Категорії
Електронні книги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комп'ютер в офісі
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Мультимедійне навчання
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Соціальна політика
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Звіти, аналізи
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Електронна преса
- Architektura i wnętrza
- Безпека життєдіяльності
- Biznes i Ekonomia
- Будинок та сад
- Електронний бізнес
- Ekonomia i finanse
- Фінанси
- Особисті фінанси
- Бізнес
- Фотографія
- Інформатика
- Відділ кадрів та оплата праці
- Для жінок
- Комп'ютери, Excel
- Бухгалтерія
- Культура та література
- Наукові та академічні
- Охорона навколишнього середовища
- Впливові
- Освіта
- Податки
- Подорожі
- Психологія
- Релігія
- Сільське господарство
- Ринок книг і преси
- Транспорт та спедиція
- Здоров'я та краса
-
Історія
-
Інформатика
- Офісні застосунки
- Бази даних
- Біоінформатика
- Бізнес ІТ
- CAD/CAM
- Digital Lifestyle
- DTP
- Електроніка
- Цифрова фотографія
- Комп'ютерна графіка
- Ігри
- Хакування
- Hardware
- IT w ekonomii
- Наукові пакети
- Шкільні підручники
- Основи комп'ютера
- Програмування
- Мобільне програмування
- Інтернет-сервери
- Комп'ютерні мережі
- Стартап
- Операційні системи
- Штучний інтелект
- Технологія для дітей
- Вебмайстерність
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Оповідна поезія
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Шкільні підручники
-
Науково-популярна та академічна
- Археологія
- Bibliotekoznawstwo
- Кінознавство / Теорія кіно
- Філологія
- Польська філологія
- Філософія
- Finanse i bankowość
- Географія
- Економіка
- Торгівля. Світова економіка
- Історія та археологія
- Історія мистецтва і архітектури
- Культурологія
- Мовознавство
- літературні студії
- Логістика
- Математика
- Ліки
- Гуманітарні науки
- Педагогіка
- Навчальні засоби
- Науково-популярна
- Інше
- Психологія
- Соціологія
- Театральні студії
- Богослов’я
- Економічні теорії та науки
- Transport i spedycja
- Фізичне виховання
- Zarządzanie i marketing
-
Порадники
-
Ігрові посібники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
- Безпека життєдіяльності
- Історія
- Дорожній кодекс. Водійські права
- Юридичні науки
- Охорона здоров'я
- Загальне, компендіум
- Академічні підручники
- Інше
- Закон про будівництво і житло
- Цивільне право
- Фінансове право
- Господарське право
- Господарське та комерційне право
- Кримінальний закон
- Кримінальне право. Кримінальні злочини. Кримінологія
- Міжнародне право
- Міжнародне та іноземне право
- Закон про охорону здоров'я
- Закон про освіту
- Податкове право
- Трудове право та законодавство про соціальне забезпечення
- Громадське, конституційне та адміністративне право
- Кодекс про шлюб і сім'ю
- Аграрне право
- Соціальне право, трудове право
- Законодавство Євросоюзу
- Промисловість
- Сільське господарство та захист навколишнього середовища
- Словники та енциклопедії
- Державні закупівлі
- Управління
-
Путівники та подорожі
- Африка
- Альбоми
- Південна Америка
- Центральна та Північна Америка
- Австралія, Нова Зеландія, Океанія
- Австрія
- Азії
- Балкани
- Близький Схід
- Болгарія
- Китай
- Хорватія
- Чеська Республіка
- Данія
- Єгипет
- Естонія
- Європа
- Франція
- Гори
- Греція
- Іспанія
- Нідерланди
- Ісландія
- Литва
- Латвія
- Mapy, Plany miast, Atlasy
- Мініпутівники
- Німеччина
- Норвегія
- Активні подорожі
- Польща
- Португалія
- Інше
- Przewodniki po hotelach i restauracjach
- Росія
- Румунія
- Словаччина
- Словенія
- Швейцарія
- Швеція
- Світ
- Туреччина
- Україна
- Угорщина
- Велика Британія
- Італія
-
Психологія
- Філософія життя
- Kompetencje psychospołeczne
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Аудіокниги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Соціальна політика
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Електронна преса
-
Історія
-
Інформатика
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Науково-популярна та академічна
-
Порадники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
-
Путівники та подорожі
-
Психологія
- Філософія життя
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Відеокурси
-
Бази даних
-
Big Data
-
Biznes, ekonomia i marketing
-
Кібербезпека
-
Data Science
-
DevOps
-
Для дітей
-
Електроніка
-
Графіка / Відео / CAX
-
Ігри
-
Microsoft Office
-
Інструменти розробки
-
Програмування
-
Особистісний розвиток
-
Комп'ютерні мережі
-
Операційні системи
-
Тестування програмного забезпечення
-
Мобільні пристрої
-
UX/UI
-
Веброзробка, Web development
-
Управління
Подкасти
Wzory kultury antycznej. Reguły zachowania starożytnych Greków i Rzymian
red. Julia Doroszewska, Marek Job, Tomasz Sapota
Tytuł niniejszej publikacji świadomie nawiązuje do prac słynnej amerykańskiej antropolożki Ruth Benedict, która do nauk o kulturze wprowadziła pojęcie „wzoru kulturowego”. W badanych przez siebie kulturach wskazywała ona na specyficzne dla ich uczestników reguły myślenia i zachowania oraz wpływ owych reguł na wytwarzanie określonych postaw i reakcji w życiu codziennym i, co za tym idzie, na kształtowanie i sposoby realizacji norm kulturowych charakterystycznych dla danej grupy lub społeczeństwa. Termin „wzór kulturowy” odsyła nas zatem do skomplikowanego uniwersum norm i wartości, które funkcjonują zawsze na dwóch różnych poziomach: deklaratywnym i realizacyjnym. Przyglądanie się normom na pierwszym z wymienionych poziomów ukazuje nam istnienie w świadomości zbiorowej typów idealnych, do których każda jednostka powinna dążyć. Odkrycie natomiast drugiego, realizacyjnego poziomu pozwala zweryfikować, na ile to, co pozostaje w sferze postulatu, jest rzeczywiście realizowane i przestrzegane. (fragment wstępu)
red. Gabriela Abrasowicz, Leszek Małczak
Słowo redaktora serii Pierwsza naukowa pozycja wydana w serii Biblioteka Przekładów Literatur Słowiańskich pt. Od mobliności do interakcji. Dramat i teatr w Bośni i Hercegowinie, Czarnogórze, Chorwacji, Kosowie, Macedonii, Słowenii i Serbii nawiązuje do ubiegłorocznej dwutomowej publikacji polskich przekładów współczesnego dramatu chorwackiego zatytułowanej (Nie)tylko fragmenty. Jest owocem naukowo-artystycznej konferencji zorganizowanej w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w listopadzie 2018 roku. Uczestnicy konferencji z Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, Macedonii i Serbii podkreślali, że była to pierwsza tego typu inicjatywa od rozpadu Jugosławii i pierwsze wspólne spotkanie na neutralnym gruncie. W poszczególnych rozdziałach składających się na monografię ich autorzy poruszają problematykę związaną albo z wąsko rozumianym przekładem jako tłumaczeniem międzyjęzykowym, albo szeroko rozumianym przekładem; tłumaczą i interpretują twórczość dramatyczną i teatralną z kilku krajów i kultur południowej Słowiańszczyzny. Przekład staje się dziś jednym z najważniejszych i najgłębszych sposóbów myślenia o świecie, doświadczania i tłumaczenia otaczającej nas rzeczywistości. Zwrot translacyjny stanowi jeden z niepodważalnych przełomów we współczesnej humanistyce, a tytułowa dla niniejszych rozważań mobliność jest kondycją nie tylko współczesnego świata. Wśród Autorów monografii znaleźli się przedstawiciele różnych środowisk, teoretycy i praktycy dramatu oraz teatru, komparatyści, teatrolodzy, literaturoznawcy, przekładoznawcy, reżyserzy, dyrektorzy instytucji kulturalnych związanych z teatrem oraz dramatopisarze.
Eda. Szkice o wyobraźni i poezji
Składająca się z pięciu rozdziałów rozprawa to poetycki zapis doświadczeń Edy Ostrowskiej włączony w dyskurs krytyczno- i historycznoliteracki. Ich tytuły Outsiderka, Grafo-mania, Szpital, Ciało, Syn sygnalizują tematy istotne, wyłaniające się i zwracające na siebie uwagę już po pierwszym odczytaniu książek autorki Letycji u miecznika. Pierwszy z artykułów stanowi niejako wprowadzenie. Pokazuje Edę Ostrowską jako autorkę osobną, nie przystającą do rzeczywistości. Poetkę, która nie odnajdując porozumienia pomiędzy sobą a światem, ucieka się do przestrzeni „narkotycznych”. Halucynacje, jakich doznaje po zażyciu różnorodnych substancji, zostają przez nią utrwalone w wierszu. Wyłania się z nich podmiot wędrujący, egzystujący na granicy, igrający z życiem i śmiercią. Taki obraz bohaterki lirycznej pojawia się przede wszystkim we wczesnej twórczości Ostrowskiej. Dlatego niejako kontynuacją pierwszego szkicu zdaje się być omówienie zawarte w drugiej części książki. Inspiracją stało się tu natomiast wydanie po raz drugi przez poetkę w 2013 roku dziennika, z którego zniknęło wiele fragmentów tekstu, zawartych w edycji z 1983 roku. Z lektury zapisków dwudziestolatki, ale także niektórych utworów z tomu Małmazja wyłoniła się kategoria grafomanii, ale rozumianej jako wspomniany już furor poeticus, niekontrolowana mania pisania, będąca dla Edy swoistą autoterapią, sposobem na przetrwanie, pokonanie wrogiej przestrzeni, w której żyje. O dzienniku jest także trzeci ze szkiców. Opisuje on z kolei szpital psychiatryczny jako przestrzeń wybraną przez Edę. Do analizy tego zagadnienia posłużyła propozycja Michela Foucaulta, który szpital psychiatryczny zaliczył do innych przestrzeni, nazywając go najpierw heterotopią kryzysu, następnie dewiacji. Szkic zatytułowany Ciało ukazuje z kolei poezję autorki Śmiechu i łaski jako sensualistyczną, zmysłową, tworzoną przez osobę uwikłaną w cielesność. Jest ono w wierszach Ostrowskiej umęczone i udręczone – przez mężczyznę, Boga, otaczającą rzeczywistość. Syn to wreszcie tytuł ostatniego z zawartych w książce omówień. Podejmuje temat macierzyństwa jako jednego z najboleśniejszych przeżyć Ostrowskiej, wyeksponowany także w ostatnich tomikach autorki Wierszownika.
Zalecenia i przestrogi lekturowe (XVI-XX wiek)
Mariola Jarczykowa, Agnieszka Bajor
Artykuły zawarte w tomie poruszają zagadnienia recepcji tekstów literackich, prac naukowych czy praktycznych poradników. Interesujące jest spojrzenie na historię czytelnictwa w aspekcie politycznym, religijnym czy kulturowym. W dobie staropolskiej rękopiśmienne i drukowane woluminy były przedmiotami luksusowymi, ich lekturę zalecano w specjalnie komponowanych w tym celu wierszach (Anna Sitkowa). Na łamach prasy oraz w podręcznikach savoir-vivre’u promowano nie tylko literaturę piękną, ale również książki „użyteczne”: poradniki czy publikacje naukowe (Bożena Mazurkowa, Anna Zdanowicz). Z drugiej strony dostrzegano niebezpieczeństwa mogące wynikać z czytania niepożądanych tekstów przez nieprzygotowanych odbiorców (Mariola Jarczykowa). W czasie zaborów książki były przekaźnikiem wartości patriotycznych, zastępowały zabronioną edukację polonistyczną (Grzegorz Nieć, Adrian Uljasz). Po lekturę coraz chętniej sięgały kobiety, które korespondencyjnie dzieliły się wrażeniami czytelniczymi (Małgorzata Komza), choć emancypacja w tym zakresie nie zawsze była dobrze odbierana (Agnieszka Paja). Dzięki staraniom działaczy i publicystów książki pełniły znaczące funkcje w programach kulturalnych poszczególnych dzielnic i prowincji (Krystyna Kossakowska-Jarosz, Anna Karczewska). Problemem było propagowanie tekstów o profilu religijnym, silnie ograniczane przez cenzurę zewnętrzną i wewnętrzną (Janusz Kostecki, Agata Muc). W okresie międzywojennym zwracano uwagę na dobór książek do bibliotek szkolnych (Hanna Langer). Sprzeciwiano się zasilaniu księgozbiorów publikacjami o charakterze nacjonalistycznym i faszystowskim (Zdzisław Gębołyś). Podejmowano także wieloaspektowe prace w zakresie podniesienia edukacji czytelniczej w środowiskach wiejskich, czego świadectwem są pamiętniki chłopów (Monika Olczak-Kardas).
Układy przestrzenne dawnych granicznych miejscowości kolejowych przedstawiono w ujęciu interdyscyplinarnym, nawiązując do geografii społeczno-ekonomicznej, jak również do badań historycznych, urbanistyki i architektury. Odwołano się także do przemysłu, migracji i zróżnicowania kulturowego. Monografia integruje studia historyczne nad miejscowościami rozwijającymi się w wyniku oddziaływania stacji kolejowej oraz granicy państwowej z problemem współczesnego zagospodarowania przestrzennego otoczenia takich dworców kolejowych jako dziedzictwa kulturowego. Ponadto w książce zaproponowano ujęcie modelowo-typologiczne wyjaśniające procesy zachodzące w przestrzeni badanych miejscowości.
Emigracja jako doświadczenie. Studium na przykładzie migrantów powrotnych do województwa śląskiego
Rafał Cekiera, Justyna Kijonka, Monika Żak
Z wielu powodów pierwsze lata po wejściu Polski do Unii Europejskiej nazwać możemy „złotą dekadą polskiej mobilności”. Stopniowe otwieranie rynków pracy państw zachodnich, swoboda poruszania się po Europie, szybko rozwijająca się siatka tanich połączeń lotniczych, czy w końcu dynamiczny rozwój komunikacji internetowej – wszystko to w wydatnym stopniu sprzyjało decyzjom emigracyjnym. W jaki sposób może zmieniać jednostkę pobyt na emigracji? Które obszary egzystencji stają się szczególnie wrażliwe? Jakie lekcje oferuje „migracyjna szkoła życia”? Na podstawie przeprowadzonych badań wśród reemigrantów z woj. śląskiego w książce podjęta została próba identyfikacji różnych wymiarów migracyjnego doświadczenia. Analizując procedury adaptacji i readaptacji, znaczenia przypisywane pobytowi za granicą, ale też jego konsekwencje dla rozwoju osobistego i zawodowego, autorzy poszukiwali mechanizmów uniwersalnych. Ich poznanie może być przydatne dla lepszego zrozumienia fenomenu ludzkiej mobilności. Książka może być także inspiracją dla tworzenia programów integracyjnych – nakierowanych również na imigrantów obecnie przybywających do Polski.
Терминологията на Европейския съюз. Съпоставка на българската, гръцката, полската и английската терминология на правото на околната среда / Terminologia Unii Europejskiej. Konfrontacja bułgarskiej, greckiej, polskiej i angielskiej terminologii w zakresie prawa środowiska Monografia stanowi próbę spenetrowania aktualnego stanu terminologii, używanej w aktach prawnych UE. Badania zostały oparte na materiale z wybranej dziedziny, a mianowicie środowiska, w czterech wersjach językowych prawa UE, to jest w języku bułgarskim, greckim, polskim i angielskim. Taka kolejność języków w tytule wiąże się z wyborem bułgarszczyzny jako języka ojczystego autorki na metajęzyk opisu, natomiast język angielski został wymieniony na końcu z uwagi na jego rolę — nie zawsze, ale w wielu sytuacjach — faktycznego tertium comparationis badania konfrontatywnego.
Brigitte Schniggenfittig, Jörg Wagner, Violetta Frankowska, Miłosz Woźniak, ...
Seria: Kultura i Język Polski dla Cudzoziemców, ISSN 1644-0552 Tematem 30 krótkich rozdziałów tej książki są wybrane fenomeny słownictwa, prezentowane metaforycznie jako skarby do odkrycia. W sposób prosty, ale również zabawny, z wieloma inspiracjami do własnych odkryć, wyjaśniane są kwestie semantyki, etymologii, gramatyki oraz migracji słów. Autorzy wychodzą od obserwacji dotyczących sposobu porozumiewania się zarówno zwierząt, jak i ludzi, by następnie zainteresować wyjątkowością ludzkich dźwięków. Jak to możliwe, że w języku polskim "tylko" z około 40 głosek może powstać milion wyrazów? Czym w ogóle jest słowo? Jak to się dzieje, że słowa coś oznaczają? W jaki sposób ich znaczenie się zmienia? Czy wszystko się jakoś nazywa? Dlaczego niektóre wyrazy zanikają i jak powstają nowe? Dlaczego niektóre słowa mają więcej znaczeń, a my nie gubimy się w ich gąszczu? Oprócz kwestii polisemii książka porusza również sprawę synonimów, homonimów oraz eponimów. Omawiane są także tematy tabu i ich zastępniki, a więc eufemizmy. Metafory, nazwy miejscowości i nazwiska to kolejne tematy. Rozdziały o anagramach i palindromach zachęcają do zabawy językiem. Wspomniano o zagadnieniach dotyczących gramatyki, wskazując na przykład na znaczną rolę afiksów czy wyrazów funkcyjnych. To książka popularnonaukowa do czytania i przeglądania w domu. Może ona również być uzupełnieniem zajęć o języku i materiałem pomocniczym dla nauczycieli i lektorów. W tym celu zamieszczono indeks niezbędnych pojęć lingwistycznych. Przytoczone przykłady słownictwa po części pochodzą z literatury polskiej, dziecięcej i młodzieżowej. Autorzy chcą w ten sposób zachęcić do jej czytania.
Prace nad kodyfikacją prawa karnego materialnego Polski Ludowej (1947-1969)
Niniejsza monografia przedstawia przemiany systemu prawa karnego materialnego w Polsce po II wojnie światowej. Autor skoncentrował się przede wszystkim na procesie kodyfikacji, nie pominął też jednak problematyki orzecznictwa i regulacji pozakodeksowych, które zostały wydane w latach 1947-1969. Praca została podzielona na cztery części odpowiadające kolejnym etapom na drodze do uchwalenia 19 kwietnia 1969 r. kodeksu karnego przez Sejm PRL. Pierwsza część dotyczy zagadnień wprowadzających do problematyki kodyfikacji prawa karnego w państwie komunistycznym. Trzy kolejne obejmują prace nad projektami kodeksu w latach 1956, 1963 i 1968. Każda część została zaprezentowana w kontekście przemian społeczno-politycznych systemu ustrojowego Polski Ludowej. Dzięki przeprowadzonym przez autora badaniom możliwe było ukazanie na łamach książki m.in. cech procesu kodyfikacyjnego w latach 1947-1969, przyczyn prac projektowych oraz charakterystyki kodeksu karnego państwa ludowego.
Problem antycznej teologii solarnej
„Teologia solarna” jest terminem funkcjonującym w badaniach nad grecko-rzymskim politeizmem od ponad wieku. Niniejsza praca stara się ustalić, do jakiego stopnia i w jakim kontekście kulturowym teologia solarna może być postrzegana jako zjawisko historyczno-religijne.
Nadrzeczne lasy łęgowe województwa śląskiego - dynamika, stan zachowania i perspektywy ochrony
Aldona K. Uziębło, Dariusz Kozik
Nadrzeczne lasy łęgowe to zbiorowiska, które nie mając większej wartości produkcyjnej, oferują szereg usług ekosystemowych, czyniących je jednymi z najcenniejszych europejskich siedlisk przyrodniczych w sieci obszarów chronionych Natura 2000, ze statusem ochrony priorytetowej. Uchwalone przez Parlament Europejski w 2023 roku rozporządzenie o odbudowie zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law) zobowiązuje Polskę do podjęcia działań w kierunku odnowienia w I etapie do 2030 roku najbardziej zagrożonych siedlisk, w tym również nadrzecznych lasów łęgowych. Rozpoznanie rozmieszczenia, stanu zachowania, dynamiki, zagrożeń i możliwości ochrony tych lasów na terenie województwa śląskiego ma z jednej strony walor edukacyjny, z drugiej zaś może stać się źródłem wiedzy pomocnej przy podejmowaniu konkretnych działań realizujących postanowienia UE.
Profilaktyka wybranych problemów zdrowotnych (w wymiarze edukacyjnym)
red. Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz, Katarzyna Kowalczewska-Grabowska
Punktem wyjścia w prezentowanej monografii są określone problemy zdrowotne, analizowane z perspektywy edukacyjnej. Omawiane treści mają swój wymiar profilaktyczny, ale wpisują się także w obszar charakterystyczny dla promocji zdrowia z uwagi na fakt, że jest ona globalną strategią działań na rzecz zdrowia, której niezbędny i kluczowy element stanowi edukacja zdrowotna. Dzięki niej ludzie zyskują odpowiednie kompetencje, pozwalające im na dokonywanie zmian w swoim środowisku i stylu życia. W modelu promocji zdrowia ukierunkowanym na upodmiotowienie jednostek w niej uczestniczących istnieją dwie podstawowe funkcje edukacji zdrowotnej. Jedną z nich jest tworzenie warunków umożliwiających ludziom zdobywanie wiedzy na temat zdrowia i choroby. Posiadając tę wiedzę mogą oni wzmacniać swoje zdolności do działania na rzecz zdrowia własnego i innych, jednocześnie stając się podmiotami tych działań. Upodmiotowienie jednostek jest zatem bezpośrednim efektem edukacji, a tylko jednostki upodmiotowione (zdolne do działania) mogą dokonać zmiany społecznej, do której dąży się w promocji zdrowia. Drugą ze wzmiankowanych funkcji jest oddziaływanie na decydentów i grupy zawodowe, tak by odpowiednio wpływały na politykę publiczną i kształtowanie konkretnych środowisk. Prezentowana publikacja spełnia obie z wymienionych funkcji. Z jednej strony daje możliwość poszerzenia wiedzy na temat wybranych problemów zdrowotnych i przeciwdziałania im, z drugiej – jest adresowana do konkretnych grup zawodowych (nauczyciele, pedagodzy, socjologowie, lekarze), w których zadaniach mieści się tworzenie środowisk wspierających zdrowie.
Dokument i kreacja artystyczna jako dopełniające się formy obrazowania rzeczywist
red. Witold Jacyków, Karolina Tomczak
Publikacja Dokument i kreacja artystyczna jako dopełniające się formy obrazowania rzeczywistości to zbiór autorskich tekstów, które w sposób odmienny i wieloaspektowy poruszają uniwersalną i nadal nurtującą relację między dokumentem i kreacją, sygnalizując jednocześnie różnorodne rozumienie tych pojęć. Proponuje każdemu czytelnikowi, zainteresowanemu zwłaszcza sztuką współczesną, aktualne rozważania teoretyczne, jak i unikalne efekty działań artystycznych, skupione na analizie specyfiki dokumentalnej i kreacyjnej zwłaszcza fotografii, ale również innych dyscyplin artystycznych, w tym obecnej heterogenicznej sztuki postmedialnej. W tekstach teoretycznych przeważa stałe podkreślanie zacierania granicy między realnością a kreacją, dokumentem a iluzją, prawdą a fałszem, obiektywizmem fotografii a malarskością obrazu. Obecność fotografii prasowej w sztuce pop-artystów wyraźnie dowodzi przenikania się obiektywnej codzienności z kreacją artystyczną, a także niejednoznaczności samego medium fotografii dokumentującej, która odrzuca pojęcia prawdy i interpretacji, nieadekwatne w epoce cyberkultury (Giełdoń-Paszek). Problematyka zapisu zanikającej rzeczywistości i ludzkiego życia, historii i pamięci oraz możliwości artystycznej transformacji świadectwa dotyczy wielomedialnych instalacji Christiana Boltańskiego (Tomczak). Niejednoznaczność i płynność pojęć ‘dokument’ i ‘kreacja’ uzmysławia także kontekstualność i dyskursywność ich doświadczania (Solik). Działaniom artystycznym, opatrzonym komentarzem wyjaśniającym, towarzyszy zaznaczanie nieuniknionej gry artysty z rzeczywistością, czego wynikiem jest rezygnacja z konkretu na rzecz wyrażenia niezdefiniowanego stanu ducha (Maciuszkiewicz), ograniczenie naturalnej malarskości pejzaży Islandii do ich materialności uwydatnionej w czarno-białej fotografii (Jaworska), a także przybliżenie zjawiska „fotografii ciągłej”, która dokumentuje kontekst właściwego momentu fotograficznego zapisu i jednocześnie kreuje nową jakość performatywno-znaczeniową (Kukuczka). Ponadto ze szkicowym przybliżeniem historii relacji fotografii artystycznej i dokumentalnej współgra opis oscylowania między piktorializmem a dokumentem w autorskiej twórczości fotograficznej (Jacyków).
Gatunki i style dyskursu publicznego w ujęciu konfrontatywnym
red. Andrzej Charciarek, Anna Zych
Gatunki i style dyskursu publicznego w ujęciu konfrontatywnym są trzecią, po Odmianach i stylach współczesnego języka polskiego i rosyjskiego oraz Dyskursie w aspekcie porównawczym, monografią poświęconą zagadnieniom dyskursu, gatunku i stylu. Zadaniem niniejszej monografii jest przedstawienie współczesnych badań na dyskursem publicznym z perspektywy lingwistycznej. Choć wszyscy jej autorzy są językoznawcami, to jednak poszczególne analizy znacznie się od siebie różnią. Wynika to nie tylko z faktu, iż analiza dyskursu może być przeprowadzana za pomocą narzędzi różnych dyscyplin – semiotyki, stylistyki, kognitywizmu, pragmalingwistyki, teorii kultury czy psychologii społecznej. Istotne znaczenie mają również odmiennie ukształtowane narodowe metodologie badań nad dyskursem, np. polska, czeska, słowacka czy rosyjska. Zróżnicowanie tematyczne poszczególnych części monografii idzie w parze z ich zróżnicowaniem językowym – analiza dyskursu czy stylu dokonywana jest zarówno w planie jednego języka, jak i w aspekcie konfrontatywnym. Autorzy zgodnie zwracają uwagę na historyczną i kulturową zmienność interakcji werbalnych, które powodują przeobrażenia dyskursu oraz gatunków i stylów. Pokazują ewolucję, a niekiedy rewolucję w tworzonych przez współczesnych gatunkach i tekstach. Wskazują na zmiany w postrzeganiu świata, jego wartościach, sferze obyczajowości czy modelach zachowań, wynikające z kreowania przez nowe środki przekazu medialnego intersubiektywnego obrazu świata. W centrum uwagi autorów poszczególnych rozdziałów znalazły się zagadnienia związane z różnymi dyskursami: religijnym (chrześcijańskim, katolickim), parlamentarnym, dyplomatycznym dziennikarskim, publicystycznym i przekładowym. Monografia skierowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką dyskursu, metodologiami jego opisu oraz określeniem relacji dyskursu wobec innych kategorii – stylu, gatunku, tekstu czy utrwalonych systemów wartości.
20 lat transformacji w aspekcie regionalnym. Śląsk. Refleksje socjologów
Zbiór artykułów dotyczących społecznych problemów i przeobrażeń Śląska – jego polskiej i czeskiej części – w okresie transformacji systemowej. Przedstawiono zarówno zmiany świadomościowe, jak i gospodarcze. Ukazano złożoność przemian przestrzennych regionu oraz społeczne aspekty rewitalizacji śląskich miast. Podjęto również istotną kwestię przeobrażeń w zakresie postaw obywatelskich. Uwagę badaczy zwrócił problem szkolnictwa, przemiany aspiracji edukacyjnych, a także procesy zachodzące na wojewódzkim rynku pracy. Dzięki omówieniu przestrzennych i politycznych zmian czeskiego Śląska i Moraw, specyfika procesów transformacji została ujęta w perspektywie międzynarodowej. Publikacja adresowana jest do pracowników naukowych, studentów oraz praktyków zajmujących się problematyką śląską.
Verus amicus rara avis est. Studia poświęcone pamięci Wojciecha Organiściaka
red. Adam Lityński, Andrzej Matan, Marian Mikołajczyk, Grzegorz Nancka, ...
Dnia 13 maja 2018 r. zmarł dr hab. Wojciech Organiściak, adiunkt w Katedrze Historii Prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, badacz dziejów ustroju i prawa szlacheckiej Rzeczypospolitej, autor licznych prac naukowych. Księga pamiątkowa zawiera zbiór opracowań przygotowanych przez przyjaciół i współpracowników Profesor Wojciech Organiściak. (od redakcji)