka jest próbą przybliżenia czytelnikowi istoty oraz stanu edukacji medialnej w Polsce, zwłaszcza w kontekście edukacji szkolnej. Porusza również problem reklamy jako komunikatu perswazyjnego. Zasadniczą cześć pracy stanowi analiza wyników badań dotyczących wpływu warsztatów z edukacji medialnej na odbiór reklam telewizyjnych u młodzieży licealnej. Autorka dąży również do przedstawienia opinii środowiska szkolnego na Śląsku na temat edukowania medialnego. Publikacja skierowana jest przede wszystkim do pracowników naukowych zainteresowanych problemem mediów w kontekście edukacji, ale również do czynnych nauczycieli, pedagogów, studentów.