Architektura a design w XXI wieku. Wybrane zagadnienia z interdyscyplinarnej praktyki projektowej

Radosław Achramowicz, Anna Lorens

Intencją autorów jest ukazanie, na których polach dochodzi do integrowania architektury i wzornictwa, oraz sposobu, w jaki – już w procesie projektowania – obszary te przenikają się ze sobą. Wyodrębniono także i opisano punkty styku tych dziedzin w aspekcie produkcji i zastosowania najnowszych technologii oraz niebagatelne znaczenie innowacji i prac badawczo-rozwojowych w tym procesie.   Punkt wyjścia do rozważań stanowi wyobrażenie sobie wyidealizowanej formuły dla zawodu architekta – nie jako specjalisty w wąskiej dziedzinie, lecz jako twórcy umiejącego syntetyzować różne zjawiska, a przez to inkorporować do swej praktyki różne obszary wiedzy, a co się z tym wiąże – kompetencje. Idąca za tym interdyscyplinarność warsztatu i postrzegania świata, w kontekście przemian na rynku pracy i ewolucji w edukacji, wydaje się być kluczowa dla wzbogacenia warsztatu projektowego. Warsztatu, który łączy w sobie praktykę architektoniczną i wzorniczą, a także otwiera się na inne zagadnienia – społeczne, technologiczne, innowacyjne.

Architektura domów towarowych, a geneza wizualnej promocji na przykładach realizacji niemieckich przed 1939 rokiem

Katarzyna Janicka-Świerguła

Handel jako jedna z najstarszych dziedzin gospodarki był niemalże od początku nierozerwalnie związany z promocją. Pierwotnie przyjmowała ona bardzo prymitywne formy i stosowana była dość nieświadomie. Uwagę klientów starano się przyciągnąć wystawionymi na straganach produktami, szyldami czy też głoszonymi hasłami. Z upływem setek lat, przemianami społeczno-gospodarczymi i pojawianiem się gospodarki wolnorynkowej działalność „marketingowa” ulegała coraz większym transformacjom i udoskonaleniom, by w połowie XIX wieku dać solidne ramy wizualnej promocji. (z Wprowadzenia)

Architektura i urbanistyka wobec sytuacji kryzysowych

Monografia jest pierwszym tomem serii wydawniczej „Architektura i urbanistyka w badaniach młodych naukowców”.   Celem wydania I tomu publikacji z cyklu „Architektura i urbanistyka w badaniach młodych naukowców” poświęconego aktualnym sytuacjom kryzysowym w środowisku zbudowanym jest zaprezentowanie najnowszych badań doktorantów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej w tym zakresie. Główne obszary badawcze dotyczyły trzech wiodących tematów, odzwierciedlonych w odrębnych częściach monografii, czyli:   1. Urbanistyczne problemy współczesnego kształtowania miast.   2. Funkcjonalność mieszkalnictwa w Polsce w realiach pandemii.   3. Współczesne problemy dziedzictwa architektonicznego. 

Architektura organiczna i jej wielcy wizjonerzy

Marta Tobolczyk

Książka jest uzupełnieniem publikacji Architektura współczesna. Geneza i charakterystyka wiodących nurtów wydanej w 2017 roku, w której przedstawiono wiodące nurty światowej architektury XX i XXI wieku. Na uboczu tych głównych kierunków rozwijał się niszowy nurt architektu ry organicznej, kształtowany w USA przez wybitnych twórców: Louisa H. Sullivana, Franka Lloyda Wrighta, oraz w Europie przez Hiszpana Antoniego Gaudiego, Fina Alvara Aalto oraz Austriaka Rudolfa Steinera. Architektów tych łączyło dążenie do odrzucenia wszelkich schematów stylistycznych na rzecz formowania budowli symulujących naturalny wzrost podpatrzony w przyrodzie. Każdy z tych twórców stworzył wybitne dzieła o odrębnych indywidualnych cechach. Wszyscy oni w inspiracjach z natury poszukiwali odpowiedzi na pytanie, jak kształtować architekturę zharmonizowaną z otoczeniem i odpowiadającą uwarunkowaniom społeczno-ekonomicznym ich czasów, bez kontynuowania historycznych tradycji architektury tworzonej przez poprzednie pokolenia. Nic lepiej nie rozwiązuje złożonych problemów energetycznych i ekologicznych, odnawiania zasobów i pełnego wykorzystania właściwości materiałów, jak sama natura. Dlatego istnieje cała grupa projektantów młodszej generacji, która uważa się za kontynuatorów organicznej tradycji. Książka niniejsza jest próbą przedstawienia genezy i charakterystyki ważnych nurtów obecnego i poprzedniego stulecia: architektury organicznej i nowo organicznej, które wychodzą naprzeciw wspomnianym wyzwaniom.

Architektura trynitarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej

Mirosława Sobczyńska-Szczepańska

Książka stanowi pierwszą próbę całościowego omówienia architektury polsko-litewskiej prowincji trynitarzy. W rozdziałach wstępnych zostały przedstawione czynniki potencjalnie determinujące działalność zakonu na polu sztuki: jego historia, misja i duchowość oraz zawarte w trynitarskiej regule i konstytucjach przepisy odnoszące się do kwestii artystycznych. Rozważania nad genezą i recepcją rozwiązań formalnych zastosowanych w budowlach wzniesionych dla trynitarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej (w większość niezachowanych lub poddanych daleko idącej transformacji) poprzedza rekonstrukcja ich dziejów i pierwotnego kształtu. W osobnym rozdziale podjęto problem autorstwa poszczególnych obiektów oraz wpływu inwestora na wybór koncepcji architektonicznej. Ostatnim zagadnieniem poruszonym na kartach monografii jest wymowa ideowa trynitarskich budowli z uwzględnieniem ich dekoracji malarsko-rzeźbiarskiej.

BIM in General Construction

Maciej Szeląg, Andrzej Szewczak, Przemysław Brzyski

Technologia BIM (ang. Building Information Modeling) jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się metod projektowania budynków. Kreowanie obiektu budowlanego z wykorzystaniem tej technologii obejmuje cały proces inwestycyjny, poczynając od koncepcji, przez proces projektowania i ewaluacji, wykonawstwo, aż do oddania obiektu do użytku. Głównym założeniem technologii BIM jest projektowanie obiektu w 3D, a następnie na podstawie stworzonego trójwymiarowego modelu – generacja całej dokumentacji projektowej. W pracy autorzy zawarli obszerny przegląd literatury z zakresu wykorzystania technologii BIM w budownictwie. We wstępie wyjaśniono podstawowe założenia i koncepcje związane z BIM. Omówiono metodykę projektowania, począwszy od zasad tworzenia obiektów w środowisku BIM, zasady klasyfikacji tych obiektów, oraz narzędzia jakie są wykorzystywane podczas projektowania 3D. Przedstawiono charakterystykę środowiska BIM, omówiono tematykę zarządzania parametrami modelu, i problematykę tworzenia dokumentacji rysunkowej.

Bridges and ecological structures

Krzysztof Śledziewski (red.)

This monograph presents important current issues related to modern bridge construction – considered mainly in technical and environmental terms. The publication presents a multi-threaded and multi-disciplinary approach of the authors of its chapters.

Budowa i utrzymanie nawierzchni lotniskowych, wyd. 2 zmienione / 2008

Piotr Nita

W książce na podstawie najnowszych osiągnięć przedstawiono zagadnienia związane z budową i utrzymaniem nawierzchni lotniskowych, uwzględniając ich trwałość i niezawodność, a także perspektywiczne kierunki rozwoju. Wyróżniono zagadnienia diagnostyki technicznej nawierzchni lotniskowych oraz ekologiczne aspekty koegzystencji środowiska naturalnego i obiektów lotniskowych. Nowe wydanie rozszerzono o opis lotniskowych robót ziemnych, odwodnienia lotnisk i kanalizacji lotniskowej, wzmocnień nawierzchni betonowych oraz zaopatrzenia lotnisk w energię elektryczną i wodę. Uwzględniono najnowsze normy europejskie. Odbiorcy książki: projektanci i inżynierowie służb utrzymania nawierzchni lotniskowych oraz studenci wyższych uczelni technicznych o specjalności budowa dróg i lotnisk. 

Cyfryzacja partycypacji. Studium komputerowego wsparcia uczestnictwa w projektowaniu domów

Krystian Kwieciński

Metody i narzędzia komputerowego wsparcia użytkowników w projektowaniu własnego miejsca zamieszkania opracowywane są od przeszło pół wieku. Jednak rynkowe wdrożenia radykalnych postulatów pionierów komputeryzacji uczestnictwa w projektowaniu przyniósł dopiero XXI wiek. Książka przedstawia analizę zagadnienia cyfryzacji partycypacji w rozbiciu na jego trzy komplementarne obszary reprezentujące: narzędzie, jego twórcę oraz odbiorcę. Przekrojowa analiza 36 zebranych przykładów opracowań badawczych i komercyjnych uzupełniona jest prezentacją wyników badań symulacyjnych przeprowadzonych z wykorzystaniem autorskiego narzędzia komputerowego „HOPLA-Home Planner”.

Decision-making in construction project management. Problems and methods

Sławomir Biruk, Robert Bucoń, Agata Czarnigowska, Piotr Jaśkowski, ...

Budowa obiektów inżynieryjnych jest złożonym przedsięwzięciem i wiele czynników wpływa na jego wynik. Publikacja napisana jest w języku angielskim.

Dziedzictwo architektoniczne. Wartościowanie w procesie projektowym

Cezary Głuszek

Publikacja „Dziedzictwo architektoniczne. Wartościowanie w procesie projektowym” autorstwa Cezarego Głuszka skierowana do środowiska projektantów (zarówno architektów, jak i urbanistów) zawiera kompendium wiedzy o problematyce wartościowania obiektów cennych kulturowo. Publikacja, składająca się z części teoretycznej oraz doświadczeń zawodowych Autora (poparta „case study” – studium przypadku), przybliża problematykę identyfikacji i oceny wartości dziedzictwa kulturowego w warsztacie projektanta. Książka ma charakter naukowy, uwzględnia analizy teoretyczne i empiryczne, z odniesieniem do literatury przedmiotu, odnosząc do aktów prawnych oraz do kumentów dok try nalnych. […] Jej adresatami mogą być nie tylko architekci czy urbaniści, ale także właściciele, zarządcy nieruchomości o wartościach zabytkowych. dr hab. inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus, prof. PK   Praca Cezarego Głuszka jest niezwykle wartościowa. Ma zarówno wymiar teoretyczny – poszukiwania modelu do cyfrowego zastosowania, jak i bardzo praktyczny – jako swoista „check list” dla architektów projektujących. Zachęca ona do refleksji nad wartościami, z którymi każdy twórca musi pod jąć dialog. Nie musi bowiem być tak, jak pisze autor, konflikt pomiędzy konserwatorem a architektem Twórcą. Zmierzenie się z tą „tabelą Głuszka” inspiruje ów dialog. #Oddzielną kwestią, zasługującą na szczególne podkreślenie, jest metodologiczny wymiar publikacji. W dobie cyfryzacji danych, ich metodologiczna integracja ma kapitalne znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, właśnie jako część Baukultur. Niezbędne jest więc, w opinii recenzenta, kontynuowanie pracy naukowej, wskazanej w publikacji. Należy utworzyć zespół badawczy, aby w ramach pracy nad jednolitą platformą BIM zintegrować propozycje Cezarego Głuszka. dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach, prof. PŁ

Ewolucja koncepcji ekspresjonistycznej w niemieckiej i austriackiej architekturze współecznej

Aleksander Serafin

Celem badawczym tej pracy jest określenie istoty koncepcji ekspresjonistycznej, współtworzącej obraz współczesnej architektury. Chodzi nie tyle o samo ustalenie aktualnego zbioru sklasyfi kowanych realizacji budowlanych, co o wzbogacanie stanu wiedzy o osobach i zjawiskach powiązanych z rozwojem tej tendencji. To z kolei pozwoli zrozumieć bardziej zaawansowane zależności i kształtujące się na ich podstawie mechanizmy, funkcjonujące we współczesnej architekturze.

Fizyka budowli w Polsce. Ośrodki naukowe, ich potencjał i osiągnięcia

Praca Zbiorowa, redaktorzy wydania: Halina Garbalińska, Dariusz Gawin, Henryk Nowak

Oddajemy w ręce Czytelnika pierwszą publikację opisującą całościowo historię i stan rozwoju fizyki budowli w Polsce. Powstała ona na bazie materiałów prezentowanych przez członków Sekcji Fizyki Budowli Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk (KILiW PAN) na zebraniach Sekcji podczas dwóch poprzednich kadencji, tj. w latach 2011-2019. Prezentacje te obejmowały najważniejsze dane i informacje o zespołach badawczych zajmujących się działalnością naukową i dydaktyczną z zakresu szeroko rozumianej fizyki budowli w 17 polskich uczelniach i 2 instytutach badawczych, których przedstawiciele brali udział w posiedzeniach Sekcji, reprezentując niemal wszystkie najważniejsze ośrodki w naszym kraju.

Formy wspornikowe w architekturze domów indywidualnych

Wiesław Rokicki

Formy wspornikowe umożliwiają bardziej urozmaicone kształtowanie architektoniczne indywidualnych domów mieszkalnych. Ułatwiają też wprowadzenie różnorodnych kompozycji materiałowych. W poszukiwaniu odpowiedniej formy obiektów pojawił się kierunek polegający na projektowaniu budynków w wyraźnej spójności z logiką kształtowania strukturalnego. Nowatorska forma architektoniczno-konstrukcyjna to na pewno silny impuls do tworzenia oryginalnych kształtów, które będą inspirowały kolejnych twórców. Znaczącym aspektem w kształtowaniu wspornikowych domów indywidualnych jest ich subiektywny odbiór emocjonalny z oczywistą świadomością, że nowe architektoniczne formy przestrzenne z czasem powszednieją, co należałoby uznać za stan naturalny. Zgromadzenie takich przykładów w jednej pracy oraz ich uszeregowanie wskazuje na występowanie tendencji do wykorzystywania form wspornikowych we współczesnej, interdyscyplinarnej twórczości architektonicznej.

Frontinus. O akweduktach miasta Rzymu. Traktaty miernicze

Anna Pikulska-Radomska, Konrad Tadajczyk

Teksty prezentowane w tym tomie wyszły spod pióra Sekstusa Iuliusa Frontinusa, słusznie uchodzącego za jedną z najwybitniejszych postaci swoich czasów. Karierę polityczną zaczął za Nerona, kontynuował za Flawiuszy, by ją zakończyć za panowania Nerwy jako jeden z jego najbliższych doradców. Sprawował najwyższe urzędy, był zdolnym dowódcą. Rozległe wykształcenie, jakie z pewnością zdobył w młodości, poparte późniejszą bogatą praktyką, uczyniły zeń wybitnego znawcę strategii, inżynierii wojskowej i wodnej oraz miernictwa. Zdobył również autorytet jako pisarz.   „Opatrzony wstępem i komentarzem przekład De aquaeductu urbis Romae autorstwa prof. Cezarego Kunderewicza ukazał się w formie druku powielaczowego w 1961 r. Mamy nadzieję, że reedycja tego praktycznie niedostępnego dziś tłumaczenia, poszerzona o przekłady zachowanych traktatów mierniczych Frontinusa - De agrorum qualitate, De arte mensoria, De controversiis i De limitibus - będzie ważna dla poznania kultury technicznej Rzymu z okresu pryncypatu oraz spotka się z dobrym przyjęciem nie tylko historyków urbanizacji, geodezji i wojskowości, lecz także filologów, prawników i wszystkich miłośników kultury antycznej”. Ze Wstępu

Infrastruktura w strukturze funkcjonalno-przestrzennej jednostek terytorialnych

Marcin Feltynowski

Badania związane z planowaniem przestrzennym wskazują na ważną rolę infrastruktury w kreowaniu struktury funkcjonalno-przestrzennej miast i obszarów wiejskich. Jest to istotne, ponieważ podejmowanie decyzji na różnych szczeblach administracji publicznej powinno opierać się na dowodach wykorzystujących dostępny zasób danych. Celem monografii jest usystematyzowanie wiedzy w dwóch obszarach: infrastrukturalnym i planowania przestrzennego, które powiązane są ze sobą zarówno na gruncie teoretycz­nym, jak i praktycznym. Przedstawione w publikacji podejście może być wykorzystane do podnoszenia efektywności procesów związanych z planowaniem przestrzennym i rozwojem infrastruktury. W obu przypadkach zapewnia to wsparcie procesu rozwoju jednostki terytorialnej. Prezentowane zagadnienia są próbą wypełnienia luki w literaturze przedmiotu w zakresie złożoności procesów wpływających na rozwój infrastruktury. Stanowią one uzupełnienie dotychczasowych badań o elementy wynikające z rozwoju technologicznego czy globalnych wyzwań, które bezpośrednio oddziałują na rozwój struktury funkcjonalno-przestrzennej jednostek terytorialnych i powiązanej z nią infrastruktury. Uniwersalizm publikacji pozwala na wskazanie szerokiego grona jej odbiorców. Adresatami monografii są środowiska naukowe, w tym: ekonomiści, planiści, urbaniści, geografowie, którzy zajmują się w swojej pracy badawczej zagadnieniami planowania przestrzennego oraz szeroko rozumianej infrastruktury. Ponadto praktycy, a w szczególności pracownicy administracji publicznej, mogą wykorzystywać zaproponowane podejście teoretyczne i metody badawcze w procesach podejmowania decyzji opartych na dowodach.