Dwie powieści ruchu

Mateusz Górniak

Nowa książka jednego z największych talentów w polskiej prozie ostatnich lat. Dwie narracje o ludziach spychanych na margines sytego świata przez machinę kapitalizmu. W Chacie, takiej z drewna Człowiek z Kamerą, Bohater, Fura oraz autostopowiczki Mucha i Mała porzucają wszystko i udają się na skraj lasu, by pobudować tam dla siebie siedziby. Ich podróż to rozpisany na głosy manifest międzygatunkowego sojuszu, a także próba myślenia utopijnego. Siłą napędową tej powieści drogi są rytm, przygoda, ucieczka i ekstaza. Ostentacyjnie wolna Nomadka prowadzi nas przez miasto z dala od jego głównych szlaków. Kolejne etapy przygody narratorki wyznaczają przypadkowe spotkania, rozmowy o permanentnej życiowej katastrofie, wizyta na basenie i afekt do przystojnego strażaka. Dwie powieści to pochwała INNEGO ruchu i zmiany, które odsłaniają możliwy kształt nowej wspólnoty. Mocna proza nieokiełznana i wykwintna zarazem. Książka wyróżniona Nagrodą Krakowa Miasta Literatury UNESCO 2023.

Puszcza domowa. Co kryje Kampinos

Adam Robiński

Czym jest puszcza? Gdy człowiek słyszy to słowo, od razu stają mu przed oczami majestatyczne dęby, których korony zasłaniają niebo. Stare i grube albo martwe i gnijące. Musi być ciemno i wilgotno. Gdzieś w tle przebiegnie łoś, a nocą zawyją wilki. A to przecież zupełnie nie tak. Mówiąc o puszczy, nie można mieć na myśli tylko drzew. Bo puszcza to tak naprawdę mozaika. Na przykład boru, bagna i łąki. Mogą się w niej kryć średniowieczne grodzisko na skraju wielkiego moczaru i zgliszcza tartaku, gdzie słychać jeszcze echa wielkiej wojny. Albo most, na którym biesiadowali kiedyś mieszkańcy nieistniejącej już wsi. Czy piwnice, w których trzymali kiszonki, a w których dziś zimują gacki. Mieści się w niej też uczucie, które sto lat temu zakiełkowało pośród mokradeł między parą obiecujących naukowców. I sosnowy las, który razem zasadzili na progu europejskiej stolicy, gdy ta dopiero podnosiła się z ruin. A potem obwołali go parkiem narodowym. Tym wszystkim jest Puszcza Kampinoska, zielona siostra Warszawy.

Shattered Dreams. Chłopcy z Bellerose. Tom 3

Jaymin Eve, Tate James

Znasz to powiedzenie, że gorzej już być nie może? Kłamstwo. Zawsze może być gorzej. Myślałam, że sięgnęliśmy dna, kiedy w środku nocy napadnięto nas w opuszczonej farmie. Myślałam, że nic nie może być trudniejsze niż chwila, w której straciliśmy bliską nam osobę. To jednak jeszcze nie koniec. Tamte tragiczne wydarzenia doprowadziły nas do punktu, w którym Angelo Ricci ocalił nas wszystkich ryzykując własnym życiem. Mój Anioł zasługuje na coś więcej niż śmierć, zwłaszcza po tym, co mu przez lata fundowałam. Skoro dotarłaś już tak daleko razem z Bellerose, doskonale wiesz, że nie ma czasu na żałobę czy roztrząsanie błędów przeszłości! Ten, kto pociąga za sznurki żąda, by zespół wrócił w trasę z zupełnie nowym basistą. Zupełnie jakby Flo nigdy nie istniała. Plotkarskie portale śledzą każdy nasz krok rozdmuchując iskrzące napięcie i zazdrość. Musimy być razem, żeby przetrwać kolejny cios, ale z krwawiącym sercem niełatwo mi wszystkich zjednoczyć. Jestem Billie Bellerose i wiem, że nie mogę się poddać. Muszę wierzyć, że wspólnie uda nam się wyjść na prostą. W końcu jesteśmy Bellerose.

Tożsamość na pograniczu kultur. Meksykańska grupa etniczna w Stanach Zjednoczonych

Anna Kaganiec-Kamieńska

Od przyłączenia do Stanów Zjednoczonych w połowie XIX wieku teren południowo-zachodnich stanów USA, określany mianem Southwestu, stał się miejscem dynamicznych transformacji kulturowej i rasowej identyfikacji grupowej społeczności meksykańskiej. Dużą uwagę badaczy przykuło wyłonienie się świadomości Chicano w latach 1960. i 1970. Książka Tożsamość na pograniczu kultur. Meksykańska grupa etniczna w Stanach Zjednoczonych podejmuje temat tożsamości narodowej człownków grupy meksykańskiej na terenie Southwestu oraz jej przemian od czasu zakończenia Ruchu. Zarysowuje również istniejące obecnie w USA typy tożsamości narodowej grupy meksykańskiej. Książkę uzupełnia studium przypadku miasta San Diego.

Dopóki starczy światła

Agata Christie

Agata Christie dla zapracowanych: zbiór krótkich, kilkustronicowych opowiadań kryminalnych pisanych przez Christie do czasopism. Z niektórych powstały później całkiem poważne powieści, chociażby Tajemnica gwiazdkowego puddingu. Czasem pojawiają się w nich starzy znajomi, jak Herkules Poirot, a czasem miłosne wątki z zaskakującym, sensacyjnym zakończeniem. Troskliwie zebrane i opatrzone komentarzami przez wydawców opowiadania cieszą oko jak bibeloty na serwantce.

Rodzice więźniów. Studium doświadczeń

Angelika Cieślikowska-Ryczko

Problematyka kryzysu penitencjarnego rodzin, choć stanowi ważne zagadnienie w ramach teorii i praktyki resocjalizacyjnej, nadal wydaje się nierozpoznana. Studium doświadczeń rodzicielskich to propozycja szczególnego wglądu w biografie ojców i matek uwięzionych (dorosłych) dzieci. Autorka w interpretatywnej perspektywie odkrywa, ujawnia i analizuje biografie rodziców przygniecionych ciężarem przestępczej działalności dzieci. Krok po kroku przeprowadza czytelnika przez kolejne etapy narastania bezładu, wzmacniania napięć i kumulowania zagrożeń. Kim są, kim byli i kim ostatecznie stają się rodzice więzionych dzieci? Jak postrzegają swoją rodzicielską rolę? Jak kształtuje się ich relacja z dzieckiem pozbawionym wolności? To tylko kilka wybranych pytań towarzyszących podjętym analizom.

Wszystkie domy wariata

Paweł Jałoszyński

„Wszystkie domy wariata” to intymna, subtelna, skupiona na emocjach, wrażeniach i dyskretnych doznaniach historia, która ciekawi i wciąga czytelnika bez reszty. Powieść zagadka, w której gęsta atmosfera, powstała między dwojgiem zagubionych w świecie własnych ułomności i słabości ludzi, odsłania przed odbiorcą świat pełen niepewności i strachu przed samym sobą. W świecie wirującym z szaloną prędkością Piotr walczy z uzależnieniem od piękna. Buduje domy z przypadków i iluzji; domy w krajach Zachodu i Wschodu. Najsilniejszy narkotyk znajdzie w Japonii – w jej sztuce, historii, przyrodzie i, co najważniejsze, w jej inności. Wędrówka Piotra prowadzi czytelnika przez archipelag Wysp i na obcą planetę jego wyobraźni, gdzie na ostatnim przystanku spotyka kobietę, która wskazuje mu drogę w nieznane dotąd zakamarki samego siebie. Bohater zmuszony jest na nowo zmierzyć się ze swoją przeszłością i podjąć decyzje, które po raz kolejny odmienią jego życie. „Wszystkie domy wariata” to opowieść, w której autentyczność i wyrafinowana, osobista i pełna dramatyzmu narracja łączą się z ogromną dojrzałością i oryginalnością języka.

Migracje pomaturalne w województwie dolnośląskim wobec depopulacji regionu i wymogów zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego

Alicja Dolińska, Romuald Jończy, Przemysław Śleszyński

Monografia zawiera analizę migracji odbywających się w województwie dolnośląskim – z Wrocławiem, będącym ośrodkiem metropolitalnym silnie przyciągającym ludność z regionu. Przedmiot analizy stanowiły skala, kierunki i struktura oraz determinanty i skutki migracji wewnętrznych. Szczególnie skupiono się na dominującej w tych migracjach młodzieży oraz skutkach tych migracji wywołanych w sferze rozwoju demograficznego i gospodarczo-społecznego województwa. Podstawowy kontekst badawczy stanowiły procesy depopulacji, uwarunkowania edukacyjne i rynku pracy oraz dysharmonia rozwoju społeczno-gospodarczego w układzie centra – peryferie. Zawarte w monografii wnioski stanowią próbę zobrazowania zjawisk i prawidłowości obserwowalnych poza tym obszarem i wskazują w dużej mierze uniwersalne prawidłowości, które odnieść można do innych części Polski oraz innych państw o podobnej specyfice demograficzno-społecznej i sytuacji w sferze edukacji, a także analogicznych warunkach na rynku pracy.

Ze studiów nad polszczyzną kresową. Wybór prac. Prace językoznawcze, t. 3

Zofia Kurzowa

Wstęp Rozdział I Istota dialektów kresowych Rozdział II Język polski na kresach wschodnich po II wojnie światowej Rozdział III Dialekt południowokresowy Rozdział IV Dialekt północnokresowy Rozdział V Badania nad polszczyzną kresową Rozdział VI Dialekty kresowe w literaturze pięknej Mickiewicz – Kresy – Język Nota wydawnicza  

Kaszëbë

Tomasz Słomczyński

Kaszuby, podobnie jak Śląsk, są na tle pozornie monolitycznej tożsamościowo Polski regionem wyjątkowym. Przez lata traktowane z podejrzliwością dla jednych zbyt polskie, dla drugich zbyt niemieckie. Rozpięte pomiędzy Wschodem a Zachodem, z własnym językiem, świadome odrębności, mocno zanurzone w historii, otoczone wspaniałą przyrodą. Dla Tomasza Słomczyńskiego Kaszuby od kilku lat są domem, ale także wyzwaniem. Uczy się języka, opisuje lokalne historie zbierane podczas wędrówek. Ta kaszubska wanoga daje mu możliwość spojrzenia z bardzo bliska, a spotkania z miejscowymi i przyjezdnymi stają się punktem wyjścia do opowieści o złożonej tożsamości Kaszubów, ich burzliwej przeszłości i współczesnych problemach. Powtarzane tu przez kolejne pokolenia hasło Nie ma Kaszëb bez Polonii, a bez Kaszëb Polśczi, raz brzmiące niczym pochwała jedności, to znów podkreślające odrębność, jest także zachętą, by wraz z autorem dowiedzieć się więcej o tym niezwykłym kawałku naszego kraju.

Rzeczywistość (nie)opisana. Życie teatru na łamach prasy branżowej w latach 1983-1989

Joanna Królikowska

Jest to wartościowa poznawczo i oparta na rzetelnych rozpoznaniach źródłowych rozprawa, która w zdyscyplinowany (pod względem formalnym i metodologicznym) sposób przedstawia wizje życia teatralnego kreowane przez trzy czasopisma branżowe ukazujące się w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Nadal brakuje opracowań dotyczących dziejów krytyki teatralnej w ostatnich latach trwania PRL. Książka Pani Joanny Królikowskiej świetnie pokazuje społeczno-polityczne uwikłania redaktorów naczelnych, ich zmagania z cenzurą, a także sieć napięć polityczno-towarzyskich, które odciskały piętno na indywidualnych strategiach pisarskich i krytycznych. Publikacja jest ciekawą i inspirującą propozycją uzupełniającą dotychczasowy stan wiedzy na temat życia społeczno-kulturalnego w Polsce w latach osiemdziesiątych XX stulecia. Postawa badawcza, wolna od przekonania o możliwości stworzenia "obiektywnego", opartego na "prawdzie" i ponadjednostkowego obrazu przeszłej rzeczywistości, wymaga precyzyjnego warsztatu badawczego związanego m.in. z krytyką źródeł. W tym przypadku Autorka wykazała się sporymi umiejętnościami. Z recenzji prof. dr. hab. Krzysztofa Kurka

Epistula privata. Przyczynek do badania niewysławialnego w mowie pisanej

Julia Marczyńska

Zawarte w mojej książce dociekania filozoficzne dotyczą niezwykłego zjawiska, jakim jest list prywatny - epistula privata. Jest on zapisaną wypowiedzią, rozłożoną w czasie, rozmową z nieobecnym, który w sposób nieodgadniony uobecnia się w chwili, kiedy otrzymujemy na nasz list odpowiedź (a ściślej - kiedy ją czytamy). W akcie czytania litery przekształcają się w sens, ale w liście prywatnym jest coś ponad to: przekształcają się w dźwięk znanego głosu. Autor listu przemawia własnym głosem (pod warunkiem, że list jest prywatny i autora znamy). List przemawia ustnie, jak mawiali Grecy, "żywym głosem", nawet wówczas, gdy autora wśród żywych już nie ma. W liście jest coś jeszcze, co w epoce listów elektronicznych i wszelkiego rodzaju komunikatorów już nie występuje - oczekiwanie na odpowiedź. Takie oczekiwanie może trwać kilka dni, a nawet tygodni lub miesięcy, niekiedy lat. Co dzieje się w tym czasie z prowadzoną w listach rozmową? Za sprawą swoich cech szczególnych korespondencja prywatna wytwarza niezwykłe warunki, w których język ukazuje swoje ukryte moce. W listach prywatnych potrafimy przekazywać sobie treści niewysławialne. Julia Marczyńska Perspektywa rozprawy jest dwoista: spojrzenie filozofów [Platon, Heidegger, Wittgenstein, Husserl, Ricoeur, Gadamer, Derrida] spotyka się tu bowiem ze spojrzeniem lingwistów, głównie Ferdinanda de Saussure'a oraz Romana Jakobsona. Taka wyraźnie strukturalistyczna opcja językoznawcza sprawdza się oczywiście w podjętym badaniu nad "niewysławialnością" czy niewysłowieniem [...]. Dużo jednak istotniejsze są - rzecz jasna - przewodnie pytania tej pracy. [...] Koncentrują się one przede wszystkim na jednym pojęciu - na pojęciu granicy języka [...]. Nie chodzi [...] o samo tylko przywołanie i ukazanie granicy. Chodzi o coś więcej: o transgresję i [...] dowiadujemy się, że ostatnie z przywołanych przez Autorkę pytań: "Czy możliwe jest przekroczenie granic języka?" jest najważniejsze, o ile nie doprawdy jedyne, że właśnie namysłowi nad nim poświęcona jest w istocie cała rozprawa [...]. I że prowadzi ono w obszar tego, co niewysławialne - ściślej: w pewien szczególny jego fragment czy też fenomen, jakim jest epistula privata. Termin epistula (z dopowiedzeniem: privata) wiedzie, mocą swych genetycznych pokrewieństw, obecnych jeszcze w greckich pierwocinach wyrazu, ku skojarzeniom z wiedzą, wiarą, bliskością i mnóstwem innych sensów, zakorzenionych w mowie, a także - najzwyczajniej - w samej conditio humana. Jego forma natomiast zawsze przyzywa dialog, nie tylko zresztą platoński: "czas listu" jest czasem rozmowy. Z recenzji prof. dr. hab. Zbigniewa Mikołejko

Moja droga!

Katarzyna Domańska, Magdalena Adaszewska

Każda z nas ma czasem ochotę powiedzieć coś, co nie spodoba się innym. Postąpić dokładnie na odwrót, niż tego się od nas oczekuje. Zerwać z siebie metkę dama, grzeczna dziewczyna, urocza staruszka, ona taka miła, zobacz, jaka czarująca. Świat zmieniają te kobiety, które to pojęły. Miały odwagę podnieść głowę i wyrazić swoją opinię w sprawie, o której inni woleli milczeć. Jedne głośno, inne ciszej. Ale zawsze odważnie. Dwie autorki kreślą kilkanaście portretów pań, których siła powinna być dla nas inspiracją. Znanych i tych spoza reflektorów. Kobiet, które nie dały się zaszufladkować. Oto one: Dagmara Brzezińska Urszula Dudziak Weronika Marczuk Ewa Minge s. Eliza Myk Bianka Nwolisa Katarzyna Pawlikowska Patrycja Piekutowska Aleksandra Przegalińska Milena Ratajczak Miłka Raulin Bogumiła Siedlecka-Goślicka Wanda Traczyk-Stawska

Dom pod Lutnią

Kazimierz Orłoś

O doświadczaniu szczęścia w nieszczęśliwych czasach. Nowa, znakomita  powieść  uznanego mistrza: świetnie poprowadzona fabuła, wyraziste postacie, zmysłowy język jednym słowem wielka czytelnicza przyjemność. Książka, która pomaga uwierzyć, że swoją szczęśliwą drogę można znaleźć nawet w najcięższych czasach, bez względu na wiek i okoliczności. W  enklawie  mazurskiej wsi, powojenni rozbitkowie znajdują swoją małą ojczyznę. Mieszkają tu Ukraińcy, Polacy, niemieckojęzyczni Mazurzy, a miarą ich postępowania nie jest przynależność narodowa czy wyznanie, lecz zwykła, ludzka przyzwoitość.  Niespodzianek, tajemnic i gwałtownych zwrotów akcji  jest w tej książce dużo, co sprawia, że postępowanie bohaterów nie jest do końca przewidywalne, a dobro i zło nie są raz na zawsze przydzielone. To najlepsza powieść Kazimierza Orłosia! A jej niezwykłość polega na tym, że mówi ona o doświadczaniu szczęścia w nieszczęśliwych czasach. Przemysław Czapliński

Niecelowość lub niemożliwość przywrócenia zwolnionego pracownika do pracy - ostatnia deska ratunku pracodawcy

Rafał Krawczyk

Odwołując się od wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, pracownik zwolniony z pracy z naruszeniem przepisów prawa albo na podstawie przyczyny, która okazała się nieprawdziwa lub nieuzasadniona, ma prawo wyboru jednego z dwóch roszczeń, którego będzie dochodzić od pracodawcy. Pierwsze z nich to uznanie bezskuteczności wypowiedzenia (jeśli jego termin jeszcze nie upłynął) lub żądanie przywrócenia do pracy. Drugie zaś to żądanie odszkodowania. A jakie uprawnienia przysługują wówczas pracodawcy?

Zwyczajny szpieg. Powrót

Filip Hagenbeck

Nazywam się Hagenbeck Filip Hagenbeck. Kim jestem? Szpiegiem. Zwyczajnym. Wyszkolony w Starych Kiejkutach i oszlifowany w Centrali trafiłem do nigeryjskiego Lagos. To tam jako młody oficer operacyjny, pod przykryciem konsula w ambasadzie, przez kilka lat nadstawiałem karku w imię wyższych celów. I wtedy żelazna kurtyna zardzewiała i właśnie zawaliła się z hukiem. Opisałem to w pierwszym tomie wspomnień pod tytułem Zwyczajny Szpieg. Po powrocie z misji usłyszałem: Już tu nie pracujesz!. Ale przecież z wywiadu ponoć się nie wychodzi! Byłem więc nadal szpiegiem, tyle że bezrobotnym... Długo to nie trwało. Tak zaczyna się moja kolejna opowieść. Bez wahania wkroczyłem w wartki nurt nadwiślańskiego kapitalizmu, który w tamtych latach rozwijał się w całej swojej barbarzyńskiej krasie. Importowałem pomarańcze, o mało nie dopadli mnie handlarze narkotyków w Grecji, uratowałem polskie cukrownie przed bankructwem, a potem byłem świadkiem narodzin Radia Kolor. Zostałem nawet giełdowym milionerem. Świat należał do mnie. I wtedy zadzwonił telefon... Powrót do dawnej Firmy wcale nie był łatwy. W drugiej części mojej opowieści zdradzę Wam liczne tajemnice... nie, nie te o jakich myślicie. Te należą do naszego Państwa. Opowiem za to w szczegółach, jak zwyczajny szpieg uprawia swoje rzemiosło, prowadząc z pozoru zwyczajne życie. Niektórzy powiedzieliby nadmiernie urozmaicone. Zwłaszcza, gdy Rzeczpospolita posłała mnie, swojego szpiega, do Gorącego Kraju. Było naprawdę gorąco. Jak udało mi się przeżyć, jak przetrwałem liczne burze i niejeden samum? Sprawdźcie! Zapraszam do mojego świata, PRAWDZIWEGO świata zwyczajnych szpiegów. Takich jak ja...