Halina. Dziś już nie ma takich kobiet

Anna Kamińska

Książka Górska Roku 2019 Grand Prix Festiwalu Górskiego im. Andrzeja Zawady Pierwsze szczyty zdobywała w chustce na głowie, w czasach, gdy kobiety w górach były traktowane przez wspinaczy jak dodatkowy plecak. To od niej zaczął się alpinizm kobiecy! Uznanie zdobyła spektakularnie. Ta droga uchodziła za przejście dla szaleńców. Zwłaszcza od czasu tragicznego wypadku z 1929 roku, utrwalonego przez Juliana Przybosia w wierszu Z Tatr. Siostry Skotnicówny wyszły ze swojego zakopiańskiego domu, by samodzielnie przejść Zamarłą Turnię. I nigdy nie wróciły do domu. Od tamtej pory żaden kobiecy zespół nie próbował pójść ich szlakiem, utrwalając fatalistyczny mit szczytu. Aż do lata 1960 roku, kiedy rankiem Halina Krüger-Syrokomska wyruszyła z Morskiego Oka, by niedługo być na ustach wszystkich i stać się środowiskową legendą. A potem się zaczęło Pierwsza Europejka na ośmiotysięczniku, polski rekord wysokości kobiet w Pamirze, wiele pierwszych kobiecych przejść w Tatrach, drogi w Alpach francuskich i szwajcarskich, zdobycie filaru Trollryggen w Norwegii. Należała do pierwszego pokolenia powojennych wspinaczy. Brała udział we wszystkich najważniejszych wyprawach swoich czasów, usilnie promując ideę wspinania się w kobiecych zespołach. Aż nagle odmówiono jej paszportu Sukcesy Haliny przetarły drogę na najwyższe szlaki świata kolejnym himalaistkom, w tym Wandzie Rutkiewicz, która wielokrotnie towarzyszyła jej podczas wypraw. Te dwie czołowe polskie himalaistki różniło wiele. Nade wszystko: Krüger-Syrokomska nie chciała zginąć w górach Góry? To ważne jak cholera, ale oprócz tego jest też inne życie mawiała. Po olbrzymim sukcesie Simony oraz Wandy Anna Kamińska powraca w góry z fascynującą opowieścią o Halinie Krüger-Syrokomskiej kobiecie, niczym Simona Kossak, nieodkrytej, a zarazem himalaistce, bez której nie byłoby Wandy Rutkiewicz.

Listy do Czesława Miłosza, fotografie: Joanna Gromek-Illg, posłowie Stanisław Balbus

Jerzy Illg

  Pisujemy listy do najdroższych naszych zmarłych nie po to, aby przenieść się duchem i wyobraźnią w ich przestrzeń, od tego są modlitwy, ale aby – na moment czasu pisania – wezwać ich „stamtąd” – tutaj; przywrócić, umiejscowić wśród naszych sprzętów i widoków, rzeczy dotykalnych i przez nich dotykanych. Przelotnie unieważnić ich śmierć. (…) Illg uobecnia nie pomnik Wielkiego Poety, lecz żywego człowieka, z jakim sam obcował, z którym prowadził ważne rozmowy, któremu wydawał książki, ale z którym także żartował, popijał whisky, podróżował, który darzył go przyjaźnią, a którego on darzył podziwem i miłością, nigdy nie krępując go jakimikolwiek tego rodzaju manifestacjami. (…) Szczerość poetyckiego wymiaru tej korespondencji, zdyscyplinowana emocjonalność, wyzbyta cienia jakiegokolwiek sentymentalizmu, egzaltacji, patosu – jakoś szczególnie mnie wzrusza. Jak dar. Męski dar przyjaźni dla Adresata. I dar z tej przyjaźni dla mnie, czytelnika. Z posłowia Stanisława Balbusa

Boska obecność. O względności tekstu i rytuału w teatrze kabuki

Iga Rutkowska

Japoński teatr kabuki, przedstawiony w unikalnej pod każdym względem książce Igi Rutkowskiej, należy do skarbów światowego dziedzictwa kultury. Barwny, żywy, gwiazdorski, niegdyś bawił mieszczan i uliczną gawiedź, dziś - choć jest uznawany za formę klasyczną – nie stracił na swym kolorycie i sile oddziaływania. I taka też jest ta książka. Jej Autorka – z wykształcenia japonistka i antropolożka, co samo w sobie jest niespotykanym dotąd w Polsce naukowym melanżem, z pasji -  badaczka, którą teatr kabuki oczarował i porwał – wprowadza nas w skomplikowany historycznie i genologicznie świat kabuki w sposób nie tylko metodyczny i niezmiernie fachowy, ale nad wyraz interesujący. Lata badań terenowych, szczególnie widowisk kabuki ze wsi Kuromori i Hinoemata, udział w seminariach japońskich teatrologów i głęboki namysł Autorki nad zagadnieniem sprawiły, że po raz pierwszy w polskich badaniach nad kabuki powstała książka, w której poza historią i estetyką tej formy teatralnej, gruntownie została zbadana i jasno przedstawiona amatorska forma kabuki, jego tekst i, co szczególnie cenne, bliskie związki tego teatru z czasów jego powstania w XVII w. z japońskim życiem obrzędowym i związany z nim flirt z wymiarem boskim. Wartości tej ważnej książce, która dostarcza mnóstwa cennych wiadomości na temat teatru kabuki, przydaje dodatkowo świetnie opracowany słownik terminologiczny, streszczenia sztuk, jak również jedyne w swoim rodzaju skrypty sceniczne jednej ze sztuk tego fascynującego teatru. prof. Beata Kubiak Ho-Chi   Iga Rutkowska, adiunkt w Zakładzie Japonistyki Katedry Orientalistyki Wydziału Neofilologii UAM. Absolwentka Kollegium MISH UW, w ramach którego ukończyła japonistykę i etnologię. Była stypendystką japońskiego Ministerstwa Kultury i Japan Foundation. W centrum jej badań znajdują się japońskie widowiska, poprzez które próbuje zgłębiać inne zjawiska japońskiej kultury – religię, literaturę, sztukę. Jest autorką licznych publikacji z dziedziny kultury Japonii, w tym: W Kawagoe. Antropolog wobec życia codziennego Japończyków oraz Jerzy Grotowski’s Journeys to the East  (red. polskiej wersji książki Zbigniewa Osińskiego).

Sprawa Ziętary. Zbrodnia i klęska państwa

Piotr Talaga, Krzysztof M. Kaźmierczak

 1 września 1992 roku. Jarosław Ziętara po raz ostatni żegna się ze swoją dziewczyną i wychodzi ze swojego mieszkania w Poznaniu. Dziennikarz tropiący afery gospodarcze zostaje porwany w drodze do pracy. Do tej pory nie odnaleziono jego ciała, a śledztwo dwukrotnie umarzano. Koledzy Ziętary nie poddali się jednak i po latach doprowadzili do wznowienia postępowania. Sprawa Ziętary. Zbrodnia i klęska państwa przedstawia nieznane fakty dotyczące destrukcyjnego, przestępczego wpływu tajnych służb na wyjaśnianie zbrodni. Pokazuje bulwersujące tajniki wcześniejszych nieudanych śledztw i kulisy podjętego w 2011 roku postępowania prokuratorskiego. Mówi o zacieraniu śladów i zagadkowych zgonach podejrzanych. Dowodzi, że polskie państwo poniosło klęskę, wykazując swoją bezsilność wobec sprawców i zleceniodawców zbrodni uderzającej w podstawy demokracji. Obarcza państwo współodpowiedzialnością za tę zbrodnię. Krzysztof M. Kaźmierczak i Piotr Talaga w 2012 roku otrzymali honorowe wyróżnienie Watergate Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za publikacje o sprawie Jarosława Ziętary. Sprawa Jarosława Ziętary to gigantyczny wyrzut sumienia polskiego wymiaru sprawiedliwości, który przez tyle lat nie potrafił ukarać sprawców szokującej zbrodni. Książka Krzysztofa M. Kaźmierczaka i Piotra Talagi to zapis nieznanych faktów i okoliczności śledztwa, ale także hołd dla odważnego dziennikarza, który za dążenie do prawdy zapłacił cenę najwyższą.                                                                       Bogdan Rymanowski, dziennikarz TVN24 Porażająca opowieść o szukaniu prawdy i ponaddwudziestoletniej próbie demaskowania kłamstwa. Ta historia pokazuje też, jak wysoką cenę płaci się za uczciwość i rzetelność zawodową.                                                                       Krzysztof Ziemiec, dziennikarz TVP  Nie da się zrozumieć sprawy Jarka Ziętary bez przeczytania tej książki. To dramatyczna opowieść o życiu i śmierci dziennikarza, który upominał się o innych, ale nikt w porę nie upomniał się o niego. Dlatego autorzy oskarżają służby specjalne, policję i prokuraturę o błąd zaniechania, brak kompetencji i co brzmi najpoważniej złą wolę. Mają w garści mocne dowody.                                                                       Piotr Pytlakowski, tygodnik Polityka

The Impact of COVID-19 on Accounting, Business Practice and Education

Joanna Dyczkowska

Książka prezentuje wpływ pandemii COVID-19 na rachunkowość, działalność gospodarczą oraz edukację. W poszczególnych rozdziałach przedstawiane są doświadczenia płynące z wielu krajów (w tym m.in. z Brazylii, Francji, Niemiec, Kazachstanu, Polski, Rumunii, Słowacji oraz Włoch) na temat sposobów radzenia sobie ze skutkami pandemii. Książka omawia rządowe, instytucjonalne oraz indywidualne środki, które zostały podjęte w celu przeciwdziałania finansowym, organizacyjnym i społecznym implikacjom kryzysu pandemicznego.

"Z ziemi włoskiej do Polski". Manuale di grammatica polacca per italiani

Ewa Lipińska

"Podręczniki dr Ewy Lipińskiej są bardzo znane i często stosowane na wydziałach polonistycznych we Włoszech; należą one do ważnych materiałów dydaktycznych dla studiujących język polski jako obcy. Do najpopularniejszych tytułów należy pozycja Z polskim na ty, która ukazała się w 2003 roku (drugie wydanie w 2006) w Wydawnictwie Universitas. Jest to książka, która dzięki swemu praktycznemu i przejrzystemu podejściu do zagadnień leksykalno-gramatycznych, od samego początku zyskała duże grono zwolenników wśród studentów oraz nauczycieli języka polskiego jako obcego. Wyżej wymieniona pozycja stała się podstawą do stworzenia uaktualnionego i wzbogaconego podręcznika Z ziemi włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per italiani, którego tłumaczenia i adaptacji dokonał Mirko Coleschi. W nowej wersji położono nacisk na prezentację zagadnień gramatycznych. Przyczyniło się to do stworzenia adaptacji przygotowanej specjalnie dla tych studentów poznających polski, których językiem ojczystym jest włoski. W wersji włoskiej autorka nie poprzestała na przedstawieniu głównych aspektów gramatyki języka polskiego po włosku i zamieszczenia odpowiednich ćwiczeń. Tłumacz dokonał licznych porównań oraz trafnie wypunktował najtrudniejsze dla Włochów zagadnienia gramatyki polskiej. Tytuł Z ziemi włoskiej do Polski, zaczerpnięty z hymnu narodowego podkreśla bliskie stosunki kulturowe, które od wieków kształtowały się między Polską a Italią. Fragmenty obu hymnów, których treść potwierdza owe zacieśnione relacje polsko-włoskie, stały się mottem publikacji." „I manuali di Ewa Lipinska sono molto noti e spesso adottati nelle facoltà di polonistica in Italia. Possono essere annoverati tra i materiali didattici di maggiore importanza per coloro che studiano il polacco come lingua straniera. Tra i titoli più famosi vale la pena ricordare Z polskim na Ty, pubblicato 2003 e riedito nel 2006 presso la casa editrice Universitas. Grazie al suo chiaro e pratico approccio ai temi di natura lessicale e grammatica, il libro ha ricevuto fin dall’inizio l’approvazione di un gran numero di studenti e insegnanti di polacco come lingua straniera. Tale pubblicazione è stata adottata come base per la creazione del manuale Z ziemi włoskiej do Polski. Manuale di grammatica polacca per italiani, arricchito e aggiornato, nella traduzione e adattamento ad opera di Mirko Coleschi. Nella nuova versione si è posto l’accento sulla presentazione di temi grammaticali, cosa che ha portato alla creazione di un adattamento specialmente pensato per studenti di polacco madrelingua italiana. Nella versione italiana l’autrice non è venuta meno nel suo intento di presentare gli aspetti principali della grammatica polacca e di inserire numerosi esercizi. Il traduttore ha eseguito diversi paragoni e ha saggiamente messo in evidenza gli aspetti più ostici per gli italiani della grammatica polacca. Il titolo dell’opera Z ziemi włoskiej do Polski, tratto dall’inno nazionale polacco, sottolinea le strette relazioni culturali che da secoli si sono venute a creare tra la Polonia e l’Italia. I brani di entrambi gli inni nazionali, il cui contenuto conferma tali inscindibili relazioni tra i due paesi, sono diventate il leitmotiv dell’opera.

Ścieżki losu

Ludwiczak Magdalena

Ścieżki losu to poruszająca opowieść o splątanych losach kilku pokoleń, gdzie przeszłość i teraźniejszość łączą się w niezwykły sposób. Poznaj historię rodzin: Madejskich i Brzósków, których przodkowie podejmowali decyzje mające dalekosiężne konsekwencje, wpływając na życie ich potomków. Każdy wybór, każda droga, każdy krok odciska piętno na przyszłych pokoleniach, kształtując ich losy i ucząc, jak ważne są korzenie, z których wyrastamy. Natalia przypadkowo odkrywa tajemnicę swojej babki. Podczas jej zgłębiania dostrzega, jak mocno decyzje z przeszłości kształtują jej własną tożsamość i wybory, przed którymi stoi. Kornel, egoista i lekkoduch, pewnego dnia odbiera telefon od wuja. Tadeusz - swoją decyzją - wywróci życie bratanka do góry nogami. Co połączy młodą kobietę i mężczyznę? Czyżby los? Przenieś się w świat, gdzie przeszłość nieustannie splata się z teraźniejszością, a każdy wybór ma znaczenie.

Sebastian Bergman (tom 5). Oblany test

Michael Hjorth, Hans Rosenfeldt

Piąta książka z popularnej serii o Sebastianie Bergmanie. Tym razem Sebastian i jego koledzy z Krajowej Policji Kryminalnej będą musieli rozwiązać skomplikowany przypadek seryjnego mordercy. Zwłoki celebryty z telewizyjnego reality show zostają odnalezione w opuszczonej szkole. Mężczyzna siedzi przywiązany do szkolnej ławki ze wzrokiem skierowanym w róg sali. Do głowy przyczepione ma ośle uszy, a do pleców przytwierdzone zszywaczem znaki zapytania. Zgninął od kuli. Szybko pojawiają się kolejne ofiary. Wszystkie łączy jedno były gwiazdami telewizji.

Łyski liczą do trzech

Olga Hund

W czeskim Zlinie trwa festyn integracyjny organizowany przez Stowarzyszenie Przyjaźni Czesko-Caaakańskiej. Caaakowie to mniejszość narodowa nielubiana przez władze i Czechów. Krążą o nich niestworzone legendy że jedzą koty, z dzikich zwierząt wytapiają smalec, a nawet potrafią czarować. Na dodatek mają trzecie oko. Zdawałoby się, pozbawione specjalnych właściwości, ale niektórzy twierdzą, że caaakańskie kobiety potrafią dzięki niemu błyskawicznie opętać mężczyzn, dlatego zaleca się Czechom nosić ochronne przyłbice. Podczas festynu dochodzi do tragedii. Policjant przypadkowo strzela do caaakańskiego chłopca. W mieście wybuchają zamieszki. Trójka bohaterów pankówki Janka i Marie, wplątany przypadkowo w wydarzenia Amerykanin George oraz Pies Od Którego Wszystko Się Zaczęło wyruszają na poszukiwanie winnego policjanta. Olga Hund w swojej śmiałej prozie zabiera czytelnika w podróż po czeskich miastach, które wydają się podejrzanie znajome, i opowiada o ulicznym buncie tych, którzy nie mieli wcześniej głosu. To historia o narodzinach pewnej rewolucji, przyprawiona Gombrowiczowską groteską i humorem.

Głód

Knut Hamsun

Wstrząsające studium o głodzie i samotności. Główny bohater literat, którego imienia czytelnik nie poznaje przemierza ulice, parki, cmentarze i rozmaite zaułki dziewiętnastowiecznej Christianii. Nie może znaleźć stałej pracy, zalega z czynszem. Nie je od kilku dni, ledwo trzyma się na nogach. Jego cierpienia dodatkowo potęgują wrodzona duma i wstyd. Uwaga Hamsuna koncentruje się przede wszystkim na odczuciu głodu, braku nadziei i wynikających z nich konsekwencji zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Fascynujący monolog wewnętrzny z opisami marzeń, urojeń i obsesji doskonale obrazuje odmienny stan świadomości człowieka, którego każdy dzień sprowadza się do wegetacji na granicy życia i śmierci.  Głód jest jedną z najwybitniejszych powieści w dorobku laureata Nagrody Nobla Knuta Hamsuna. Ten prekursor modernistycznej powieści psychologicznej zawarł w niej wątki autobiograficzne, nawiązując do swoich niełatwych dziennikarskich początków w stolicy Norwegii. Głód jest zapowiedzią literatury nadchodzącego XX wieku.

Lód

Jacek Dukaj

Książka XX-lecia rankingu "Polityki". Długo oczekiwana powieść najlepszego polskiego pisarza S-F. Akcja najnowszej powieści Jacka Dukaja toczy się w alternatywnej rzeczywistości, gdzie I wojna światowa nigdy nie wybuchła, jest rok 1924, a Królestwo Polskie wciąż zamrożone jest pod władzą cara i w Belle Epoque. Warszawę skuwa lód w środku lata burze śnieżne zasypują drogi. Lute, nieziemskie anioły Mrozu, spacerują ulicami miast, zamrażając prawdę i fałsz Benedykt Gierosławski, zdolny matematyk, ale i niepoprawny hazardzista, na zlecenie carskiego Ministerstwa Zimy zostaje wysłany Ekspresem Transsyberyjskim do skutego lodem Irkucka, skąd ma wyruszyć na poszukiwanie swojego ojca, podobno potrafiącego porozumiewać się z aniołami mrozu lutymi. Tysiąc rubli gotówką wydobyłby Benedykta z długów, ale czy misja nie jest przypadkiem zbyt niebezpieczna? Szybko okazuje się, że dla Benedykta będzie to podróż, która odmieni jego życie Fabuła Lodu wprost skrzy się od zapierających dech w piersiach zwrotów akcji, intryg politycznych, miłosnych, kryminalnych i gospodarczych, naukowych i metafizycznych; wypełniona fascynującymi postaciami, z akcją rozpiętą między brudnymi oficynami carskiej Warszawy, luksusami Ekspresu Transsyberyjskiego na tle lodowej Azji, irkuckimi salonami bogatego mieszczaństwa polskiego, a także podniebnym pałacem generała-gubernatora jest powieścią, na jaką czekali wszyscy miłośnicy prawdziwej przygody, inteligentnej, pobudzającej intelekt i wyobraźnię, zmieniającej nasz pogląd na rzeczywistość. To opowieść o Historji, czyli o tym, co nie istnieje. To kolejny literacki majstersztyk Jacka Dukaja, dzięki któremu czytelnicy będą mogli poznać nie tylko fascynującą, mrożącą krew w żyłach "inną możliwą" historię świata, ale również będą mieli okazję wraz z bohaterem powieści odbyć niezwykłą podróż ekspresem transsyberyjskim i stanąć oko w oko z Innym. Jacek Dukaj znowu udowadnia, że w fantastyce wciąż nie powiedziano ostatniego słowa. Jacek Dukaj (ur. 1974) - jeden z najciekawszych współczesnych prozaików polskich. Premiery jego książek to każdorazowo wydarzenia literackie. Autor Xavrasa Wyżryna, Czarnych oceanów, Extensy, Córki łupieżcy, Innych pieśni, Perfekcyjnej niedoskonałości, Lodu oraz licznych opowiadań w tym zekranizowanej przez Tomasza Bagińskiego Katedry - zgromadzonych . w tomie W kraju niewiernych. Pomysłodawca antologii pt. PL+50. Historie przyszłości. Wielokrotny laureat nagród im. Janusza A. Zajdla (również za Lód), trzykrotnie nominowany do Paszportu Polityki, a w tym roku także do nagrody literackiej Nike, Nagrody Mediów Publicznych Cogito i Angelusa; laureat nagrody Kościelskich, laureat Europejskiej Nagrody Literackiej 2009. Powieść wyróżniona Nagrodą Kościelskich 2008 i nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS.

Teoria węzłów i związanych z nimi struktur dystrybutywnych

Józef H. Przytycki

Jest to drugie wydanie książki z 2012 roku, rozszerzone o dwanaście nowych wykładów, wygłoszonych przez autora w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Gdańskiego w latach 2012–2015. Wykłady poprzedza krótki rys historyczny teorii węzłów. Pierwsze cztery wykłady dotyczą klasycznej teorii węzłów, są omówione węzły kratowe, ruchy Reidemeistera, relacje Taita pomiędzy grafami i splotami, kolorowanie Foxa i kolorowanie kwandlami, wielomian Jonesa i nawias Kauffmana węzłów, wielomian HOMFLYPT i wielomian Kauffmana dwóch zmiennych. Wykłady V–XIII dotyczą w szczególności homologii struktur dystrybutywnych, mających swe korzenie w idei wraka oraz kwandla. Są one szybko się rozwijającym narzędziem w teorii topologii położenia, w tym w klasycznej i wyżej wymiarowej teorii węzłów. Ostatnie osiągnięcia w teorii homologii kwandli i innych struktur rozdzielnych są ważnym składnikiem nowoczesnej teorii węzłów. Nowe wykłady, XIV–XXV, są ściśle związane z poprzednimi, rozszerzają je, ale nie powtarzają. Szczególnie warto zwrócić uwagę na wykład XXII, jako że dotyczy on nowych, choć elementarnych, wyników, które autor otrzymał w marcu 2014: konstrukcji q-wielomianu drzewa z korzeniem, ściśle związanego z nawiasem Kauffmana dla splotów. W dodatkach omówiono homologię krat rozdzielnych oraz zagadnienia związane z wieloczłonowymi homologiami struktur rozdzielnych (np. algebr Boole'a).

Klasyfikacja budżetowa dochodów i wydatków

Anna Żyła

Jak zaklasyfikować: wpływy z tytułu opłat i kosztów sądowych oraz innych opłat uiszczanych na rzecz Skarbu Państwa z tytułu postępowania sądowego i prokuratorskiego, wpływy z opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego, wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych, wpływy z usług, stypendia dla uczniów? Ekspert opisuje, radzi, podpowiada, by uniknąć najczęstszych błędów!

Życiowe eksperymenty

Louisa May Alcott

Mocna i inspirująca powieść, która odzwierciedla własne doświadczenia Louisy May Alcott oraz wyzwania stojące przed kobietami w XIX wieku. Obowiązkowa lektura dla fanów twórczości pisarki, a także każdego, kto interesuje się historią praw kobiet. Alcott opowiada historię młodej kobiety o imieniu Christie, która postanawia wziąć sprawy w swoje ręce i zapewnić sobie lepsze życie. Jest zdeterminowana, by odnieść sukces, i ciężko pracuje, aby zarobić na życie. Dzięki kolejnym doświadczeniom spotyka szereg ciekawych postaci, w tym bogatych dobroczyńców, sprzedawców ulicznych, a także inne pracujące kobiety, co pomaga jej zrozumieć złożoność świata i własne w nim miejsce. Jednym z kluczowych wątków tej historii jest znaczenie ciężkiej pracy i determinacji w pokonywaniu przeciwności losu. Christie staje bowiem w obliczu wielu wyzwań, w tym biedy, chorób i dyskryminacji, ale pozostaje niezłomna w dążeniu do sukcesu. Książka jest świadectwem odporności ludzkiego ducha i siły determinacji w obliczu przeciwności losu. Oprócz fascynujących bohaterów i inspirującego przesłania Życiowe eksperymenty wyróżniają się szczerym i pełnym niuansów przedstawieniem zmagań kobiet w XIX wieku. Alcott była pionierką swoich czasów, a ta książka stanowi świadectwo jej zaangażowania w promowanie praw kobiet i opowiadanie się za zmianami społecznymi.

Namiętności!

Tomasz Zaleśkiewicz, Anna Strużyńska-Kujałowicz, Alina Kolańczyk, Wiesław Łukaszewski, ...

Co nadaje życiu smak? Co sprawia, że bywa ono wyjątkowo emocjonujące? Jakie namiętności targają człowiekiem i decydują o jego wyborach, działaniu i myśleniu? Jakim namiętnościom nie potrafimy się oprzeć? W tej książce można znaleźć błyskotliwe odpowiedzi wybitnych psychologów na te oraz na wiele innych pytań. Cykl spotkań Bliżej Psychologii, a także książki będące ich owocem to realizacja idei, by przybliżać dokonania naukowe laikom i przedstawiać możliwości praktycznego zastosowania wyników badań i eksperymentów naukowych. Psychologia bowiem nie jest magią, współczesną alchemią czy wróżeniem z kart, nie jest też hermetycznie zamkniętą dziedziną, którą można wyizolować z codziennego życia. Być bliżej psychologii to żyć pełniej, mądrzej, lepiej. Chyba warto? Wszystko zawiera się w przekonaniu, że nie można pogodzić z sobą emocji i poznania (serca i rozumu). Jako oczywiste i niewymagające dyskusji przyjmowano, że to, co należy do sfery rozumu, tym samym nie należy do sfery emocji, to zaś, co należy do sfery emocji, nie należy do sfery rozumu. Prymat co zrozumiałe w świetle przyjętych założeń przyznawano emocjom, intuicji, wszelkim ludzkim namiętnościom. Rozum spostrzegano jako niezbyt zdolny do radzenia sobie z problemami ludzkiego losu, w emocjach zaś upatrywano jedynej lub najważniejszej siły sprawczej ludzkiego działania. Szczególnie dotyczyło to namiętności. Wiesław Łukaszewski (fragment Wstępu)

Preteksty, posłowia. Małe kanony literatury światowej

Jakub Kornhauser

Preteksty i posłowia (…), niczym wunderkamery i panoptika, stanowią o punkcie wyjścia i punkcie dojścia prowadzonych rozważań. Książka składa się z dwóch głównych części, z których każda dzieli się na dwa podrozdziały. (…) W sekcji Preteksty znalazły się szkice poświęcone literaturom i kulturom europejskim – francuskiej, belgijskiej, mołdawskiej, katalońskiej, norweskiej i środkowoeuropejskiej (Kanony zza granic) oraz polskim zmaganiom z polem literackim (Kanony w granicach). Szkice tu pomieszczone łączy chęć odpowiedzi na pytanie, czym dzisiaj jest pisanie, co nam zostało ze starych dyskusji na temat literackich mód, konwencji i powinności oraz czy da się wyznaczyć kierunki, w których podążają najmłodsze pokolenia twórców. I dlaczego pokoleń starszych nie należy usuwać na margines zainteresowania – dekanonizować – tylko warto czytać na nowo.   (…) Sekcja Posłowia to zapis racjonalizacji irracjonalnego, przypominający układanie mozaiki z rozproszonych elementów, które na pozór nie mają prawa do siebie pasować, lecz po odpowiednim zestawieniu nabierają nowych znaczeń i uruchamiają wewnętrzne zależności. Wahadło małych kanonów wychyla się, jak w tytule, W stronę awangard – badając poziom literackości prac Herty Müller, Stanisława Dróżdża czy Jiříego Kolářa, eksperymentalne ciągoty polskiej poezji ostatnich dekad i aktualność okołoawangardowych dyskursów krytycznych – by po chwili przyjrzeć się bliżej Rumunii na stronie, ujawniając specyfikę najistotniejszych współcześnie dykcji rumuńskiej prozy.                                                                                                                    Fragment Wstępu       Książka Jakuba Kornhausera Preteksty, posłowia. Szkice o literaturach jest pozycją bardzo istotną dla badaczy współczesnej literatury. A właściwie literatury światowej czy „literatur”, bo właśnie taką formą posługuje się Autor, co wynika z patronującego mu przekonania o wielości, różnorodności oraz równorzędności obiegów literackich poszczególnych krajów oraz regionów. (…) Kornhauser proponuje wnikliwą lekturę oraz interpretację poszczególnych utworów, a jednocześnie wplata sformułowane przez siebie propozycje odczytań w ramy zjawisk o wiele szerszych, zazębiających się z wiązką zagadnień na co dzień badanych przez antropologów i socjologów. Dzięki temu czytelnik otrzymuje szeroką, a jednocześnie bardzo kompetentnie zarysowaną panoramę zjawisk z zakresu literatury oraz kultury współczesnej.                                                                                       Z recenzji dr. hab. Aleksandra Wójtowicza     Jakub Kornhauser (1984) – literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz. Współzałożyciel i pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, adiunkt na Wydziale Filologicznym UJ. Autor dwóch monografii poświęconych awangardzie (ostatnio Awangarda. Strajki, zakłócenia, deformacje, 2017) i redaktor ponad 10 książek naukowych. Redaktor prowadzący serii wydawniczych „awangarda/rewizje” (Wydawnictwo UJ), „Rumunia Dzisiaj” (Universitas) i „wunderkamera” (Instytut Mikołowski). Redaktor pism „Nowa Dekada Krakowska” i „Romanica Cracoviensia”, były redaktor „Literatury na Świecie”. Opublikował cztery tomy poetyckie, za Drożdżownię (2015) otrzymał w 2016 roku Nagrodę im. Wisławy Szymborskiej. Ostatnio wydał tom esejów Wolność krzepi (2018), przekłady książek Gherasima Luki Bierny wampir, Dumitru Crudu Fałszywy Dymitr (oba 2018) i Gellu Nauma Vasco da Gama i inne cykle poetyckie (2019) oraz tom poezji Dziewięć dni w ścianie (2019).