Wydawca: Wolne Lektury

Wolne Lektury to biblioteka internetowa, której zasoby dostępne są całkowicie za darmo. W jej zbiorach znajduje się ponad 2400 utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami, motywami i udostępnione w kilku formatach - HTML , TXT , PDF, EPUB, MOBI, FB2. W bibliotece znajduje się również kilkaset audiobooków, czytanych przez takich aktorów jak: Danuta Stenka, Jan Peszek czy Andrzej Chyra. Projekt realizowany jest pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej.

3585
Ebook

Warszawianka 1831

Casimir Delavigne

Warszawianka 1831 Oto dziś dzień krwi i chwały,  Oby dniem wskrzeszenia był!  W gwiazdę Polski orzeł biały  Patrząc lot swój w niebo wzbił.  A nadzieją podniecany,  Woła do nas z górnych stron:  Powstań Polsko, skrusz kajdany,  Dziś twój tryumf albo zgon.     Hej, kto Polak na bagnety!    Żyj swobodo, Polsko żyj.    Takim hasłem cnej podniety,    Trąba nasza wrogom grzmij!    «Na koń! — woła Kozak mściwy —  Karać bunty polskich rot,  Bez Bałkanów są ich niwy,  Wszystko jeden zgniecie lot!»  Stój! Za Bałkan pierś ta stanie,  Car wasz marzy płonny łup,  Z wrogów naszych nie zostanie  Na tej ziemi, chyba trup.    Hej, kto Polak... itd.    Droga Polsko! dzieci twoje  Dziś szczęśliwych doszły chwil,  Od tych sławnych, gdy ich boje  Wieńczył Kremlin, Tybr i Nil  Lat dwadzieścia nasze męże  Los po obcych grodach siał  Dziś, o Matko, kto polęże  Na twym łonie będzie spał. [...]Casimir DelavigneUr. 4 kwietnia 1793 w Hawrze Zm. 11 grudnia 1843 w Lyonie Najważniejsze dzieła: La Varsovienne (Warszawianka 1831 roku), Les V?pres siciliennes (Nieszpory sycylijskie) (1819), Paria (1821), L'Ecole des vieillards (Szkoła starców) (1823) Francuski poeta i dramaturg; miał zwyczaj pisywać utwory okolicznościowe, pierwszy z nich, Dytyramb na narodziny króla Rzymu (Dithyrambe sur la naissance du roi de Rome; chodzi o syna Napoleona I i jego drugiej żony Marii Ludwiki, zwanego również Orlątkiem, a później księciem Reichstadtu, urodzonego 20 marca 1811 r. w Paryżu) zaskarbił mu wdzięczność dworu i zapewnił posadę. Wśród innych liryków będących reakcją na bieżące wydarzenia wymienić można upamiętniające klęskę Napoleona: Waterloo i Devastation du musee (wyd. w tomie Messéniennes 1818), dzięki którym Delavigne zyskał sławę, którą utwierdziła premiera jego sztuki Nieszpory syscylijskie w teatrze Odeon w 1819 r. Natomiast z powodu tragedii Paria (1821; na jej motywach powstała opera Moniuszki w 1869), stanowiącej krytykę ustroju kastowego w Indiach, a w rzeczywistości klasowego w Europie, utracił łaskę króla Ludwika XVIII i synekurę honorowego bibliotekarza; niezwłocznie jednak Ludwik Filip, książę Orleanu przyjął go na stanowisko bibliotekarza w Palais Royal, co zapewniło mu byt na resztę życia. W roku 1825 został wybrany w poczet członków Akademii Francuskiej, dzięki cieszącej się popularnością komedii Szkoła starców. Delavigne sprzyjał ruchom wyzwoleńczym i wolnościowym, popierał powstania greckie, a podczas rewolucji lipcowej 1830 roku napisał przebojową, La Parisienne do muzyki Aubera, którą śpiewała cała Francja; piosenka stała się równie znana jak Marsylianka. Na jej wzór Delavigne napisał La Varsovienne jako wyraz przychylności Polsce i Polakom; została ona przełożona przez Karola Sienkiewicza i jest znana jako Warszawianka 1831 roku. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3586
Ebook

Prymityw

Krzysztof Kamil Baczyński

Pry­mi­tyw Już nie umiem mó­wić, a wa­sze sło­wa -- śrut,  sze­lesz­czą jak śro­dek ró­żo­wej musz­li -- obo­jęt­ne.  Prze­cież upły­wa zie­lo­na krew zie­mi, strach i głód,  a zwie­rzę­ta cho­dzą po zie­mi jak nie­bo pięk­ne.  Bóg jest naj­prost­szy -- przy­bli­żo­ne mo­rze wscho­du.  Nie ma ta­jem­nic. Żół­ty pia­sek, wo­da i ogień,  gdzie scho­dzą wil­ki sza­re jak sen śnio­ny na ław­ce ogro­du,  a kwia­ty pły­ną prze­ze mnie jak przez szy­bę, gdzie kwit­ną­ce gło­gi.  Gdzie kwit­ną­ce gło­gi -- po­la­na, a cie­nie sze­ro­kie jak de­ski. [...]Krzysztof Kamil BaczyńskiUr. 22 stycznia 1921 r. w Warszawie Zm. 4 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Pokolenie, Historia, Bez imienia, Dwie miłości, Z głową na karabinie Poeta, rysownik. Twórczość poetycką rozpoczął już jako uczeń gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie w 1939 r. zdał maturę. Związany ze środowiskiem młodzieży lewicowej, m.in. z organizacją Spartakus działającą półlegalnie w szkołach średnich. W czasie okupacji niemieckiej zbliżył się do ugrupowań socjalistycznych, wydających podziemne pisma ?Płomienie? i ?Droga?. Od 1943 r. uczestniczył w tajnych kompletach polonistycznych, w tymże roku wstąpił do Harcerskich Grup Szturmowych, które stały się zalążkiem batalionu AK ?Zośka? oraz ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych rezerwy. Uczestnik powstania warszawskiego; poległ w walce przy Placu Teatralnym (Pałac Blanka); w parę tygodni później zginęła w powstaniu żona poety Barbara, którą poślubił w 1942 r. Nie licząc dwóch zbiorków odbitych na hektografie w 7 egzemplarzach w 1940 r. i kilku wierszy w antologiach Pieśń niepodległa i Słowo prawdziwe, zdążył ogłosić, pod pseudonimem Jan Bugaj, dwa konspiracyjne zbiory: Wiersze wybrane (1942) i Arkusz poetycki (1944) wydane nakładem ?Drogi?. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3587
Ebook

Uderzenie

Tadeusz Gajcy

Tadeusz Gajcy Uderzenie Pod stopą ziemia jak werbel niech zagra, rozwinąć w górze twarde bębny słów wydłużyć krok, wydłużyć krok, poszerzyć oddech wytężonych płuc! Na nowe drogi nowych kroków rytm, na nowe słońce młodych ramion pług niech warczą dni, niech warczą dni, niebo nad nami jak płonący stóg! Żegnaj, sielska młodości, żegnajcie, beztroskie dni nam wysoki zaśpi... Tadeusz Gajcy Ur. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji Sztuka i Naród. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma Sztuka i Naród za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo Kultura i Jutro (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy Sztuka i Naród; w artykule Już nie potrzebujemy (SiN nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. Kierunki 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom Skamandra bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ekwilibrystykę intelektualną; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3588
Ebook

Słowo o bandosie

Stefan Żeromski

Sło­wo o ban­do­sie W pod­gór­skich, ka­mie­ni­stych dział­kach kie­lec­kich, na ja­ło­wych sa­pach, przez któ­re są­czy się za­skór­na wo­da z że­la­znych ru­da­wisk, na ra­dom­skich pia­skach pod­so­śnia­nych, na opo­czyń­skich kra­jach -- smęt­ni­skach, gdzie się ,,ko­rzec sie­je, ko­pę zbie­ra, a ko­pa ko­rzec da­je" -- ho­du­je się do­la ban­do­sa. Sie­dzi przy­kuc­nię­ta w bróź­dzie, po­śród zczer­nia­łej ziem­nia­cza­nej na­ci, kę­dyś pod ja­łow­czy­kiem, kę­dyś pod kę­pą ło­pia­nu, na wą­skim wy­go­nie, mię­dzy owsem a żyt­kiem, -- ja­ko pa­stur­ka, łach­ma­na­mi od oka ludz­kie­go okry­ta, wor­kiem od dżdżu. [...]Stefan ŻeromskiUr. 14 października 1864 r. w Strawczynie (Kieleckie) Zm. 20 listopada 1925 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: nowele: Rozdziobią nas kruki, wrony, Siłaczka, Doktor Piotr (1895); powieści: Syzyfowe prace (1897); Ludzie bezdomni (1899); Popioły (1904), Wierna rzeka (1912), Przedwiośnie (1924); dramaty: Róża (1909), Uciekła mi przepióreczka (1924) Prozaik, publicysta i dramatopisarz okresu Młodej Polski. Pseudonimy: Maurycy Zych, Józef Katerla. Zaznał biedy, pochodził ze zubożałej szlachty, wcześnie stracił rodziców, pracował jako korepetytor i guwerner oraz bibliotekarz. W latach 1892-1896 w Zurychu zetknął się z polską radykalną emigracją. Idee socjalizmu i syndykalizmu były mu równie bliskie jak polskie racje narodowe i państwowe. Zabierał głos we wszystkich sprawach istotnych dla polskiej kultury, w dwudziestoleciu międzywojennym nazywany ?sumieniem narodu?. Twórca powieści modernistycznej (Ludzie bezdomni), stworzył ważne kreacje społeczników. W 1924 kandydował do Nagrody Nobla, ale jej nie otrzymał, głównie z powodu kampanii niemieckiej po opublikowaniu tomu Wiatr od morza (1922). autor: Michał Lubaś Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3589
Ebook

Ostatni błysk zachodu gasł

Jerzy Liebert

Jerzy Liebert Kołysanka jodłowa Ostatni błysk zachodu gasł (z Alexandra Błoka) * Ostatni błysk zachodu gasł. Wiatr westchnął, ścichł. Dzień się dopalił. Zza chmur miesięczny spłynął blask. I zadźwięczała pieśń z oddali. Porywy dawne, tchnienia muz, Wróciły znów, ożyły z dźwiękiem, Lecz w sercu dźwięk ten w skargę rósł, Żałobnym wtórząc jękiem. To błysnął z łąk bóg przeszłych dni, To ... Jerzy Liebert Ur. ur. 24 lipca 1904 w Częstochowie Zm. zm. 19 czerwca 1931 w Warszawie Najważniejsze dzieła: tomiki poezji Druga ojczyzna (1925), Gusła (1930), Kołysanka jodłowa (1932); zbiór korespondencji Listy do Agnieszki Poezja Lieberta stanowi zapis jego poszukiwań metafizycznych. Tematyka religijno-filozoficzna przejawia się już w debiutanckim wierszu Zmartwychwstanie. Modlitwa młodego poety, opublikowanym w chrześcijańskim Czynie. Związany ze środowiskiem Skamandrytów, przyjaźnił się Liebert z Jarosławem Iwaszkiewiczem, publikował w Skamandrze i Wiadomościach literackich. Ważną relacją była dla poety przyjaźń z Bronisławą Wajngold, która przyjęła chrzest jako Agnieszka, a następnie wstąpiła do zakonu franciszkanek. Za jej przyczyną Liebert znalazł się w kręgu inteligencji katolickiej, związanym z ośrodkiem zakonnym w podwarszawskich Laskach, czytał filozofów chrześcijańskich i brał udział w dyskusjach na temat tych lektur. Dziennikiem tych przeżyć są Listy do Agnieszki. Studiował polonistykę na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, ale ukończenie studiów uniemożliwiła mu gruźlica i kłopoty materialne. Dzięki wsparciu przyjaciół wyjeżdżał na kuracje do Worochty. Zmarł w Warszawie w wieku 27 lat. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3590
Ebook

Chore myśli

Krzysztof Kamil Baczyński

Krzysztof Kamil Baczyński Juwenilia II Chore myśli Są takie zjawy dalekie, odległe (kartki wydarte z dziecięctwa i wspomnień), W snach gdzieś powstały i teraz nadbiegły, żeby się w ciszę wgryźć i wrócić do mnie Są takie zjawy dalekie i znane, które wracają w jaźni odrodzone, które wracają (i wierzę w nie święcie), w zmierzchu srebrzysty uwikłane więcierz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dni wymyślone w pół-ciemnych pokojach (drż... Krzysztof Kamil Baczyński Ur. 22 stycznia 1921 r. w Warszawie Zm. 4 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Pokolenie, Historia, Bez imienia, Dwie miłości, Z głową na karabinie Poeta, rysownik. Twórczość poetycką rozpoczął już jako uczeń gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie w 1939 r. zdał maturę. Związany ze środowiskiem młodzieży lewicowej, m.in. z organizacją Spartakus działającą półlegalnie w szkołach średnich. W czasie okupacji niemieckiej zbliżył się do ugrupowań socjalistycznych, wydających podziemne pisma Płomienie i Droga. Od 1943 r. uczestniczył w tajnych kompletach polonistycznych, w tymże roku wstąpił do Harcerskich Grup Szturmowych, które stały się zalążkiem batalionu AK Zośka oraz ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych rezerwy. Uczestnik powstania warszawskiego; poległ w walce przy Placu Teatralnym (Pałac Blanka); w parę tygodni później zginęła w powstaniu żona poety Barbara, którą poślubił w 1942 r. Nie licząc dwóch zbiorków odbitych na hektografie w 7 egzemplarzach w 1940 r. i kilku wierszy w antologiach Pieśń niepodległa i Słowo prawdziwe, zdążył ogłosić, pod pseudonimem Jan Bugaj, dwa konspiracyjne zbiory: Wiersze wybrane (1942) i Arkusz poetycki (1944) wydane nakładem Drogi. W 2018 roku został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3591
Ebook

Chleb rzucony umarłym

Bogdan Wojdowski

Bogdan Wojdowski Chleb rzucony umarłym ISBN 978-83-288-5475-8 Od autora Mur dzielił ludzi i po to był postawiony; nie umiem tego krócej wyrazić. Opowiadanie określone jest dniem, kiedy mur zamknięto jesienią 1940 roku, i wielką akcją w 1942, kiedy w części dzielnicy przestał czemukolwiek służyć. Co w pewnym stopniu wyjaśnia, dlaczego w książce nie ma tego, czego nie ma. Ostatnie lata wojny spędziłem po tej stronie, wśród ludzi, którzy pozostali moimi bliskimi. Mó... Bogdan Wojdowski Ur. 30 listopada 1930 w Warszawie Zm. 21 kwietnia 1994 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Chleb rzucony umarłym (1971); Mały człowieczek, nieme ptaszę, klatka i świat (1975); Wakacje Hioba (1962); Konotop (1966); Maniuś Bany (1980); Krzywe drogi (1987); Tamta strona Pisarz, krytyk literacki i teatralny, publicysta. W 1954 r. ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Był redaktorem "Przeglądu Kulturalnego" i "Współczesności". Debiutował najpierw na łamach "Twórczości" opowiadaniem Poszukiwanie w 1956 r., a następnie zbiorem nowel Wakacje Hioba, który przyjęto z uznaniem. Niewątpliwie najbardziej znana jest jego powieść z 1971 r. Chleb rzucony umarłym, która doczekała się ośmiu wydań polskich oraz licznych przekładów, m.in. na angielski, niemiecki, hebrajski, japoński i hiszpański. Oparta na motywach biograficznych proza wykorzystuje chwyt narracyjny znany z opowiadań Borowskiego. Głównym bohaterem jest syn tapicera, dwunastoletni Dawid, który wraz z rodzicami trafia do warszawskiego getta i dzieli losy jego mieszkańców aż do akcji likwidacyjnej rozpoczętej w lipcu 1942 r. Swoisty appendix do powieści stanowi zbiór Mały człowieczek, nieme ptaszę, klatka i świat zawierający sześć opowiadań, których akcja toczy się "po aryjskiej stronie" oraz mikropowieść Ścieżka o losach Alki, dziewczyny ocalałej z Zagłady. Dopełnienie tego nurtu prozy Wojdowskiego stanowi, obok zbioru opowiadań Krzywe drogi (1987), wydana pośmiertnie powieść Tamta strona. Tematyka, którą podejmował Wojdowski nie ograniczała się do wątków wojennych i żydowskich. Drugim ważnym nurtem jego twórczości jest świat wsi i przedmieść, odtwarzany z wyczuciem szczegółu i zdradzający dobry słuch autora do języka społeczności go zamieszkujących (por. powieść Konotop oraz zbiór opowiadań Maniuś Bany). Natomiast eseje i teksty krytycznoliterackie zostały zebrane w tomie Mit Szigalewa z 1982 r. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3592
Ebook

*** (Jestem tutaj, ot, niedbały)

Tadeusz Gajcy

Tadeusz Gajcy *** (Jestem tutaj, ot, niedbały) Jestem tutaj, ot, niedbały pewnie, że większy od ważki, ale znikomy wobec cienkiego dymu, co ma kształt zapałki nad malinowym moim domem. Za mną, nikłym, słońca pięta tropi wiernie, i niebiosa jak powieka odemknięta kuszą smutnie, bym pozostał! Próg mnie więzi, zwiera szczęki: tylko tutaj oznajmia bądź jak ja martwy i ciągle niewielki, choć i we ... Tadeusz Gajcy Ur. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji Sztuka i Naród. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma Sztuka i Naród za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo Kultura i Jutro (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy Sztuka i Naród; w artykule Już nie potrzebujemy (SiN nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. Kierunki 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom Skamandra bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ekwilibrystykę intelektualną; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3593
Ebook

Bolesławowi Prusowi

Adam Asnyk

Bo­le­sła­wo­wi Pru­so­wi Nie­chaj pra­cow­nik nie ża­li się ci­chy,  Gdy ziar­no my­śli wciąż rzu­ca­jąc świe­że,  W okla­skach tłu­mu i bły­skot­kach py­chy  Za trud swój gło­śnej za­pła­ty nie bie­rze.    Roz­głos i sła­wa prze­mi­ja tak mar­nie,  Jak tu­man py­łu, któ­rym wi­cher krę­ci...  Choć na­gle ca­ły wid­no­krąg ogar­nie,  Zni­ka­jąc z oczu, zni­ka i z pa­mię­ci.    Opa­da fa­la uwiel­bie­niem wrzą­ca,  I tych, co w gó­rę wy­nio­sła na so­bie,  Po krót­kiej chwi­li zno­wu na dół strą­ca,  I grze­bie żyw­cem w za­po­mnie­nia gro­bie.    Po­wo­li na­wet dźwięk imie­nia głuch­nie,  Zgłu­szą go no­wi tłu­mu ulu­bień­ce,  I w bez­i­mien­nem roz­sy­pią się próch­nie  Ozna­ki hoł­dów i lau­ro­we wień­ce. [...]Adam AsnykUr. 11 listopada 1838 r. w Kaliszu Zm. 2 sierpnia 1897 r. w Krakowie Najważniejsze dzieła: Pijąc Falerno, Piosnka pijacka, Między nami nic nie było, Gdybym był młodszy, Jednego serca..., Nad głębiami (cykl sonetów), Daremne żale, Do młodych Poeta, epigon romantyzmu tworzący w epoce pozytywizmu i Młodej Polski, autor dramatów i opowiadań. Syn powstańca 1831 r., zesłańca. Podejmował różne kierunki studiów (rolnicze, medyczne, nauki społeczne), prowadząc działalność spiskową. Był więziony w Cytadeli (1860). W powstaniu styczniowym zaangażowany po stronie ?czerwonych?, był członkiem rządu wrześniowego. Po upadku zrywu uzyskał stopień dra filozofii w Heidelbergu (1866), zaczął wydawać pierwsze utwory w prasie lwowskiej (1864-65). W 1870 r. osiadł w Krakowie, brał czynny udział w życiu samorządowym, był posłem na Sejm Krajowy z ramienia demokratów (1889). Amator Tatr, wiele podróżował (Włochy, Tunezja, Algieria, Cejlon, Indie). Pochowany na Skałce. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3594
Ebook

Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge

Rainer Maria Rilke

Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge Ich sehe seit einer Weile ein, daß ich Menschen, die in der Entwicklung ihres Wesens zart und suchend sind, streng davor warnen muß, in den Aufzeichnungen Analogien für das zu finden, was sie durchmachen; wer der Verlockung nachgibt und diesem Buch parallel geht, muß notwendig abwärts kommen; erfreulich wird es wesentlich nur denen werden, die es gewissermaßen gegen den Strom zu lesen unternehmen. Diese Aufzeichnungen indem sie ein Maß an sehr angewachsene Leiden legen, deuten an, bis zu welcher Höhe die Seligkeit steigen könnte, die mit der Fülle dieser selben Kräfte zu leisten wäre. [...] Rainer Maria Rilke Ur. 4 grudnia 1875 w Pradze (wówczas było to terytorium Austro-Węgier) Zm. 29 grudnia 1926 w sanatorium Valmont koło Montreux (w Szwajcarii) Najważniejsze dzieła: Ofiary dla Larów, Księga obrazów, Księga godzin, Elegie duinejskie, Pieśń miłości i śmierci Korneta Krzysztofa Rilke, Zapiski Malte Lauridsa Brigge Właśc. René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke. Niemiecki poeta i pisarz. W dzieciństwie przeżył rozwód rodziców. Ojciec, pracownik kolejowy, umieścił syna wbrew jego woli i uzdolnieniom w szkole wojskowej. Po pięciu latach chłopcem zajął się wuj, zapewnił mu prywatne kształcenie i umożliwił studia w Pradze i w Monachium. W 1897 r. Rilke nawiązał przyjaźń i romans z rosyjską pisarką Louise Andreas-Salomé i w jej towarzystwie odwiedził Rosję, gdzie m.in. zawarł znajomość z Tołstojem. W 1901 r. poeta zawarł małżeństwo z rzeźbiarką Klarą Westhoff, ale po urodzeniu córki Ruth opuścił rodzinę. Zamieszkał w Paryżu, gdzie znalazł się w kręgu modernistów. Pracował nad monografią rzeźbiarstwa Auguste Rodina, fascynował się malarstwem Paula Cezanne?a, dużo pisał. Żył często w niedostatku, podróżował po Europie w poszukiwaniu źródeł utrzymania. W latach 1910-1922 przeżywał kryzys twórczy. Pierwsza wojna światowa zastała go w Niemczech i uniemożliwiła powrót do Paryża. Po wojnie Rilke przeprowadził się z Monachium do Szwajcarii, znowu zaczął tworzyć i w 1922 r. wydał Elegie duinejskie, a następnie inne, świetne utwory. W tym czasie rozpoczęły się jego kłopoty ze zdrowiem, okazało się, że choruje na białaczkę. Zmarł w wieku 51 lat.   Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3595
Ebook

Siostra Bratu posyłająca książkę listów Dam Greckich

Elżbieta Drużbacka

Elżbieta Drużbacka Wiersze światowe Siostra Bratu posyłająca książkę listów Dam Greckich Damy ci Greckie posyłam tym czasem, Kochany Bracie, dla twojej zabawy; Kiedy od Polek uchodzisz nawiasem, Bądź na Grekinie przynajmniej łaskawy. Aczej ci dadzą sposób oczywisty Kochać się z bliska, kochać się przez listy. Jeźlić z tych która do gustu pr... Elżbieta Drużbacka Ur. ok. 1698-1699 r. Zm. 14 marca 1765 r. w Tarnowie Najważniejsze dzieła: Zbiór rytmów duchownych, panegirycznych, moralnych i światowych Poetka i tłumaczka doby baroku. Nosiła panieńskie nazwisko Kowalska; pochodziła prawdopodobnie z Wielkopolski. Poślubiła Kazimierza Drużbackiego, skarbnika żydaczowskiego (przed 1721 r.). Całą swą edukację, obejmującą znajomość mitologii, jęz. francuskiego i pewną kulturę literacką, zdobyła, przebywając wiele na dworach magnackich: Sieniawskich, Czartoryskich, Sanguszków i Branickich. Po wczesnej śmierci męża gospodarowała nadal w dzierżawionych od Sieniawskich majątkach w Cieplicach i Rzemieniu. Ok. 1756 r. osiadła w klasztorze bernardynek w Tarnowie, kontynuując pracę pisarską (np. tworząc romansowe poematy epickie Fabuła o książęciu Adolfie czy Historia chrześcijańska księżny Elefantyny z 1769). Autorka wierszy lirycznych, satyrycznych i sielankowych, łącząca tematykę religijną z wrażliwością na przyrodę, chętnie operująca żartem obyczajowym. Dorobek Drużbackiej został wydany już w 1752 przez J. A. Załuskiego p.t. Zbiór rytmów duchownych, panegirycznych, moralnych i światowych; w tomie zwraca uwagę m.in. Opisanie czterech części roku. Pisarze oświecenia (Krasicki, Kołłątaj) cenili ją za bogactwo i czystość języka oraz płynność wiersza; budziła też zainteresowanie jako jedna z pierwszych autorek w literaturze polskiej. Rozproszone wiersze publikowane w czasopismach w XVIII i XIX w. zebrał A. Lange w tomie I. Skarbca poezji polskiej (1903). Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3596
Ebook

Žirbliai ir kaliaus

Vincas Kudirka

Vincas Kudirka Laisvos valandos Žirbliai ir kaliaus Sutar žvirbliai pasimylt kartą. O, kad lyg gda laužyt žod tartą, Išlk pulkas grd paieškoti. Atrado dirvą, kvieči kelias lysias Ir kuris buvo lyg labiau išdrsęs, Šoko prie darbo: varputes terioti. * Štai vienas žvirblis pamat tuo tarpu Kažin ką juodą, styrint viršum varp, Ir, išsigandęs čir čir čir suriko. Žvirbliai, išgirdę, kad j draugas rkia, Nelaukdami, tuoj krvą sulk, Kas čia yra klausia - kas čia atsiti... Vincas Kudirka Ur. 31 grudnia 1858 r. w Pojeziorach, powiat Wyłkowyski Zm. 16 listopada 1899 r. w Nowym Mieście (lt. Naumiestis) Najważniejsze dzieła: tłumaczenia: Dziewica Orleańska oraz Vilius Telis F.Schillera, III cz. Dziadów A.Mickiewicza, i in., poezja: zbiór Laisvos valandos (Wolne godziny), satyry, publicystyka: publikował je w specjalnym dziale gazety Varpas (Dzwon) pt. Tvyns varpai (Dzwony Ojczyzny), dzieła folklorystyczne: zbiór pieśni ludowych Kankls. Lekarz, litewski epik, poeta, publicysta, krytyk, tłumacz, redaktor gazety Varpas, jeden z ideologów ruchu narodowego, autor tekstu hymnu litewskiego. Vincas Kudirka naukę pobierał w szkole początkowej w Pojeziorach, później w gimnazjum w Mariampolu. Zdolny do nauki, miłośnik sztuki, tańca, kultury polskiej. Po ukończeniu sześciu klas zmuszony przez ojca wstąpił do Sejneńskiego Seminarium Duchownego. Stamtąd jednak po dwóch latach został usunięty z powodu braku powołania. Ukończywszy gimnazjum na srebrny medal przyszły działacz udał się na studia do Warszawy. Tam przez rok naukę pobierał na Wydziale Filologiczno-Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, później przeszedł na Wydział Medycyny. Na życie zarabiał udzielając prywatnych lekcji oraz przepisując rękopisy. Brał czynny udział w działalności Partii Proletariackiej. W 1888 r. założył nielegalne Towarzystwo Litewskich Studentów w Warszawie pt. Lietuva. Od 1889 r. towarzystwo owo wydaje gazetę Varpas, którego redaktorem był sam V. Kudirka oraz w którym prowadził rubrykę Tvyns varpai. Po roku z inicjatywy V. Kudirki zaczęto wydawać gazetę chłopską kininkas (Rolnik). W 1895 r. V. Kudirka został oskarżony i zatrzymany za działalność litewską. Mimo iż szybko odzyskał wolność, coraz wyraźniej dawał się we znaki gorszy stan zdrowia. W tym samym roku poeta wyjechał do Sewastopolu. W 1896 r. wraca na ojczyznę. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3597
Ebook

Studnia czasu

Bożena Keff

Bożena Keff Nie jest gotowy Studnia czasu Powierzono mi małą dziewczynkę; podobnie jak ja ma kręcone włosy i w jakiś podobny do mnie sposób jest ruchliwa. Bardzo szybko biega po podwórku, co mnie trochę niepokoi, bo powinnam ją mieć na oku. Dziewczynka biegnie, mija piaskownicę i nagle gdzieś ginie. Jakby się zapadła pod ziemię. Rozglądam się wkoło: nie, nie widzę jej nigdzie. Idę w stronę tego miejsca, gdzie znikła. To betonowy walec wpuszczony w ziemię jak krót... Bożena Keff ur. 1948 Najważniejsze dzieła: Sen o znaczeniu snów (1995), Nie jest gotowy (2000), Postać z cieniem (2001), Barykady. Kroniki obsesyjne (2006), Utwór o Matce i Ojczyźnie (2008), Antysemityzm. Nie zamknięta historia (2013) Poetka, eseistka, krytyczka filmowa, tłumaczka, publicystka, działaczka społeczna, wykładowczyni filozofii i etyki. Pracowała naukowo m.in. w Żydowskim Instytucie Historycznym im. E. Ringelbluma w Warszawie. Autorka kilku tomów poezji, dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej NIKE: w roku 2002 za tom Postać z cieniem i w 2009 za Utwór o matce i ojczyźnie. Ten ostatni, postrzegany jako jej najważniejszy utwór, eksploruje temat wpływu żydowskiej tożsamości i pamięci na relacje między matką a córką. Utwór o matce i ojczyźnie był kilkakrotnie inscenizowany w teatrze, m.in. przez Jana Klatę (2011). Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3598
Ebook

Pożegnanie Rzymu

August von Platen

Po­że­gna­nie Rzy­mu Ko­mu wę­dro­wać wpo­dłuż dro­gi Ap­pij­skiej ku po­łu­dnio­wi wol­no,  Ko­go z trzę­sa­wi­ska łę­gów ma­gicz­nej bo­gi­ni  Wzgó­rza wi­ta­ją (któ­ra Ody­so­wi po­da­ła on­gi ku­bek, ła­god­nie  Śpie­wa­nie słod­kie wzno­sząc przy ko­ło­wrot­ku),  Szczę­snym nie­chaj się mie­ni, chmur­ne,  Me­lan­cho­lij­ne, na­sy­co­ne go­rącz­ką,  Po­dmu­chy Ro­my zo­sta­wiw­szy w ty­le!    Czyż­że tę­sk­no­cie się go­dzi z daw­na za­mierz­chłych czy­nów zmar­twia­ły dech? Go­dziż się klech­da owe­go mę­ża, za­pa­trzo­ne­go w dzie­je?  Któ­ry pra­wi, że tu­taj sy­no­wi Ze­wsa wo­ły w jarz­mie za­gra­bio­no, a tam  Wie­ku­isty głaz za­ko­pał Ro­mu­lus,  Tu, po­nad zdro­jem Ege­rii,  Gdzie nie­gdyś ga­je szem­ra­ły, pił  Nu­ma mą­drość, czyż­że się go­dzi? [...]August von PlatenUr. 24 października 1796 w Ansbach (w płd. części Niemiec) Zm. 5 grudnia 1835 w Syrakuzach na Sycylii Także: August von Platen-Hallermünde. Niemiecki poeta i dramatopisarz. Syn wysokiego urzędnika, kształcił się w szkole wojskowej w Monachium, następnie studiował filologię w Szwajcarii. Był zafascynowany postacią i filozofią Friedricha von Schellinga, teoretyka romantyzmu. Debiutował tomikiem Ghaselen (Gazele), inspirowanym poezją Bliskiego Wschodu. Jego poezja nie była dobrze przyjmowana w kręgach literackich ówczesnych Niemiec, toteż poeta przeniósł się na stałe do Włoch. Popadł w konflikt z Hienrichem Heine. Zmarł podczas epidemii cholery na Sycylii. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3599
Ebook

Pierwsze zdanie

Piotr Sommer

Piotr Sommer Pamiątki po nas Pierwsze zdanie Cztery lata temu w Ustce szliśmy w czwórkę po piasku i zacząłem pisać moje drugie opowiadanie (pierwsze było na temat pewnej wyimaginowanej i dotkliwej śmierci, bardzo krótkie i nieudane). Powiedziałem Maćkowi pierwsze zdanie: Trzy lata czekaliśmy, zanim rozpatrzono nasze podania o pozwolenie opuszczenia plaży. Powiedział, że to dobry początek. Nie pamiętam, co ... Piotr Sommer ur. 13 kwietnia 1948 Najważniejsze dzieła: W krześle (1977), Pamiątki po nas (1980), Po stykach (2005), Dni i noce (2009) Poeta, eseista, tłumacz. Autor kilkunastu tomów poetyckich i krytycznoliterackich, redaktor wielu ważnych antologii, autor wierszy dla dzieci. Otrzymał m.in. Nagrodę Literacką im. Barbary Sadowskiej w 1988, Nagrodę Fundacji im. Kościelskich (1988) i Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius za całokształt twórczości (2010). Redaktor Literatury na Świecie. Tłumacz autorów nowojorskiej awangardy oraz poetów irlandzkich. W własnych tekstach skupiony na detalu, który miałby się przyczynić do debalonizacji polskiej poezji. Jego wiersze, mimo lakonicznej zwykle formy, sprawiają wrażenie konwersacyjnych. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3600
Audiobook

Pieśń IX (Nie porzucaj nadzieje...)

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Pieśni, Księgi wtóre Pieśń IX Nie porzucaj nadzieje, Jakoć sie kolwiek dzieje: Bo nie już słońce ostatnie zachodzi, A po złej chwili piękny dzień przychodzi. Patrzaj teraz na lasy, Jako prze zimne czasy Wszystkę swą krasę drzewa utraciły, A śniegi pola wysoko przykryły. Po chwili wiosna przyjdzie, Ten śnieg z nienagła zéjdzie A ziemia, skoro słońce jej zagrzeje, W rozliczne barwy zno... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.