Miasto gruzińskie w świetle europejskiej i orientalnej koncepcji urbanistycznej

Marika Pirveli

W studiach nad strukturą przestrzenną miast poczesne miejsce zajmuje badanie ich morfologii, czyli najogólniej mówiąc układu przestrzennego (rozplanowania), fizjonomii oraz genezy. W wielowiekowej historii miasto gruzińskie podlegało różnorodnym wpływom, głównie greckim, bizantyjskim oraz muzułmańskim. To one w decydującym stopniu ukształtowały jego oblicze. Niniejsza książka w sposób rzetelny i udokumentowany pokazuje, jak zmieniała się przestrzeń miast gruzińskich, jakie czynniki ją tworzyły i dekonstruowały. Wnosi też wiele interesujących poglądów na genezę i rozwój miast tej części świata. Autorka patrzy bowiem na miasto nie tylko jako geograf ekonomiczny czy też urbanista, lecz przede wszystkim jako geograf humanista.

Dzwoneczki nefrytowe w księżycowej poświacie

Opracowanie zbiorowe

Zbiór zawiera przekład 55 wierszy 10 znamienitych chińskich poetów żyjących pomiędzy VII, a IX wiekiem. Przekładu z oryginału chińskiego dokonał sinolog i dyplomata Aleksy Dębnicki (1916-1991).

Społeczność arabska w Polsce. Stara i nowa diaspora

Mustafa Switat

Reprezentanci diaspory arabskiej byli jednymi z pierwszych cudzoziemców spoza Europy przybyłych do Polski po zakończeniu II wojny światowej, a przed 1989 rokiem − przyjeżdżali bowiem do Polski na studia w ramach bilateralnych umów pomiędzy Polską a krajami arabskimi należącymi do obozu socjalistycznego. Przez ponad 45 lat polscy Arabowie byli uczestnikami między innymi transformacji Polski, etapów tworzenia polskiej polityki migracyjnej oraz podlegali stopniowo procesom integracyjnym. Diaspora ta nie doczekała się jednak do tej pory kompleksowej analizy, bo w przeciwieństwie do niektórych innych mniejszości w Polsce nie poddano jej szczegółowym badaniom. Mam nadzieję, że ta publikacja wypełni pewną lukę w wiedzy o tej społeczności w Polsce, jej postawach wobec transformacji Polski (której data wyznacza umowny podział na starą i nową diasporę), procesach migracyjnych oraz interakcjach z Polakami i wewnątrz samej diaspory. Zaprezentowałem w niej także ogromną różnorodność, historię, kulturę oraz współczesną specyfikę świata arabskiego, często postrzeganego jako monolit. Tłem moich socjologicznych badań jest krótki opis historii stosunków oraz powiązań świata i kultury arabskiej z Polską. Diaspora arabska jest specyficznym przykładem społeczności imigranckiej. Po pierwsze, tworzą ją głównie mężczyźni, po drugie, jest to grupa z jednej strony społecznie niewidoczna i nieznana, chociaż tematyka arabska pojawia się bardzo często w publicznym, najczęściej negatywnym, dyskursie, w kontekście zagranicznych złych wydarzeń o muzułmańsko-arabskiej genezie. Ich negatywna percepcja przenoszona jest na polski grunt, a członkowie diaspory w Polsce postrzegani są na podstawie stereotypów i wydarzeń mających swoje źródło poza Polską. Przedstawiam więc postawy i opinie tej społeczności między innymi na temat transformacji Polski, szeroko pojętej polityki (i)migracyjnej (integracji, tożsamości, migracji) oraz kwestii związanych z modelem ewentualnej wielokulturowej Polski, porównując odpowiedzi członków starej i nowej diaspory oraz Polaków i arabskich respondentów. Opisuję też polsko-arabskie interakcje i codzienne problemy członków diaspory, warto bowiem pamiętać, że pod definicjami czy terminami typu: „respondent”, „imigrant”, „cudzoziemiec” czy „Arab” kryją się po prostu zwykli ludzie na zawsze uwięzieni w pułapce swojej etniczności. I to o nich przede wszystkim jest ta książka. dr Mustafa Switat – absolwent Międzywydziałowych Środowiskowych Studiów Doktoranckich przy Wydziale Historycznym w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych  Uniwersytetu Warszawskiego na kierunku socjologia, z dyplomem magistra psychologii Uniwersytetu Palackého. Autor kilkunastu artykułów o charakterze migracyjno-społecznym. Jego zainteresowania naukowe obejmują socjologię migracji, historię i procesy globalizacyjne, wielokulturowość, transfer kulturowy i psychologię kliniczną.

Deszcz

Ng Kim Chew

Tygrys, naprawdę tygrys. Trupioblada twarz matki. Xin z ojcem patrzyli przez szpary między deskami – jeden potężny tygrys w kolorze ognia i dwa tygryski. Rodzina dzików przytuliła się do siebie i zbiła w pokrytą szczeciną kulę. – To tygrysica! – matce szczękały zęby. Ulewa. Kołysząca ogonem tygrysica ryknęła znienacka w stronę dzików, zrobiła kilka kroków w lewo, potem w prawo, jakby się zastanawiała. Odyniec i locha opuścili głowy zasłaniając małe, tak napięci, jakby lada chwila mieli eksplodować. Tygryski, jak dwa kłębuszki ognia, zaczęły biec w stronę domu, może chciały schować się przed deszczem. Wielkością przypominały domowe koty. – Chcę je! – zawołał z radością Xin. Nie wiadomo kiedy wybiegł przez tylne drzwi i popędził w kierunku tygrysków.   Oprócz zabaw strukturą i narracją Ng Kim Chew oferuje czytelnikowi atmosferę thrillera i horroru, podróż do miejsc obcych i strasznych. Groźna jest przyroda, zwierzęta i ludzie, bohaterowie skrywają sekrety, akcja toczy się w domach na uboczu, odległych plantacjach, zapomnianych cmentarzach. Opisuje to wszystko pięknym, bogatym językiem, nie bojąc się zabaw konwencją, zaskakujących metafor i ciekawych zabiegów stylistycznych.   Ng Kim Chew (w świecie chińskojęzycznym znany jako 黃錦樹 Huang Jinshu) jest Chińczykiem urodzonym w Malezji, obecnie mieszkającym  na Tajwanie.

Gospodarka i społeczeństwo w dobie globalizacji

Opracowanie zbiorowe

Pod redakcją naukową Anny Bąkiewicz W grudniu 1999 roku w Instytucie Krajów Rozwijających się na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się druga konferencja na temat: Społeczno-ekonomiczne skutki globalizacji. Jednostka, rodzina, społeczeństwo w Polsce i na świecie. Wzięli w niej udział młodzi adepci nauki, zainteresowani problemami współczesnej gospodarki i społeczeństwa - studenci, asystenci i doktoranci humanistycznych kierunków studiów na Uniwersytecie Warszawskim. Ogniwem łączącym tematykę wystąpień konferencyjnych była globalizacja. Autorzy referatów przedstawili wybrane aspekty współczesnych problemów społeczno-gospodarczych, politycznych i środowiskowych, oceniając badane zjawiska z punktu widzenia różnych dyscyplin nauki i na różnym poziomie syntezy. Niniejsza publikacja zawiera najciekawsze referaty i raporty, wygłoszone na konferencji.

Liban

Krzysztof Korzeniewski

Autor informatora o Libanie jest lekarzem wojskowym, który przez wiele lat pracował w misjach pokojowych w Libanie (UNIFIL) i innych krajach Bliskiego Wschodu. Książka została napisana właśnie z myślą o polskich żołnierzach i pracownikach służby zdrowia, pełniących misje w tym regionie. Zapoznaje Czytelników z geografią, historią, warunkami życia i strukturą służby zdrowia Libanu, a także kulturą całego świata arabsko-muzułmańskiego. Podręczny słownik libańskiego dialektu języka arabskiego pozwoli polskim żołnierzom i pracownikom służby zdrowia porozumieć się w podstawowym zakresie z Libańczykami.

Przepych i przemoc. Dominacja i kontestacja w myśli Ibn Chalduna

Hamit Bozarslan

Ktoś może rzec: „Znowu Ibn Chaldun?” Tak  właśnie, Ibn Chaldun raz jeszcze i dotąd, dopóki jego dzieło pozwala na sprzeczne interpretacje, równie nieoczekiwane, jak heurystyczne. Odczytując na nowo dzieło czternastowiecznego historyka Ibn Chalduna, Hamit Bozarslan oddał całą aktualność i przenikliwość jego analizy. Czyż niedawny upadek rządów Ben Alego w Tunezji i Mubaraka w Egipcie nie znajduje wytłumaczenia w tym, co myśliciel ten określa mianem „rutynizacji” władzy, prowadzącej do trzeciej i zarazem ostatniej fazy wszelkiej dominacji? Jako teoretyk cywilizacji Ibn Chaldun dokonał analizy władzy, opierając się na odkrytych w niej cyklach i sprzecznościach. Jego zdaniem bez przemocy nie może powstać żadna społeczność państwowa, z drugiej jednak strony nie zdoła ona przetrwać miotana bezustannie między pacyfikacją a brutalizacją. Podbój, udomowienie, w końcu rządy tyranii – oto trzy fazy dominacji, prowadzące niechybnie do upadku władzy, stwarzającego zarazem przestrzeń dla kolejnych ambicji i żądzy potęgi. Odkrywcze dzieło Hamita Bozarslana poświęcone myślicielowi o randze równej Machiavellemu, dowodzi przenikliwości myśli, która również dziś nie przestaje zaskakiwać i inspirować.

Rozbita mozaika. Ekonomia poza równaniami

Władysław Dowbor

Książka Rozbita mozaika. Ekonomia poza równaniami jest ciekawym przykładem uprawiania "ekonomi autobiograficznej". Autor - człowiek o dużej wrażliwości społecznej - tłumaczy zjawiska ekonomiczne tym, którzy nie lubią matematyki, a chcą je zrozumieć. Sięga przy tym do własnych pasjonujących przeżyć w Brazylii i Izraelu, Szwajcarii i Algierii, Polsce i Portugalii, Gwinei Bissau i Nikaragui. Ujawnia porażające kontrasty między nędzą Trzeciego Świata a sytuacja czterystu najbogatszych osób, które skupia w swoich rękach więcej pieniędzy, niż wynosi roczny dochód biedniejszej połowy ludzkości. Autor stara się przekonać Czytelnika, że dysproporcje te można zredukować, wprowadzając w życie inne niż dotychczas reguły społeczno - ekonomiczne.

Mgła jedwabna. Wybór poezji koreańskiej XX wieku

Kim Soweol

Zbiorek dwudziestowiecznej poezji koreańskiej, zawierający utwory trzech poetów: Kima Soweola, Yuna Dongju oraz Seo Jeongju, tłumaczone bezpośrednio z oryginału. W tomiku zostały zebrane najbardziej znane i reprezentatywne wiersze, które odzwierciedlają historię narodu koreańskiego i jego charakter. Książka z pewnością przybliży miłośnikom literatury bogatą kulturę "kraju porannej świeżości".

Nie mam wrogów

Liu Xiaobo

"Liu Xiaobo łączył w sobie kilka wyjątkowych cech: przenikliwość, niesamowitą ciętość języka i literacki polot krytyka literackiego, doktora filologii chińskiej, eseisty i poety, który przeniósł swe narzędzia i umiejętności z literatury na pole polityki, wsparte analitycznym umysłem znawcy i pasjonata zachodniej filozofii, zmysłem organizacyjnym i charyzmą lidera. Wszystkie te talenty połączył z nieprzejednaną postawą moralną i wewnętrznym imperatywem mówienia prawdy. Teksty Liu palą niczym rozżarzone żelazo. Zarzucano mu, że nie jest tak dogłębny jak np. Bao Tong, że inni powinni dostać Nobla, bo są bardziej radykalni, krytykowano zbytnią prozachodniość, a najbardziej chyba jego głęboko humanitarny, zadeklarowany antynacjonalizm, który w Chinach Ludowych, opętanych wzniecanym przez Partię wojowniczym patriotyzmem, służącym jej za mandat do sprawowania władzy i narzędzie do zawłaszczania państwa i ludzi, godził w rozdętą dumę narodową. Prawda jest jednak taka, że tak przenikliwego, ciętego i celnego krytyka społecznego nie widziały Chiny od czasu Lu Xuna". Ze Wstępu tłumacza, Piotra Dubickiego Liu Xiaobo (1955−2017) – był symbolem walki o przyszłe, demokratyczne, wolne Chiny. Spędził dwa lata w więzieniu za udział w studenckich protestach na Tiananmen, gdzie wynegocjował z wojskiem opuszczenie placu przez protestujących; był też wielkim wsparciem dla Matek z Tiananmen; w 1996 roku skazano go na trzy lata reedukacji przez pracę między innymi za napisanie petycji w obronie Tybetańczyków. W grudniu 2009 roku został skazany na jedenaście lat więzienia za udział w pracach nad Kartą 08 – publicznym apelem o reformy polityczne, rządy prawa i demokratyzację w Chinach; 8 października 2010 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Siedem lat później, 26 czerwca 2017 roku, media poinformowały, że został warunkowo zwolniony z więzienia i przewieziony do szpitala „w terminalnym stadium raka wątroby”. Zmarł 13 lipca 2017 roku, ostatnie słowa kierując do ukochanej żony, Liu Xia.

Ben Gurion. Twórca współczesnego Izraela

Anita Shapira

Książka o Ben Gurionie jest nie tylko polityczną opowieścią. Poznajemy „przywódcę narodu”, ale także człowieka. Zamieszczone w książce fragmenty listów pokazują obszary, do których najtrudniej jest dotrzeć badaczowi. Prof. Anicie Szapirze to się udało. Dzięki książce dowiadujemy się nie tylko o kolejnych politycznych inicjatywach Ben Guriona, ale także o jego emocjach, smutkach, gorszych i lepszych stronach charakteru. Autorka interesująco pokazuje jak polityka stopniowo podporządkowała sobie jego życie prywatne: po ceremonii zawarcia małżeństwa, młody małżonek udał się na spotkanie partyjne, a spóźnienie usprawiedliwił… ślubem. Książka o Ben Gurionie jest także ciekawą lekcją polityki, jest opowieścią o tym jak rodzą się nowe idee i działania polityczne, jak zmieniają się, doświadczają niełatwych kompromisów czy porażek. Warto zaznaczyć w tym miejscu, że autorka książki zadbała, żeby czytelnik poznał nie tylko sposób myślenia jej bohatera, ale także jego przeciwników, ich programy, oceny sytuacji czy polityczne emocje. Ben Gurion zmarł w grudniu 1973 r., jego grób znajduje się w Sede Boker, na pustyni Negew, gdzie spędził ostatnią część życia. Warto, będąc w Izraelu, odwiedzić to miejsce. Także ono, swoją surowością, skromnością opowiada o człowieku, który podporządkował swoje życie „czemuś większemu i bardziej świętemu niż cokolwiek na świecie”. Z Przedmowy do wydania polskiego Bożeny Szaynok, Profesor Uniwersytetu Wrocławskiego

Elity kongijskie w poszukiwaniu tożsamości

Alicja Wrzesińska

Tematem książki jest rozwój nowych elit i ich znaczenie w określaniu afrykańskiej tożsamości, jak też problem polemiki elit kongijskich z dziedzictwem importowanych do Afryki wzorów kulturowych Zachodu.

Węzeł kurdyjski

Maria Giedz

Książka jest poświęcona Kurdom, 25-milionowej społeczności, zamieszkującej górzyste pogranicza kilku krajów: Armenii, Iranu, Iraku, Turcji i Syrii. Kurdowie należą do ludów indoeuropejskich, posługują się własnym językiem, mają własną kulturę i tradycję. Ich konsolidacji nie sprzyja jednak złożona sytuacja polityczno-kulturowa: pięć państw, trzy alfabety i dwie religie oraz wiele partii i ugrupowań politycznych, często nawzajem się zwalczających. Jest to naród silny, dumny, z zawziętością walczący o swą tożsamość, o prawo do życia. Ich historia pod wieloma względami przypomina naszą - polską. Książka stanowi relacją z pobytu w Kurdystanie tureckim i irackim. Autorka była naocznym świadkiem rozgrywającej się wiosną 1991 roku kurdyjskiej tragedii, jako jeden z nielicznych dziennikarzy i jedyna osoba z Polski, której udało się dotrzeć w rejon wojny północnego Iraku. Razem z Kurdami mieszkała, wędrowała do obozów dla uchodźców, a potem do kolejnych miejsc przesiedlenia. Żyła ich tragediami, smutkiem, radością, ich nienormalną codziennością.

Życie codzienne w Johannesburgu

Dobek Pater

W Życiu codziennym w Johannesburgu czytelnik znajdzie szereg informacji na temat historii miasta, jego architektury, a także specyficznego charakteru. Autor ze swadą i humorem opisuje miejscowe obyczaje, tak te świąteczne, jak i codzienne, którym mogą przyjrzeć się przyjeżdżający na krótko turyści. Podaje też wiele rzetelnych informacji na temat sytuacji gospodarczej RPA, uwarunkowań społecznych i kulturowych. Piękne fotografie, w większości również autorstwa Dobka Patera, pozwalają poczuć niesamowitą atmosferę tego miasta, tygla wielu ras, kultur i tradycji. Dobek Pater, z pochodzenia Polak, od wielu lat mieszkający w RPA jest dyrektorem i analitykiem w instytucie badawczym Africa Analysis. Wiedzę i doświadczenie znawcy tego kraju wykorzystał do napisania książki ciekawej, w pewnym sensie nawet osobistej, choć pełnej „twardych” danych, zaczerpniętych z zawodowego doświadczenia.

Wybór artykułów z polskiej prasy międzywojennej na temat Turcji

Emiroğlu Öztürk

Wybór artykułów z polskiej prasy międzywojennej na temat Turcji i czasów wojny wyzwoleńczej i rządów Atatürka (19 maja 1919 - 1 września 1939) Publikacja zawiera wybór artykułów z polskiej prasy międzywojennej na temat Turcji - od lądowania Mustafy Kemala w Samsunie 19 maja 1919 do wybuchu II wojny światowej 1 września 1939 roku. Artykuły zostały wybrane z dwóch najpoczytniejszych i najpoważniejszych dzienników tego okresu: krakowskiego "Czasu" oraz warszawskiej "Rzeczpospolitej". Zawarte w nich komentarze wydarzeń historycznych są cenną skarbnicą dla badaczy historii.

Jarzmo wielkości Francji. Francuscy intelektualiści o wyzwaniach XXI wieku

Marcin Darmas, Agaton Koziński

Pascal Bruckner, Pierre Rosanvallon,  Chantal Delsol,  Pierre Manent, Philippe Raynaud,  Georges Mink, Rémi Brague,  Michel Wieviorka,  Éric Fassin,  Gilles Kepel, Olivier Roy,  Anne-Marie Pel-letier,  Olivier Mongin,  Roger Chartier,  Andrzej Żuławski,  Dominique Wolton,  Annette Wieviorka,  François Godement, Yves Cohen,  Alain Besançon – francuscy intelektualiści i wybitni przedstawiciele nauki, kultury i sztuki − w rozmowach z Marcinem Darmasem i Agatonem Kozińskim kreślą rozległy, skomplikowany i niepokojący obraz wyzwań stojących obecnie przed Francją, Europą i światem. Odwołując się do dziedzin, w których są ekspertami – historii, filozofii, socjologii, nauk politycznych, lingwistyki, mediów, literatury − stawiają niełatwe diagnozy dotyczące polityki Francji, kryzysu Europy i jej struktur, modelu państwa, zamachów terrorystycznych, obecności i roli religii, wolności wypowiedzi, stosunku do historii, nowych metod komunikacji, geopolityki, w tym roli Rosji czy Chin… Każda z dwudziestu fascynujących rozmów nie tylko mówi wiele o problemach współczesnego świata, ale też daje wgląd w różnorodność francuskiego życia intelektualnego oraz panujące w nim nastroje.  Część zaprezentowanych rozmów powstała w ramach cyklu "Myśl Francuska XXI wieku", zorganizowanego przez Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Francuski i Ambasadę Francji w Polsce. Agaton Koziński - absolwent dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor dziennika „Polska The Times”, zastępca redaktora naczelnego miesięcznika „Nasza Historia”. Wcześniej pracował w redakcji zagranicznej Polskiej Agencji Prasowej (PAP) oraz dziale Świat tygodnika „Wprost”. Były redaktor naczelny „Almanachu Energetycznego” i „Monitora Unii Europejskiej”. Marcin Darmas - socjolog kultury i dziennikarz. Adiunkt w Ośrodku Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW. Opublikował wiele prac o literaturze Michela Houellebecqa, m.in. w „Odrze”, „Znaku” oraz „Rzeczpospolitej”. Pracę doktorską poświęcił etosowi rycerskiemu. W 2014 r. wydał Obywatela rycerza. Zarys socjologii filmu nakładem Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie pisze książkę na temat boksu.