Klucze do kultury. Z perspektywy niemieckiej o literaturze polskiej

Heinrich Olschowsky

W polu zainteresowania berlińskiego polonisty znajduje się literatura polska obydwu minionych stuleci, od Mickiewicza i Słowackiego po twórców nam współczesnych, z Tadeuszem Różewiczem na czele. Amerykański filozof i komparatysta Richard Rorty pisząc kiedyś, że jeżeli XXI wiek nie będzie wiekiem tłumaczy, to nie będzie go wcale, miał na myśli nie w pierwszym rzędzie mistrzów sztuki przekładu, lecz pośredników między narodami, przerzucających nad dzielącymi je przepaściami/różnicami pomosty porozumienia kulturowego, objaśniających, a więc tłumaczących, ich kulturowe kody (w tym i literackie). Zajmując się literaturą polską jako jej historyk, krytyczny komentator, tłumacz, edytor, uniwersytecki wykładowca wreszcie, jest Heinrich Olschowsky takim właśnie pośrednikiem, „tłumaczącym” Polskę swoim niemieckim rodakom. Nie przypadkiem czyni to poprzez medium literatury. Tak się składa w stosunkach niemiecko-polskich, że zarówno po I jak po II wojnie światowej to literatura znajdowała się w awangardzie procesu poszukiwania i kształtowania nowego modus vivendi między wczorajszym zaborcą/agresorem i jego ofiarą. Heinrich Olschowsky należał do nowych pokoleń Niemców dorastających po 1945 r. w przekonaniu, że warunkiem porozumienia i pojednania z Polakami będzie rozpropagowanie wśród Niemców polskiej kultury (której znajomość nazistowska propaganda przez dwanaście lata wypierała z niemieckiej świadomości) i zdobycie tam dla niej szacunku. Pisząc po niemiecku, zwraca się potencjalnie do czytelników w całym obszarze języka niemieckiego; pracując jednak przez większość życia w NRD, zwracał się wtedy siłą rzeczy w pierwszym rzędzie do tamtejszych odbiorców – i na tym polegała wówczas szczególność jego „tłumaczącego” pośrednictwa. Sam tak to ujmuje: „Bycie polonistycznym literaturoznawcą, krytykiem i tłumaczem w NRD oznaczało dla mnie potrzebę upowszechniania wśród czytelników myśli nieuczesanych z Polski jako antidotum przeciwko ideologicznej izolacji.” Nie było to łatwe jeśli zważyć, że – jak wspomina – „Od czasów »polskiej Wiosny w Październiku« 1956 r. literatura wschodniego sąsiada NRD znajdowała się tu w stanie permanentnego podejrzenia o ideologiczny rewizjonizm, które po powstaniu Solidarności w 1980/81 r. weszło niemal w stadium histerii.” Z Posłowia prof. Marka Zybury  

Roman Dmowski Wybór pism Tom 2

Roman Dmowski

Zasługi Romana Dmowskiego dla odzyskania niepodległości i odbudowy państwa polskiego są nieocenione. Ten wielki przywódca Narodowej Demokracji, skuteczny dyplomata i wnikliwy analityk procesów politycznych całe życie poświęcił walce o wolność kraju. Był też wybitnym pisarzem politycznym i myślicielem. Głównym przedmiotem jego pracy pisarskiej było formowanie ideologii narodowej oraz wytyczanie kierunków polskiej polityki zagranicznej. W drugim tomie Wyboru pism znalazły się następujące dzieła: Niemcy, Rosja i kwestia polska, Upadek myśli konserwatywnej, Świat powojenny i Polska oraz Duch Europy.

Tygrys. Na tropie rosyjskiej bestii

John Vaillant

Kiedy w 1997 roku nieopodal rosyjskiego miasteczka Łuczegorska tygrys zaatakował myśliwego, wszyscy byli zszokowani. Tygrysy syberyjskie i ludzie zwykle nie wchodzili sobie w drogę, tymczasem w tym przypadku zwierzę zdawało się działać celowo, z niespotykaną agresją i mściwością, jakby chciało nie tylko unicestwić swoją ofiarę, ale także zniszczyć wszystko, co do niej należało. Jak do tego doszło? Kto pierwszy złamał niepisane prawa tajgi i wywołał wojnę między tygrysem a okolicznymi mieszkańcami? Rozpoczęła się walka na śmierć i życie, ale coraz trudniej było odróżnić, kto jest myśliwym, a kto tropioną zwierzyną John Vaillant odtwarza krok po kroku tę mrożącą krew w żyłach historię. Pozwala też zrozumieć ten zakątek świata, w którym piękno miesza się z okrucieństwem, bohaterstwo z chciwością, a bezinteresowność z bezmyślnością. Cofając się w przeszłość, opisuje dawne dzieje tych ziem i pokazuje, jak przeszłość, zwłaszcza czasy Związku Radzieckiego i okres po jego upadku, ukształtowała mentalność ludzi i pośrednio doprowadziła do tragedii.

Opowieść o naszym domu

Zofia Szymanowska

Piękna, pełna ciepła opowieść o latach spędzonych w Tymoszówce, we dworze na dalekich kresach Rzeczpospolitej. Zofia Szymanowska, najmłodsza siostra Karola Szymanowskiego, wspomina beztroskę lat dziecięcych, atmosferę pogody ducha tamtych dni, radość, nadzieje i wszechobecną muzykę…   Dom tymoszowiecki był wielki i trochę mroczny. Szeroki korytarz ciągnął się jak kręgosłup przez całą długość domu… Okna były duże i jasne, zwłaszcza gdy liście opadły, gdyż latem ocieniały je gęsto orzechy i lipy. [...]W sali jadalnej stał dębowy stół i krzesła rzeźbione, na prostych rozchylonych nogach, kryte safianem o dyskretnie barwnych deseniach. W sali wisiały portrety. W dzieciństwie bałam się ich bardzo…   W swej opowieści autorka przeplata losy rodziny i ludzi z jej otoczenia, pojawiają się cudowne ciotki, niańki, służący, goście, a wśród nich Artur Rubinstein, Harry Neuhaus, Paweł Kochański, wspomina także rozliczne konie, psy i zabawy. I oczywiście Karol Szymanowski, poważny, zapracowany, pochłonięty muzyką i tworzeniem – ukochany brat.

Zamiast zabijać, pluję jadem na papier

Weronika Sobolewska

Zamiast zabijać, pluję jadem na papier Weroniki Sobolewskiej jest nowoczesnym w formie dziennikiem intymnym dokumentującym zmagania z depresją. Autorka opisuje moment graniczny, w którym stwierdziła, że nie wytrzyma ani minuty dłużej w korporacji. Przytacza też - w formie wierszy i aforyzmów - swoje przemyślenia dotyczące zarówno własnych przeżyć, jak i ludzkiej moralności w ogóle. Z książki wyłania się też obraz bezdusznego świata wielkich korporacji, w których pojedynczy pracownik - jednostka ludzka - jest traktowany wyłącznie jako trybik w machinie, całkowicie podporządkowany firmie i jej celom. Notatka o Autorce Weronika Sobolewska urodziła się w Warszawie. Aktualnie mieszka w Sztokholmie. Zamiast zabijać, pluję jadem na papier napisała w swoich najtrudniejszych chwilach, zmagając się z depresją i wypaleniem zawodowym. Uwielbia pisać o tematach, o których nie zawsze otwarcie się rozmawia: o depresji, sensie życia, śmierci, ale też o prawdziwej miłości. Ma nadzieję, że swoimi tekstami poruszy i zachęci do refleksji nad samym sobą i nad światem. Opowieści i wiersze pisze od dziecka. Jej życie można śledzić na www.instagram.com/szalonagwiazda.

Kamienne figurki

Lloyd Devereux Richards

W gęsto zalesionych wąwozach południowej Indiany odnajdywane są zwłoki młodych kobiet. Przy każdym ciele morderca zostawia swoją wizytówkę kamienną figurkę wyrzeźbioną na wzór magicznych posążków rdzennych plemion Papui-Nowej Gwinei. Dochodzenie obejmuje agentka Christine Prusik główny antropolog sądowy w biurze FBI z Chicago. Dziesięć lat wcześniej badała podobne artefakty w trakcie prac terenowych w Nowej Gwinei. Teraz musi ustalić, czy sprawy mają związek, czy to tylko koszmarne fantazje zwyrodnialca.

Figury obecności i nieobecności. Wprowadzenie do francuskiej dysputy o świętych obrazach i o roli sztuki w życiu Kościoła w epoce nowożytnej

Piotr Krasny

Książka wprowadza czytelnika w dysputę na temat sztuki religijnej, prowadzoną we Francji od początku XVI do końca XVIII wieku z licznymi odwołaniami do starożytnej i średniowiecznej tradycji Kościoła gallikańskiego. W debatę tę angażowali się nie tylko teologowie katoliccy i protestanccy, ale także pisarze świeccy, początkowo wspierający działania Kościoła, a później dystansujący się od niego i próbujący zastąpić dogmatyczne chrześcijaństwo nową „religią rozumu”, Elementem łączącym zdecydowaną większość ich wypowiedzi było przekonanie, że obraz religijny nie może być postrzegany jako jako „portret Boga”, ale należy widzieć w nim tylko „znak odłączony” od  tego niewidzialnego pierwowzoru, nie uosabiający go, ale wyłącznie przypominający o nim wiernym. Francuscy pisarze opowiadali się więc za powściągliwym kształtowaniem obrazów i rzeźb, aby nie zachwycały one przesadnie widzów wyszukanymi formami, ani nie nie poruszały zbytnio ich emocji ekspresyjnymi ujęciami „historii świętej”. Dla owych autorów chrześcijaństwo było przede wszystkim religią Słowa, zaś obrazy jawiły się im jako duszpasterska pomoc dla „prostaczków”, którzy nie umieli czytać lub nie potrafili zrozumieć tekstów katechizmowych i prostych homilii. Pisarze ci podchodzili więc z dystansem do sztuki religijnej, przyjmując że jej znaczenie będzie maleć wraz z postępami oświecenia. Poddając się takim założeniom teoretycznym, twórcy sztuki religijnej we Francji osiągnęli w wieku XVII wysoki poziom, naznaczony szlachetną prostotą i czystością, ale w następnym stuleciu popadli w banalne schematy, nie chcąc angażować się zbytnio działalność coraz bardziej lekceważoną przez elity. Piotr Krasny, ur 1966, historyk sztuki, specjalizujący się w dziejach sztuki i teorii sztuki w epoce nowożytnej, profesor w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor książek: Architektura cerkiewna na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej 1596-1914 (2003), Visibilia signa ad pietatem excitantes. Teoria sztuki sakralnej w pismach Roberta Bellarmina, Cezarego Baroniusza, Rudolfa Hospiniana, Fryderyka Boromeusza i innych pisarzy kościelnych epoki nowożytnej (2010), Fabrica ecclesiae Ruthenorum. Dzieje cerkwi w Szczebrzeszynie i jej rozbudowy w latach 1777-1789 w świetle kroniki ks. Jana Karola Lipowieckiego ( 2010). Pod jego redakcją ukazały się m.in. książki: Sztuka ziemi chełmskiej i województwa bełskiego (1999) oraz Święty Karol Boromeusz a sztuka w Kościele powszechnym, w Polsce, w Niepołomicach (2013).  

Odrodzona. Shadow Beast Shifters. Tom III

Jaymin Eve

W końcu mam życie, o jakim marzyłam. Dlaczego odnoszę więc wrażenie, że wszystko jest do bani? Zdobyłam to, o czym marzyłam, odkąd mój ojciec zdradził naszą watahę, a ja stałam się popychadłem i pośmiewiskiem Tormy. Jestem partnerką alfy, szanowaną i budzącą strach przywódczynią. Jaxson stara się odbudować naszą przyjaźń, a Torin próbuje mnie do siebie przekonać. Czuję jednak, że coś tu nie gra, a gdy tylko o tym pomyślę, w mojej piersi pojawia się dziwne pulsowanie. Gdzie, na Bestię Cienia, podziewa się Simone i dlaczego nie pamiętam ostatnich miesięcy, a może lat? Rozwikłam tę tajemnicę. A kiedy się dowiem, kto igrał sobie z moim życiem i ukradł mi wspomnienia, zemsta będzie słodka. Ten ktoś pożałuje, że zadarł z Merą Callahan. Nadchodzę!

Pachinko

Min Jin Lee

Głęboko poruszająca i napisana z wdziękiem powieść śledzi losy koreańskiej rodziny na przestrzeni pokoleń, poczynając od początku XX wieku. Sunja, dziewczyna z biednej, ale dumnej rodziny, zachodzi w nieplanowaną ciążę, co może okryć jej bliskich hańbą. Odepchnięta przez zamożnego kochanka znajduje ratunek w ramionach młodego ministra, który oferuje jej małżeństwo i nowe życie w Japonii. Tak zaczyna się wciągająca saga o wyjątkowych ludziach w fascynujących czasach. Rodzina Sunji doświadcza wzlotów i upadków. Tęskni za ojczyzną, której nie zna, i stara się dostosować do miejsca, którego nie rozumie. Pachinko to uniwersalna historia o tym, co muszą poświęcić imigranci, by znaleźć swoje miejsce w świecie. Finalistka National Book Award Jedna z dziesięciu najlepszych książek roku 2017 wg The New York Times" Wyróżniona przez m.in. USA Today, Washington Post i Boston Globe

Bóg Zero Jeden

Michał Kłodawski

Odległa przyszłość. Dzięki nowoczesnej technologii ludzkość odebrała z układu AR Chimaera tajemniczy sygnał, który po odczytaniu brzmiał: "JA JESTEM WASZYM BOGIEM". Wszystkie dotychczasowe osiągnięcia - wiedza, nauka, technologia i rozwój umysłu - stanęły wobec próby. Zapanował niepokój, a ludzkiej inteligencji rzucone zostało najtrudniejsze wyzwanie. Egzobiolog Adrien Ash wchodzi na pokład statku kosmicznego Horyzont, aby odkryć źródło sygnału. Kiedy podczas podróży w niewyjaśnionych okolicznościach ginie kapitan, załoga orientuje się, że za atakiem stać mogła potężna obca inteligencja. Próbując odnaleźć się w świecie "okrutnych cudów", Ash skonfrontowany zostanie ze wspomnieniem zaginionej żony, Alice. Wkrótce też odkryje, że układ AR Chimaera skrywa tajemnice równie fantastyczne, co przerażające... "Bóg Zero Jeden" to opowieść o intelektualnym pojedynku człowieka przyszłości z obcą istotą, historia stawiająca pytania o granice nauki, religii i ludzkiego umysłu. Książka kładzie tym samym duży nacisk na zgodność opisywanych zjawisk z realiami fizycznymi, bazując na ustalonych prawach (jak przekroczenie granicy Chandrasekhara przez gwiazdę typu biały karzeł), czy też twórczo rozwijając istniejące teorie (jak czterowymiarowość przestrzenną zawartą w teorii Kaluzy-Kleina). Nawiązuje również literacko do klasyki spod znaku Stanisława Lema czy Artura C. Clarka. Michał Kłodawski Radca prawny z Bielska-Białej. Pisze o światach, które mogą istnieć, choć nikt ich jeszcze nie odkrył (hard science fiction). Opowiadaniem Mistrz Marionetek wygrał pierwszą edycję konkursu Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej na utwór oparty na fundamencie obowiązujących praw, teorii lub prognoz naukowych. Nakładem wydawnictwa IX ukazuje się jego debiutancka powieść Bóg Zero Jeden opowiadająca o konfrontacji międzygwiezdnej misji naukowej z istotą podającą się za stwórcę i władcę człowieka.

Akademickie nauczanie zdalne. Czego nauczyła nas pandemia?

Tomasz Grzyb, Anna M. Ziółkowska

Nauczanie zdalne, które z powodu pandemii stało się rzeczywistością zarówno uczniów i studentów, jak też nauczycieli i wykładowców akademickich, ma swoją specyfikę. Jednym odpowiada, innym zupełnie nie. Jednak po doświadczeniach pandemicznych wydaje się niemal pewne, że kształcenie na odległość będzie coraz powszechniejsze, a nawet stanie się integralną częścią nowej normalności". Pojawiają się również głosy, że z czasem może całkowicie zastąpić nauczanie stacjonarne. Mimo że nie znamy jeszcze długofalowych skutków edukacji zdalnej, warto przyjrzeć się jej podstawowym zaletom oraz ograniczeniom, wskazywanym przez psychologów. Autorzy książki pod redakcją Tomasza Grzyba i Anny Ziółkowskiej analizują zdalne nauczanie z perspektywy psychologicznej, technicznej i społecznej. Książka jest pokłosiem rozważań, czy edukacja zdalna jest pandemicznym złem koniecznym, z którym wypada się pogodzić i go przeczekiwać (albo szukać sposobów jej optymalizacji), czy może raczej jest szansą na rozwój, a więc szansą na wyjście poza (nawet te najlepsze) schematy edukacji tradycyjnej. Autorzy upatrują w edukacji zdalnej szansę rozwoju, choć nie lekceważą też jej ciemnych stron. Książka zawiera szeroki wachlarz zagadnień i oferuje (choć w niejednakowym stopniu) sporo praktycznych rekomendacji przydatnych w edukacji zdalnej. Może być wykorzystana z pożytkiem nie tylko przez wykładowców akademickich, ale także przez wszystkich nauczycieli pracujących online. Byłoby dobrze, aby poznali ją również uczniowie i studenci, bo daje ona wyobrażenie o złożoności problemów, jakie stają przed każdym, kto z konieczności lub z wyboru angażuje się w edukację zdalną i kto rozumie, że edukacja różni się od tankowania na stacjach benzynowych. Wiesław Łukaszewski Partnerem merytorycznym wydania książki jest Uniwersytet SWPS

Dzieci Mokoszy

Sylwia Sosińska

Fantasy new adult z motywem słowiańskim! Ula Markiewicz wiedzie pozornie idealne życie - aż do chwili, gdy poznaje tajemniczego Tomka Rydygiera. Zamknięty w sobie outsider skrywa mroczne sekrety, które wkrótce wpłyną na losy nie tylko ich dwojga, ale także sił, o których istnieniu Ula nie miała pojęcia. Wplątani w mroczny konflikt z nadprzyrodzonymi istotami, Ula i Tomek muszą odnaleźć swoje miejsce w rzeczywistości, gdzie magia, prastare rytuały i starożytne moce przenikają codzienność. W tle tej opowieści czuwa Mokosz - potężna bogini, która nie pozwala zapomnieć, że każdy człowiek niesie na barkach ciężar własnego losu. Dzieci Mokoszy to historia o miłości, odwadze i starciu z siłami, które wykraczają poza ludzki rozum. Czy Ula znajdzie w sobie siłę, by zmierzyć się z tym, co nieuniknione? Kategoria wiekowa: 15+ Gatunek: fantasy Uwaga! Książka zawiera treści nieodpowiednie dla osób poniżej piętnastego roku życia.

Śladami Amber

Christine Leunens

Wzruszająca opowieść o sile pierwszej miłości, stracie, obsesji i trudnych wyborach Ethan, student filmoznawstwa, jest zakochany w swojej bliskiej przyjaciółce Amber. Ona również go kocha, lecz nie w taki sposób, jakiego on by pragnął. Kiedy na horyzoncie pojawia się Stuart, starszy brytyjski inwestor, rozpoczyna się subtelna, długotrwała walka o serce Amber. Z czasem skrywane tajemnice wychodzą na światło dzienne, a rzeczywistość okazuje się inna, niż można było przypuszczać. Każda z postaci staje przed koniecznością podjęcia decyzji, których nigdy by się po sobie nie spodziewała. Autorka z literackim wyczuciem przeplata kilka planów czasowych - teraźniejszość, w której Ethan kręci dokument na Antarktydzie, hippisowskie lata studenckie, gdy po raz pierwszy spotkał Amber, oraz burzliwe lata osiemdziesiąte, naznaczone pacyfistycznymi protestami. I choć w tle zawsze towarzyszy nam wiarygodnie nakreślony klimat epoki, to na pierwszym planie niezmiennie śledzimy losy dwojga bohaterów i nieprzemijającego uczucia, które każe Ethanowi wierzyć, że jeszcze wszystko może się udać. A kiedy wydaje się, że nieprzewidywalny los zabiera to, co najcenniejsze, okazuje się, że trzyma w zanadrzu też coś zaskakującego, co nada życiu nowy sens Nostalgiczna podróż w głąb wspomnień. Autorka tej błyskotliwie opowiedzianej historii ukazuje klasyczną nieuchronność rodem z tragedii greckiej: jedna decyzja lub błędny krok może wpłynąć na życie wszystkich wokół. NZ Herald

Interdyscyplinarna natura współczesnych procesów gospodarczych

Arkadiusz Żabiński (red.)

Publikacja przybliża aktualne wyzwania i perspektywy dla polityki ekonomicznej, zarówno w wymiarze krajowym, jak i międzynarodowym. Związane są z one otwartą i wolnorynkową gospodarką, z pozytywnymi i negatywnymi konsekwencjami globalizacji i liberalizacji stosunków ekonomicznych. Z jednej strony, wiąże się to z dynamicznym rozwojem innowacji, nowoczesnych technologii, budową gospodarki opartej na wiedzy, zmianami strategii funkcjonowania podmiotów gospodarczych dla uzyskania wyraźnej przewagi konkurencyjnej na światowych rynkach. Z drugiej natomiast, to relatywnie dużo większa łatwość w przenoszeniu zagrożeń o charakterze społeczno-gospodarczym pomiędzy gospodarkami, regionami i państwami, wynikającymi z nierównomiernym ich rozwojem, dysproporcją poziomu zamożności społeczeństw, ich struktury demograficznej oraz wyczerpywaniem się podstawowych zasobów naturalnych określających ich podstawy egzystencji.

Dewolucja Relacja z pierwszej ręki o masakrze dokonanej przez sasquatche nieopodal góry Rainier

Max Brooks

  Jeżeli wydarzenia opisane w odnalezionym dzienniku są prawdziwe, musimy zaakceptować niemożliwe stworzenie znane jako sasquatch, Wielka Stopa, żyje wśród nas i jest bestią o straszliwej sile i gwałtowności   Mieszkańcy Greenloop, odizolowanej od świata osady high-tech w górach w stanie Waszyngton, prowadzą ekologiczny i nowoczesny tryb życia do czasu, gdy zostają odcięci od świata po wybuchu wulkanu Mount Rainier. Tracą dostęp do internetu, nie działają telefony komórkowe i sieć elektryczna. Katastrofa naturalna zmusza ich do podjęcia walki o przetrwanie w surowych warunkach. Wkrótce po erupcji odkrywają, że w rozległych lasach otaczających ich osadę nie są sami. Nagłe i przerażające spotkanie z mitycznymi istotami, znanymi jako sasquatche, ujawnia, że te stworzenia są znacznie bardziej niebezpieczne niż głoszą legendy   Opowieść Maxa Brooksa o masakrze dokonanej przez małpopodobne stwory to jeden z najlepszych horrorów, jakie kiedykolwiek czytałem. Sugestywna wizja niemal zaciera granicę między prawdą a literacką fikcją. Blake Crouch, autor Mrocznej materii

Opowiastki z Zaświatów (wydanie chińsko-polskie)

Praca zbiorowa

„Większość tekstów przedstawionych w niniejszym opracowaniu pochodzi ze zbiorów powiastek zhiguai xiaoshuo, które kompilowano lub pisano okresie Sześciu Dynastii (Liuchao, 220-589). Kryterium wyboru poszczególnych powiastek była przede wszystkim obecność w nich zaświatów, różnie rozumianych – od rajskich krain zamieszkanych przez bóstwa czy transcendentnych (xian), poprzez krainy umarłych, aż do piekieł. Wybrano więc teksty, które w jakiś sposób realizują ten cel – czy to przez opis miejsca, do którego udawali się ludzie po śmierci, czy też ukazanie, jak światy istot żywych i niematerialnych kontaktowały się ze sobą, czy też przez przedstawienie cech osób, które mogły dostać się do różnie pojmowanego raju.” ze Wstępu W pierwszym roku panowania cesarza Wujian z dynastii Han, w Donglai był człowiek o nazwisku Chi, który często pędził alkohol. Pewnego dnia, zjawiło się u niego trzech dziwnych jegomości, którzy przynieśli ze sobą makaron i ryż i poprosili o alkohol jego roboty. Gdy go wypili, odeszli. Po chwili ktoś przyszedł powiedzieć, że widział w pobliskim lesie trzy pijane duchy. z "Zebranych zapisków o zjawiskach nadprzyrodzonych"