Jednostki języka w systemie i w tekście 4

red. Andrzej Charciarek, Anna Zych, Ewa Kapela

Problematyka podejmowana w kolejnych rozdziałach monografii odzwierciedla różnorodność perspektyw badawczych we współczesnym językoznawstwie slawistycznym, z uwzględnieniem zarówno tradycyjnych, jak i nowych ujęć metodologicznych. W centrum uwagi autorów znalazły się zagadnienia opisu jednostek języka polskiego, rosyjskiego, czeskiego, słowackiego i macedońskiego na jego poszczególnych poziomach. Jednostki językowe badane są nie tylko jako elementy systemu, lecz także jako komponenty zróżnicowanych gatunkowo tekstów dawnych i współczesnych. Oprócz analiz czerpiących z tradycji strukturalistycznej zaprezentowano również takie, w których zjawiska językowe zostały opisane z perspektywy socjolingwistycznej, pragmalingwistycznej, kognitywistycznej, leksykograficznej czy mediolingwistycznej. W monografii znajdziemy opracowania dotyczące jednego języka oraz studia porównawcze: polsko-rosyjskie, polsko-słowackie, czesko-rosyjskie, polsko-macedońskie. Nie zabrakło też rozdziałów poświęconych kwestiom translatologicznym, terminologicznym i nauczaniu języka.

Obcy w systemie. Studium konfrontatywne wyrazów obcego pochodzenia w języku polskim i rosyjskim

Tatiana Kwiatkowska

Wśród procesów związanych z poszerzaniem się leksykonu danego języka i przemianami w jego obrębie proces zapożyczania, którego efektem jest obecność wyrazów obcych, zajmuje miejsce szczególne, będąc w zasadzie jednym ze stałych problemów podejmowanych w ramach badań językoznawczych. Wynika to z pewnością z faktu, iż procesy przejmowania obcych jednostek są na tyle stałe (pod względem trwania, powtarzania się) oraz dynamiczne (w sensie ciągłej swojej inności, reagowania na zmiany nie tylko w języku, ale również poza nim), iż podejmowanie ich wnosi ciągle coś nowego do naszej wiedzy o rzeczywistości językowej i pozajęzykowej. Najczęściej stosowanym podejściem w ramach badań jednostek obcego pochodzenia jest badanie ich o d m i e n n o ś c i.  Ta właśnie cecha: inność, obcość, rozumiana szeroko, stała się motywem przewodnim i ramą oraz konwencją niniejszej monografii. Podejmując się badań nad zapożyczeniami, brałam pod uwagę opozycję swój / obcy jako wyjściową dla faktów językowych. Oznaczało to badanie z jednej strony samych zapożyczeń, ich specyfiki, z drugiej zaś – systemu językowego przejmującego obce elementy jako „biorcy”. Drugim celem badań była analiza porównawcza zapożyczeń w dwóch językach: polskim i rosyjskim. (Fragment Wstępu)

Oblicza przeciwnika. Język a rzeczywistość w kategoriach ekspresji, polityki, ideologii

Piotr Czerwiński

Monografia stanowi być może pierwsze tego rodzaju ujęcie poruszanej w niej problematyki. Jej nowatorstwo polega na tym, że „obraz przeciwnika” lub – jak to często jest przyjęte w rosyjskiej literaturze przedmiotu – „obraz wroga” stanowi obiekt wieloaspektowej i wszechstronnej analizy konfrontatywnej: polsko-rosyjskiej i polsko-czeskiej. Warto podkreślić, że analiza ta jest wyłącznie lingwistyczna i to ją głównie odróżnia od wielu opracowań, podobnych tylko z nazwy, w ramach takich dyscyplin, jak: socjologia, politologia, historia, kulturologia, literaturoznawstwo czy psychologia społeczna. Każda część monografii posiada cechy wspólne z pozostałymi, a jednocześnie wyróżnia się właściwościami indywidualnymi. Tytułowe „oblicza przeciwnika” prezentowane są w poszczególnych częściach monografii. Praktycznie każda z nich ukazuje konfrontację odmiennych potrzeb i postaw politycznych. Przeciwnikiem najczęściej jest konkurent polityczny, wróg ideologiczny lub klasowy. Przeciwnika atakuje się w parlamencie, w mediach papierowych i elektronicznych, w Internecie. Wszędzie tam orężem ataku jest język (polski, rosyjski i czeski), za którego pomocą odbywa się rozprawa z przeciwnikiem politycznym lub wrogiem klasowym. Celem wszystkich tych zabiegów jest jego zdominowanie poprzez narzucenie mu swojej woli, swojej ideologii. Podstawowym chwytem prowadzącym do osiągnięcia dominacji nad przeciwnikiem jest jego dyskredytacja, realizowana poprzez wykorzystanie różnorodnych środków językowych, opisanych szczegółowo w poszczególnych częściach monografii.

Polski raz a dobrze wersja rosyjska

Stanisław Mędak

Intensywny kurs języka polskiego dla obcokrajowców. "Polski raz a dobrze" łączy w sobie zalety intensywnego kursu dla obcokrajowców - samouków, jak i podręcznika dla osób uczących się języka polskiego jako obcego w ramach szkół językowych, lektoratów, czy kursów indywidualnych. Jest najnowszym i najbardziej wyczerpującym tego typu opracowaniem. Obejmuje poziomy A1, A2 i B1 według klasyfikacji ESOKJ Rady Europy.

Polskie i rosyjskie czasowniki jedzenia. Studium leksykalno-semantyczne

Agnieszka Gasz

Rozprawa sytuuje się w nurcie badań leksykalno-semantycznych. Celem pracy jest konfrontatywny opis polskich i rosyjskich czasowników fizjologicznych domeny jedzenia. Czasowniki oznaczające czynność jedzenia (zarówno w polskiej, jak i w rosyjskiej lingwistyce) pozostają stosunkowo słabo rozpoznaną i najmniej opisaną klasą wyrazów. W danym opracowaniu podjęto próbę ich skompletowania oraz poddania analizie semantycznej z wykorzystaniem narzędzi wypracowanych na gruncie semantyki strukturalnej, kognitywnej oraz kulturowej. Analiza przebiega odpowiednio w trzech etapach. Przeprowadza się ją odrębnie dla każdej grupy materiałowej. Poszczególne odcinki badania podsumowuje się, wyciągając wnioski porównawcze. Struktura pracy, oprócz wstępu i zakończenia, obejmuje dwie podstawowe części: teoretyczną oraz materiałową, na które składają się kolejne rozdziały i podrozdziały. Rozdział pierwszy jest poświęcony omówieniu stanu badań nad czasownikami jedzenia. W rozdziale drugim nakreślono ramowy projekt ich opisu. Natomiast szczegółową charakterystykę wybranej klasy czasowników (rozpatrywanej w trzech głównych ujęciach) zawiera rozdział trzeci (analityczny). Rezultaty przeprowadzonych badań porównawczych zestawiono w załącznikach. Mogą one znaleźć zastosowanie w dydaktyce akademickiej: przy opracowywaniu pomocy naukowych dla osób uczących się języka polskiego i rosyjskiego jako obcego, przy tworzeniu słowników (jednojęzycznych i dwujęzycznych), a także w praktyce przekładowej.   Agnieszka Gasz, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, adiunkt w Zakładzie Językoznawstwa Konfrontatywnego i Translatoryki w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zainteresowania badawcze: semantyka językoznawcza. [8.05.2018]

Przekaz treści z zakresu kultury w kształtowaniu kompetencji komunikacyjnej (na podstawie nauczania języka rosyjskiego skierowanego do Polaków)

Izabela Nowak

Autorka koncentruje się w pracy na przekazie treści z zakresu kultury w procesie nauczania języka rosyjskiego jako obcego. W centrum uwagi stawia komunikację jako czynnik nadrzędny, determinujący podejście do nauczania, w tym przekaz treści z zakresu kultury, a osobę uczącą się języka obcego traktuje jako podmiot, którego wyjściowy ogląd świata i system wartości zostały ukształtowane przez ojczysty język i rodzimą kulturę. W części badawczej zaproponowano koncepcję organizacji materiału, którego oś stanowi termin badawczy leksykultura. Zbadano obecność leksykultur pod kątem ich doboru, sposobu wprowadzenia i działań metodycznych skierowanych do ucznia. Za podstawę analizy posłużyły wybrane podręczniki do nauczania języka rosyjskiego jako obcego.

Rosyjski dla bystrzaków. Wydanie II

Andrew D. Kaufman, Serafima Gettys Ph.D., Nina Wieda

W prostocie tkwi siła Kurs dla początkujących Opanuj gramatykę i odmianę czasowników Poznaj i stosuj na co dzień idiomy i popularne powiedzenia Naucz się swobodnie prowadzić rozmowy towarzyskie Dialogi z książki na płycie CD DODATKI SPECJALNE: Tabele odmiany czasowników Słowniczek polsko-rosyjski i rosyjsko-polski Rosyjski - język Puszkina, Czechowa i Wysockiego Przygotowaliśmy dla Ciebie podręcznik napisany przez wybitnych lingwistów. Będzie on stanowił doskonały substytut każdego kursu językowego lub stanie się jego znakomitym uzupełnieniem. Z pewnością docenisz to opracowanie, jeśli szukasz książki oferującej klarownie opisaną gramatykę, a przy tym pomysły na praktyczne zastosowanie poznanego słownictwa. Naucz się porozumiewać po rosyjsku w podróży, restauracji, muzeum i podczas zakupów. Język ten przyda Ci się również w trakcie podróży na Ukrainę oraz do innych krajów za naszą wschodnią granicą. W książce: popularne słowa i zwroty zapisane cyrylicą podstawy gramatyki i odmiana przez przypadki formalne i nieformalne powitania informacje dotyczące liczb, miar i sposobów podawania czasu zabawne gry i ćwiczenia, by utrwalać swoje umiejętności

Rosyjski raz a dobrze

Mirosław Zybert, Halina Dąbrowska

Skuteczny i szybki sposób na opanowanie nowoczesnego języka rosyjskiego zarówno dla początkujących, jak i dla tych, co już nieraz zaczynali. Dzięki aktualnej tematyce dasz sobie radę w podróży, na spotkaniu ze znajomymi i u lekarza, porozmawiasz służbowo lub prywatnie przez telefon. Kurs obejmuje poziomy A1 i A2 oraz przygotowuje do B1 zgodnie z klasyfikacją Rady Europy. Ebook zawiera: 30 lekcji, w tym lekcje powtórkowe przyjazne ćwiczenia z kluczem słowniczek, tabele, ciekawostki Ebook zawiera dodatkowe materiały w formacie mp3