Wprowadzenie

1. Wprowadzenie do Linuksa

• Czym jest nowoczesne środowisko?
• Historia Linuksa
• Do czego służy system operacyjny?
• Dystrybucje Linuksa
• Dostępność zasobu
• Ogólne omówienie systemu Linux
• Podsumowanie

2. Jądro Linuksa

• Architektura Linuksa
• Architektura procesora
  • BIOS i UEFI
  • Architektura x86
  • Architektura ARM
  • Architektura RISC-V
• Komponenty jądra
  • Zarządzanie procesami
  • Zarządzanie pamięcią
  • Sieć
  • Systemy plików
  • Sterowniki urządzeń
  • Wywołania systemowe
• Rozszerzenia jądra
  • Moduły jądra
  • Nowoczesny sposób rozszerzania jądra - eBPF
• Podsumowanie

3. Powłoki i skrypty

• Podstawy
  • Terminal
  • Powłoka
  • Potok i filozofia systemu UNIX
  • Nowoczesne polecenia
  • Najczęściej wykonywane zadania
  • Czas epoki systemu UNIX
• Powłoki przyjazne użytkownikowi
  • Powłoka Fish
  • Powłoka Z
  • Inne nowoczesne powłoki
  • Która powłoka jest dla mnie najlepsza?
• Multiplekser terminala
  • screen
  • tmux
  • Inne multipleksery
  • Połączenie wszystkiego w całość - terminal, mux i powłoka
  • Który multiplekser wybrać?
• Skrypty
  • Podstawy tworzenia skryptów powłoki
  • Tworzenie przenośnych skryptów powłoki bash
  • Lintowanie i testowanie skryptów
  • Kompletny przykład - skrypt dostarczający informacje o użytkowniku serwisu GitHub
• Podsumowanie

4. Kontrola dostępu

• Podstawy
  • Zasoby i własność
  • Izolowanie środowiska
  • Typy kontroli dostępu
• Użytkownicy
  • Zarządzanie użytkownikami lokalnymi
  • Scentralizowane zarządzanie użytkownikami
• Uprawnienia
  • Uprawnienia pliku
  • Inne bity kontroli dostępu do pliku
  • Uprawnienia procesu
• Zaawansowane zarządzanie uprawnieniami
  • Mechanizm uprawnień do wykonywania funkcji jądra
  • Profile seccomp
  • Listy kontroli dostępu
• Dobre praktyki
• Podsumowanie

5. Systemy plików

• Podstawy
• Wirtualny system plików
  • Logical Volume Manager
  • Operacje systemu plików
  • Najczęściej stosowane układy systemów plików
• Pseudosystemy plików
  • procfs
  • sysfs
  • devfs
• Zwykłe pliki
  • Najczęściej używane systemy plików
  • Systemy plików działające w pamięci
  • Systemy plików z funkcjonalnością kopiowania przy zapisie
• Podsumowanie

6. Aplikacje, kontenery i zarządzanie pakietami

• Podstawy
• Proces rozruchu Linuksa
  • System V Init
  • systemd
  • Jednostki
  • Zarządzanie za pomocą systemctl
  • Monitorowanie za pomocą journalctl
  • Przykład - skrypt działający według harmonogramu
• Łańcuch dostaw aplikacji Linuksa
• Pakiety i menedżery pakietów
  • Menedżer RPM Package Manager
  • Debian deb
  • Menedżery pakietów dla wybranych języków programowania
• Kontenery
  • Gdybym tylko miał kontenery
  • Przestrzenie nazw Linuksa
  • Funkcjonalność cgroups w Linuksie
  • System plików z funkcjonalnością kopiowania przy zapisie
  • Docker
  • Inne narzędzia związane z kontenerami
• Nowoczesne menedżery pakietów
• Podsumowanie

7. Sieć

• Podstawy
• Stos TCP/IP
  • Internet i model OSI
  • Warstwa łącza
  • Warstwa internetowa
  • Routing jest jak poczta
  • Facebook znika z internetu
  • Warstwa transportowa
  • Gniazda
• DNS
  • Rekord DNS
  • Wyszukiwanie danych DNS
• Sieć warstwy aplikacji
  • Internet
  • W3C i standardy
  • Bezpieczna powłoka
  • Przekazywanie plików
  • NFS
  • Współdzielenie plików z systemem Windows
• Zaawansowane zagadnienia dotyczące sieci
  • whois
  • DHCP
  • NTP
  • Wireshark i tshark
  • Inne zaawansowane narzędzia
• Podsumowanie

8. Obserwacja systemu

• Podstawy
  • Strategia obserwacji
  • Terminologia
  • Typy sygnałów
  • Rejestrowanie danych
  • Syslog
  • journalctl
• Monitorowanie
  • Interfejsy wejścia-wyjścia i sieciowy
  • Zintegrowane narzędzia monitorowania wydajności
  • Instrumentacja
• Zaawansowana obserwacja
  • Śledzenie i profilowanie
  • Prometheus i Grafana
• Podsumowanie

9. Tematy zaawansowane

• Komunikacja międzyprocesowa
  • Sygnały
  • Nazwany potok
  • Gniazdo domeny systemu UNIX
• Maszyna wirtualna
  • Maszyna wirtualna bazująca na jądrze
  • Firecracker
• Nowoczesne dystrybucje Linuksa
  • Red Hat Enterprise Linux CoreOS
  • Flatcar Container Linux
  • Bottlerocket
  • RancherOS
• Wybrane zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa
  • Kerberos
  • Dołączalne moduły uwierzytelniania
• Inne nowoczesne i przyszłe dystrybucje
  • NixOS
  • Linux na biurku
  • Linux w systemach osadzonych
  • Linux w środowisku IDE dostępnym w chmurze
• Podsumowanie

A. Użyteczne receptury

B. Nowoczesne narzędzia Linuksa

• Title: Nowoczesny Linux. Przewodnik dla użytkownika natywnej chmury
• Author: Michael Hausenblas
• Original title: Learning Modern Linux: A Handbook for the Cloud Native Practitioner
• Translation: Robert Górczyński
• ISBN: 978-83-283-9832-0, 9788328398320
• Date of issue: 2022-12-20
• Format: Ebook
• Item ID: nowlin
• Publisher: Helion