Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

praca zbiorowa

Wprowadzone do Kodeksu pracy w 2023 r. przepisy o pracy zdalnej wymagały od pracodawców wdrożenia odpowiednich procedur i zmian w regulacjach wewnątrzzakładowych. Wcześniej ta forma wykonywania pracy była uregulowana w przepisach specustawy uchwalonej w związku z epidemią COVID-19. W Kodeksie pracy natomiast funkcjonowały przez wiele lat przepisy o telepracy, które również pozwalały na pracę z domu. Po roku od wejścia w życie nowych przepisów regulujących ten sposób świadczenia pracy warto sprawdzić, czy odpowiednie procedury i zmiany w regulacjach wewnątrzzakładowych zostały wdrożone prawidłowo. W praktyce nierzadko poszczególne kwestie wzbudzały wątpliwości. Chociaż niektóre z nich doczekały się rozstrzygnięć, w praktyce pojawiły się nowe. Od 17 listopada 2023 r. zachodzi konieczność wyposażenia stanowisk pracy - również tych w formie pracy zdalnej - w stacjonarny monitor ekranowy lub podstawkę oraz dodatkową klawiaturę i mysz, jeżeli pracownik zdalny korzysta z przenośnego systemu komputerowego (np. laptopa) przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy. W przypadku stanowisk istniejących przed tą datą pracodawcy do 17 maja 2024 r. muszą je dostosować do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii określonych nowymi przepisami. W poradniku "Praca zdalna" objaśnione są praktyczne zagadnienia związane ze stosowaniem i dokumentowaniem pracy zdalnej. Czytelnik dowie się z publikacji m.in.: ● jakie prace nie mogą być wykonywane w sposób zdalny, ● jak wprowadzić pracę zdalną, ● na czym polega okazjonalna praca zdalna, ● jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracowników zdalnych. Poradnik zawiera ponadto odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania związane z wdrożeniem zasad pracy zdalnej. Publikacja jest przeznaczona dla wszystkich osób, które stosują pracę zdalną w swoich organizacjach oraz chcą poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie. Zainteresuje zwłaszcza specjalistów z działów HR i wewnętrznych działów prawnych, a także menedżerów.

Praca zdalna po zmianach z 2023 r. - zasady wprowadzania i stosowania, przykłady wzory zapisów

Konsultacja: Katarzyna Wrońska-Zblewska

Jakie obowiązki ma pracodawca, który chce obecnie zdrożyć i stosować pracę zdalną? Jak uregulować zasady takiej pracy w porozumieniu ze związkami lub regulaminie pracy zdalnej - albo ewentualnie w indywidualnych porozumieniach z pracownikami czy poleceniach (tu warto poznać wzory konkretnych zapisów)? Jak przygotować inne dokumenty związane z pracą zdalną? Jak zorganizować podział pracy i bieżącą współpracę z pracownikiem zdalnym? Jak zwracać pracownikowi koszty pracy zdalnej (i w jakim zakresie)? Jak można kontrolować pracę pracownika zdalnego?

Praca zdalna po zmianach z 2023 r. - zasady wprowadzania i stosowania, przykłady wzory zapisów. Stan prawny lipiec 2023

Praca zbiorowa pod nadzorem merytorycznym: Katarzyny Wrońskiej-Zblewskiej

Jakie obowiązki ma pracodawca, który chce obecnie zdrożyć i stosować pracę zdalną? Jak uregulować zasady takiej pracy w porozumieniu ze związkami lub regulaminie pracy zdalnej - albo ewentualnie w indywidualnych porozumieniach z pracownikami czy poleceniach (tu warto poznać wzory konkretnych zapisów)? Jak przygotować inne dokumenty związane z pracą zdalną? Jak zorganizować podział pracy i bieżącą współpracę z pracownikiem zdalnym? Jak zwracać pracownikowi koszty pracy zdalnej (i w jakim zakresie)? Jak można kontrolować pracę pracownika zdalnego?

Praca zdalna z zagranicy - zasady kierowania pracowników i rozliczania wynagrodzeń

Alicja Kozłowska

Perspektywa wykonywania pracy poza siedzibą pracodawcy czy miejscem prowadzenia przez niego działalności jest bardzo popularnym rozwiązaniem, obecnie często traktowanym w kategorii benefitu pracowniczego. Możliwość świadczenia pracy z zagranicy często zwiększa szanse polskiego pracodawcy na pozyskanie pracowników z doświadczeniem międzynarodowym i jednocześnie pozwala firmom na rozwój. Porozumienie stron stosunku pracy odnośnie takiej możliwości wykonywania pracy stwarza jednak wiele obowiązków i niesie ze sobą pewne ryzyko związane z brakiem kontroli pracy wykonywanej przez pracownika na odległość. Publikacja porusza tematykę pracy zdalnej z zagranicy. W przystępny sposób i rzeczowo ujęto w niej problematykę świadczenia pracy zdalnej spoza Polski w aspektach: prawa pracy, prawa ubezpieczeń i prawa podatkowego. Uwagę zwrócono w szczególności na obowiązki stron stosunku pracy, a także zagrożenia związane z tą formą zatrudnienia. Całość została wzbogacona przykładami i stanowiskami urzędowymi.

Praca zdalna.Praktyczny komentarz z przykładami

praca zbiorowa

Dzień 7 kwietnia 2023 r. to data wejścia w życie znaczących zmian w przepisach ustawy - Kodeks pracy. Dotychczasowe regulacje dotyczące telepracy od tego momentu będą zastąpione nowymi normami regulującymi pracę zdalną. Zostały one wprowadzone ustawą z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 240). Nowe przepisy mają na celu kompleksową regulację zjawiska pracy zdalnej. Dlatego w nowelizowanych przepisach ustawodawca zdecydował się m.in. na: ● wprowadzenie definicji pracy zdalnej, ● wskazanie kilku form wykonywania pracy zdalnej (okazjonalna praca zdalna, praca zdalna w szczególnych sytuacjach na polecenie pracodawcy, praca hybrydowa, praca wyłącznie zdalna), ● określenie konkretnych obowiązków pracodawcy i pracownika przy wykonywaniu pracy zdalnej, ● ustalenie zasad pokrywania kosztów pracy zdalnej. Nowe uregulowania w założeniu mają na celu ustabilizowanie zjawiska pracy zdalnej, która stała się niezwykle popularna w czasie pandemii COVID-19. Niemniej jednak nowe regulacje oznaczają także nowe problemy. Niniejszy praktyczny komentarz stanowi efekt pracy specjalistów z zakresu prawa pracy, którzy na co dzień doradzają pracodawcom. Autorzy zawarli w nim odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania związane z wdrożeniem nowych zasad pracy zdalnej. Komentarz jest przeznaczony dla wszystkich osób, które wdrażają pracę zdalną w swoich organizacjach oraz chcą poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie. Zainteresuje zwłaszcza specjalistów z działów HR i wewnętrznych działów prawnych, a także menedżerów.

Prace nad kodyfikacją prawa karnego materialnego Polski Ludowej (1947-1969)

Tomasz Szczygieł

Niniejsza monografia przedstawia przemiany systemu prawa karnego materialnego w Polsce po II wojnie światowej. Autor skoncentrował się przede wszystkim na procesie kodyfikacji, nie pominął też jednak problematyki orzecznictwa i regulacji pozakodeksowych, które zostały wydane w latach 1947-1969. Praca została podzielona na cztery części odpowiadające kolejnym etapom na drodze do uchwalenia 19 kwietnia 1969 r. kodeksu karnego przez Sejm PRL. Pierwsza część dotyczy zagadnień wprowadzających do problematyki kodyfikacji prawa karnego w państwie komunistycznym. Trzy kolejne obejmują prace nad projektami kodeksu w latach 1956, 1963 i 1968. Każda część została zaprezentowana w kontekście przemian społeczno-politycznych systemu ustrojowego Polski Ludowej. Dzięki przeprowadzonym przez autora badaniom możliwe było ukazanie na łamach książki m.in. cech procesu kodyfikacyjnego w latach 1947-1969, przyczyn prac projektowych oraz charakterystyki kodeksu karnego państwa ludowego.

Prace szczególnie niebezpieczne - organizacja, kontrola PIP, szkolenia bhp

Praca zbiorowa

Każda praca wiąże się z właściwym dla niej poziomem ryzyka. Stosunkowo bezpieczna praca biurowa z jednej strony, z drugiej zaś - praca szczególnie niebezpieczna, czyli wykonywana w utrudnionych warunkach. Właściwa organizacja daje możliwość skutecznego zapobiegania wypadkom przy pracy. Dużego znaczenia nabierają dobrze przygotowane szkolenia BHP. Warto też pamiętać, że organizacja prac szczególnie niebezpiecznych jest na bieżąco kontrolowana przez inspektorów PIP. W e-booku przedstawiono analizę wybranych zagadnień dotyczących prac szczególnie niebezpiecznych.

Pracownik wraca po macierzyńskim, rodzicielskim czy wychowawczym - jakie ma uprawnienia?

Szymon Sokolik, konsultacja: Katarzyna Pietruszyńska

Załóżmy, że pracownik kończy urlop macierzyński, rodzicielski lub wychowawczy i zamierza wrócić do pracy. Czy jest on w momencie powrotu chroniony przed wypowiedzeniem? A co w przypadku, gdy jej stanowisko zostało w międzyczasie zlikwidowane? Jakie uprawnienia przysługują takiej osobie? Czy może ona żądać urlopu wypoczynkowego tuż po zakończeniu wszystkich tych urlopów? Czy trzeba jej wydać nową informację o warunkach zatrudnienia lub inne dokumenty?

Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków

Sylwia Męcfal

Monografia proponowana czytelnikom łączy w sobie elementy różnych dyscyplin naukowych: socjologii, politologii, medioznawstwa, ale przede wszystkim jej istotnym elementem jest zastosowana metoda badawcza – studium przypadku, szczególny nacisk na etykę badawczą oraz obszar badawczy, który można zaliczyć do tzw. trudnych do eksploracji. „Jest to opracowanie świeże, oparte na nadzwyczaj rzetelnej pracy terenowej i dostarczające transparentnych warsztatowo analiz uzyskanych danych w kilku najważniejszych wymiarach. Agregacja danych ze studiów przypadków pokazuje z jednej strony cechy powtarzalne zjawiska prasy lokalnej (niskie kompetencje dziennikarzy, ich uwikłanie w konflikty interesów, instrumentalne traktowanie lokalnych mediów przez znaczące osoby z otoczenia), ale z drugiej strony uwidacznia rozmaitość wariantów i odcieni, w jakich działania tych mediów przebiegają w rzeczywistości. (…) Relacje między instytucjami zostały starannie i profesjonalnie wyprowadzone z mikropoziomu interakcji lokalnych. Skomponowany wielowarstwowo: poziom empiryczny (z kontekstami), prezentacja, analiza szczegółowa, agregacja danych, analiza w pojęciach systemowych, wywód zawarty w książce Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków jest wzorcowym przykładem przenikania się pracy empirycznej i teoretycznej. Książka ta zasługuje na opublikowanie i intensywną akcję promocyjną, gdyż powinna się znaleźć w wielu bibliotekach” (z recenzji wydawniczej, prof. Grażyna Woroniecka). „W recenzowanej rozprawie podjęty został niezmiernie ważny, zarówno z metodologicznego, jak i poznawczego punku widzenia temat, a zarazem bardzo trudny do realizacji, ponieważ mieszczący się w obszarze zjawisk w znacznym stopniu niejawnych, dziejących się «za kulisami» życia społecznego, a tym samym «trudno dostępnych» badawczo”.  z recenzji rozprawy doktorskiej, prof. Danuta Walczak-Duraj

Prawa człowieka. Ujęcie interdyscyplinarne

Zbiorowy

Prawa człowieka stały się jedną z najważniejszych dziedzin dyskursów akademickich i prawno-polityczno-kulturowych współczesnych czasów. Międzynarodowe normy i regulacje dotyczące praw człowieka często zostają odmiennie interpretowane, zniekształcane, a nawet zakwestionowane przez rządy, organizacje międzyrządowe w różnych kontekstach regionalnych, krajowych i lokalnych. Takie zróżnicowanie w percepcji i zakresie zaangażowania się w prawa człowieka wskazuje poniekąd ich potencjał jako narzędzia zarówno prawnego, jak i społeczno-politycznego. Jednocześnie w tym kontekście zauważamy, że istnieje pilna potrzeba konstruktywnego dialogu międzykulturowego uwzględniającego alternatywną percepcję praw i wartości. /Wstęp – fragment/

Prawa człowieka. Uniwersalizm a partykularyzm godności

Daria Bieńkowska, Ryszard Kozłowski

Prezentowane przez autorów analizy zwracają uwagę na wiele szczegółowych kwestii prawnych, etycznych i filozoficznych, a przyjęta perspektywa namysłu i proponowanych rozwiązań opiera się na godności osoby ludzkiej. Skoncentrowani na jej istocie mniejszym zainteresowaniem darzymy tzw. koncepcje godności, dyskusję wokół jej źródeł (immanentnych czy transcendentnych), konteksty, w których występuję, obszary nauki i kultury, które do niej nawiązują, czyniąc zeń niekiedy boskie principium myślenia i działania. Nie fascynują nas także przeświadczenia o zobowiązującej sile godności, jakoby miała być źródłem powinności moralnych człowieka. O wiele bardziej przekonuje nas osobiste poczucie własnej i cudzej wartości, płynącej z uchwycenia sensu spotkania z Innym, otwarcia się na drugiego człowieka, na jego i własne człowieczeństwo.

Prawa człowieka. Współczesne zjawiska, wyzwania, zagrożenia. T.1

Anna Kalisz (red.)

Czy prawa człowieka stanowią odrębną dziedzinę prawa, czy może tak jednak nie jest? Z jednej strony pojęcie praw człowieka funkcjonuje w świadomości społecznej, czasem napotykamy pojęcie „prawo praw człowieka”, istnieje i rozwija się doktryna praw człowieka, na niektórych wydziałach prawa uniwersytetów funkcjonują katedry praw człowieka. Z drugiej strony, o ile prawa człowieka mogą stanowić i stanowią odrębny przedmiot nauczania, to jednak wydaje się, że nie stanowią one odrębnej dyscypliny prawa. Zagadnienia praw człowieka bardziej przenikają różne dyscypliny prawa i zarówno treść książki, jak i jej systematyka wydają się tę tezę potwierdzać. Tak więc prawa człowieka mają swój wymiar międzynarodowy i ponadnarodowy, mają swój wymiar konstytucyjny – zasadniczo horyzontalny, do ich naruszeń dochodzi w obszarze zarówno stanowienia, jak i stosowania norm prawa administracyjnego, karnego, cywilnego, jak i norm składających się na inne dyscypliny prawa. Ponadto prawa człowieka cechuje dynamika przejawiająca się we wkraczaniu przez nie na obszary, na których ich wcześniej nie stwierdzano, na przykład prawa człowieka postępują za rozwojem stosunków społecznych, rozwojem techniki czy technologii. Ponieważ prawa człowieka wymagają ochrony, to za ich rozwojem postępuje rozwój instytucji, procedur i całych mechanizmów ich ochrony, często wysoce wyspecjalizowanych, zarówno w wymiarze prawa międzynarodowego, jak i w wymiarze prawa wewnętrznego.

Prawa człowieka. Współczesne zjawiska, wyzwania, zagrożenia. T.2

Anna Kalisz (red.)

Niniejszy, drugi tom publikacji, jest nieco krótszy od poprzedniego i składa się z dwóch części numerowanych w sposób podkreślający ich związek z tomem pierwszym. Część czwartą zatytułowano „Prawa człowieka w prawie prywatnym”, i stanowi ona najob­szerniejszą część opracowania. Otwierający ją rozdział pierwszy (D. Fleszer) wprowadza w samo pojęcie prywatności jako dobra osobistego jednostki. Ochrona prywatności na­biera nowego znaczenia w dobie społeczeństwa informacyjnego – zaczyna w dużej mierze stanowić kwestię ochrony sfery prywatnej przed zainteresowaniem ze strony innych – jako a right to be alone. Prawo do prywatności bowiem rozumiane jest szeroko, jako integralność fizyczna i psychiczna jednostki, jej prawo do własnej tożsamości, prawo do życia w sposób zgodny z własnym życzeniem, tak w kręgu rodzinnym, jak i w relacjach z innymi osobami, w tym również w działalności gospodarczej i zawodowej. Kontynuację tego wątku zawie­ra rozdział drugi (K. Szymorek-Chachuła) dotyczący prawa do prywatności w kontekście nowych możliwości technicznych pozwalających na nieograniczoną kontrolę – inwigilację pracownika. Trzeci rozdział (V. Kalinovskij) napisany jest w języku rosyjskim, a dotyczy z kolei ochrony prawa do informacji, a konkretnie do dostępności i prawdziwości informa­cji w aspekcie prawnym w sytuacji wojny informacyjnej, co stanowi kolejne nawiązanie do sytuacji kryzysu ukraińskiego. Rozdział czwarty (A. Biłgorajski) wraca do tematyki granic praw człowieka w kontekście prawnych granic wolności wypowiedzi w Rzeczypospolitej Polskiej oraz do zagadnienia dopuszczalnego zakresu oraz głębokości ingerencji państwa w swobodę jednostki wyrażającej swoje poglądy oraz pozyskującej i rozpowszechniającej informacje. W rozdziale piątym (M. Wojtyczka) tematyka limitów i granic dotyczy z kolei wolności wypowiedzi komercyjnej i reklamowej ze względu na konieczność ochrony dobra o większej wartości. Rozdział szósty (A. Rogacka-Łukasik) traktuje o wciąż nowej, dyna­micznej i kontrowersyjnej kwestii – prawie do prywatności w dobie współczesnej ekspansji Internetu, zwłaszcza że sposoby naruszenia prywatności w Internecie nie tworzą zamknię­tego katalogu, a ich lista ciągle się powiększa. Rozdział siódmy (K. Darowska i J. Lewan­dowska) analizuje ochronę dóbr osobistych w Internecie, ze szczególnym uwzględnieniem portali społecznościowych, na których dochodzi do naruszeń dóbr osobistych. Także roz­dział ósmy (V. Sadova) i dziewiąty (Ł. Dziura) pozostają w analogicznym obszarze rozwa­żań, dotyczą bowiem kolejno: uzasadnionej (i nieuzasadnionej) ingerencji mediów w pra­wo do prywatności oraz regulacji wolności słowa w mediach internetowych. Natomiast rozdział dziesiąty (G. Krawiec) oraz jedenasty (M. Cichoń) odnoszą się do ochrony pra­wa do własności – kolejno: w działalności Rzecznika Praw Obywatelskich (na wybranych przykładach) oraz w aktach normatywnych. Ostatnia, piąta część dwutomowej publikacji, nosi tytuł „Prawa człowieka w ujęciu pra­wa pracy”. Prawa człowieka, które służą jednostce w świetle norm krajowych, europejskich i międzynarodowych, mają istotne znaczenie dla zatrudnionych, bez względu na podstawę zatrudnienia. Rozdział pierwszy (T. Wyka) otwiera ostatnią część publikacji refleksją nad myślą Jana Pawła II dotyczącą praw człowieka w kontekście praw pracowniczych. Podstawę rozważań stanowią teksty encyklik (przede wszystkim Laborem exercens), jak również inne wypowiedzi Jana Pawła II związane z tą tematyką. Zdaniem Jana Pawła II zabezpieczenie godności osoby dokonuje się poprzez zapewnienie jej wszelkich praw, a zatem nie tylko tych wolnościowych, ale także społecznych i solidarnościowych, w tym właśnie praw związanych ze świadczeniem pracy. Rozdział drugi (A.M. Świątkowski) dotyczy actio popularis (czyli skargi obywatelskiej gwarantującej ochronę prawną interesowi społeczności, w której każda jednostka będąca jej członkiem jest uprawniona do wniesienia owej skargi). Autor dokonuje wnikliwego opisu i analizy takich instytucji zawartych w prawie konstytucyjnym (skarga kon­stytucyjna); prawie międzynarodowym publicznym oraz w prawie unijnym. Podstawowym kontekstem jest tu problem ochrony zasady równości i zasady niedyskryminacji na gruncie polskiego prawa pracy. Autor wysuwa postulat de lege ferenda, iż polski ustawodawca powi­nien wyposażyć nie tylko – jak de lege lata – jednostki, ale i organizacje pozarządowe w legi­tymację do wszczęcia procesu dotyczącego ochrony praw człowieka w prawie pracy, nawet jeśli nie można wskazać konkretnego i indywidualnego poszkodowanego. Rozdział trzeci (M. Liwo) dotyczy obowiązku poszanowania tych praw również w stosunkach pomiędzy osoba­mi zatrudnionymi w służbie publicznej a osobami, wobec których podejmowane są okre­ślone działania wynikające z prawnych form działania określonych podmiotów publicznych i związane z realizacją zadań publicznych. Rozdział czwarty (D. Makowski) stanowi wobec pierwszego swoiste specialis, poświęcony jest bowiem roli, jaką odgrywa Państwowa Inspek­cja Pracy (PIP) jako organ ochrony praw pracownika. Podkreślono znaczenie w działalności PIP przepisów dotyczących ochrony zdrowia i życia, jak również prywatności i innych dóbr osobistych pracownika. Zauważono też problem wpływu uwarunkowań gospodarczych na wykonywane przez PIP kompetencje. Rozdział piaty (B. Baran) stanowi analizę standardów sprawiedliwości proceduralnej w ramach postępowania dyscyplinarnego funkcjonariuszy służby więziennej. Rozdział szósty (A. Reda-Ciszewska) dotyczy z kolei prawa do rokowań zbiorowych dla pracowników służby publicznej w świetle międzynarodowego i polskiego prawa pracy. Traktuje o rozwiązywaniu sporów, prawie do strajku, jak też o wyłączeniach tego prawa i ograniczeniach w tym sektorze. W rozdziale siódmym (J. Żołyński) prawo do strajku przedstawione jest jako jedyny środek bezpośredniego przymusu w zakresie ochro­ny praw i interesów pracowniczych. Prawo do strajku jednak zarówno w prawie krajowym, jak i międzynarodowym nie jest prawem absolutnym, a więc może podlegać ograniczeniom. Nie oznacza to jednak, że ograniczenia prawa do strajku mogą być wprowadzane dowolnie. Współczesna regulacja prawa do strajku powinna bowiem zmierzać w kierunku nałożenia pewnych ograniczeń w zakresie dopuszczalności strajku i sposobów jego prowadzenia w celu  uwzględnienia interesów pracodawcy, a także interesu publicznego. Kolejny, ósmy rozdział (K. Serafin), podejmuje wątek z zakresu sfery niepublicznej – uprawnień pracowników zwią­zanych z rodzicielstwem w kontekście konstytucyjnej zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu. W ciągu ostatniej dekady do polskiego kodeksu pracy wpro­wadzono szereg zmian mających na celu rozszerzenie zakresu podmiotowego uprawnień rodzicielskich na pracownika ojca dziecka. Rozważania zawarte w tym rozdziale są próbą odpowiedzi na pytanie, czy obecne przepisy prawa pracy rzeczywiście gwarantują stosowanie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w sferze uprawnień rodzicielskich. Rozdział dziewiąty (M. Wujczyk), godnie zamykający całość monografii, podejmuje analizę kwestii traktowania praw pracowniczych i praw socjalnych jako praw człowieka. W opracowaniu przedstawiono różne podejścia doktryny do tej kwestii. Szczegółowo przeanalizowano rów­nież poglądy wyrażane przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Autor dokonuje analizy ewolucji zapatrywania ETPC na objęcie ochroną praw pracowniczych niezagwarantowanych wprost w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje, zadania, odwołanie wydanie 4

Agata Piszko

W publikacji "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" przedstawiono problematykę kompetencji i obowiązków dyrektora szkoły lub placówki oświatowej. Szczegółowo wyjaśniono kwestie związane z powierzeniem stanowiska dyrektora - w tym w kontekście kontroli sądowej, z uwzględnieniem bogatego orzecznictwa sądowego, zadań organu prowadzącego, praw i obowiązków uczestników konkursu. Przedstawiono również sposób realizacji zadań związanych z powierzonym stanowiskiem, problematykę czasu pracy, a także zagadnienia związane z odwołaniem z zajmowanego stanowiska i jego możliwymi podstawami. W opracowaniu "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" poruszono ponadto problematykę: ● powierzenia stanowiska dyrektora osobie niebędącej nauczycielem oraz pojawiające się w tym zakresie wątpliwości natury praktycznej, a w szczególności dotyczące statusu takiej osoby, ● rozgraniczenia kompetencji między dyrektorem szkoły a dyrektorem jednostki obsługującej, jeżeli taka została powołana przez organ prowadzący. Atutem publikacji "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" jest zaprezentowane w niej bogate orzecznictwo sądowe w zakresie przedstawianych zagadnień. W opracowaniu ujęto również przydatne wzory dokumentów związane z omawianą tematyką. Szczególną uwagę zwrócono na bieżące problemy, spowodowane sytuacjami nadzwyczajnymi, które wpływają na sytuację faktyczną i prawną przedszkoli, szkół i placówek oświatowych. Do kwestii tych należą m.in.: ● przyjmowanie uczniów z Ukrainy, ● zatrudnianie specjalistów, ● zmiany w zakresie awansu zawodowego nauczycieli, ● nauczanie prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, ● praca zdalna. W publikacji wskazano na regulacje szczególne, które mają charakter incydentalny i ograniczony zasięg obowiązywania, w tym np. dotyczące zakupu laptopów dla uczniów i bonów na ich zakup dla nauczycieli. Dynamicznie zmieniające się okoliczności, w jakich funkcjonują jednostki oświatowe, wymuszają szybkie podejmowanie decyzji, elastyczność w rozwiązywaniu bieżących problemów oraz wymagają ciągłej analizy zmieniających się przepisów prawa. Przed dyrektorami postawione zostały więc wyzwania wymagające nie tylko zdolności organizatorskich i znajomości specyficznych uwarunkowań, w jakich funkcjonują jednostki systemu oświaty. Sytuacja ta wymaga od dyrektora bieżącej analizy przepisów prawa, orzeczeń, wyjaśnień i interpretacji. Publikacja "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" adresowana jest przede wszystkim do dyrektorów szkół i placówek, jak również do organów prowadzących szkoły i placówki, w tym do podmiotów prywatnych. Autorka zwraca uwagę na pojawiające się niejasności i zagrożenia, a także wiążące się z tymi okolicznościami konsekwencje prawne. O AUTORZE: Agata Piszko - prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska, ukończyła seminarium doktoranckie na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Rzeszowie, posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie organizacji i zarządzania oświatą na szczeblu samorządowym. Jest autorką wielu komentarzy i publikacji oraz wykładowcą na Uniwersytecie Łódzkim, na szkoleniach i kursach dotyczących tematyki oświatowej.

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły wydanie 5

Agata Piszko

W publikacji "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" przedstawiono problematykę kompetencji i obowiązków dyrektora szkoły lub placówki oświatowej. Szczegółowo wyjaśniono kwestie związane z powierzeniem stanowiska dyrektora - w tym w kontekście kontroli sądowej, z uwzględnieniem bogatego orzecznictwa sądowego, zadań organu prowadzącego, praw i obowiązków uczestników konkursu. Przedstawiono również sposób realizacji zadań związanych z powierzonym stanowiskiem, problematykę czasu pracy, a także zagadnienia związane z odwołaniem z zajmowanego stanowiska i jego możliwymi podstawami. W opracowaniu "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" poruszono ponadto problematykę: ● powierzenia stanowiska dyrektora osobie niebędącej nauczycielem oraz pojawiające się w tym zakresie wątpliwości natury praktycznej, a w szczególności dotyczące statusu takiej osoby, ● rozgraniczenia kompetencji między dyrektorem szkoły a dyrektorem jednostki obsługującej, jeżeli taka została powołana przez organ prowadzący. Atutem publikacji "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" jest zaprezentowane w niej bogate orzecznictwo sądowe w zakresie przedstawianych zagadnień. W opracowaniu ujęto również przydatne wzory dokumentów związane z omawianą tematyką. Szczególną uwagę zwrócono na bieżące problemy, spowodowane sytuacjami nadzwyczajnymi, które wpływają na sytuację faktyczną i prawną przedszkoli, szkół i placówek oświatowych. Do kwestii tych należą m.in.: ● przyjmowanie uczniów z Ukrainy, ● zatrudnianie specjalistów, ● zmiany w zakresie awansu zawodowego nauczycieli, ● ochrona sygnalistów, ● standardy ochrony małoletnich, ● nauczanie prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, ● praca zdalna. W publikacji wskazano na regulacje szczególne, które mają charakter incydentalny i ograniczony zasięg obowiązywania, w tym np. dotyczące zakupu laptopów dla uczniów i bonów na ich zakup dla nauczycieli - wraz z projektowanymi zmianami w tym zakresie. Dynamicznie zmieniające się okoliczności, w jakich funkcjonują jednostki oświatowe, wymuszają szybkie podejmowanie decyzji, elastyczność w rozwiązywaniu bieżących problemów oraz wymagają ciągłej analizy zmieniających się przepisów prawa. Przed dyrektorami postawione zostały więc wyzwania wymagające nie tylko zdolności organizatorskich i znajomości specyficznych uwarunkowań, w jakich funkcjonują jednostki systemu oświaty. Sytuacja ta wymaga od dyrektora bieżącej analizy przepisów prawa, orzeczeń, wyjaśnień i interpretacji. W opracowaniu nawiązano także do najnowszych projektów aktów prawnych, aby wskazać kierunek zmian, co może stanowić wskazówkę do planowania działań podejmowanych w zakresie kierowania szkołą lub placówką oświatową. Publikacja "Prawa i obowiązki dyrektora szkoły" adresowana jest przede wszystkim do dyrektorów szkół i placówek, jak również do organów prowadzących szkoły i placówki, w tym do podmiotów prywatnych. Autorka zwraca uwagę na pojawiające się niejasności i zagrożenia, a także wiążące się z tymi okolicznościami konsekwencje prawne. O AUTORZE: Agata Piszko - prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska, ukończyła seminarium doktoranckie na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Rzeszowie, posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie organizacji i zarządzania oświatą na szczeblu samorządowym. Jest autorką wielu komentarzy i publikacji oraz wykładowcą na Uniwersytecie Łódzkim, na szkoleniach i kursach dotyczących tematyki oświatowej.

Prawdziwe oblicze kobiety na tle utrudniania dziecku kontaktów z ojcem

Robert Grzelakowski

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie skali i znaczenia już społecznego problemu utrudniania dziecku kontaktów z rodzicem przez drugiego rodzica. Problem ten dotknął od 1989 roku ponad 1.500.000 okaleczonych psychicznie dzieci w Polsce. Przedstawiciele instytucji państwa polskiego zobowiązani do ochrony dzieci udają, że takiego problemu nie ma, a jeśli jest to rzekomo podnoszą go ojcowie, którzy nie chcą płacić alimentów. Utrudnianie dziecku kontaktów z ojcem przez matkę ma miejsce często w sytuacji rozstania rodziców posiadających wspólne dziecko/dzieci, w szczególności w wyniku rozwodu. W sprawach rozwodowych, sądownie opieka nad dziećmi jest powierzana w ok. 95% matkom (przy pozostawieniu pełnej władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom w ok. 33% i tak miejsce pobytu ustala się przy matce) a ojcowie otrzymują na papierze tak zwane kontakty, których prawie zawsze nie są w stanie w praktyce wyegzekwować. Dzieci stają się wówczas bezbronnymi ofiarami bezpardonowej walki rodziców, którzy najczęściej bezwzględnie wykorzystują dzieci jako narzędzie w tej walce, gdzie zazwyczaj cel uświęca środki. Wartość dodaną poradnika zwiększa ponad 330 stwierdzeń – nierzadko szokujących - opartych na faktach (cytatów), uzyskanych od ojców w trakcie badań naukowych przez autora niniejszej publikacji w zakresie związanym z utrudnianiem dzieciom kontaktów z rodzicem przez drugiego rodzica oraz dwie relacje już dorosłych dzieci dotkniętych tym problemem. Poradnik ten na pewno powinni przeczytać (potencjalni) ojcowie, aby zwiększyć swoją świadomość i być w stanie skuteczniej chronić swoje dzieci (także i siebie bo dziecko potrzebuje ojca nawet będąc dorosłym) w przypadku utrudniania dziecku kontaktów z ojcem. Potencjalny ojciec niestety zakłada, że matka nie zrobi dziecku krzywdy a już na pewno nie zrobi krzywdy wybranka jego serca. Rzeczywistość jest taka, że matka dziecka jest w stanie uczynić piekło na ziemi ojcu dziecka, wykorzystując dziecko jako narzędzie w walce z ojcem dziecka. Dostarczona wiedza i opisywane sytuacje w tej książce nie są zmyślone. Naprawdę nadszedł już czas, aby polskie społeczeństwo – dla własnego przetrwania - poznało prawdziwe zachowania kobiet w sytuacji utrudniania dziecku kontaktów z ojcem. Niestety mężczyźni mają problem z dostrzeżeniem wad kobiet, postrzegając ich cechy charakteru przez pryzmat pożądania (chemia…) i mylnego utożsamiania uroku zewnętrznego z wewnętrznym kobiety (te złe teściowe też kiedyś były piękne i młode…). Poradnik ten kierowany jest także do licznych matek utrudniających dzieciom kontakty z ojcami, aby pomóc im dostrzec negatywne skutki takiego utrudniania dla zdrowia dziecka ale także, aby spróbować przekonać, że w dłuższej perspektywie czasu takie utrudnianie często obraca się przeciwko matkom, np. w formie nienawiści dziecka do matki albo trafienia na synową, która będzie utrudniała kontakty wnukowi/wnuczce. Autor niniejszej publikacji ma nadzieję, że dotrze przynajmniej do niewielkiej grupy przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, policji, kuratorów i biegłych sądowych, których sumienie poruszy ta książka i znajdą w sobie siłę, aby nie uczestniczyć w systemowym krzywdzeniu dzieci.

Prawne aspekty organizacji i funkcjonowania samorządowych centrów usług wspólnych

Krystian M. Ziemski, Iwona M. Wieczorek

Przekazujemy Czytelnikom książkę dedykowaną samorządowcom podejmującym nowe wyzwania w obszarze szeroko pojętej racjonalizacji kosztów działania. Opracowanie dotyczy prawnych aspektów organizacji i funkcjonowania samorządowych centrów usług wspólnych. Potrzeba powoływania tego typu jednostek w odniesieniu do samorządów terytorialnych i ich jednostek organizacyjnych była dostrzegana już dużo wcześniej. Działania podejmowane przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego skłoniły do przyjęcia ustawowych rozwiązań umożliwiających tworzenie centrów usług wspólnych z wykorzystaniem różnych form współdziałania. Autorami opracowania są praktycy, prawnicy i nauczyciele akademicy mający duże doświadczenie zawodowe. Taki skład osobowy pozwolił połączyć wiedzę teoretyczną z doświadczeniem praktycznym, co stanowi o innowacyjnym charakterze publikacji. W książce zaprezentowano w przystępnej formie przegląd zagadnień z zakresu tworzenia centrów usług wspólnych, akcentując zarówno korzyści, jak i zagrożenia z tym związane. Można ją traktować jako kompendium wiedzy na temat wdrażania rozwiązań z zakresu centrów usług wspólnych w jednostkach samorządu terytorialnego.  

Prawne i aksjologiczne aspekty obsady sądu w polskim porządku normatywnym

Jan Kil, Aleksander Kwaśniak

Bez wątpienia prawo do sądu stanowi w swej istocie konglomerat praw o rozmaitym charakterze. Trafnie podniesiono w piśmiennictwie, że prawo to opiera się na konstrukcji prawnej, która złożona jest z wielu wartości. Mając na względzie złożoność problematyki związanej z prawem do sądu, autorzy zogniskują przeprowadzone rozważania na jednym jego aspekcie, a mianowicie na prawie do rozpoznania sprawy przez sąd właściwie obsadzony. (...) Autorzy niniejszego opracowania podjęli problem, z jednej strony, jak się wydaje, stosunkowo rzadko podejmowany w literaturze naukowej, z drugiej zaś strony, przez wzgląd na toczący się dyskurs prawniczy i polityczny, problem aktualny i niełatwy. Publikacje poruszające zagadnienie należytej obsady sądu opierają się, co do zasady, na odwołaniu do obowiązujących regulacji procesowych, przewidujących ściśle określone ilościowo komplety orzekające w poszczególnych rodzajach spraw, z jednoczesnym przyjęciem tychże składów w postaci ukonstytuowanej przez ustawodawcę. Autorzy niniejszego opracowania pokuszą się natomiast o krytyczną analizę zastanych norm prawa procesowego i ustrojowego, regulujących kwestię obsady sądu. Jednym z celów niniejszego opracowania jest bowiem próba odpowiedzi na pytanie o to, jaki model obsady sądów należy uznać za pożądany zarówno z aksjologicznego, jak i prakseologicznego punktu widzenia.

Prawne instrumenty zachowania równowagi finansowej państwa i ich skuteczność

Witold Grygorowicz

Skuteczność instrumentów prawnych służących zachowaniu równowagi finansów publicznych utożsamiana jest z przeciwdziałaniem realnemu zagrożeniu przekroczenia określonego progu. Równie istotne jest stworzenie instrumentarium prawnego, które pozwoli na długofalowe ograniczenie deficytu budżetu państwa, deficytu sektora finansów publicznych, a co za tym idzie – długu publicznego. Tym samym musi nastąpić przywrócenie właściwej funkcji tych restrykcji, tj. ich uprzedniości i prewencyjności. Główną kwestią wymagającą rozstrzygnięcia jest więc to, czy i w jakim zakresie restrykcje fiskalne zawarte w Konstytucji RP wymagają dopełnienia ustawowego w aktach prawnych przesądzających o kształcie ustroju finansów publicznych, tj. przede wszystkim w ustawie o finansach publicznych. Te i inne tematy kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania finansów publicznych zostały poruszone w niniejszej publikacji. Ogólnie rzecz ujmując, przedstawiono w niej proces normatywizacji instrumentów zarządzania państwem, mających na celu zachowanie równowagi finansowej. Autor pokazał, że za pomocą reguł fiskalnych zawartych w ustawach zwykłych nie jest możliwe stworzenie gwarancji prawnych przestrzegania norm konstytucyjnych dla zapewnienie równowagi finansów publicznych. Określił jednocześnie, jakie warunki muszą zajść, aby wspomnianą równowagę osiągnąć. 

"Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska" 2018, nr 1-2

red. Grzegorz Dobrowolski, Małgorzata Piekarska

Tematyka tego numeru obejmuje dość zróżnicowaną problematykę, która przynajmniej po części dotyczy geologii i górnictwa. Jeden z artykułów dotyczy wydobywania kopalin z wód powierzchniowych. Autor wskazuje tu na niekorzystne rozwiązania w tym zakresie, związane z tym, że wydobywający kopaliny z wód powierzchniowych powinien uzyskać zarówno pozwolenie wodnoprawne, jak i koncesję. Kolejny „górniczy” tekst dotyczy ocen oddziaływania przedsięwzięć geologicznych i górniczych na obszary Natura 2000. Warto polecić również tekst o odpowiedzialności za szkody wyrządzone robotami geologicznym niewymagającymi koncesji. Tu Autor ukazuje problemy związane z jej poniesieniem na podstawie Prawa geologicznego i górniczego, występujące wskutek tego, że w przypadku takich robót nie zawsze zespół urządzeń posiada status zakładu górniczego, a podejmowane działania nie są rozumiane jako jego ruch prowadzony przez przedsiębiorcę. Z zakresu szeroko rozumianej ochrony przyrody warto wskazać na trzy artykuły. Pierwszy z nich dotyczy ochrony rezerwatowej w lasach. Ciekawie przedstawia się również tekst poświęcony ewolucji powszechnej ochrony drzew i krzewów spowodowanej radosną twórczością ustawodawcy określaną mianem „Lex Szyszko”. Wreszcie trzeci z artykułów przybliża kwestie związane z kontrolą przestrzegania przepisów na terenie dwóch obszarowych form ochronnych, tj. parku narodowego i rezerwatu przyrody. Przygotowano również sprawozdanie z konferencji pt. „Prawne instrumenty ochrony powietrza”, która odbyła się 20 kwietnia 2018 r., na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Z opracowań ogólnych warto zwrócić uwagę na recenzję monografii zatytułowanej Rozważania o... (Katowice 2018). Tradycyjnie Czytelnik znajdzie w czasopiśmie kolejną część komentarza do ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Tym razem do art. 13–17 tego aktu.

Prawnokarna ochrona wierzycieli. Zagadnienia teorii i praktyki

Krystyna Patora

Autorka monografii koncentruje się na problematyce kompletności ochrony wierzycieli przed działaniami zagrożonych niewypłacalnością dłużników. Przedstawia rozwój instytucji ochrony wierzycieli od czasów starożytnych do współczesnych. Książka zawiera z jednej strony wykładnię znamion czynów zabronionych, które popełniane są przez dłużników na szkodę wierzycieli, oraz odpowiedź na pytanie o możliwość więzienia za długi. Z drugiej strony przedmiotem analizy są okoliczności uwalniające dłużnika od odpowiedzialności karnej. W publikacji zostały zaprezentowane regulacje prawa międzynarodowego i europejskiego, które mają chronić wierzycieli w obrocie handlowym. Monografia obejmuje także analizę przepisów karnych dotyczących wierzycieli w wybranych krajach systemu kontynentalnego oraz common law.

Prawo a medycyna

Jacek Sobczak

  Oddawane do rąk Czytelników opracowanie jest zbiorem tekstów poświęconych różnym aspektom prawa medycznego. Z natury rzeczy, z uwagi na zainteresowania autora, odnoszą się one z jednej strony do problematyki styku prawa medycznego z zagadnieniami odnoszącymi się do ochrony danych osobowych i wykorzystywania informacji, z drugiej natomiast praw człowieka, w szczególności tych ich aspektów, które dotyczą pacjentów i lekarzy. Przedstawiciele obu tych grup częstokroć nie zdają sobie sprawy z tego, jak ściśle obie te sfery są ze sobą powiązane, jak bardzo jedna drugą warunkuje. Jest rzeczą paradoksalną, że ujawnia się to niespodziewanie w kwestiach dotyczących finansowania służby zdrowia. Pacjentom niewątpliwie zależy i zależeć musi na tym, aby byli leczeni przez najlepszych specjalistów, przy wykorzystaniu ich pełnej wiedzy i doświadczenia, najbardziej efektywnie. Lekarze w masie swojej chcą osiągnąć sukces, a jest nim przywrócenie do zdrowia chorych lub co najmniej złagodzenie ich cierpień. Przemęczony lekarz łatwo może popełnić błąd, narażając się na odpowiedzialność karną i cywilną. Od tej drugiej jest zazwyczaj ubezpieczony, co niestety niezbyt satysfakcjonuje ewentualnego pokrzywdzonego, jakim jest pacjent. Stosunki między pacjentem a lekarzem muszą opierać się na zaufaniu. Warunkiem jego zaistnienia po stronie pacjenta jest przekonanie, że lekarz, który się nim opiekuje jest człowiekiem nie tylko wielkiej wiedzy, znakomitym specjalistą, lecz także osobą empatyczną. Osiągnięcie takiego stanu możliwe jest, jeżeli lekarz dysponować będzie nie tylko wiedzą, umiejętnościami, aparaturą, lekami, ale co może z punktu widzenia pacjenta najważniejsze czasem, który będzie mógł poświęcić pacjentowi. Czasu tego najczęściej lekarzom brakuje, gdyż przepisy administracyjne i wymogi prawne zmuszają ich, aby znaczącą część tego czasu przeznaczali na prowadzenie i uzupełnianie dokumentacji medycznej. To niewątpliwie działania ważne, ale czy istotnie muszą spoczywać na lekarzu, a nie na personelu służby zdrowia, który często jakże niesłusznie nazywa się średnim – chociaż w praktyce jego przedstawiciele posiadają wyższe wykształcenie, sporą wiedzę i umiejętności. Stres, zdenerwowanie, napięcie nerwowe zarówno po stronie przemęczonego lekarza, jak i pacjenta, skrajnie zmęczonego długotrwałym oczekiwaniem na pomoc, prowadzą do konfliktów. W ich efekcie dochodzi do zdarzeń naruszających godność pacjenta, bądź lekarza, a w skrajnych przypadkach nawet nietykalności cielesnej. Dlatego też w opracowaniu znalazły się teksty poświęcone godności pacjenta, jego prawom także w systemie prawa unijnego, a obok nich rozważania dotyczące ochrony praw lekarza. Do najważniejszych z tych praw wypada zaliczyć tajemnicę lekarską oraz kwestie odnoszące się do klauzuli sumienia. J. Sobczak

Prawo a nowe technologie

red. Sławomir Tkacz, Zygmunt Tobor

Postęp technologii informatycznych i biomedycznych,  ewolucja myślenia o standardach w dziedzinie etyki , postęp społeczny, stawiają nowe wyzwania przed prawem i prawnikami. W niniejszej pracy młodzi naukowcy oraz studenci postanowili  zmierzyć się z tymi wyzwaniami, przedstawiając ustalenia w tej materii w szesnastu krótkich esejach. Spektrum podjętych problemów jest bardzo szerokie. Autorzy postawili  bardzo interesujące pytania m.in. o sposoby wykorzystania sztucznej inteligencji w prawie, możliwość opodatkowania robotów,  czy o to w jaki sposób powinny być realizowane prawa człowieka wobec oczekiwanych radykalnych przemian istoty ludzkiej związanych z  rozwojem nowoczesnych technologii oraz inżynierii genetycznej i wizji  powstania postczłowieka. W tekstach zostały poruszone także m.in. problemy wykorzystania diagnostyki preimplatacyjnej, chmur obliczeniowych, dronów czy zagadnienie kryptowalut. Sformułowane konkluzje mogą rodzić zaniepokojenie. Prawodawca dostrzega konieczność zmian w prawie wynikających z rozwoju nowych technologii, jednakże rzeczywistość pozaprawna zmienia się znacznie szybciej niż prawo. Rozwój nauki zmusza zatem prawników do zastanowienia się nad potrzebą rewizji tradycyjnego sposobu myślenia o prawie i jego stosowaniu. Nauka prawa, prawnicy i sam prawodawca muszą zerwać ze złudzeniem „doskonałości prawa” i stawić czoła wyzwaniom, które rodzą nowe technologie, zanim rozdźwięk pomiędzy światem prawa, a światem rzeczywistym osiągnie tak poważne rozmiary, iż może to godzić w fundamenty na których opiera się porządek prawny.  Praca ma charakter naukowy, lecz jest ona napisana zrozumiałym językiem. W związku z tym jest ona skierowana do szerokiego kręgu odbiorców, w tym osób nie zajmujących się nauką prawa, które są zainteresowane rozwojem nowych technologii.

Prawo administracyjne. Skrypt dla studentów kierunku administracja. Wyd. 2 rozsz. i uaktual

Grzegorz Krawiec

Prawo administracyjne stanowi najszerszą gałąź prawa. Potrzeba kształcenia studentów na kierunku Administracja w zakresie tej gałęzi jest oczywista. Na rynku znajduje się wiele podręczników omawiających problematykę prawa administracyjnego, jednak niniejszy skrypt stanowić ma pomoc dla osób, które dotychczas w ogóle nie zetknęły się z tym prawem. Celem dydaktycznym skryptu jest zapoznanie studenta z podstawowymi przepisami prawnymi dotyczącymi administracji publicznej w wymiarze organizacyjnym oraz funkcjonalnym. Student powinien nie tylko poznać przepisy, ale również poznać praktykę. W pracy skupiono się na przedstawieniu instytucji ogólnych prawa administracyjnego. Ale nie ograniczono się tylko do tego problemu. Duży nacisk położony został na kwestie europejskie w prawie administracyjnym. Przedstawiono także niektóre wybrane zagadnienia z zakresu prawa materialnego administracyjnego. Opisywane w pracy informacje mogą być przydatne zwykłym obywatelom załatwiającym sprawę administracyjną, ale także przedsiębiorcom ubiegającym się o wydanie jakiejś decyzji administracyjnej (np. jakiegoś uprawnienia). Studentowi kierunku Administracja lub kierunku Prawo pozwalają zaś zorientować się w skomplikowanym systemie prawa administracyjnego materialnego; skrypt stanowić może dla nich zachętę do dalszych badań nad tą gałęzią prawa. W drugim wydaniu dokonano poprawek oraz aktualizacji.