Oda III

August von Platen

Oda IIIPi­ra­mi­da Ce­stiu­sza Głu­chy mo­nu­ment; ty su­ro­wo pa­trzysz,  Gru­zy, gro­bow­ce oglą­da­ją­cy je­no,  Szcząt­ki od Ro­my tu prze­ta­cza w da­le,  Wi­je się Ty­ber!    Dum­na mo­gi­ło, dźwi­gnę­ła cię py­cha,  Dwo­ma pię­trzysz się ty­sią­ca­mi lat. Au­gust  Świa­tu na­rzu­cił str­wo­żo­ne­mu po­przez  Tru­pa Ce­za­ra!    Ko­ści spo­koj­nie nie­chaj spo­czną mo­je  Tu­taj, oj­czy­zny roz­pro­szo­ne z da­la,  W szro­ny zię­bią­cej po­nad war­gą wszel­ki  Od­dech pło­ną­cy!    Chęt­nie zrzek­nę się po­bok te­go gła­zu  Te­go, co Ro­ma nam od­ma­wia sro­go:  Świa­ta za­świa­tów, Apo­sto­łów je­no  Klu­czem zwar­te­go!    Wiedź­cie ra­czej mnie cho­ciaż­by i w pie­kło,  Du­sze pra­daw­ne w schro­nie­niu tam drze­mią,  Ho­mer hym­ny tam wzno­si, w lau­rach spo­cznie  So­fokl znu­żo­ny. [...]August von PlatenUr. 24 października 1796 w Ansbach (w płd. części Niemiec) Zm. 5 grudnia 1835 w Syrakuzach na Sycylii Także: August von Platen-Hallermünde. Niemiecki poeta i dramatopisarz. Syn wysokiego urzędnika, kształcił się w szkole wojskowej w Monachium, następnie studiował filologię w Szwajcarii. Był zafascynowany postacią i filozofią Friedricha von Schellinga, teoretyka romantyzmu. Debiutował tomikiem Ghaselen (Gazele), inspirowanym poezją Bliskiego Wschodu. Jego poezja nie była dobrze przyjmowana w kręgach literackich ówczesnych Niemiec, toteż poeta przeniósł się na stałe do Włoch. Popadł w konflikt z Hienrichem Heine. Zmarł podczas epidemii cholery na Sycylii. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Laments

Jan Kochanowski

Introductory note Jan Kochanowski (1530-84) was the greatest poet of Poland during its existence as an independent kingdom. His Laments are his masterpiece, the choicest work of Polish lyric poetry before the time of Mickiewicz. Kochanowski was a learned poet of the Renaissance, drawing his inspiration from the literatures of Greece and Rome. He was also a man of sincere piety, famous for his translation of the Psalms into his native language. [...]Jan KochanowskiUr. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Ogniwa

Eliza Orzeszkowa

Eliza Orzeszkowa Ogniwa ISBN 978-83-288-2577-2 Zaledwie śnieg, okrywający dachy i ulice, szarzeć zaczął we wczesnym zmroku zimowym, okna dużego i ozdobnego domu zajaśniały rzęsistem światłem. Na ich złotem tle zarysowały się bogate festony firanek, wysmukłe postumenty lamp, grupy roślin i niestałe cienie postaci ludzkich. Gdy na ulicy ustawał turkot kół, dolatywały z okien tych przez podwójne szyby słabe dźwięki muzyki fortepianowej. Łatwo było zgadnąć, że ludzie si... Eliza Orzeszkowa Ur. 6 czerwca 1841 r. w Miłkowszczyźnie Zm. 18 maja 1910 r. w Grodnie Najważniejsze dzieła: Nad Niemnem (1888), Cham (1888), Meir Ezofowicz (1878), Gloria victis (1910), Dobra pani (1873), A...B...C... (1873), Niziny (1885), Dziurdziowie (1885) Polska pisarka nurtu pozytywizmu znana pod nazwiskiem męża, Piotra Orzeszko, nazwisko rodowe: Korwin-Pawłowska. Publikowała pod pseudonimami: E.O., Bąk, Wa-Lit-No, Li...ka, Gabriela, Litwinka. Pierwszymi jej tekstami były powieści tendencyjne (Marta 1873); cele swojej wczesnej twórczości przedstawiła w rozprawach: Kilka uwag nad powieścią (1866) i Listy o literaturze (1873). Drugim etapem pisarskim Orzeszkowej był realizm (Nad Niemnem), oscylujący niekiedy w kierunku naturalizmu (Dziurdziowie). Teoretycznoliterackie opracowanie założeń powieści realistycznej znalazło się w rozprawie O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle (1879). Późne utwory noszą cechy prozy modernistycznej (tom Gloria victis). Najsłynniejsza powieść Orzeszkowej, Nad Niemnem, dotyczy tematu tożsamości narodowej, będąc jednocześnie uczczeniem powstania styczniowego, w którym autorka czynnie brała udział. Samo powstanie było bardzo ważną częścią jej życia - w swoim domu ukrywała ostatniego dyktatora tego zrywu narodowego, Romualda Traugutta, osobiście też organizowała zaopatrzenie i pomoc lekarską dla powstańców. Pisarka utrzymywała ścisłe kontakty ze środowiskiem literackim: M. Konopnicka była jej bliską przyjaciółką jeszcze z pensji; ożywiona korespondencja łączyła Orzeszkową z L. Méyetem i Z. Miłkowskim; była związana z tygodnikiem Bluszcz. Nominowana do Nagrody Nobla w 1905 r., przegrała jednak z H. Sienkiewiczem. Twierdziła, że literatura powinna odpowiadać za los społeczeństwa. autor: Bartłomiej Sandomierski Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

I konie, i ptaki

Justyna Bargielska

Justyna Bargielska Dwa fiaty I konie, i ptaki (Pani Hajzer). Coś jak mapy przed bitwą i ich światło z poczty, ich brudny śnieg w szparach, ich posiedźcie tutaj, a mama zapoluje, ich dwa kręgosłupy, widok szczegółowy nikt się nie spodziewał, a tutaj wtem ... Justyna Bargielska ur. 7 lipca 1977 Najważniejsze dzieła: Dating Sessions (2003), China Shipping (2005), Dwa fiaty (2009), Bach for my baby (2012), Nudelman (2014), Selfie na tle rzepaku (2016) Poetka i pisarka. Pisze o śmierci, cielesności i codzienności. Jej wiersze tłumaczone były między innymi na języki angielski, słoweński i bułgarski. Otrzymała nagrodę w III edycji konkursu im. R.M. Rilkego (2001), została laureatką Nagrody Literackiej Gdynia w roku 2010 i 2011 (za Obsoletki błyskotliwy językowo debiut prozatorski dotykający tematyki poronienia), była nominowana do Paszportów Polityki i Nagrody Literackiej Nike. Recenzenci (niezależnie czy piszą o poezji Bargielskiej, czy o jej prozie), jednogłośnie stwierdzają współwystępowanie w jej twórczości brawurowego humoru i ciemnego nurtu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Kilka przypuszczeń dotyczących natury śniegu

Jacek Podsiadło

Jacek Podsiadło Wychwyt Grahama Kilka przypuszczeń dotyczących natury śniegu Śnieg wycisza wszystkie nasze wnętrza jak studia, w których utrwalona zostaje muzyka. Wznosimy trwożnie oczy ku dachom domów, gdzie szykują się szczerbate grzebienie sopli. W gruncie rzeczy nawet kierowcy TIR-ów narzekający w TV na zaspy i na piaskarki, nie narzekają. Staruszki sapiące przy szuflach ze sklejki ... Jacek Podsiadło ur.7 lutego 1964 Najważniejsze dzieła:Nieszczęście doskonałe (1987), Niczyje, boskie (1998), Wychwyt Grahama (1999), Kra (2005), Przez sen (2014), Włos Bregueta (2016) Poeta, prozaik, tłumacz, dziennikarz, felietonista. Publikował w wielu czasopismach literackich, a jego twórczość przetłumaczono na angielski, niemiecki, słowacki, słoweński i ukraiński. Czołowy obok Marcina Świetlickiego poeta pokolenia bruLionu. Głosił poglądy anarchistyczne i pacyfistyczne. W latach 1993-2008 prowadził audycję Studnia w Radiu Opole, a od 2009 roku prowadzi internetowe Domowe Radio Studnia. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Fantazy

Juliusz Słowacki

Juliusz Słowacki Fantazy Dramat w pięciu aktach ISBN 978-83-288-2854-4 OSOBY: * HRABIA RESPEKT, były marszałek powiatowy, * HRABINA RESPEKTOWA, jego żona, * DIANA, STELLA, ich córki * HRABIA FANTAZY DAFNICKI, * RZECZNICKI, marszałek powiatowy, jego przyjaciel, * HRABINA IDALIA, rozwódka, sąsiadka Respektów, * KSIĄDZ LOGA, kapelan, * WOŁDEMAR HAWRYŁOWICZ, rodem Czerkies, stary major rosyjski, * JAN, zesłany na Sybir w sołdaty, * KAJETAN, kamerdyner hr. Resp... Juliusz Słowacki Ur. 4 września 1809 r. w Krzemieńcu Zm. 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: Kordian (1834), Anhelli (1838), Balladyna (1839), Lilla Weneda (1840), Beniowski (1840-46), Sen srebrny Salomei (1844), Król-Duch (1845-49); wiersze: Grób Agamemnona (1839), Hymn o zachodzie słońca (1839), Odpowiedź na Psalmy przyszłości (1848) Polski poeta okresu romantyzmu, epistolograf, dramaturg. W swoich utworach (zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją Polaków) podejmował problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, przeszłością narodu i przyczynami niewoli. Jego twórczość cechuje kunsztowność języka poetyckiego. W późniejszym, mistycznym okresie stworzył własną odmianę romant. mesjanizmu i kosmogonii (system genezyjski). Studiował prawo w Wilnie, krótko pracował w Warszawie w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz w Biurze Dyplomatycznym Rządu powstańczego 1831 r. Podróżował po Szwajcarii, Włoszech, Grecji, Egipcie i Palestynie. Osiadł w Paryżu, gdzie zmarł na gruźlicę i został pochowany na cmentarzu Montmartre. W 1927 r. jego prochy złożono w katedrze na Wawelu. autor: Katarzyna Starzycka Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pawlik

Henryk Rzewuski

Henryk Rzewuski Pamiątki Soplicy Pawlik Za naszych czasów wychowanie młodzieży nie było co do nauk tak wykwintne jak teraz, ale pożyteczniejszych wydawało obywateli. Polak z dawnych szkół wyszedłszy, był prawdziwym Polakiem: między tysiącem cudzoziemców można było poznać, z jakiego on narodu. Dzisiaj czy to na Szląsku, czy na Litwie, czy w głębokiej Niemczyźnie, szkoła szkole podobna: jedne nauki, jedne zabawy, jeden rozkład czasu. Wychodzą z nich jacyś obywatele świ... Henryk Rzewuski Ur. 3 maja 1791 w Sławucie na Wołyniu Zm. 28 lutego 1866 w Cudnowie na Wołyniu Najważniejsze dzieła: Pamiątki Soplicy (pierwotny tytuł: ,Pamiątki JPana Seweryna Soplicy, cześnika parnawskiego), Mieszaniny obyczajowe, Listopad, Wędrówki umysłowe Polski pisarz, ojciec gawędy szlacheckiej jako gatunku literackiego; publikował także pod pseudonimem Jarosz Bejła. Swoimi barwnymi opowieściami o obyczajach w dawnej Rzeczpospolitej pobudził wyobraźnię Mickiewicza, z którym spotkał się w Odessie, podczas podróży poety na Krym, a później w Rzymie. Mickiewicz zachęcił Rzewuskiego do opublikowania jego gawęd, którymi zwykł umilać spotkania towarzyskie, a które złożyły się na tom Pamiątki Soplicy (1839). Styl narracji Rzewuskiego, jak również przekazane przez niego niektóre szczegóły obyczajowe i światopoglądowe wpłynęły na obraz rzeczpospolitej szlacheckiej w ,Panu Tadeuszu, a następnie w trylogii Sienkiewicza. Rzewuski był z przekonań skrajnym konserwatystą, ideologiem ugodowej wobec rządu carskiego koterii petersburskiej, przeciwnikiem powstania listopadowego jako ,,rewolucji", negatywnie oceniał dokonania obozu oświeceniowego w Polsce. Publikował w ,,Tygodniku petersburskim". Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pieśń o lwowskim Rafaelu

Tadeusz Boy-Żeleński

Tadeusz Boy-Żeleński Piosenki Zielonego Balonika Pieśń o lwowskim Rafaelu zasłyszana na Łyczakowie Nuta pieśni narodowej: Jedna baba drugiej babie Ho, ho, ho! Do batiarki w Łyczakowi Ho, ho, ho, Przyszedł batiar i tak powi: Ho, ho, ho, Podźże panna, dziś niedziela, Ho, ho, ho, Pokażę ci Rafaela, Ho, ho, ho! Krótko trwała ta pogwarka, Ho, ho, ho, Nie w cie... Tadeusz Boy-Żeleński Ur. 21 grudnia 1874 w Warszawie Zm. 4 lipca 1941 we Lwowie Najważniejsze dzieła: przekłady ponad stu pozycji z literatury francuskiej, Słówka, Marysieńka Sobieska, Piekło kobiet, Plotka o Weselu, Flirt z Melpomeną Pisarz, poeta, krytyk teatralny i literacki, tłumacz i popularyzator kultury francuskiej, publicysta, działacz społeczny, z zawodu lekarz. Matka Boya była wychowanicą i przyjaciółką Narcyzy Żmichowskiej, ojciec - znanym kompozytorem. Spokrewniony z Tetmajerami, uczestnik wesela Lucjana Rydla, opisanego przez Wyspiańskiego, później ożenił się z Zofią Pareńską, która była pierwowzorem Zosi z Wesela. W młodości hulaka i karciarz, przyjaciel Stanisława Przybyszewskiego, nieszczęśliwie zakochany w jego żonie Dagny. Studiował medycynę, następnie wyjechał na praktyki do Francji, gdzie odkrył francuską piosenkę, kabarety i powieści Balzaka. Zakochany w Paryżu, po powrocie zaczął tłumaczyć francuską literaturę, aby ,,stworzyć sobie namiastkę Francji". Współtwórca kabaretu ,,Zielony Balonik", autor wielu piosenek i wierszyków z jego repertuaru. Jako lekarz kolejowy i pediatra stykał się z biedą i cierpieniem, jako działacz społeczny propagował więc świadome macierzyństwo i właściwą opiekę nad niemowlętami. Po pierwszej wojnie światowej porzucił medycynę i został recenzentem teatralnym oraz publicystą. Krytykowany przez środowiska prawicowe za wyśmiewanie rzeczy i spraw szacownych, które sam uważał za ,,niezbyt godne szacunku". W 1927 r. rząd francuski odznaczył go Legią Honorową za jego pracę tłumacza. Zamordowany przez hitlerowców wraz z innymi profesorami Uniwersytetu Lwowskiego. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czyściec

Dante Alighieri

Dante Alighieri Czyściec tłum. Julian Korsak Pieśń I (Wstęp. Katon. Przygotowania. Wejście.) Do żeglowania przez weselsze wody Zwraca ster łódka mego genijusza, Straszne za sobą zostawiając brody. Chcę śpiewać drugie królestwo, gdzie dusza Czyści się z grzechu przed swym wniebowzięciem. Zmartwychwstań, pełna poezyjo życia! O święte Muzy! gorącym zaklęciem Tu was przyzywam, ja, wasz od powicia! Niech Kalijope wtóruje mej pieśni, Głosem, co w rozpacz biedne wpędził... Dante Alighieri Ur. 1265 we Florencji Zm. 1321 w Rawennie Najważniejsze dzieła: Boska Komedia, Vita nuova, De monarchia Średniowieczny włoski poeta, filozof, humanista, ceniony jako kodyfikator języka włoskiego. Utwory literackie pisał w dialekcie toskańskim, teoretyczne opracowanie na temat użycia w literaturze języka narodowego zawiera dzieło pisane po łacinie De vulgari eloquentia (O języku ludowym). Aktywnie zaangażowany w politykę (co znajduje odzwierciedlenie w jego głównym dziele, Boskiej Komedii, w którym jego przeciwnicy polityczni zostają umieszczeni w piekle). Piastował urząd priora Florencji. W sporach politycznych epoki dotyczących sporów o zakres władzy między papiestwem a cesarstwem związany z partią gwelfów o orientacji propapieskiej, z frakcją ,,białych" - po zwycięstwie frakcji gwelfów ,,czarnych" dożywotnio skazany na banicję z rodzinnego miasta pod groźbą stosu. Na wygnaniu zmienił zapatrywania polityczne, stając się gorliwym zwolennikiem monarchii, której apologię zawarł w osobnym dziele De monarchia (O monarchii). Przedstawiciel ruchu poetyckiego Dolce stil nuovo (inni: Guinizzelli, Cavalcanti). W historii kultury prąd ten wyrastał z tradycji liryki prowansalskiej, lecz był bardziej intelektualny; charakterystyczne dla poetów ,,nowego stylu" było stosowanie symboli i metafor sublimujących i przekształcających znaczenie np. wykorzystywanych motywów miłosnych; do założeń członków ruchu należało wykorzystanie w twórczości literackiej języka narodowego. Ruch ten uważać można za jeden z wczesnych ,,przyczółków" renesansu. Dante zyskał już za życia wielką popularność we Włoszech, co napawało go dumą. Jego najsłynniejsze dzieło początkowo nosiło tytuł Komedia, zaś odzwierciedlający podziw epitet ,,Boska" został na trwałe dodany przez czytelników dzieła. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Cnoty kardynalne

Władysław Bełza

Władysław Bełza Katechizm polskiego dziecka Cnoty kardynalne Trzy są cnoty, o tym wiedz, Które trzeba w sercu strzec. Pierwsza, *Wiary* silna broń, Wiary w Polski trwały byt, Że ją dźwignie Boża dłoń I na sławy wzniesie szczyt! Druga, w doli gorzkiej, złej, Niech od zwątpień strzeże cię; Zdrój pociechy płynie z niej, A *Nadzieją* z... Władysław Bełza Ur. 17 października 1847 w Warszawie Zm. 29 stycznia 1913 we Lwowie Najważniejsze dzieła: Katechizm polskiego dziecka (Kto Ty jesteś? - Polak mały), Podarek dla grzecznych dzieci (1867), Abecadlnik w wierszykach dla polskich dzieci (1869), Upominek dla młodzi polskiej na pamiątkę trzechsetnej rocznicy Unii Lubelskiej (1869); zbiory wierszy: Z wiosny (1868), Pieśni liryczne (1868), Z doli i niedoli (1869); poemat Zamek grójecki. Pseudonimy: Władysław Piast, Władysław Ostrowski. Działacz kulturalny i autor wierszy dla dzieci i młodzieży propagujących uproszczoną, lecz dobitną wersję polskiego nacjonalizmu i katolickiej religijności. Po ukończeniu gimnazjum przez rok uczył się w szkole oficerskiej w Kazaniu i mimo że myśl o mundurze porzucił, w swej późniejszej pracy literackiej, publicystycznej i oświatowej zachował styl wojskowy. Krótkie wersy, dokładne (często gramatyczne) rymy i skłonność do rymów męskich znaczących końcówki wersów jednosylabowymi wyrazami - to cechy nadające jego twórczości rymotwórczej styl pobudki, wojskowej piosenki czy wierszowanego regulaminu. Jego wiersze dla dzieci nie mają pomóc czytelnikom w obserwacji złożoności świata, lecz stanowią zbiór zasad do zapamiętania i wykonania bez zbędnych refleksji. Bełza był ideowym spadkobiercą drugorzędnych romantyków - osobiście znał i czerpał inspiracje od Wincentego Pola i Bohdana Zaleskiego, literacko pozostawał w kręgu zakreślonym przez Psalmy przyszłości Zygmunta Krasińskiego. Poświęcił się utrwalaniem polskości w rudymentarnej formie w celu zapobieżenia wynarodowieniu przez zaborców. Studiował literaturę w Szkole Głównej w Warszawie; od 1869 r. działał w Poznaniu, gdzie był współzałożycielem "Tygodnika Wielkopolskiego" oraz pisma dla dzieci "Promyk", a także współtwórcą teatru polskiego. W 1871 r. z powodu swojej aktywności został wydalony z zaboru pruskiego. Rok później osiadł we Lwowie, gdzie redagował pisemko "Towarzysz Pilnych Dzieci" (od 1876), był współzałożycielem Koła Literacko-Artystycznego (1880) oraz - wraz z Józefem Ignacym Kraszewskim - Macierzy Polskiej (1882), stowarzyszenia zajmującego się szerzeniem oświaty za pomocą wydawnictw popularnych (do 1914 r. wydało ono 1,5 mln. egzemplarzy i blisko 200 tytułów). Bełza przyczynił się także do założenia Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza we Lwowie, był autorem gawęd o Mickiewiczu i epoce romantyzmu, opowiastek o wybranych wydarzeniach z historii Polski oraz bardzo popularnego wyboru utworów literackich - Antologii polskiej (1880). Od 1882 r. pracował w Ossolineum, zajmując się działem czytelni dla młodzieży oraz wydawnictwem książek szkolnych. Od lat 70. do schyłku XIX w. związany z uzdrowiskiem w Iwoniczu-Zdroju, był autorem pierwszego przewodnika krajoznawczo-turystycznego po tych okolicach oraz animatorem miejscowego życia kulturalnego i towarzyskiego. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Król Ryszard II

William Shakespeare (Szekspir)

Król Ryszard II Wstęp Dzieje domu Lancasterów rozpoczynają się tym dramatem i stanowią jeden wielki poemat, razem z historią Henryka IV i V. Dramat ten (Historie) napisanym był, jak się zdaje, wkrótce po Królu Janie, zapewne około r. 1596, a drukowany po raz pierwszy w 1597 pod tytułem: Tragedia o królu Ryszardzie drugim, tak jak ją publicznie przedstawiali lorda kanclerza słudzy. W pierwszym wydaniu nie podano imienia autora, dopiero w drugim stoi na tytule: Shakespeare. Za życia królowej Elżbiety niektóre sceny — złożenie z tronu, posiedzenie parlamentu — były opuszczone w druku i nie pozwolono ich przedstawiać w teatrze. [...]William Shakespeare (Szekspir)Ur. 1564 r. w Statford-upon-Avon Zm. 23 kwietnia 1616 r. w Statford-upon-Avon Najważniejsze dzieła: Ryszard III (1590-93), Sen Nocy Letniej (1595), Romeo i Julia (1595), Henryk IV (1596-98), Hamlet (1601), Otello (1604), Makbet (1606), Król Lir (1606), Burza (1611) Wybitny dramaturg, aktor, reformator teatru i poeta. O oryginalności Shakespeare'a decydowało łączenie wątków tragicznych z komicznymi, scen fantastycznych z realistycznymi, kreacja wyrazistych i złożonych charakterów postaci, które weszły następnie do kanonicznego języka kultury europejskiej, wreszcie poetycka zręczność, filozoficzna głębia i przystępności tekstów. Autor około 200 utworów, przetłumaczonych na najważniejsze języki nowożytne i inscenizowanych na całym globie. Ogromną sławę zyskał dopiero po śmierci. W latach 1590-1610 przebywał w Londynie; od 1594 był członkiem kompanii Sług Lorda Szambelana (potem: Sług Królewskich), dysponującej własnym teatrem The Glob. Cykl Sonetów napisanych już po powrocie w rodzinne strony (1609) należy do arcydzieł literatury angielskiej. autor: Karolina Strzelczak Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Do Wenery

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Fraszki, Księgi wtóre Do Wenery Wenus, nie odnawiaj mi już przeszłej nadzieje, Niech się mój nieprzyjaciel (wszak wiesz kto) nie śmieje! Bo lepsza pewna wolność niż rozkosz wątpliwa, Ta za wżdy ze mną, a z tej często nic nie bywa, A nasze troski wniwecz, wniwecz i staranie, Którym to sfałszowane kupujem kochanie. Podejź... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Najpiękniejsza

Ludovic Halévy

Ludovic Halévy Najpiękniejsza tłum. nieznany ISBN 978-83-288-2304-4 W dniu 19 Kwietnia 1889 roku, w Operze, podczas przedstawienia trzeciego aktu Romea i Julii, książe Agenor literalnie stracił głowę. Biegał od loży do loży, objawiając wszędzie tenże sam zachwyt. Ach! ta blondynka! Ach! jaka to blondynka! Ach! jaka to idealna blondynka! Widzieliście tę blondynkę? Czy znacie tę blondynkę? Jak na teraz, loża to pani de Marizy, wielka parterowa loża, tuż obok sceny p... Ludovic Halévy Ur. 1 stycznia 1834 w Paryżu Zm. 7 maja 1908 w Paryżu Najważniejsze dzieła: La Belle Hélne (1864), Barbe Bleue (1866), La Grande Duchesse de Gerolstein (1867), La Périchole (1868), Frou-frou (1869), Les Sonnettes, Le Roi Candaule, Madame attend Monsieur, Toto chez Tata, Monsieur et Madame Cardinal (1873), Les Petites Cardinal, Invasion, Criquette (1883), LAbbé Constantin (1882), Kari Kari (1892). Francuski pisarz i dramaturg. Jego ojciec Leon był pisarzem, ale nie odniósł sukcesu. Jego wuj J. F. Fromental E. Halévy związany był z paryską operą, dzięki czemu Ludovic Halévy również miał z nią od dziecka kontakt. W wieku lat osiemnastu zaczął pracować w administracji państwowej. W 1855 r. rozpoczął współpracę z Offenbachem, muzykiem, który założył własny, niewielki teatr. Początkowo Halévy pisał sztuki pod pseudonimem Jules Servires. W 1856 r. napisał razem z Hectorem Crémieux muzyczną parodię Orphée aux enfers, która odniosła olbrzymi sukces. W 1860 r. poznał Henriego Meilhac - dwaj pisarze współpracowali ze sobą przez następne dwadzieścia lat. Tworzyli operetki, farsy, komedie, pełne specyficznego humoru, wyśmiewające paryskie społeczeństwo. Po 1870 r. popularność parodii zaczęła spadać. Halévy i Meilhac próbowali wprowadzić do swoich sztuk poważniejsze postaci, ale ich wysiłki nie były udane. Po rozstaniu z Meilhac Halévy zaczął pisać powieści i nowele. W 1884 r. wstąpił do Akademii Francuskiej i aktywnie uczestniczył w jej pracach. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pieśń czwarta. Winna śmierć

Bianka Rolando

Bianka Rolando Biała książka Piekło Pieśń czwarta. Winna śmierć Sącząc z gąbki prawie octowe wino, leżakowałam Z bólem krzyża wylegiwałam się na skórach szukając kolejnych ofiar mych kaprysów lata wśród pięknego i młodego korowodu blondynów Oto byli z prawej, lewej strony piękni phoibosi grali jakieś stare, wierszowane pieśni z lutniami Myślałam, jak rytmicznie wybijam im te nutki z ust Czy jako bezzębni będą tak samo umuzykalnieni? Uśmiechałam się do siebie, obmyśla... Bianka Rolando ur. 1979 Najważniejsze dzieła: Biała książka (2009), Modrzewiowe korony (2010), Łęgi (2015), Pascha (2016) Pisarka i artystka sztuk wizualnych, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Debiutowała zbiorem opowiadań zatytułowanym Rozmówki włoskie. Za pierwszy tom poetycki pt. Biała książka otrzymała Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki roku. Jej wiersze charakteryzuje szeroka fraza, częste stosowanie inwersji i łatwość powoływania do istnienia różnych poetyckich masek i groteskowo-symbolicznych bytów. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Miła jest różność w rzeczach

Wacław Potocki

Miła jest różność w rzeczach Cóż nad to jawniejszego, że jako w potrawach,  Ta we wszytkich odmiany ludzie swych zabawach  Szukają, choć ledaco, tylko że nowina,  Nie co miesiąc, nie co dzień, ale co godzina,  Ba i częściej, radziby we wszytkiem odmianie.  Ztąd owo kilkorakie stołów zastawianie:  Choć już drugi dosiągnie palcem w gardle żeru,  Czeka konfitur, czeka chińskiego imbieru  Dla zawarcia żołądka, a zawrzeć go kata,  Kiedy przez dzień i przez noc nie stanie wiwata.  Jakie u równej szlachty, gdzie za ojców kasze  Stawiano, piramidy widzą oczy nasze.  Nie do kwadry odmiana: miasto kapust, grochów,  Cukry stawiać na końcu obiadu od Włochów.  Wskórają też tak jako Zabłocki na mydle,  Wynicowawszy modę staropolską w żydle;  Rzadki pół wieku swego dopędzi pradziada.  Jednę zwierz, jednę bydło i ptak strawę jada;  Każde też z nich dożyje naznaczonej pory;  Nie stękają, nie ważą z ludźmi na doktory.  Przy ciężkiej pracy jedząc pokrzywy i osty,  Jako pan od rozkoszy, chłop umiera prosty. [...]Wacław PotockiUr. 1621 w Woli Łużańskiej Zm. 1696 w Łużnej Najważniejsze dzieła: Wojna Chocimska, Ogród Fraszek Poeta o wyjątkowo obfitej spuściźnie, najważniejszy przedstawiciel tzw. baroku sarmackiego. Autor fraszek (zebranych w książce, której tytuł rozpoczynał się od słów Ogród, ale nie plewiony, bróg, ale co snop, to inszego zboża; kram rozlicznego gatunku...), pieśni, wierszowanych romansów, dzieł heraldycznych, trenów na śmierć dzieci (przeżył je wszystkie) i poematów. Pochodził z ariańskiej rodziny herbu Szreniawa, w 1658 przeszedł jednak na katolicyzm, by uniknąć przymusowej emigracji po wygnaniu arian z Polski. Pomijając to wydarzenie, wiódł typowe życie szlachcica: gospodarzył, sprawował urzędy (m.in. podczaszego krakowskiego w latach 1678-1685), uczestniczył w walkach z Kozakami i ze Szwedami, procesował się o majątek. Przez historyków literatury oskarżany niekiedy o prymitywizm i ograniczone horyzonty, w istocie Potocki często przywdziewał retoryczną maskę prostaczka i programowo odcinał się od stylu uprawiania poezji dworskiej. Twórczość jego charakteryzuje plastyczność opisu i konkretny charakter metafor - przy jednoczesnym zamiłowaniu do konceptów i odległych porównań (Żywot ludzki do golenia, Nagrobek grobowi). Spora część jego utworów miała charakter moralizatorski. Widać to także w dygresjach z Transakcji wojny chocimskiej - poematu opowiadającego przebieg kampanii wojennej z 1621 roku a opartego m. in. na diariuszu naocznego świadka, Jakuba Sobieskiego. Potocki świadomie zrezygnował z wydania poematu drukiem za życia, zyskując w ten sposób wolną rękę w pisaniu fragmentów krytycznych i polemicznych. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Mróz

Miłosz Biedrzycki

Miłosz Biedrzycki * Mróz był taki, że drzewa krzyczały gwiazdy w miarowych odstępach czasu gasły i osuwały się w dół z delikatnym brzękiem trącanej nożem szklanki też szukam ciszy ale samo milczenie pewnie ... Miłosz Biedrzycki ur. 6 sierpnia 1967 Najważniejsze dzieła: * (1993), OO (1994), Pył/Łyp (1997), No i tak (2002), Sonce na asfaltu/Słońce na asfalcie/Il sole sull'asfalto (2003), Porumb (2013) Poeta, tłumacz, inżynier geofizyk. Książki podpisuje jako MLB, a tytuły wielu jego tomików są równie krótkie jak ten akronim. Urodził się w Słowenii, mieszka w Krakowie. Tłumaczył na polski wiersze Tomaža Šalamuna, prywatnie swojego wuja. Sam jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych autorów wiązanych przez krytykę z tak zwanym pokoleniem bruLionu". Chętnie bawi się językiem, zmieniając np. telefon komórkowy w telefon wielokomórkowy z jamą chłonąco-trawiącą. Krytyczka Anna Kałuża dostrzega w tej poezji efekt oszołomienia realnością. Za książkę poetycką pt. Porumb, polemizującą z poezją Zbigniewa Herberta, Biedrzycki nominowany był m. in. do Nagrody Poetyckiej Silesius i Nagrody Literackiej Gdynia. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.