Turystyczna baza noclegowa województwa łódzkiego

Roman Szkup

Książka jest oryginalnym opracowaniem, a przy tym w sposób kompleksowy ukazuje zjawisko rozwoju bazy turystycznej w województwie łódzkim [...]. Autorzy poprawnie interpretują dane empiryczne, dając jasny przekaz o zmianach w turystycznej bazie noclegowej, jakie zachodziły na terenie województwa łódzkiego [...]. Publikacja powinna być cennym źródłem informacji dla przedstawicieli wszystkich szczebli samorządu terytorialnego w województwie łódzkim. Znajdzie również zainteresowanie wśród przedsiębiorców z branży turystycznej, w tym przede wszystkim hotelarzy, właścicieli gospodarstw agroturystycznych i innych obiektów noclegowych oraz touroperatorów. Z recenzji dr. hab. Sławomira Sitka (Uniwersytet Śląski)

Uwarunkowania rozwoju lokalnego na obszarach przygranicznych

Sławomir Sitek

Monografia przeznaczona jest dla specjalistów zajmujących się rozwojem lokalnym  ze szczególnym uwzględnieniem obszarów przygranicznych. Praca ma charakter interdyscyplinarny i korzysta z dorobku wielu nauk tj. geografia, ekonomia czy socjologia. Wypełnia lukę wiedzy w zakresie specyfiki uwarunkowań rozwoju lokalnego polskich obszarów przygranicznych, szczególnie w kontekście przemian granicy, które nastąpiły w ostaniem ćwierćwieczu. Wnioski z pracy mogą być interesującą wskazówka w zakresie kształtowania rozwoju lokalnego na obszarach peryferyjnych. Książka oprócz wymiaru naukowego i teoretycznego, może być pomocna w praktyce zarządzania procesami rozwoju terytorialnego, w tym w procesie budowania strategii rozwoju. Z tego powodu oprócz naukowców, studentów i pasjonatów tematów lokalnych, dedykowana jest osobom reprezentującym samorząd terytorialny oraz euroregiony.

W kręgu geografii politycznej i dyscyplin "okolicznych". Studia dedykowane Profesorowi Markowi Sobczyńskiemu

Andrzej Rykała

Geografia polityczna, pomimo propagowania u swojego zarania dogmatycznych i abstrakcyjnych teorii, dźwigania brzemienia grzechów będącej jej praktycznym zastosowaniem geopolityki oraz wtłaczania w ideologiczny gorset przez pozbawione demokratycznego mandatu rządy, to dziś pełnoprawna, uznana i nieustannie poszukująca kolejnych wyzwań naukowych członkini rodziny geograficznej. Na to wabiące, choć nieokreślone, grząskie i nie dość bezpieczne pole badawcze wkroczył kilkadziesiąt lat temu z niepohamowaną skłonnością do jego dalszej penetracji – przy zachowaniu pokory wobec dokonań poprzedników i szacunku dla nie zawsze chwalebnej tradycji – Profesor Marek Sobczyński. Liczne strumyki refleksji poznawczej i badawczej przenoszone przez pokolenia geografów politycznych ujął on w indywidualny nurt naukowej eksploracji. Materialnym wyrazem docenienia ogromnego i niezwykle cennego wkładu Profesora w rozwój tej dyscypliny naukowej jest niniejsza jubileuszowa książka. Jej struktura odzwierciedla spektrum zainteresowań badawczych autorów zamieszczonych w niej tekstów. Różnorodność podjętych tematów jest zarazem ilustracją wszechstronności naukowej Jubilata. Andrzej Rykała

Warsztaty z Geografii Turyzmu. Tom 10. Krajoznawstwo a turystyka

Jolanta Wojciechowska, Marzena Makowska-Iskierka

Publikacja jest dziesiątym tomem w serii "Warsztaty z Geografii Turyzmu" wydawanej przez Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Zawiera teksty z zakresu trzech działów wiedzy: krajobrazu, krajoznawstwa i turystyki. Lektura tych prac uzmysławia wielość relacji, jakie zachodzą między wymienionymi dziedzinami - zarówno w obszarze poznawczym, dydaktycznym, jak i badawczym. Duża część artykułów zaprezentowanych w tej monografii (z działów: krajobraz i krajoznawstwo) została przygotowana na VII Kongres Krajoznawstwa Polskiego, który miał się odbyć w 2020 roku w Łodzi, ale z powodu pandemii wywołanej koronawirusem został przeniesiony na rok 2022. Opublikowane tutaj prace stanowią więc jedną z form upamiętnienia tego wydarzenia.

Warsztaty z Geografii Turyzmu Tom 11 Turystyka i krajoznawstwo

Marzena Makowska-Iskierka, Jolanta Wojciechowska

Niniejszy tom zatytułowany „Turystyka i krajoznawstwo” jest kolejnym wspólnym przedsięwzięciem dotyczącym publikowania prac zgłoszonych na VII Kongres Krajoznawstwa Polskiego, podjętym w 2020 r. przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze oraz Instytut Geografii Miast, Turyzmu i Geoinformacji Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Z uwagi na duże zainteresowanie Kongresem i zgłoszenie bardzo wielu artykułów postanowiono, aby dwa tomy (10. i 11.) monografii Wydawnictwa Łódzkiego poświęcić właśnie temu wydarzeniu. Wszystkie prace zawarte w tomie 11. przedstawiają oryginalne wyniki badań w zakresie różnych form turystyki i typów krajobrazów, przekształceń środowiska przyrodniczego i antropogenicznego, turystyki zrównoważonej na obszarach chronionych, preferencji i oczekiwań turystów, a także aspektów andragogiki i osób niepełnosprawnych w krajoznawstwie i turystyce oraz zmian jakie wywołała w turystyce pandemia spowodowana koronawirusem Covid-19. Prace pokazują ścisły związek między krajoznawstwem a turystyką, zachodzący na płaszczyznach poznawczo-dydaktycznej oraz badawczej.

Warsztaty z Geografii Turyzmu. Tom 12. Percepcja turystyki w przestrzeni i w czasie pandemii COVID-19

Marzena Makowska-Iskierka, Jolanta Wojciechowska

Prace opublikowane w 12. Tomie monografii „Warsztaty z Geografii Turyzmu” poszerzają perspektywę dla co najmniej kilku zagadnień badawczych podejmowanych w turystyce. Tymi zagadnieniami wyznaczonymi przez osiem oryginalnych prac są: – aktywność fizyczna mieszkańców Polski w czasie pandemii COVID-19; – rozwój bazy noclegowej w Kołobrzegu i jego najbliższym zapleczu podczas dwóch lat trwania pandemii; – kreowanie w okresie pandemii turystyki w Łodzi poprzez medialny przekaz; – świadomość zrównoważonego rozwoju wśród studentów na kierunku turystyka i rekreacja; – turystyczny wizerunek Polski w percepcji studentów programu Erasmus+; – międzynarodowe systemy hotelowe w polskiej i zagranicznej literaturze naukowej; – lokalne i regionalne produkty żywnościowe w pięciogwiazdkowych hotelach w Polsce; – groundspotting w przestrzeni turystycznej Łodzi. Najogólniej problematykę badawczą zaprezentowaną w niniejszym tomie można odnieść do takich trzech nurtów, jak: pandemia COVID-19, percepcja turystyki oraz hotele i groundspotting w przestrzeni turystycznej Łodzi. Stanowią one tytuły dla trzech wyznaczonych w monografii części. Opublikowane prace zachęcają do namysłu, a także niejednokrotnie prowokują do zastanowienia się nad postawieniem kolejnych, czy nawet nowych, pytań badawczych.

Warsztaty z Geografii Turyzmu. Tom 13. Turystyka w badaniach podstawowych

Marzena Makowska-Iskierka, Jolanta Wojciechowska

Na trzynasty tom "Warsztatów z Geografii Turyzmu" składają się prace prezentujące ciekawy zestaw metod oraz narzędzi stosowanych w badaniach podstawowych z zakresu turystyki. Dobór metod przedstawionych przez autorów wynika z tego, że dobrze znają oni teren i przedmiot badań, dostępne raporty dotyczące korzystania z atrakcji turystycznych czy uzdrowiskowych, a także są świadomi wpływu technologii (np. aplikacji mobilności), która przenika i nasyca różne sfery kultury, w tym naukę.

Warsztaty z Geografii Turyzmu. Tom 9

Jolanta Wojciechowska, Marzena Makowska-Iskierka

Redakcja „Warsztatów z Geografii Turyzmu” wyjaśnia, że odpowiadając na ogłoszony w ubiegłym roku przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego konkurs na dofinansowanie czasopism naukowych, podjęła starania uruchomienia czasopisma w miejsce wcześniej wydawanej monografii. Udało się spełnić formalne wymagania i opublikować pierwszy zeszyt, dodając w nawiasie nr 8, wskazujący na kontynuację wydawanej od 2011 r. serii monografii o tym tytule. Na skutek nieotrzymania środków na wydawanie czasopisma, powracamy w tym roku do cyklicznego (raz w roku) publikowania monografii, nadając niniejszemu tomowi kolejny numer, czyli 9. Przepraszając Czytelników za zmiany, pragniemy jednak poinformować o pozytywnych praktycznych względach takiego rozwiązania, bowiem wydając niniejszą monografię już w tym roku, dajemy Autorom możliwość uzyskania punktów za publikację artykułów w naszym wydawnictwie. Książka składa się z prac napisanych przez bardzo młodych adeptów nauki. Autorami są studenci, najmłodsi absolwenci, doktoranci oraz młodzi pracownicy wyższych uczelni. Problematyka niniejszego numeru jest zróżnicowana, czego potwierdzeniem jest fakt, że w części zawierającej artykuły będą poruszone następujące zagadnienia: – aktywność rekreacyjno-turystyczna piłkarek nożnych w ich czasie wolnym, – oferty turystyki filmowej w wyjazdach do Irlandii, – znaczenie milongi w przestrzeni rekreacyjnej Łodzi, – budżet obywatelski narzędziem kreowania przestrzeni rekreacyjnej miasta, – drzewa jako pomniki przyrody na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego, – wody lecznicze jako podstawa rozwoju turystyki zdrowotnej w uzdrowisku Sopot.

Wielkie osiedla mieszkaniowe w mieście postsocjalistycznym. Geneza, rozwój, przemiany, percepcja

Ewa Szafrańska

Wielkie socjalistyczne osiedla mieszkaniowe o zabudowie blokowej popularnie określane „blokowiskami” lub „osiedlami z wielkiej płyty” stanowią szczególne środowisko mieszkaniowe obecne w wielu miastach europejskich, ale przede wszystkich w miastach Europy Środkowo-Wschodniej. W książce poddano analizie genezę, rozwój, przemiany oraz percepcję tej formy zabudowy w wybranych miastach postsocjalistycznych. Podjęcie refleksji dotyczącej tej tematyki uznano za ważne, ponieważ osiedla te są najbardziej widocznym i rozległym przestrzennie dziedzictwem socjalizmu we współczesnych miastach i dominującą formą zamieszkiwaną przez niemal połowę ludności tych miast. Ponadto obszary te, mimo swej powszechności, są wciąż stosunkowo mało poznane i postrzegane przez pryzmat wielu stereotypów, które należy weryfikować w badaniach w różnych skalach przestrzennych i przy użyciu różnych metod. Praca ma walory nie tylko poznawcze ale także aplikacyjne. Jej rezultaty są ważnym głosem w toczącej się obecnie dyskusji na temat aktualnego stanu oraz przyszłości wielkich osiedli mieszkaniowych we współczesnych miastach postsocjalistycznych. Stanowi źródło niezbędnej wiedzy w procesach modernizacji i humanizacji tej formy zabudowy, czyli działań zmierzających do zapewnienia takich warunków zamieszkania, które w lepszy niż dotychczas sposób mogą zaspokoić potrzeby ich mieszkańców. 

Wieloletnia zmarzlina w wybranych obszarach Tatr, Gór Skandynawskich i Spitsbergenu w świetle kompleksowych badań geofizycznych i analiz klimatologicznych

Wojciech Dobiński

Niniejsza publikacja ma charakter dwudzielny. W pierwszej części przedstawiony został aktualny stan wiedzy na temat wieloletniej zmarzliny w ujęciu krytycznym, natomiast druga część pracy zawiera wyniki badań prowadzonych w wybranych miejscach Tatr, Gór Skandynawskich i Spitsbergenu oraz ich interpretację, analizę, a także dostrzeżone prawidłowości. Celem pracy jest detekcja i poznanie prawidłowości występowania wieloletniej zmarzliny w środowisku górskim, subarktycznym i subpolarnym w wybranych miejscach leżących na szerokości geograficznej między 49 a 77 (symbol stopni) z zastosowaniem metod geofizycznych i klimatycznych, a także poznanie jej natury, właściwości i zmienności oraz relacji z lodowcami w warunkach zmieniającego się klimatu.

Wpływ rewitalizacji terenów poprzemysłowych na organizację przestrzeni centralnej w Manchesterze, Lyonie i Łodzi

Jarosław Kazimierczak

Tematyka książki dotyczy kształtowania nowego obszaru centralnego w mieście w wyniku rewitalizacji terenów poprzemysłowych, a w konsekwencji generowania relacji przestrzenno-funkcjonalnych, jakie zachodzą między „nowym” a „starym” centrum miasta. Jest kompleksową pracą podejmującą ten problem zarówno w krajowych, jak i zagranicznych studiach miejskich. Stanowi unikatowe studium porównawcze trzech dawnych wielkich europejskich ośrodków przemysłu włókienniczego Znajdujemy też odpowiedź na kluczowe dla gospodarowania przestrzenią miasta pytanie o skutki, jakie niesie ze sobą rewitalizacja terenów poprzemysłowych dla organizacji przestrzeni centralnej (proces ten nie zawsze prowadzi do zmian pozytywnych). Zidentyfikowano czynniki determinujące współczesne przekształcenia organizacji przestrzeni centralnej i jej przestrzeni publicznej na przykładzie badanych miast, także w kontekście odmiennych uwarunkowań rozwojowych w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej w drugiej połowie XX w. Książka jest głosem w debacie o problemach skoordynowanego i zrównoważonego procesu rewitalizacji terenów poprzemysłowych w odniesieniu do transformacji centrów miast europejskich. Jej wartość naukową podnosi rejestracja zjawisk in situ dokonana przez Autora. Istotnym walorem pracy jest katalog rekomendacji dla sposobu kształtowania przestrzeni centralnej w Łodzi, opracowany na podstawie wniosków płynących z analizy doświadczeń Manchesteru i Lyonu oraz nowatorskiej procedury badawczej. 

Wpływ zrzutów wód kopalnianych na odpływ rzek Górnośląskiego Zagłębia Węglowego

Magdalena Matysik

W pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem działalności górniczej w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego na odpływ rzeczny w dorzeczu Wisły i Odry. Analizy odpływu objęły długie ciągi obserwacji 1961-2013. Ważne znaczenie miało również uwzględnienie przemian gospodarczych, w tym restrukturyzacji górnictwa. Długie serie badawcze pozwoliły na ujęcie statystyczne omawianych zjawisk hydrologicznych. Praca w sposób kompleksowy ocenia znaczenie zrzutów wód kopalnianych na odpływ rzek Górnośląskiego Zagłębia Węglowego z uwzględnieniem uwarunkowań przyrodniczych. Publikacja oprócz wysokich walorów poznawczych i metodycznych, ma duże znaczenie praktyczne.

Wstęp do geoinformacji z ArcGIS

Iwona Jażdżewska, Łukasz Lechowski

Podręcznik Wstęp do geoinformacji z ArcGIS powstał z wykorzystaniem doświadczeń dydaktycznych autorów, które zdobyli w ramach zajęć prowadzonych od 2012 r. na kierunku geoinformacja na Wydziale Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Wszystkie opisane w publikacji ćwiczenie i zadania są realizowane z wykorzystaniem pakietu ArcGIS 10.4.1 firmy ESRI. Zakres tematyczny opracowania obejmuje podstawowe informacje niezbędne do lepszego zrozumienia idei geoinformacji oraz przystąpienie do procy z oprogramowaniem GIS. Książkę podzielono na osiem rozdziałów, w których omówiono aplikację ArcGIS Deskop, organizację pracy w ArcMap, pracę na tabelach atrybutów, układy współrzędnych i źródła danych. Bardziej zaawansowane zagadnienia dotyczą zapytań atrybutowych i przestrzennych, a także wizualizacji wyników, w której wykorzystuje się metody kartograficzne. Każdy rozdział rozpoczyna się od przedstawienia celu zajęć, a następnie prezentowane są pojęcia niezbędne do wykonania zamieszczonych ćwiczeń praktycznych. W zakończeniach rozdziałów znalazły się pytania kontrolne oraz dodatkowe zadania do samodzielnego wykonania, dzięki którym Czytelnik może sprawdzić zdobytą wiedzę i umiejętności. Podręcznik jest adresowany do studentów geoinformacji, geoinformatyki, geodezji, geografii, gospodarki przestrzennej oraz innych osób zainteresowanych Systemami Informacji Geograficznej (GIS).

Wybrane zagadnienia hydrogeologiczne oraz różne aspekty związane z eksploatacją wód podziemnych

Ewa Krogulec

Publikacja zawiera aktualnie podejmowaną problematykę badawczą zarówno w zakresie prac naukowych, jak i ich praktycznych zastosowań. Prezentowane zagadnienia stanowią kompendium wiedzy na temat badań nad jakością i ilością wód podziemnych (obejmują także ich poszukiwania i charakterystykę filtracyjną wodonośca), optymalnych technologii ujmowania wód w odniesieniu do wodociągów, odwodnień oraz prawa dotyczącego gospodarowania wodą. […] Bez wątpienia można uznać, że niniejsza monografia stanie się cenną, interdyscyplinarną publikacją z zakresu hydrogeologii stosowanej. Ukazuje bogate doświadczenia środowisk współpracujących hydrogeologów i hydrotechników na różnym stopniu kariery zawodowej. dr hab. Dorota Porowska, prof. ucz. Książka zakorzeniona jest w unikalnym czterdziestoczteroletnim cyklu konferencji Problemy wykorzystania wód podziemnych w gospodarce komunalnej dedykowanym środowiskom hydrogeologicznym i wodociągowym. Monografia stanowi ważny element w dzieleniu się doświadczeniem umożliwiającym rozpowszechnienie specjalistycznej i aktualnej wiedzy, co pozwala na coraz bardziej optymalną, to znaczy ekologiczną i ekonomiczną, gospodarkę wodną. […] Publikacja stanowi bardzo wartościowy zbiór opracowań specjalistycznych (badawczych, inżynierskich oraz prawnych) zawierających doświadczenia szczegółowych analiz oraz innowacyjne rozwiązania, z których wiele stanowi przełomowe projekty w gospodarce wodnej. dr hab. inż. Paweł Popielski, prof. ucz.

Wydmy śródlądowe - środowisko przyrodnicze i działalność człowieka na przykładzie województwa łódzkiego

Elżbieta Kobojek, Sławomir Kobojek

W obrębie Niżu Europejskiego występuje szeroki pas piaszczysty, w skład którego wchodzą eoliczne piaski pokrywowe i wydmy śródlądowe. Wydmy są formami wypukłymi o różnych kształtach i znacznych wysokościach względnych, maksymalne do 30 m, dlatego są ważnymi elementami w krajobrazie równinnej części Europy, szczególnie Polski. Europejskie wydmy śródlądowe zostały ukształtowane przez wiatr w zimnych, peryglacjalnych warunkach klimatycznych późnego vistulianu. W holocenie, w warunkach klimatu umiarkowanego, zostały ustabilizowane przez lasy iglaste. Dopiero wycięcie lasów, głównie w czasach historycznych, spowodowało ponowne ożywienie procesów eolicznych, rozwiewanie, a nawet kształtowanie nowych form wydmowych. Jeszcze w połowie XX wieku aktywne były procesy eoliczne w środkowej Polsce. W obrębie pól wydmowych ukształtował się wyjątkowy ekosystem, o charakterze którego decydują znaczne miąższości piasków kwarcowych, ich duża przepuszczalność, nisko położony poziom wód gruntowych i ubogie gleby. Celem publikacji jest ukazanie specyfiki ekosystemu wydm śródlądowych oraz obecnego użytkowania i zagospodarowania pól wydmowych na przykładzie badań w regionie łódzkim. Przeanalizowano charakter i funkcje lasów na wydmach, przydatność piasków eolicznych dla przemysłu i skutki eksploatacji, przyczyny i skalę rolniczego użytkowania powierzchni wydmowych, lokalizację zabudowy wsi względem wydm oraz pola wydmowe w systemie obszarów chronionych. Szczególną uwagę zwrócono na walory pól wydmowych i ich wykorzystanie w turystyce i rekreacji. Przedstawiono też przyczyny ożywienia procesów eolicznych w czasach historycznych. Podjęto próbę oceny stabilności i wrażliwości ekosystemów wydmowych, a także wskazano zagrożenia wynikające z ocieplenia oraz antropopresji.