Asesor sądowy w polskim systemie wymiaru sprawiedliwości

Anna Chmielarz-Grochal, Ewa Wójcicka, Jakub Żurek

Monografia traktuje o ustrojowo-prawnych podstawach funkcjonowania asesora sądowego w polskim wymiarze sprawiedliwości po przywróceniu tego urzędu w 2016 roku. Autorzy poszukują odpowiedzi na pytanie, czy założony przez polskiego ustawodawcę model ustrojowo-prawny asesury sądowej odpowiada standardom konstytucyjnym. W publikacji przeanalizowano następujące zagadnienia: ewolucję statusu prawnego asesora sądowego w prawie polskim; ustrojowe zasady funkcjonowania asesorów sądowych, ze szczególnym uwzględnieniem zgodności z konstytucyjną zasadą sądowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz realizacji prawa do sądu z art. 45 Konstytucji RP; stosunek służbowy asesora sądowego w sądach powszechnych i administracyjnych; niezawisłość, bezstronność i niezależność asesora sądowego oraz ich gwarancje ustrojowe i procesowe; odpowiedzialność dyscyplinarną i odpowiedzialność za wykroczenia.

Crimen laesae iustitiae. Odpowiedzialność karna sędziów i prokuratorów za zbrodnie sądowe według prawa norymberskiego, niemieckiego, austriackiego i polskiego

Witold Kulesza

Crimen laesae iustitiae – zbrodnia obrazy sprawiedliwości – to czyn sędziego, który wbrew swemu powołaniu do sprawiedliwego rozstrzygania w sprawie sądowej, wypacza prawo, przez co jego orzeczenie uwłacza swą treścią idei leżącej u podstaw każdego społeczeństwa. Pojęcie sprawiedliwości jest tak stare jak prawo stanowione po to, by dać jej wyraz, i równie stare jak rola sędziego urzeczywistniającego sprawiedliwość w wydawanych wyrokach. Zagadnienia przedstawione w tej książce mieszczą się w trójkącie pojęć: sprawiedliwość /                \ sędzia    ―    prawo Jeżeli ustanowione prawo jest w swej treści tak bardzo niesprawiedliwe, że zaprzecza podstawom człowieczeństwa, sędzia, który karze na jego podstawie i w zgodzie z nim, wypacza prawo naturalne, bez którego respektowania przez ustawodawcę prawo stanowione staje się ustawowym bezprawiem. Wypaczeniem prawa jest także naginanie przepisów ustawy przez sędziego w taki sposób, że prawo zbacza z drogi sądowego wymiaru spra­wiedliwości, stając się narzędziem do popełnienia zbrodni sądowej. Prokurator dokonuje aktu obrazy sprawiedliwości, jeżeli wypaczając prawo, kieruje swe oskarżenie przeciwko człowiekowi, który nie popełnił przestępstwa. Juryści systemów totalitarnych, którym stawiano zarzut popełnienia zbrodni sądowych, odpowiadali niezmiennie, że stosowali wówczas obowiązujące prawo. Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy sędzia i prokurator ponoszą odpowiedzialność karną za zbrodnię obrazy sprawiedliwości i na jakiej podstawie prawnej, prowadzi do sformułowania postulatu wprowadzenia do polskiego kodeksu karnego przepisu o czynie zabronionym wypaczenia prawa i wyrządzeniu przez to poważnej szkody sprawiedliwości.

Doprawdy litość to zbrodnia. Księga jubileuszowa z okazji 70. urodzin Profesora Bogusława Sygita

Brunon Hołyst, Jerzy Duży, Piotr Grzegorczyk, Zbigniew Wardak, ...

Prezentowana księga jubileuszowa powstała dla uczczenia kariery naukowej i zawodowej Profesora Bogusława Sygita - wybitnego prawnika i wielkiej postaci polskiej kryminalistyki. Zaproszenie do udziału w tworzeniu publikacji przyjęło znamienite grono Autorów - przyjaciół, współpracowników i uczniów Jubilata. Wśród nich są przedstawiciele nauk penalnych oraz innych dziedzin, w szczególności prawa medycznego i medycyny. Stanowią oni szeroką reprezentację sędziów, prokuratorów, lekarzy, funkcjonariuszy policji i innych służb. Wielu z nich, tak jak Profesor, przez lata udanie łączy pasję badawczą z praktyką. W dobie postępującej specjalizacji, także wśród przedstawicieli dyscyplin akademickich, Profesor pozostał bowiem prawdziwym humanistą o niezwykle rozległych zainteresowaniach naukowych i zawodowych, potrafiącym dostrzegać złożone problemy naukowe i odnosić je do praktyki. Księga, obejmująca ponad sześćdziesiąt artykułów, stanowi wyraz najwyższego uznania dla dokonań Profesora Bogusława Sygita.

Informatyka w kryminalistyce. Praktyczny przewodnik. Wydanie II

Darren R. Hayes

Nasilanie się zjawiska cyberprzestępczości sprawia, że prowadzenie dochodzeń kryminalnych wymaga specjalnych umiejętności i wiedzy technicznej. Bez odpowiedniego materiału dowodowego niemożliwe jest oskarżenie i osądzenie winnych. Sytuację utrudnia rozwój technologii: serwisy społecznościowe, urządzenia mobilne czy internet rzeczy są wykorzystywane do popełniania przestępstw na wiele dotychczas nieznanych sposobów. W tych warunkach informatycy śledczy są bardzo potrzebni, a specjaliści dysponujący aktualną wiedzą - wręcz bezcenni. Oto znakomity i w pełni zaktualizowany przewodnik po informatyce śledczej, uwzględniający najnowsze techniki, narzędzia i rozwiązania. W książce omówiono praktyczne aspekty zarówno umiejętności technicznych, jak i spraw ważnych z punktu widzenia prowadzenia dochodzeń w internecie i laboratorium. Opisano istotne zagadnienia dotyczące dokumentacji, dopuszczalności dowodów i innych aspektów prawnych. Szczegółowo zaprezentowano technologie ubieralne, analizy śledcze urządzeń IoT, kwestie komunikacji 5G, analizy śledczej pojazdów i analiz aplikacji mobilnych. Opracowanie uwzględnia też postępy w dziedzinie reagowania na incydenty oraz nowe techniki badania urządzeń mobilnych. Treści zostały uzupełnione praktycznymi zadaniami, realistycznymi przykładami oraz fascynującymi studiami przypadków. Dzięki książce dowiesz się, jak: wygląda praca informatyka śledczego wykorzystywać nowinki technologiczne w procesie zbierania dowodów rozpoznać naruszenia bezpieczeństwa i prawidłowo reagować na incydenty badać oszustwa finansowe analizować technologie ubieralne i urządzenia IoT zapewnić, aby zdobyte dowody zostały uznane w sądzie Wykryj. Znajdź dowody. Zabezpiecz je i zbadaj!

Instytucje prawa cywilnego wykorzystywane przy określaniu wysokości szkody i zadoścuczynienia za doznaną krzywdę na gruncie regulacji karnoprawnych

Anna Rogacka-Łukasik, Robert Słowakiewicz

Celem niniejszej monografii jest omówienie tych instytucji prawa cywilnego, któ­re mogą być wykorzystywane przy określeniu wysokości szkody i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Należy podkreślić, iż pole niektórych rozważań świadomie zawężone zostało do wskazanych zagadnień, albowiem one same dostarczają niezwykle bogatej i obszernej materii do przemyśleń. Monografia została podziela na siedem rozdzia­łów, z czego trzy pierwsze rozdziały oraz rozdział siódmy dotyczą materii stricte prawa karnego w zakresie naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz nawiązki, z kolei rozdziały czwarty, piąty i szósty wykazują charakter mieszany, gdyż dotyczą regulacji cywilnoprawnych, ale w odniesieniu do prawa karnego.

Jurysprudencja 18/2022. Brak zagrożenia dla dobra prawnego a przestępstwa abstrakcyjnego narażenia dóbr prawnych na niebezpieczeństwo

Mateusz Filipczak

To nowatorskie opracowanie z zakresu teorii i dogmatyki prawa karnego, obejmujące kompleksowe przedstawienie autorskiego modelu teoretycznego zasad odpowiedzialności karnej za przestępstwa abstrakcyjnego narażenia w kontekście zagrożenia dóbr prawnych i znaczenia jego braku. Adresowane jest przede wszystkim do teoretyków i dogmatyków prawa karnego, ale wnioski praktyczne wynikające z przedstawionego modelu teoretycznego mogą być również przydatne dla adwokatów, radców prawnych, prokuratorów i sędziów, którzy na co dzień mogą się spotkać z koniecznością oceny prawnokarnej zachowań, co do których intuicja podpowiada, że nie powinny rodzić odpowiedzialności karnej, a przynajmniej winna być ona złagodzona. * Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych. Redaktorzy serii Marek Zirk-Sadowski, Bartosz Wojciechowski

Kazusy.Prawo karne

Olga Sitarz

Ze wstepu. Kazusy z prawa karnego to nic innego jak - nieco uproszczone - prawo w działaniu. To właśnie mniej lub bardziej rozbudowane stany faktyczne wymuszają - dla ich karnoprawnej oceny - prawne poruszanie się w całym obszarze prawa karnego. Zazwyczaj kazus to opis zdarzenia, wobec którego należy zastosować określone przepisy decydujące o tym, czy i jaką dpowiedzialność w obszarze prawa karnego ponieść może uczestnik (uczestnicy) zdarzenia. Z reguły historia opowiedziana jest słowem, autor dokonuje więc już wstępnej selekcji informacji. W naszej publikacji zdarzenie opowiedziane jest natomiast obrazem - komiksem. To oznacza, że czytelnik otrzymuje więcej informacji i sam - niczym prokurator czy sędzia - musi dokonać wstępnego wyboru istotnych elementów zdarzenia. Selekcję tę, a później podejmowanie decyzji odnośnie do odpowiedzialności, czytelnik powinien podjąć w oparciu o zasady dpowiedzialności karnej przewidziane w obowiązującym prawie. I chociaż same przepisy zmieniają się dość często, wspomniane zasady tworzą względnie trwały i stabilny kręgosłup,

Kodeks karny

Agnieszka Kaszok

Kodeks Karny stanowi fundament prawa karnego, które reguluje odpowiedzialność karą za popełnienie przestępstw. Jest to fundamentalny dokument prawny, który określa zasady postępowania karnego oraz rodzaje kar, jakie mogą być nałożone na osoby łamiące prawo. Celem Kodeksu Karnego jest zapewnienie ochrony społeczeństwa poprzez odstraszanie od przestępstw, naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonym oraz resocjalizację sprawców. Stanowi podstawę sprawiedliwości karnej, która ma na celu utrzymanie porządku społecznego i ochronę praw obywateli.

Kodeks Karny

Agnieszka Kaszok

Kodeks karny to podstawowy akt prawny regulujący odpowiedzialność karną za czyny zabronione w Polsce. Obecny kodeks karny został uchwalony 6 czerwca 1997 roku i wszedł w życie 1 września 1998 roku, zastępując wcześniejsze przepisy z 1969 roku. Kodeks karny określa, jakie zachowania są przestępstwami, jakie kary grożą za ich popełnienie oraz jakie zasady odpowiedzialności karnej obowiązują w polskim systemie prawnym. Kodeks karny składa się z trzech głównych części: 1. **Część ogólna** - zawiera przepisy dotyczące zasad odpowiedzialności karnej, takich jak pojęcie przestępstwa, formy winy, okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną, przedawnienie oraz kary i środki karne. W tej części znajdują się również przepisy dotyczące zasad wymierzania kar, warunkowego zawieszenia wykonania kary oraz przedterminowego zwolnienia. 2. **Część szczególna** - wymienia konkretne czyny zabronione, opisując przestępstwa przeciwko różnym dobrom chronionym, takim jak życie i zdrowie, mienie, bezpieczeństwo publiczne, porządek publiczny, wolność seksualna oraz rodzina i opieka. Każdy typ przestępstwa jest szczegółowo opisany, włącznie z przewidzianymi za niego karami. 3. **Część wojskowa** - zawiera przepisy dotyczące przestępstw popełnianych przez żołnierzy oraz przestępstw wojskowych, takich jak dezercja, niesubordynacja czy przestępstwa przeciwko obowiązkom służbowym. Kodeks karny ma na celu ochronę porządku prawnego i zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, a także resocjalizację sprawców przestępstw. Stosowanie przepisów kodeksu karnego odbywa się w ramach postępowania karnego, które jest regulowane odrębnym aktem prawnym - kodeksem postępowania karnego. Przepisy kodeksu karnego są systematycznie aktualizowane, aby odpowiadały na nowe wyzwania społeczne i prawne, w tym przestępczość zorganizowaną, cyberprzestępczość oraz inne nowoczesne formy przestępczości. Interpretacja i stosowanie kodeksu karnego jest przedmiotem licznych orzeczeń sądowych, komentarzy prawniczych oraz analiz doktrynalnych, co czyni go istotnym elementem systemu prawnego w Polsce.

Koncepcja zbrodni przeciwko ludzkości w międzynarodowym prawie karnym

Michał Jan Filipek

Publikacja z serii „Rozprawy Prawnicze. Seria monograficzna Instytutu Nauk Prawnych PAN. Niniejsza praca służy trzem celom badawczym: Celem ogólnym jest określenie podstawy kryminalizacji zbrodni przeciwko ludzkości. Jego realizacji posłużyła analiza wszystkich ważniejszych międzynarodowych definicji bezprawności zbrodni przeciwko ludzkości, co wiązało się z wyróżnieniem i zbadaniem wszystkich elementów konstytutywnych tej kategorii zbrodni. Pierwszym szczegółowym celem badawczym było udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy aktorzy niepaństwowi, czyli podmioty o charakterze pozapaństwowym (tzw. non-state actors), mogą zostać uznani za organizację w rozumieniu art. 7 ust. 2 lit. a StMTK. Drugim  celem była  próba udzielenia od powiedzi na pytanie, czy państwa-strony Statutu Rzymskiego są zobowiązane do inkorporowania definicji zbrodni międzynarodowych do swoich wewnętrznych systemów prawa karnego. Przyjęte w pracy rozwiązania terminologiczne są powszechnie stosowane przez zagraniczną doktrynę międzynarodowego prawa karnego. W opracowaniu wykorzystano trzy metody badawcze powszechnie stosowane w badaniach z zakresu nauk prawnych. Podstawową metodą badawczą zastosowaną w pracy jest metoda formalno-dogmatyczna. Analizie poddano regulacje zbrodni przeciwko ludzkości zawarte w szeregu instrumentów międzynarodo- woprawnych. Materiał badawczy stanowiło również orzecznictwo międzynaro- dowych trybunałów karnych oraz wybranych sądów krajowych. Ponadto wykorzystano metodę prawnohistoryczną oraz prawnoporównawczą. Metoda prawnohistoryczna zastosowana została w celu przedstawienia procesu kształtowania się podstaw prawnych penalizacji zbrodni przeciwko ludzkości oraz ewolucji koncepcji tej zbrodni w międzynarodowym prawie karnym. Metoda prawnoporównawcza umożliwiła zaś porównanie rozwiązań i koncepcji prawnych wywodzących się z prawa krajowego i międzynarodowego. Książka jest uzupełnioną wersję rozprawy doktorskiej pt. Koncepcja zbrodni przeciwko ludzkości w w świetle Statutu Rzymskiego Międzynarodowego Trybunału Karnego obronionej w czerwcu 2018 r. w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.

Kościół katolicki wobec kary śmierci. Między prawem a filozofią i teologią

Tomasz Snarski

Katechizm Kościoła Katolickiego opowiada się obecnie za bezwarunkowym sprzeciwem wobec kary śmierci. To efekt decyzji papieża Franciszka z 2018 roku, która spotkała się z licznymi kontrowersjami. Kongregacja Nauki Wiary tłumaczyła wówczas, że mamy do czynienia z drobną korektą nauczania, nie zaś z przełomową zmianą. Jak jednak jest w rzeczywistości? Czy powinniśmy w tym przypadku mówić o ewolucji, czy raczej o rewolucji? A może obserwujemy powrót do ewangelicznego radykalizmu pierwszych wieków chrześcijaństwa? Jakie racje zdecydowały o przyjęciu przez Kościół skrajnego abolicjonizmu? Na ile wynika on z akceptacji poglądów formułowanych w filozofii czy naukach penalnych, a na ile jest rezultatem refleksji teologicznej w łonie samego Kościoła? Stawiając powyższe pytania, Tomasz Snarski przybliża specyfikę katolickiego abolicjonizmu. Konfrontuje nauczanie Kościoła z argumentacją sporu na temat kary śmierci w nauce prawa karnego i filozofii. Wiąże się z tym szereg kolejnych kwestii. Jakie znaczenie ma potępienie moralne kary śmierci przez Kościół dla tradycyjnego rozumienia kary kryminalnej i sprawiedliwości? Czy spór między przeciwnikami a zwolennikami kary śmierci zostanie kiedykolwiek rozstrzygnięty? Czy prawo karne może i powinno podzielać wartości ewangeliczne? I czy jest w nim miejsce na przebaczenie oraz miłosierdzie? Wzajemne uwikłanie prawa karnego, teologii i filozofii każe także na nowo zadać podstawowe pytanie o postawę chrześcijan (i nie tylko) wobec najbardziej okrutnych i niebezpiecznych przestępców.

Odpowiedzialność odszkodowawcza za szkodę majątkową w procesie karnym

dr Mateusz Szurman

Prezentowana praca to pierwsze monograficzne opracowanie obowiązku naprawienia szkody po istotnej nowelizacji Kodeksu karnego, która weszła w życie 1 lipca 2015 r. i do dziś kształtuje system polskiego prawa karnego. Autor kompleksowo analizuje obowiązek naprawienia szkody w procesie karnym, zwracając uwagę na istotę, cele i przesłanki zastosowania tej formy reakcji na popełniony czyn zabroniony. Wielość spraw, w których orzekany jest obowiązek naprawienia szkody powoduje, że prezentowane rozwiązania mają znaczący walor praktyczny i ułatwiają stosowanie obowiązujących przepisów. Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla praktyków prawa karnego: sędziów, prokuratorów, pełnomocników pokrzywdzonych i obrońców. Będzie także interesującą lekturą dla teoretyków prawa i to nie jedynie badaczy prawa karnego, ale także znawców prawa cywilnego zajmujących się roszczeniami odszkodowawczymi oraz specjalizujących się w metodach aplikacji instytucji cywilnoprawnych w różnych dziedzinach prawa. Mateusz Szurman adwokat, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor ponad 20 artykułów naukowych i publicystycznych poświęconych prawu karnemu, zdobywca nagrody dla najlepszego mówcy turnieju oratorskiego organizowanego przez Naczelną Radę Adwokacką przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Uczestnik turniejów sądowych w Wiedniu, Hanowerze i Budapeszcie. Prowadził zajęcia z prawa karnego dla studentów UJ (2019/2020). Zawodowo zajmuje się przestępczością tzw. białych kołnierzyków.

"Problemy Prawa Karnego" 2017, nr 1 (27)

red. Jarosław Zagrodnik, Kazimierz Zgryzek

Czasopismo stanowi kontynuację dzieła prof. zw. dr. hab. Kazimierza Marszała, który stworzył i redagował Problemy Prawa Karnego przez wiele lat, czyniąc z nich szanowaną i rozpoznawaną wśród przedstawicieli nauki prawa pozycję. Po kilku latach nieobecności na rynku wydawniczym Problemy Prawa Karnego pojawiają się znowu, a na ich kartach poruszone zostaną nurtujące kwestie z zakresu prawa i procesu karnego. Autorzy tekstów opublikowanych na łamach czasopisma podejmują się zarówno rozważań teoretycznych, jak i analizy obowiązujących rozwiązań z perspektywy praktycznego stosowania prawa. Praca zaadresowana jest do przedstawicieli nauki szeroko pojętej karnistyki, praktyków zmagających się z problemami prawa karnego na co dzień, jak również studentów zainteresowanych powyższą tematyką.

"Problemy Prawa Karnego" 2018, nr 2 (28)

Jarosław Zagrodnik, Kazimierz Zgryzek

Czasopismo stanowi kontynuację dzieła prof. zw. dr. hab. Kazimierza Marszała, który stworzył i redagował Problemy Prawa Karnego przez wiele lat, czyniąc z nich szanowaną i rozpoznawaną wśród przedstawicieli nauki prawa pozycję. Po kilku latach nieobecności na rynku wydawniczym Problemy Prawa Karnego pojawiają się znowu, a na ich kartach poruszone zostaną nurtujące kwestie z zakresu prawa i procesu karnego. Autorzy tekstów opublikowanych na łamach czasopisma podejmują się zarówno rozważań teoretycznych, jak i analizy obowiązujących rozwiązań z perspektywy praktycznego stosowania prawa. Praca zaadresowana jest do przedstawicieli nauki szeroko pojętej karnistyki, praktyków zmagających się z problemami prawa karnego na co dzień, jak również studentów zainteresowanych powyższą tematyką.

Przypadki kryminalne. Ciemna liczba przestępstw jako problem interdyscyplinarny

Zbiorowy

Kryminalistyka - z różnych punktów widzenia, omawiana przez praktyków i teoretyków, wybitnych specjalistów. 

Przypadki kryminalne Poszukiwania zaginionych jako problem interdyscyplinarny

Joanna Stojer-Polańska

Z recenzji: „Współczesne społeczeństwo wychowane na szybkim dostępie do informacji, programach typu true-crime i serialach z cyklu CSI jest przekonane o tym, że zna realną skalę i poziom przestępczości. Rzeczywistość jednak dość mocno odstaje od filmowego wyobrażenia pracy wymiaru sprawiedliwości i dowodzi, że nie dość, że są zdarzenia kryminalne, które nie znajdują swojego finału w sądzie, to nikt nie wie, że się wydarzyły. To tak zwana ciemna liczba przestępstw, która nie mieści się w oficjalnych statystykach i nie staje się newsem w mainstreamowych środkach przekazu”. dr Tomasz Kupiec Kierownik Pracowni Genetyki Sądowej Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra Jana Sehna w Krakowie

Skazani na wychowanie. Stosowanie środków izolacyjnych wobec nieletnich

Justyna Włodarczyk-Madejska

Książka została poświęcona zagadnieniu realizacji dyrektyw ustawowych przy orzekaniu środków o charakterze izolacyjnym, tj. umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub skierowania do zakładu poprawczego. Zgodnie z Europejską konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolnościach pozbawienie wolności nieletniego może nastąpić zarówno na etapie kończącym postępowanie, jak i w toku postępowania, które de facto do takiego pozbawienia zmierza. Nieletniego można także pozbawić wolności wskutek skazania przez właściwy sąd. Możliwość taką przewiduje zarówno Kodeks karny w art. 10 § 210, jak i ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich w art. 94. Bezsporna wydaje się również możliwość pozbawienia wolności nieletniego, który zachorował na chorobę zakaźną, jak i umieszczenie w zakładzie leczniczym nieletniego, u którego stwierdzono upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną, inne zaburzenia psychiczne, nałogowo używającego alkoholu lub innych środków celem wprowadzenia się w stan odurzenia, a zatem sytuacja, o której mowa w Ustawie o postepowaniu w sprawach nieletnich (art. 12).   Publikacja składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich omawia modele postępowania z nieletnimi. W drugim zamieszczono opis metodologii przeprowadzonych badań oraz badanych prób. Rozdział trzeci dotyczy zbierania informacji o nieletnim w praktyce polskich sądów. Ostatni rozdział jest natomiast poświęcony dyrektywie dobra dziecka i indywidualizacji w praktyce orzeczniczej polskich sądów. Obie dyrektywy mają znaczenie dla stosowania środków wobec nieletnich, w tym również i tych o charakterze izolacyjnym.

Sprawca niepoczytalny w procesie karnym

Damian Krakowiak

Monografia stanowi kompleksowe ujęcie zagadnień związanych z niepoczytalnością sprawcy. Przedstawiono w niej kwestie zarówno karnomaterialne, jak i procesowe. Przyjęto, że niepoczytalność jest okolicznością dekompletującą stronę podmiotową czynu, a niekiedy winę. Główny nurt rozważań karnoprocesowych dotyczył charakteru wniosku prokuratora o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających oraz samego postępowania nim zainicjowanego. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniu niezdolności sprawcy do udziału w postępowaniu karnym lub do prowadzenia samodzielnej, rozsądnej obrony. Rozważania z zakresu standardu opiniowania sądowo-psychiatrycznego zostały zilustrowane przypadkami z praktyki sądowej. Część pracy [...] poświęcona prezentacji dziesięciu przypadków jest zdecydowanie unikatowa i bardzo wartościowa poznawczo. Praca może zainteresować osoby zajmujące się naukowo problematyką udziału niepoczytalnego sprawcy czynu zabronionego w procesie karnym, przy czym krąg tych osób nie jest ograniczony wyłącznie do prawników, obejmować może również lekarzy psychiatrów i psychologów klinicznych. Z recenzji prof. dr hab. Hanny Paluszkiewicz

Tymczasowe aresztowanie. Standardy, które nie przyjęły się w Polsce. Dlaczego jest źle? Jak powinno być?

Stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce odbiega od podstawowych standardów wyznaczonych przez polską Konstytucję i umowy międzynarodowe. Reforma środków zapobiegawczych jest niezbędna i powinna przebiegać trzytorowo: ich katalog musi ulec poszerzeniu, należy zmodyfikować przepisy dotyczące orzekania i stosowania tymczasowego aresztowania, niezbędna jest zmiana praktyki stosowania prawa. Autorzy prezentują dane statystyczne, analizują przepisy i orzeczenia, przedstawiają konkretne rekomendacje legislacyjne. Autorami książki są osoby zajmujące się stosowaniem i wykładnią prawa, a także badaniem funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości: Zuzanna Ganczewska, Wojciech Górowski, Piotr Kładoczny, Piotr Kubaszewski, Mikołaj Małecki, Bartosz Wiercziński, Mikołaj Słomka, Szymon Tarapata, Dominik Zając

Urzeczywistnianie idei humanizmu w kontekście zagwarantowania podstawowych praw osobom z niepełnosprawnościami

Maciej Borski (red.)

Niniejsze opracowanie jest próbą ukazania wybranych problemów związanych z funkcjonowaniem osób z niepełnosprawnościami poprzez osadzenie ich w świecie idei humanistycznych. We współczesnym świecie niepełnosprawność jest pojęciem złożonym, a sam problem niepełnosprawności stał się podstawą pogłębionych badań empirycznych, ukazujących wieloaspektowość omawianej problematyki. Warto w tym miejscu zauważyć, że mimo definiowania niepełnosprawności przez pryzmat wartości humanistycznych ciągle jeszcze w języku potocznym można odnaleźć pejoratywne określenia osób wykazujących pewne dysfunkcje, takie jak: kaleka, inwalida, ułomny itp., mimo że dawno zostały już one usunięte z języka oficjalnego. W dalszym ciągu niepełnosprawność postrzegana jest jako wada ciała lub umysłu. Wydaje się jednak, że można mówić o ogromnej zmianie na lepsze. Obserwowana ewolucja terminologiczna to rezultat coraz prężniejszej działalności na rzecz osób z niepełnosprawnościami oraz przewartościowania kultury. Pojęcia powszechnie dotąd stosowane ulegają wielu różnym modyfikacjom, niektóre z nich są rugowane z języka, ustępując miejsca innym. Na ten proces ma wpływ szereg czynników i zjawisk społecznych.