La néologie de l\'adjectif en français actuel

Alicja Kacprzak

Parmi de nombreux travaux traitant l’adjectif sous différents angles, force est de constater l’absence quasi complète d’études visant ses dernières tendances évolutives. Cet ouvrage présente l’image de la néologie adjectivale en français de nos jours ; par cela il rend compte de la dynamique de cette catégorie au début du IIIe millénaire. La recherche s’appuie sur un corpus d’unités adjectivales recueillies à partir de 2014/2015 au sein des observatoires de repérage semi-automatique des néologismes, le Logoscope et Néoveille, opérant dans les articles de presse stockés, grâce à l’application de la méthode de « dictionnaire de référence ou d'exclusion ». L’ensemble des adjectifs obtenus de cette façon a été par la suite soumis à une étude détaillée selon trois points de vue : formel, sémantique et pragmatique.   Ces analyses donnent lieu à la constatation que l’adjectif néologique en français actuel constitue un phénomène lexical riche et complexe. Les unités nouvelles sont obtenues essentiellement grâce à des procédés lexicogéniques traditionnels, mais certaines particularités se manifestent aussi, soit par la sélection inhabituelle de certains morphèmes dérivatifs, soit par le recours à des instruments de formation originaux. Les modèles sémantiques de contraste, d’intensité et d’approximation, qui apparaissent comme particulièrement puissants dans le corpus étudié, dans une large mesure sous-tendent la créativité adjectivale contemporaine, tout en correspondant à des fonctions auxquelles les adjectifs nouvellement créés sont dévolus.  

Language Fossilization in the Advanced Learners of Polish as a FL: Focus on Problems and Possible Solutions

Marzena Wysocka-Narewska

Publikacja porusza problem fosylizacji języka u zaawansowanych użytkowników języka polskiego jako obcego. Zbadane są trudności (przejawy fosylizacji), z jakimi borykają się obcokrajowcy zarówno w mowie, jak i w piśmie, zasugerowane przyczyny istniejących problemów, a także sugestie zmian i form pracy nad językiem polskim.

Languages for Specific Purposes in Educational Contexts

Stanisław Goźdź-Roszkowski, Aleksandra Beata Makowska

Scholarship in LSP studies is nowadays developing at an unprecedented rate reflecting the growing complexity, diversity and dynamicity of professional domains and their discourses. This volume sets out to disseminate the results of practicioners’ research carried out in various occupational and educational settings. Ranging from Business, Law and Logistics to Music, Medicine and Veterinary Medicine, the contributors examine in their chapters the numerous challenges faced when teaching specialised languages in these domains. This book is intended primarily for LSP researchers and practicioners but it should be of interest to anyone with a professional interest in teaching specialised languages in occupational contexts.

L\'art de vivre, de survivre, de revivre. Approches littéraires. 50e anniversaire des études romanes à l\'Université de Łódź / L\'arte di vivere di sopravvivere di rivivere. 50º anniversario degli studi di romanistica all\'Università di Łódź / El arte de vivir de sobrevivir de revivir. 50º aniversario de los estudios románicos en la Universidad de Łódź

Magdalena Koźluk, Anita Staroń

« L’art de vivre / de survivre / de revivre » : tel est le thème conducteur de ce volume que nous remettons aujourd’hui dans les mains du lecteur. Sa valeur principale est de combiner l’histoire de la Philologie Romane de Łódź, inscrite dans une série d’événements historiques tumultueux, avec celle des expériences pénibles du mo¬ment présent, marqué par la pandémie et la guerre : dans les deux cas, nous observons le phénomène de rupture qui, d’un tracé épais, sépare ce qui a été de ce qui est et de ce qui sera. La rupture chasse nos habitudes confortables ou neutralise les sources antérieures de nos maux et chagrins, et nous contraint incessamment à réfléchir sur les formes de vie de l’individu dans une nouvelle réalité et, par la force des choses, à réévaluer son actuel modus vivendi. Bien sûr, nous n’apprendrons pas à bien vivre du jour au lendemain ; pour le faire, nous avons besoin de distance temporelle et de sa fonction cognitive dont Marcel Proust parlait d’une manière si suggestive. Cependant, on peut dire avec certitude que l’art de vivre / de survivre / de revivre suppose une réflexion ancrée dans un axe temporel. Mais qu’est-ce que le temps ? Ce qui n’est plus et ce qui n’est pas encore, mais aussi ce qui est à la frontière entre le passé et l’avenir, ce moment insaisissable qui meurt aussitôt qu’il naît. Ce nihilisme philosophique peut certes être atténué par la conception bergsonienne de la durée, la seule forme réelle de l’expérience du temps. Mais l’humaniste ne manquera pas de trouver, dans ces considérations, l’horizon intellectuel de ses propres réflexions et de s’interroger sur le quoi, le comment et le pourquoi. Il se penchera sur ce qui est et ce qui dure et sur les formes que la durée peut revêtir. Enfin, il donnera libre cours à son imagination pour modeler la vision de son propre avenir et celui de la communauté dont il fait partie.

Le néofantastique féminin d\'Anne Duguël

Agnieszka Loska

Le néofantastique féminin d’Anne Duguël to monografia będąca próbą ukazania kobiecego aspektu prozy neofantastycznej belgijskiej pisarki Anne Duguël (1945-2015). Autorka monografii, wychodząc od rozważań teoretycznych poświęconych fantastyce, gatunkowi literackiemu trudnemu do zdefiniowania i który często wymyka się próbom wyznaczenia stałych granic, stara się odpowiedzieć na pytania czy istnieje fantastyka kobieca, i czy twórczość Anne Duguël może być uznana za jej przedstawicielkę. Monografia skupia się na najważniejszych elementach tworzących fantastykę kobiecą Duguël: charakteryzuje postać kobiecą w utworach fantastycznych, analizuje narrację, ukazując jej powiązania z postacią i tematyką kobiecą oraz przedstawia „fenomen fantastyczny”, który w utworach pisarki jest ściśle związany zarówno z postacią kobiecą, jak i jej kobiecością. Interesujące są w niej również rozważania czy recepcja utworów neofantastycznych Anne Duguël może zależeć od płci czytelnika. Niniejsza publikacja skierowana jest zarówno do literaturoznawców zainteresowanych tego typu literaturą, jak i badaczy „kobiecego” aspektu literatury.

Le Romanesque ténébreux d\'Étienne-Léon de Lamothe-Langon

Łukasz Szkopiński

Etienne-Leon de Lamothe-Langon (1786-1864) est, sans aucun doute, un veritable geant de la litterature populaire de la premiere moitie du XIXe siecle. Un des auteurs les plus prolifiques de tous les temps, il sut s'adapter aux gouts du public de la fin de l'epoque napoleonienne jusqu'a la chute de la Monarchie de Juillet. Lamothe-Langon est egalement un auteur aux multiples paradoxes. D'une part, ses ouvrages abondent en cliches litteraires et en modeles dates et, d'autre part, il suit de pres les themes et les courants en vogue, pret a les inclure dans ses romans pour repondre ainsi a la demande de ses lecteurs. Grace a la fecondite spectaculaire de son oeuvre et a sa grande variete generique, Lamothe-Langon marqua profondement son epoque et son heritage artistique, quoique souvent peu evident, nous parait d'une importance indeniable. Le present livre propose une analyse detaillee des onze romans noirs de Lamothe-Langon, lesquels constituent la section la moins etudiee de l'oeuvre de cet ecrivain. L'etude du paratexte de ce corpus, des elements essentiels de son univers romanesque, tels que le monde tres varie de ses personnages et son cadre spatio-temporel, ainsi que de l'hybridite, a la fois formelle et generique, propre aux ouvrages analyses, permet de decouvrir aussi bien les meandres du monde fascinant des romans tenebreux de Lamothe-Langon que les liens qu'il entretient avec le genre noir de l'epoque et ses multiples facettes, du gothique radcliffien tardif au roman frenetique.

Les conceptualisations de relations au travers des prépositions neutres en français. Une approche cognitive

Katarzyna Kwapisz-Osadnik

Monografia zawiera spójny opis funkcjonowania 3 francuskich przyimków de, à oraz en, które zaliczane są do grupy przyimków neutralnych, tj. na tyle polisemicznych, że dotarcie do znaczenia rozpatruje się w oparciu o funkcję relacyjną w kontekście. Przyimki te konkurują ze sobą i z innymi przyimkami w wyrażaniu tych samych relacji między tymi samymi obiektami, np. aller en France/à Paris/dans la France de son enfance/dans Paris; continuer à faire / continuer de faire; parler à/de/avec; de plus/en plus. Problematyczne jest również ich funkcjonowanie w formie prostej lub ściągniętej, co związane jest z obecnością rodzajnika, np. aller à Paris/au Portugal; s’échapper de prison / de la prison.

Lexicon of Spiritual Powers in the Nag Hammadi “Library

Przemysław Piwowarczyk

Leksykon zawiera kompletny wykaz istot duchowych (określanych w źródłach przede wszystkim jako „moce”) wymienionych z imienia w tekstach z Nag Hammadi oraz w tekstach im pokrewnych z kodeksów Tchacos i Berolinensis Gnosticus. Istoty te zostały ukazane na szerokim tle tekstów mocy rytualnej (czyli tzw. tekstów magicznych): papirusów „magicznych”, defixiones, lamellae oraz inskrypcji na amuletach wykonanych z kamieni szlachetnych i półszlachetnych. Całość uzupełniono wypisami z literatury patrystycznej. Ujęto zasadniczo źródła w językach greckim i koptyjskim, z niewielkim udziałem tekstów łacińskich, hebrajskich, aramejskich i egipskich w piśmie demotycznym. Zasadnicza część Leksykonu poprzedzona została wstępem, w którym wykazano oryginalność demonologii tekstów z Nag Hammadi oraz przedstawiono dane statystyczne. Książka adresowana jest przede wszystkim do badaczy późnoantycznego chrześcijaństwa, w tym szczególnie gnostycyzmu. Korzyści odniosą z niej również specjaliści zajmujący się magią późnoantyczną. Leksykon zestawia bowiem dwa korpusy źródłowe z zasady rozpatrywane oddzielnie. Jest to pierwsze całościowe przedsięwzięcie tego typu w światowej literaturze przedmiotu.