Mroczny Rycerz Gotham - szkice z kultury popularnej

Michał Chudoliński

Mroczny Rycerz Gotham to zbiór esejów, z których dowiecie się o genezie powstania ikony amerykańskiej popkultury – Batmana, a także o najważniejszych tekstach związanych z obszarem mitologii DC Comics. W książce zarówno komiksy, jak i filmy poddane zostały dogłębnej analizie, prowadzonej zwłaszcza przez pryzmat aparatu poznawczego socjologii dewiacji. To również spojrzenie na postać Batmana w dobie politycznej poprawności, pozwalające na odkrycie, w jaki sposób progresywizm zmienia wymowę jednego z najbardziej znanych bohaterów literackich i transmedialnych.   [Książka] wzbogaciła niepomiernie moją wiedzę na temat postaci symbolicznej nie tylko dla świata komiksu, popkultury, czy kultury w ogóle. (…) studium poświęcone nie tyle Batmanowi, a – w swej istocie – współczesnemu człowiekowi, który, niczym zakapturzony mściciel, ukrywa swą wielowymiarową tożsamość pod maską tajemnicy czekającej na odkrycie. dr hab. Piotr Kletowski, prof. UJ, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Pan Michał Chudoliński jest znakomitym znawcą kultury popularnej, w tym komiksu. Ujął mnie swoją pracowitością i wiedzą na ten temat. Media związane z kulturą i uczelnie powinny to wykorzystać. prof. Jacek Dąbała, medioznawca, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim Michał Chudoliński (ur. 1988) – krytyk komiksowy i filmowy. Prowadzi w Collegium Civitas zajęcia z zakresu amerykańskiej kultury masowej, ze szczególnym uwzględnieniem komiksów. Pomysłodawca i redaktor prowadzący bloga „Gotham w deszczu”. Polski korespondent ogólnoświatowego magazynu „The Comics Journal”. Współzałożyciel i członek rady nadzorczej Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej. Pisał dla pism naukowych takich jak „Kultura popularna”, „Literatura i Kultura Popularna” oraz „International Journal of Comic Art”.  

Leksykon konwergencji mediów

Katarzyna Kopecka-Piech

Konwergencja jest wciąż – w sposób coraz bardziej intensywny – obecna w praktyce medialnej i życiu użytkowników mediów. Niniejsza publikacja ma za zadanie zebrać i wyjaśnić najważniejsze pojęcia i terminy oraz relacje między nimi, naświetlić znaczenie powiązanych z konwergencją zagadnień, a także zilustrować (dosłownie i w przenośni) złożoną naturę konwergencji. Wyłaniające się z analizy dotychczasowych badań bogactwo znaczeń wymusza uporządkowanie, przypisanie poszczególnych kategorii określonym porządkom i określenie łączących je związków. Konwergencja jest koncepcją teoretyczną, lecz zarazem i biznesowo-administracyjną, co powoduje namnożenie różnych ujęć. Konwergencja jest niejednoznaczna, według niektórych – dyskusyjna. Dlatego w leksykonie obok haseł zamieszczono ilustracje. To właśnie artystyczne ujęcia i interpretacje pozwalają jeszcze lepiej zilustrować tak złożoną, niekiedy sprzeczną naturę konwergencji. Leksykon został podzielony na trzy rozdziały porządkujące obszary badań nad konwergencją; omówione tu zostały kwestie technologiczne, problematyka zawartości i jej odbioru oraz związki organizacyjno-prawno-polityczne. Częściowo odpowiadają im perspektywy badawcze, choć trzeba podkreślić, że źródła o proweniencji medioznawczej, literaturoznawczej, kulturoznawczej, socjologicznej, politologicznej oraz ekonomicznej i zarządczej są tu (celowo) wymieszane. Ostatni rozdział stanowią „przypadki” – opis przykładowych produkcji medialnych z zastosowaniem strategii konwergencyjnych. Publikacja, którą oddajemy do rąk czytelnika, stanowi zatem ramę terminologiczną i interpretacyjną, punkt wyjścia do dalszych badań, a jednocześnie podsumowanie pewnego etapu rozwoju zjawiska. Katarzyna Kopecka-Piech – doktor nauk humanistycznych, medioznawca. Specjalizuje się w badaniach nad nowymi mediami, w tym ich innowacyjnością. Jej dotychczasowe projekty dotyczyły przede wszystkim konwergencji mediów, rozwoju przemysłów kreatywnych, innowacji medialnych i mediów mobilnych. Autorka m.in. monografii Media Convergence Strategies. Polish Examples (2011), redaktorka prac zbiorowych, poświęconych medialnym transformacjom kultury i społeczeństwa – m.in. dwóch tomów Zmian medialnych i komunikacyjnych (2015). Stypendystka Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Norweskiej Rady ds. Badań Naukowych, Instytutu Szwedzkiego oraz wielu innych instytucji krajowych i zagranicznych. Jest pracownikiem Zakładu Komunikacji Społecznej i Mediów Akademii Wychowania Fizycznego, a także członkiem Akademii Młodych Uczonych i Artystów.

Życie we własnym rytmie. Socjologiczne studium slow life w dobie społecznego przyspieszenia

Justyna Kramarczyk

Jaką rolę pełni czas w codzienności jednostki? W jakim stopniu (od)zyskanie poczucia sprawczości w „grze” o czas wpływa na indywidualną tożsamość? Czy trafne są tezy mówiące, że slow life jest prostą odpowiedzią na zintensyfikowane tempo życia? Co tak naprawdę kryje się pod często powtarzanym hasłem „żyj we własnym rytmie”?             Autorka prezentowanej książki podejmuje próbę znalezienia odpowiedzi na te i inne pytania, dając pierwszą na polskim rynku wydawniczym propozycję analitycznego ujęcia zjawiska slow life z perspektywy socjologii czasu. Treść publikacji wpisuje się w liczne rozważania nad wartością czasu we współczesnych społeczeństwach. Stanowi ona nawiązanie do podejmowanych w Polsce – głównie w latach 70. i 80. – socjologicznych badań nad temporalnością, a także do studiów międzynarodowych realizowanych obecnie w ramach nurtu time use studies. Dzięki zastosowaniu zasady kontrastu (przyspieszenie – spowolnienie), przedstawiona analiza obejmuje też zagadnienia związane z funkcjonowaniem imperatywu akceleracyjnego, który nakazuje jednostce podporządkować się regule „robić więcej w tym samym czasie = robić szybciej”.             Książka przeznaczona jest dla przedstawicieli szerokiego nurtu nauk społecznych, badaczy i studentów oraz osób zainteresowanych temporalnymi aspektami życia społecznego, w tym metodami badania czasu.

Leśmian międzynarodowy - relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne

Żaneta Nalewajk-Turecka

Rozprawa dr Żanety Nalewajk poświęcona jest komparatystycznej lekturze dzieła Bolesława Leśmiana, co bez wątpienia stanowi bardzo istotne dopełnienie dotychczasowych rozpoznań, ponieważ zarysowuje ona zarówno obszerny kontekst tej twórczości, jak i przyczynia się do usytuowania tego pisarstwa nie tylko w przestrzeni literatury rodzimej, lecz także w obszarze dwudziestowiecznego piśmiennictwa europejskiego. Przy okazji rozprawa ta ukazuje znaczenie analizy kontekstowej jako metody badawczej pozwalającej ignorować a nawet unieważniać utrwalone przeświadczenia dzielące literatury narodowe na te, które rozwijają się w „głównym nurcie” i te, które uznaje się za „peryferyjne”. Już choćby z tego względu pracę tę uznać należy za dzieło o wybitnych walorach innowacyjnych. (…) Rzecz dotyczy, oczywiście, nie tylko kwestii „umiędzynarodowienia” Leśmiana – ma także olbrzymie znaczenie dla badań podejmujących zagadnienia związane z wielokulturowością i wielojęzycznością całej przestrzeni literatury światowej. Zarazem jest to praca stawiająca przed badaczem wyjątkowo wysokie wymagania, którym autorka potrafiła sprostać w sposób imponujący, dokumentując swą godną podziwu erudycję oraz swobodę poruszania się w wielojęzycznej przestrzeni literackiej. prof. dr hab. Aleksander Wirpsza Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego W przypadku książki Żanety Nalewajk mamy do czynienia z prawdziwą monografią komparatystyczną, z cennym, starannie przygotowanym opracowaniem, które do stale rozwijających się badań nad Leśmianem wnosi nowe, istotne elementy. Świetnie napisana, w sposób konsekwentny i zdyscyplinowany prezentuje wybrane problemy komparatystyczne związane z twórczością Leśmiana. Wstępne rozważania w sposób jasny ukazują założenia metodologiczne rozprawy i mogą stanowić wzór czytelnego zaprezentowania wybranej metody badań oraz struktury książki. W kolejnych rozdziałach badaczka śledzi poszczególne przykłady międzynarodowych powiązań, na przykład filiacje literackie Poe – Baudelaire – Balmont – Leśmian. To jeden z najbardziej erudycyjnych fragmentów książki, wymagający kompetencji związanych z literaturą amerykańską, francuską, rosyjską i oczywiście polską. Kunszt interpretacyjny autorki i jej możliwości jako komparatystki ujawniają się szczególnie tam, gdzie bada ona równocześnie rozmaite wątki nie tracąc z oczu głównego bohatera rozprawy. Osobny krąg porównań tworzy literatura rosyjska, ukazany zostaje więc Leśmian wobec Puszkina i Gogola, Jesienina i Gorodieckiego. (…). Rozprawa będzie stanowiła ważną i trudną do pominięcia pozycję zarówno dla badaczy Leśmiana, jak i dla zainteresowanych komparatystyką literacką. prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel   Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego   Żaneta Nalewajk-Turecka, adiunkt w Zakładzie Komparatystyki na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Współzałożycielka i redaktor naczelny (od 2005 roku) kwartalnika „Tekstualia”. Od 2009 zajmuje się koordynacją wymiany przekładów literackich i naukowych w ramach projektu „Review within Review” („Czasopismo w czasopiśmie”). Jest autorką monografii W stronę perspektywizmu. Problematyka cielesności w prozie Brunona Schulza i Witolda Gombrowicza (Gdańsk 2010). Współredagowała (razem z Edwardem Kasperskim) monografie Edgar Allan Poe. Klasyk grozy i perwersji (i nie tylko) (2009), Edgar Allan Poe – niedoceniony nowator (2010). Jest redaktorką naukową tomów Podmiot w literaturze polskiej po 1989 roku. Antropologiczne aspekty konstrukcji (2011), Romantyzm Drugiej Wielkiej Emigracji (2012, przy współpracy Magdy Nabiałek, Magdaleny Mips i Joanny Jastrzębskiej), Sekundy (i) epoki. Czas w literaturze polskiej po 1989 roku (przy współpracy Magdaleny Mips, Warszawa 2013), a także współredaktorką i edytorką książki Rytm twórczego życia. Jubileuszowe rozmowy o literaturze (wspólnie z Iwoną Smolką i zespołem redakcyjnym kwartalnika „Tekstualia”, Gdańsk 2013). Publikowała liczne artykuły w tomach zbiorowych oraz w czasopismach. Jej teksty tłumaczone były na języki angielski, ukraiński, bułgarski, czeski, słoweński i serbski. Od 2013 roku jest członkiem Stowarrzyszenia Pisarzy Polskich oraz Polskiego Stowarzyszenia Komparatystyki Literackiej.  

Bądź na B1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu B1

praca zbiorowa

Publikacja Bądź na B1 składa się z dwóch części i jest przeznaczona dla osób przygotowujących się do zdawania egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie B1. Może ona także stanowić zbiór materiałów pomocniczych dla nauczycieli i studentów języka polskiego jako obcego. Książka składa się z ćwiczeń doskonalących poszczególne sprawności, przykładowych testów, klucza do zadań oraz transkrypcji nagrań do części Rozumienie ze słuchu. Nagrania zamieszczone są na dwóch dołączonych płytach CD. W zbiorze znajdują się wszystkie typy zadań obowiązujące w testach certyfikatowych. Treść i forma ćwiczeń zostały podporządkowane wykazowi funkcji i pojęć językowych, wykazowi tematycznemu i zagadnieniom gramatycznym, które zawarte są w Standardach wymagań egzaminacyjnych dla poziomu B1. Pierwsza część publikacji to ćwiczenia powtórzeniowe z poszczególnych sprawności językowych testowanych podczas egzaminu. Cześć drugą stanowią trzy przykładowe testy egzaminacyjne. Pozwalają one na zweryfikowanie swoich umiejętności poprzez zapoznanie się ze stopniem trudności egzaminu na poziomie B1. Prezentowany zbiór: pozwala na zapoznanie się z typami zadań, które przewidziane są dla poziomu B1 umożliwia przyswojenie technik wykonywania poszczególnych typów zadań uczy zarządzania czasem podczas egzaminu, a także pozwala na opanowanie strategii zdawania testu uzmysławia braki w zakresie poszczególnych sprawności MATERIAŁ DŹWIĘKOWY DO POBRANIA na www.universitas.com.pl

Kulturalny barbarzyńca. Fenomenologia radykalna Michela Henry'ego jako filozofia sztuki życia

Sabina Kruszyńska

Michel Henry (1922–2002) znany jest jako twórca swoistej wersji fenomenologii radykalnej, w której podmiotowość –cielesna żyjąca sobość – góruje nad wszystkim co przedmiotowe i wszystkiemu co przedmiotowe nadaje wartość. Wersja ta zasługuje na uwagę ze względu na interesujące rozwiązanie ważnego dla myśli współczesnej problemu ludzkiej konstytucji świata. Rozwiązanie zaproponowane przez francuskiego filozofa daje możliwość sformułowania satysfakcjonującej odpowiedzi na pytanie o kondycję współczesnej kultury io kondycję człowieka, który dążąc do swoiście pojmowanej doskonałości oraz korzystając z najlepszych umysłów swoich czasów, ogołaca się z tego, co przez wieki uznawał za swą chlubę– z człowieczeństwa. Ten antropologiczny wątek fenomenologii radykalnej jest w książce wyeksponowany i zinterpretowany tak, aby można było z niego wydobyć filozofię mądrościową. Czytelnik znajdzie syntetyczne przedstawienie najważniejszych poglądów myśliciela, odniesienie ich do modnych dziś filozofii transgresji i filozofii „śmierci podmiotu”, rozważania o tym, na czym polega barbarzyństwo współczesnej kultury oraz czym jest sztuka, a szczególnie na czym polega sztuka życia. Fenomenolog Michel Henryjest znakomitym teoretykiem, ale także mędrcem, który namawia nas, byśmy się stali tytułowymi „kulturalnymi barbarzyńcami” – artystami tworzącymi dzieła życia.

Wizje i re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce

Krystyna Wilkoszewska

Wielka Księga Estetyki w Polsce Wizje i re-wizje to pierwszy tego rodzaju dokument dający przegląd problemów analizowanych współcześnie przez estetyków polskich. Tytuł zapowiada projekt objęcia refleksją problemów estetyki w czasie jej przełomu, ponowne rozważenie (re-wizje) koncepcji historycznie zaistniałych, jak i rysowanie wizji przyszłych kierunków rozwoju, i to w nowej sytuacji, gdy re-wizji podlega samo pojęcie wizji jako podstawowej metafory kultury europejskiej.

Kasprowy - kolejka i procesy

Janusz Długopolski

Janusz Długopolski – krakowski adwokat, rocznik 1947, urodzony w Nowym Sączu. Wywodzi się z jednego z najstarszych rodów góralskich na Podhalu. Od nazwiska jego protoplasty, założyciela i wójta pochodzi nazwa wsi Długopole powstałej w drugiej połowie XIII wieku. Pasjonat narciarstwa, które od najmłodszych lat uprawiał sportowo, a następnie jako instruktor. Inne jego pasje to żeglarstwo oraz turystyka górska. Wszystkie te formy aktywności fizycznej są nieustannie obecne w życiu Janusza Długopolskiego poprzez udział w krajowych oraz międzynarodowych mistrzostwach narciarskich adwokatów, podczas których w dalszym ciągu zajmuje czołowe pozycje. Corocznie żegluje po Mazurach lub Adriatyku, a także uprawia wędrówki górskie w polskich i słowackich Tatrach. Jest autorem wielu artykułów naukowych i publicystycznych, w szczególności regulujących zasady pozyskiwania terenów pod trasy narciarskie, piesze i rowerowe oraz dla innych form aktywności ruchowej w terenie, które na zlecenie Kancelarii Sejmu opracowane zostały w formie założeń do projektu ustawy – Prawo szlaku. Prezentowana książka łączy aktywność zawodową mecenasa Długopolskiego z jego pasją, jaką jest narciarstwo.

Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych

praca zbiorowa

„Współczesne muzeum narracyjne związane jest ze zmianami w muzealnictwie światowym, jakie zaszły na przełomie ostatniej dekady XX wieku i początku XXI stulecia. Do zadań muzeum narracyjnego należą nie tylko zbieranie, konserwacja i przechowywanie oraz prezentowanie i promowanie informacji o zbiorach. Mecenasi lub twórcy ekspozycji wykazują ambicję opowiedzenia związanej z ekspozycją całościowej historii. Jej celem jest nie tylko prowadzenie narracji, ale też zaproszenie do dyskusji na temat prezentowanego wydarzenia czy zjawiska. W związku z tym rozszerza się zasób metod eksponowania przedmiotów z zastosowaniem zarówno tradycyjnych (na przykład scenografia), jak i nowoczesnych technik prezentacji, w tym wirtualizacji przekazu. Twórcy ekspozycji narracyjnej odwołują się jednocześnie do poznawania poprzez zmysły (wzrok, dotyk, dźwięk, zapach), ale także przywiązują wagę do roli emocji w odbiorze. Koncentracja tych celów, metod i bodźców, a także intencje twórców, by stworzyć wielowątkową narrację, pozwalają mówić o narracyjności muzeum” (fragment książki).   Tom Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych to prezentacja wyników badań i doświadczeń naukowców, ale też praktyków podejmujących kwestię współczesnego muzealnictwa historycznego w Polsce w ujęciu narracyjnym. Jego wyjątkowość polega na interdyscyplinarności podejść poszczególnych autorów. Czytelnik znajdzie tu teksty zawierające muzeologiczne, historyczne, socjologiczne, politologiczne, psychologiczne aspekty problemu tworzenia i funkcjonowania muzeów narracyjnych.   Celem autorów jest prezentacja doświadczeń z „narracją w muzeum” wielu polskich współczesnych muzeów historycznych, które powstały w ostatnich latach właśnie jako narracyjne. Pomysł opracowania niniejszej publikacji zrodził się w czasie dyskusji w gronie polskich muzeologów i praktyków. Zostali oni zainspirowani fenomenem tak zwanego boomu muzealnego w Polsce ‒ niewątpliwie narracyjne muzea historyczne to jedno z najciekawszych zjawisk we współczesnej kulturze.    Niniejszy tom nie podsumowuje ani tym bardziej nie zamyka dyskusji o współczesnym muzealnictwie narracyjnym. Na kartach tej pracy zbiorowej czytelnicy znajdą także szereg postulatów badawczych, które należałoby podjąć w przyszłości.  Wstęp, Jan Ołdakowski 

Filozofia czasu Romana Ingardena wobec sporów o zmienność świata

Filip Kobiela

Czym jest czas? Na czym polega różnica pomiędzy teraźniejszością, przeszłością i przyszłością? Ile trwa teraźniejszość? W jaki sposób czasowość określa los człowieka? Książka przedstawia zmagania z tego typu problemami największego bodaj polskiego filozofa - Romana Ingardena. Wychodząc od podstawowych problemów ontologicznych, Ingarden stworzył wielowątkową, oryginalną koncepcję czasu konkretnego. Jest to nieco mniej znana, lecz istotna i fascynująca cześć jego filozofii. Obejmuje ona zarówno pewne zagadnienia z zakresu filozofii człowieka, jak i filozofii przyrody. Poszczególne aspekty tej koncepcji zostały skonfrontowane z wybranymi, współczesnymi teoriami z zakresu filozofii czasu, co pozwoliło bliżej określić oryginalność stanowiska oraz siłę analiz Ingardena.

Oswoić tekst. Podręcznik kompozycji i redakcji tekstów użytkowych dla poziomu B2 i C1

Andrzej Ruszer

Podręcznik pt. Oswoić tekst jest cyklem praktycznych lekcji i ćwiczeń z zakresu pisania oraz redagowania tekstów użytkowych dla obcokrajowców uczących się języka polskiego jako obcego na poziomie zaawansowanym (B2/C1). Może stanowić także pomoc dla rodzimych użytkowników języka, którzy stają przed koniecznością konstruowania różnych gatunków tekstu. Oswoić tekst jest zaproszeniem ucznia do twórczej, a zarazem przyjemnej wędrówki po krainie tekstów, której celem jest ich „oswojenie", czyli ich przybliżenie i zrozumienie zasad tworzenia wypowiedzi pisemnej. Stawia on uczniowi wyzwania tworzenia i redagowania tekstów użytkowych i artystycznych, jak i oferuje szereg wskazówek pomocnych w ich komponowaniu. Systematycznie i ciekawie wprowadza ucznia w zakamarki retoryki, odsłaniając przed nim tajemnice skutecznej argumentacji. Oswajanie z tekstem codziennym zostało ujęte w cykl 13 lekcji, którym odpowiadają określone gatunki, najczęściej używane, najbardziej popularne, najbardziej praktyczne, umożliwiające sprawne funkcjonowanie w społeczeństwie. Obok gatunków mających ugruntowaną tradycję, takich jak: recenzja, opis przedmiotu, opis relacji przestrzennych, list, wypowiedź monologowa, zaproszenie, apel, skarga, zażalenie, reklamacja, pojawiają się nowe gatunki, obecne w cyberprzestrzeni, takie jak: blog, wypowiedź na forum internetowym, komentarz, minirecenzja, e-mail. Podręcznik jest praktycznym kompendium wiedzy na temat ważnych i użytecznych gatunków tekstu i retoryki oraz źródłem ćwiczeń oswajających uczącego się języka polskiego jako obcego z procesem ich tworzenia.

Dzienniki zesłańca i żołnierza

Zygmunt Blumenfeld

Powoli i ociężale wstaję. Zaczyna się codzienne naciąganie tragicznych łachmanów. Spodnie z dziesiątkami łat, dziur, marynarka podobna do strzępów cudem jakimś łączących się w całość. Pas obwiązuję szpagatem. Buty… trudno opisać. – A potem – chyba tylko ze względu na przyzwoitość i przyzwyczajenie, a nie ze względu na rzeczywisty efekt – popłukanie rąk i zwilżenie twarzy, które trudno nazwać myciem i następuje śniadanie: chleb czarny i lepki i garnuszek czarnej kawy zimnej lub czasem ciepłej. Nierzadko zastępuje go czerpaczek zimnej niegotowanej wody. Znów gong! Godzina 5:45! Trzeba już iść. Pa Tatusiu! Do widzenia! Moja brygada na mnie już czeka. I idzie po bagnach i pagórkach wąż ludzi-łachmaniarzy ku odległym o 4-6 km wyrębom i składom na lesochimie. O godz. 7 zaczyna się codziennie praca. Piła, topór, piła, topór, do znudzenia. Gdy słońce parzy jak ukropem, wysycha siła jak woda na piecu. Słabi, słaniając się na nogach walą toporami i jak automaty ciągną stalowe wstęgi pił tam i z powrotem, tam i z powrotem, do znudzenia, do utraty tchu. Aż padają zmęczone, olbrzymie czasem drzewa. Najpierw można je liczyć, leżą każde z osobna jak poukładane, potem ich coraz więcej, rosną w dziesiątki, gmatwają się zrzucanymi w ziemię konarami, które przed godziną jeszcze dumnie kryły niebo i słońce. A czasem pada deszcz i wyje wiatr. Wtedy lepisz się wodą. Jesteś mokry cały. Kompletnie cały. Wszystko wkoło ciebie tonie w wodzie, drzewa i trawa i niebo i ty sam. Jesteś zmęczony i znużony. Zdaje Ci się, że cały świat jest zmęczony i zniechęcony.

Literatura i jej konteksty

Monika Malessa-Drohomirecka

Podobno irysy były ulubionymi kwiatami mistrzów ukiyo-e. W każdym razie widać je wyraźnie na drzeworycie Eishosai Choki z 1795 roku. Przedstawia on matkę i syna spacerujących po ogrodzie w majową noc. Chłopiec z przejęciem patrzy na taniec świetlików zataczających koła na nocnym niebie. Oliwkowe kimona stapiają się z rzędami irysów, a widza przyciąga rozświetlona czerń nocy. Tego drzeworytu akurat nie ma na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie, lecz udostępniona na niej zwiedzającym część kolekcji Krzysztofa Jasieńskiego jest równie godna uwagi.  Motywem ją spajającym jest Onna (kobieta). [Fragment książki] Uwaga autorki nie zatrzymuje się wyłącznie – o czym zresztą świadczy sam tytuł publikacji – na literaturze. Książkę tworzą także artykuły ukazujące filozoficzne, historyczne i polityczne zaplecze kultury. Dlatego będzie w niej można znaleźć  omówienia i analizy książek takich jak Spowiedź rewolucjonisty Józefa Tischnera czy reportaży Mileny Jesenskiej Ponad nasze siły, ale także biografii George’a Orwella autorstwa D.J. Taylora. Mają w niej także swoje miejsce recenzje i relacje z wystaw (m.in. Rzeźba polska XIX i XX wieku, Koszycka moderna, Sztuka na nazistowskim indeksie) oraz prezentacje książek ukazujących wpływ mediów społecznościowych  na  kulturę (D. Ugrešić, Kultura karaoke). Ważną grupę stanowią artykuły dotyczące książek odnoszących się do Holocaustu bądź od strony dokumentalnej (C. Perechodnik Spowiedź), bądź w trybie socjologicznych rozważań (Alvin H. Rosenfeld, Podwójna śmierć). Teksty, które składają się na książkę Moniki Malessy-Drohomireckiej, reprezentują zróżnicowane tematycznie i gatunkowo formy publicystyki literackiej. Powstawały na przestrzeni ponad trzydziestu  lat. Tym, co je łączy, jest osobiste spojrzenie oraz ciekawe komentarze autorki, dobrze zorientowanej w różnych aspektach bieżącego życia literackiego, kulturalnego i społecznego. Daje ona własne świadectwo odbioru charakterystycznych dla epoki zjawisk artystycznych, postaw i poglądów, jakże cenne – dla historyków i badaczy literatury. [prof. dr hab. Jolanta Dudek] Monika Malessa-Drohomirecka ‒ doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, wieloletni pracownik Ośrodka Dokumentacji i Badania Twórczości Josepha Conrada na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiego Towarzystwa Conradowskiego. Przez wiele lat związana współpracą z Nowymi Książkami i Toposem publikowała także w Tygodniku Powszechnym, Twórczości, Ruchu Literackim, Zeszytach Filozoficznych, Kulturze Współczesnej, Yearbook of Conrad Studies. Autorka książki Konwencje. Stereotypy. Złudzenia. Relacje kobiet i mężczyzn w prozie Josepha Conrada (2017) oraz wykładów literackich poświęconych pisarzom pierwszej połowy XX wieku. Założycielka Stowarzyszenia im. Marka Hłaski.  

Jean Baudrillard wobec współczesności: polityka, media, społeczeństwo

Agnieszka Ziętek

Książka stanowi pierwsze na rynku polskim tak gruntowne i kompleksowe opracowanie myśli Jeana Baudrillarda. Zapełnia ona istotną lukę w polskiej humanistyce pokazując także, że autor Symulakrów i symulacji okazał się bardzo inspirujący dla różnych dziedzin współczesnej humanistyki. Zaletą i wartością pracy nie jest jednak wyłącznie jej nowatorski charakter. (...) W pracy szczegółowo zostały omówione podstawowe idee filozofii i socjologii Baudrillarda, z ideą simulacrum, hiperrzeczywistości, społeczeństwa konsumpcyjnego i mas na czele. Autorka trafnie koncentruje się na tych wątkach twórczości Baudrillarda, które są niewątpliwie najbardziej owocne i cenne naukowo, celnie uznając, iż należy zignorować te prace i motywy pojawiające się w myśli filozofa kultury, które nie tylko są słabo czytelne, ale także – co za tym idzie- mało inspirujące. (...) Wykazała przy tym bardzo dobrą kompetencję filozoficzną, socjologiczną oraz politologiczną, bezbłędnie identyfikując ważne dla Baudrillarda punkty odniesienia, jak np. ruch kontrkultury lat sześćdziesiątych i jego intelektualne tło. Uczyniła to w sposób wyczerpujący, omawiając owe punkty odniesienia dokładnie i ze zrozumieniem. Dzięki temu czytelnik nie tylko uzyskuje informacje na temat twórczości bohatera omawianej pozycji, ale także może przypomnieć sobie główne zjawiska i postaci pejzażu intelektualnego drugiej połowy XX wieku, takie jak: postmodernizm, strukturalizm, poststrukturalizm, czy także osoby: McLuhan, Debord, Derrida, Foucault, Habermas, Bauman, Beck i inni.   Z recenzji prof. dr hab. Andrzeja Szahaja   Agnieszka Ziętek – ukończyła socjologię na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, w 2011 roku obroniła doktorat z nauk o polityce (UMCS). Zajmuje się problematyką z pogranicza teorii kultury, socjologii i politologii. Realizuje badania z zakresu społecznych oddziaływań sztuki, a także polityki kulturalnej i równościowej. Publikowała m.in. w „International Journal of Baudrillard Studies”, „Przeglądzie Kulturoznawczym”, „Akcencie”, „Kulturze i Historii” oraz w pracach zbiorowych.  

Indygeniczna psychologia Słowian. Wprowadzenie do realnej nauki o duszy

Andrzej Bronisław Pankalla, Konrad Kazimierz Kośnik

Czym jest psychologia INDYGENICZNA? W jaki sposób psychologowie poznają przedmiot (podmiot!) własnych badań i co nim REALNIE może, a co być powinno? Jakie znaczenie dla ustaleń psychologicznych ma KONTEKST historyczno-kulturowy badanego/badacza? I co na to wszystko… słowiańska dusza? Niniejsza książka stanowi próbę uwrażliwienia Czytelnika na refleksję nad powyższymi pytaniami wychodząc naprzeciw ponowoczesnym wyzwaniom psychologii badającej realność OSOBY, w tym jej MITYCZNĄ TOŻSAMOŚĆ. Przekonanie, iż psychologia winna wypowiadać się o istniejącym, a nie statystycznym człowieku, zaś teorie psychologiczne muszą ulec personalnemu i kulturowemu zrelatywizowaniu, wiedzie Autorów do podjęcia próby (re)konstrukcji słowiańskiego ROZUMIENIA zjawisk psychicznych. Jak zatem wyglądała(by) PSYCHOLOGIA, CZYLI NAUKA O DUSZY Słowian i jak bardzo należałoby skorygować współczesną, zuniwersalizowaną psychologię, by choć w części oddawała jej specyfikę? Próbę odpowiedzi m.in. na te pytanie znajdzie Czytelnik na kartach niniejszego tomu.   Napisany ze znaczną erudycją tekst jest zaproszeniem do refleksji nad miejscem kształtowanej przez wieki duchowości i życia psychicznego Słowianina w jego współczesnym obrazie. (…) Stosunek Autorów do przedmiotu badań i zaangażowanie w „sprawę” czyni lekturę tekstu żywą i wciągającą. (…). Książka jest oryginalnym autorskim pomysłem wzbogacenia współczesnej myśli psychologicznej o idee zaczerpnięte z dawnej obyczajowości i szeroko rozumianej duchowości słowiańskiej. (…) ma niewątpliwie wartość poznawczą; otwiera przed czytelnikiem pradawny świat Słowian z ich językiem, obrzędowością, psychiką/duszą. (…) Postuluje „sięganie do korzeni” (…) w rozumieniu współczesnego człowieka. Co więcej, zakłada możliwość budowania „nowej psychologii” na podstawie dawnych wierzeń i mitów. (…) Żywa narracja i chwilami prowokacyjna argumentacja budzi emocje i zmusza do refleksji.   dr hab. Anna Suchańska, prof. UAM 

Krytyczna teoria sztuki Theodora W. Adorna

Rafał Czekaj

Przedmiotem książki jest doktryna estetyczna Theodora W. Adorna, jednego z najbardziej wpływowych przedstawicieli szkoły frankfurckiej. Na podstawie tekstów Adorna odnoszących się do samej sztuki, jej materialnych przejawów, a także zewnętrznych mechanizmów, jakim one podlegają, autor dokonuje rekonstrukcji tej teorii. Posługuje się przy tym założeniem, że doktryna ta jest teorią krytyczną w takim znaczeniu, jakie terminowi temu nadała szkoła frankfurcka. Oznacza to, że nie traktuje ona swojego przedmiotu jako czegoś względem siebie zewnętrznego, a przepełniona jest świadomością i intencją jego współtworzenia. Zorientowana jest także na wyeksponowanie tych momentów dzieła sztuki, które można zinterpretować społecznie. W toku prowadzonego w książce wywodu okaże się też, że społeczny sens sztuki i jej społeczne funkcje Adorno rozumiał w  swoisty sposób.