Nazwy własne w przekładzie: teoria i praktyka

Marzena Chrobak

Seria (Wy)tłumaczenia pod redakcją Elżbiety Tabakowskiej, Ewy Daty-Bukowskiej i Joanny Dybiec-Gajer, tom 5 Nazwy własne nie tylko wskazują, ale również znaczą i budzą skojarzenia, mówią i działają. W ustach sprawnych retorów, pod piórem wybitnych autorów niosą ważne informacje, pełnią liczne i różnorodne funkcje. Tłumacz powinien rozpoznać je i przekazać. Jak? Odpowiedzi i podpowiedzi podsuwa niniejsza książka złożona z trzech części obejmujących: 1. zarys teorii nazw własnych 2. szczegółową propozycję metody postępowania z nazwami własnymi w przekładzie międzyjęzykowym 3. relacje ze zmagań autorki z nazwami własnymi podczas tłumaczenia współczesnych powieści z języka hiszpańskiego i angielskiego.Skierowana głównie do tłumaczy, studentów i nauczycieli przekładu oraz translatologów, może stanowić interesującą lekturę także dla literaturoznawców, językoznawców, kulturoznawców. "Książka Marzeny Chrobak jest cennym vademecum tłumacza, skupionym na istotnym problemie tłumaczeniowym, [... ] prawdziwą kopalnią informacji, nieocenionych dla początkującego tłumacza bez względu na języki, w których pracujeˮ z recenzji prof. dr hab. Elżbiety Tabakowskiej

Populizm w cieniu Habsburgów. Węgierskie pytania (a także polskie, austriackie i włoskie)

Bernard Guetta

„Co z tą Europą”, w której na powrót do głosu dochodzą nacjonalistyczno-populistyczne ruchy i partie polityczne? Odpowiedzi na to pytanie Bernard Guetta poszukuje na Węgrzech, w Polsce, w Austrii i we Włoszech, w czterech krajach Unii Europejskiej, które odwracają się plecami do wartości europejskich. Autor wyrusza w reporterską podróż z intuicyjnym przeczuciem, że granice politycznej mapy, jaką uformowały nowe europejskie partie i ruchy prawicowe, zbiegają się z granicami Cesarstwa Austrii z połowy XIX wieku. Owe przeczucia potwierdzają się już podczas pierwszego etapu reporterskiej wyprawy, na Węgrzech, gdzie Viktor Orbán podsyca nacjonalistyczne nastroje, wykorzystując nostalgię za czasami węgierskiej świetności oraz powszechne poczucie rozczarowania transformacją ustrojową. Podobna sytuacja ma miejsce w Austrii, we Włoszech oraz w Polsce. Jednakże Polska, zauważa autor, z uwagi na długą tradycję oporu nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Jako zdeklarowany Europejczyk Guetta występuje w obronie federalnej Europy, a rządom krajów członkowskich, które nie wypełniają traktatowych obowiązków, mówi wprost, że „solidarność nie działa w jedną stronę i że fundusze strukturalne, z których korzystają, mogą również zostać zablokowane”.   Bernard Guetta: francuski dziennikarz i publicysta, ekspert w dziedzinie geopolityki. Przez dwadzieścia siedem lat felietonista publicznej stacji radiowej France Inter. W latach 80. korespondent dziennika „Le Monde” w Warszawie, Waszyngtonie i Moskwie. W latach 90. kierował redakcjami magazynu „L’Expansion” i tygodnika „Le Nouvel Observateur”. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 roku uzyskał mandat europosła z ramienia prezydenckiego ugrupowania La République en marche! (LREM, Republika Naprzód!). Autor licznych książek, m.in. Europe fédérale, Le Monde est mon métier: Le journaliste, les pouvoirs et la vérité, Jak zostałem Europejczykiem, Dans l’ivresse de l’Histoire.

Do granic negocjacji. Historia Zespołu Filmowego "X" Andrzeja Wajdy (1972-1983)

Anna Szczepańska

Tematem książki Do granic negocjacji jest jedenastoletnia historia Zespołu Filmowego „X” Andrzeja Wajdy, założonego w 1972, rozwiązanego w 1983 roku. Celem rozważań autorki jest zrozumienie i wyjaśnienie czytelnikowi podziału kompetencji między władzą polityczną a filmowcami wypracowanego w systemie kinematografii polskiej lat siedemdziesiątych XX wieku, a zarazem przestrzeni negocjacji zakładanej przez ten podział. Analiza 82 filmów wyprodukowanych w Zespole „X” dla kina i telewizji została uzupełniona i wzmocniona przez badania archiwalne oraz wywiady z filmowcami i politykami. Autorka przedstawia i wyjaśnia udział filmowców w tworzeniu nowego języka filmowego, zmierzającego – wbrew wszelkim ograniczeniom – do opisu rzeczywistości. Wielkim atutem książki jest połączenie zachodniej perspektywy, reprezentowanej przez autorkę, z wnikliwym zrozumieniem systemowej niepowtarzalności PRL-u. Książka Anny Szczepańskiej wpisuje się w coraz żywiej się rozwijający krąg „badań produkcyjnych”, przedkładających ponad „opis końcowego produktu” charakterystykę fascynującego procesu tworzenia filmu. Nakreślona tu historia Zespołu „X” układa się w wielowątkową narrację, z której – zależnie od zainteresowań czytelnika – można wydobywać najróżniejsze wątki. Ciekawe, że właśnie autorka przybywająca z Francji podjęła żmudne badania w naszych archiwach krajowych, a potem przeprowadziła dziesiątki rozmów z naszymi artystami. Możemy teraz i my korzystać z rezultatów jej pracy.     Prof. dr hab. Tadeusz Lubelski       

"Roztopiona we wszystkim". Nienasycenie. Wiersze

Anna Świrszczyńska

Zaczęła od miniatur cienkim pędzelkiem, skończyła jako użytkowniczka najdrapieżniejszego w poezji polskiej pazura. Jak z tego wynika, Anna Świrszczyńska (1909‒1984), której pierwotny styl unicestwiła wojna, doznała jednego z najosobliwszych literackich wskrzeszeń. Godna jest studium o przemianach osobowości, a poznanie jej biografii przemianę tę tłumaczy. Czytelnik/czytelniczka tego wyboru jej wierszy musi się więc przygotować na niezłą emocjonalną huśtawkę. I zadać sobie pytanie, w którym wcieleniu Świrszczyńska wywarła większy wpływ na kształt poezji polskiej. Zresztą, co tam, odpowiem: w obu. Eliza Kącka

Obrazy mimo wszystko

Georges Didi-Huberman

W styczniu 1944 roku więźniom z oddziału Sonderkommando udało się sfotografować proces zagłady w Auschwitz. Do dziś zachowały się cztery fotografie, których historię i fenomenologię stara się opisać Didi-Huberman. Jednocześnie podejmuje kwestię tego, jak historia jako nauka może wykorzystywać źródła wizualne, oraz prowadzi do filozoficznej krytyki tego, co niewyobrażalne, jako pojęcia, z pomocą którego często definiuje się Shoah. Didi-Huberman jest przekonany, że cztery zachowane fotografie umożliwiają nam jednak wyobrażenie sobie doświadczenia obozów śmierci. Jego stanowisko stało się przedmiotem ostrej polemiki. Odpowiadając w drugiej części na padające w niej zarzuty, Didi-Huberman uściśla znaczenie podwójnego porządku obrazu w kontekście jego wartości użytkowej. Przekonująco pokazuje też, jak obraz może mimo wszystko dotknąć rzeczywistości, analizując między innymi Shoah Claude'a Lanzmanna i Historie(s) du cinema Jean-Luca Godarda oraz pojęcie "odkupienia przez obraz" Waltera Benjamina i Siegfrieda Kracauera. Georges Didi-Huberman(ur. 1953) - francuski filozof i historyk sztuki, wykłada w Ecole des hautes etudes en sciences sociales w Paryżu. Główny przedmiot jego badań stanowi historia i teoria obrazów, w ostatnich latach zaś coś, co sam określa mianem polityki wyobraźni. Jego najważniejsze prace to: Invention de l'hysterie. Charcot et l'Iconographie photographique de la Salpetriere (1982); Devant l'image. Questions posees aux fins d'une histoire de l'art (1990); Phasmes. Essais sur l'apparition (1998); Ninfa moderna. Essai sur le drape tombe (2002);L'Image ouverte. Motifs de l'incarnation dans les arts visuels (2007).

Odsłonięcie. Epistemologiczne podstawy filozofii języka religijnego w poglądach Iana T. Ramseya

Zbigniew Bomert

„Odsłonięcie” jest systematyczną rekonstrukcją koncepcji doświadczenia zawartej w pismach Iana T. Ramseya, oxfordzkiego myśliciela, który w środowisku filozofii analitycznej bronił poznawczej wartości języka religijnego. Tytułowe „odsłonięcie” jest kluczowym pojęciem tej koncepcji, określającym składnik każdego, nie tylko religijnego, doświadczenia. Jest on źródłem rozróżnienia wrażeń i pojęć, i jednocześnie świadectwem tego, że pojęcia są strukturami wywodzącymi się z treści doświadczenia, a za pośrednictwem zjawisk poznajemy rzeczy. Na gruncie tej koncepcji język religijny, choć niepozbawiony tajemnicy, jest zakorzeniony w doświadczeniu w analogiczny sposób jak język potoczny i naukowy.

(P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś

W trzeciej edycji rozważań poświęconych polskiemu dyskursowi postzależnościowemu, której podsumowaniem jest niniejszy tom, przyglądaliśmy się jego diachronii, dialektyce i dynamice. Diachronii – gdyż pragnęliśmy wydobyć i opisać historyczne zmienności i ciągłości PDP; dialektyce gdyż PDP jawi się nam jako nieustanny ruch między tożsamością „zależną” i wyemancypowaną; dynamice – gdyż głęboko ugruntowany w naszej kulturze PDP sięga swoim oddziaływaniem nie tylko w jej teraźniejszość, ale również modeluje przyszłość. Te trzy dominanty zadecydowały o przyjęciu porządku chronologicznego w układzie zgromadzonych w naszej książce tekstów. Formuła „(p)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL”, z owym inkluzywnym i dwuznacznym zapisem przyimka, ma zarazem wskazywać, iż pisząc o każdym „po”, nie sposób nie pisać „o” – czyli o źródłowych, historycznych uwarunkowaniach każdej polskiej zależności. Skonstruowane za pomocą tej formuły kontinuum zależnościowe pozwala przy tym uwydatnić fakt, że w naszych studiach nie chodzi wyłącznie – jak to niekiedy bywa odbierane – o postsowiecki i postkomunistyczny wymiar stanu polskiej świadomości zbiorowej i kultury, ale że na stan ten składały się i nadal składają również inne doświadczenia zależności i podporządkowania, zwłaszcza te związane z rozbiorami, i których szczególnie dramatyczny akcent w wieku XX przypadł na II wojnę światową. Porządek chronologiczny nie jest zresztą tożsamy z perspektywą linearną, gdyż problematyka postzależnościowa ma to do siebie, iż poszczególne epizody historyczne i doświadczenia zbiorowe nieustannie się w jej obrębie splatają, wzajem oświetlają i determinują, stąd konieczność retrospektywnych powrotów, porównań i interpretacji.

Neopragmatyzm Roberta B. Brandoma

Tomasz Zarębski

Filozofia analityczna w początkowej fazie rozwoju wyznaczała sobie dość skromne cele. Odżegnując się od metafizycznych uwikłań i rezygnując z tradycyjnych filozoficznych pytań o ostateczną naturę rzeczywistości, „programowo” koncentrowała się na badaniu właściwości naszych wypowiedzi jako niezbędnego warunku wstępnego do dalszych, już naukowych i pełnoprawnych twierdzeń o świecie. Stawiała sobie wtedy skromne pytania o źródła i determinanty znaczenia, o to, w jaki sposób używamy języka, kiedy i jak sensownie posługujemy się słowami, co gwarantuje sensowność i sukces naszej komunikacji. Późniejsze losy filozofii analitycznej pokazały, że takie pytania doprowadziły do poszerzenia perspektywy badawczej, a w rezultacie do przeformułowania naszego podejścia również do tradycyjnych pytań filozoficznych: o naturę wiedzy, umysłu, działania i racjonalności, o naturę człowieka i jego aktywności, naturę wspólnoty, a wreszcie i samej filozofii. Wychodząc więc od refleksji nad kwestiami ściśle językowymi, można z powrotem dojść do pytań filozoficznie ważkich. Wydaje się też, że filozofia Roberta B. Brandoma to znakomity przykład tego, jak wychodząc od ściśle analityczno-filozoficznego pytania o istotę i genezę treści pojęciowej, można w nowy sposób podejść do najistotniejszych kwestii filozoficznych.

Mathematical Transgressions 2015

praca zbiorowa

During the last decades of the 20th century, we have entered the Digital Era. The Third Technological Revolution has an enormous socioeconomic impact. It affects modern science, including mathematics. It also determines the reforms of national education systems. Mathematicians seek to focus on the so-called concrete mathematics. They explore finite and discrete structures, rather than infinite and continuous ones. They prefer to develop combinatorics and algorithmic thinking, rather than contribute to Bourbaki’s edifice. Mathematics itself is expanding its boundaries by merging with computer science, while symbolic computations as well as computer-assisted and automated proofs are transforming it into a quasi-empirical science. We should agree that mathematics is no longer the Queen of the Sciences; while it is still believed to be the basis of modern education, its role needs to be re-defined. It is necessary to address this challenge. The first step in this direction consists of the adoption of a new perspective. The Latin word transgressio means an act that goes beyond generally accepted boundaries. This monograph draws together papers written by mathematicians, educators, pedagogues, psychologists, and philosophers. Their aim is to identify a new role of mathematics and mathematics education in the modern world.   P.B.

Rodzina żydowska 1939-1945. Wybrane zagadnienia

Martyna Grądzka-Rejak, Konrad Zieliński

Małżeństwo i rodzina, zajmujące tak ważne miejsce w judaizmie, w latach 1939-1945 stanęły przed niewyobrażalnymi wyzwaniami, z których najważniejszym było zapewnienie biologicznego przetrwania. Jednym z następstw polityki Niemiec wobec Żydów okazał się także rozpad więzi rodzinnych. Niezależnie od pozycji społecznej i zamożności, wykształcenia i poglądów politycznych, religijności i stopnia laicyzacji lata wojny i okupacji prowadziły do zachwiania dotychczasowych norm i wartości, przemian w modelu funkcjonowania rodziny, zamiany ról i upadku hierarchii, wreszcie do pojawienia się nowych związków, formalnych i nieformalnych. Autorów artykułów zamieszczonych w książce interesowały zarówno zmieniające się w czasie warunki życia w dużych miastach oraz na prowincji, jak i wszystkie czynniki społeczno-psychologiczne konstytuujące "świat rodziny żydowskiej" w niecodziennych, nienormalnych warunkach niemieckiej okupacji, funkcjonowania w gettach czy w ukryciu po tak zwanej aryjskiej stronie.

Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła. Tom 7. Prasa prowincjonalna, Część 1. Wielkie Księstwo Litewskie

Danuta Hombek

Publikacja stanowiąca pierwszą część siódmego tomu edycji tekstów źródłowych ukazuje się w ramach wydawnictwa pt. Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII wieku. Źródła. Obejmuje ona ogłoszenia prasowe, które reklamują ówczesne piśmiennictwo (druki zwarte, ulotki i periodyki), a także zawierają różnorodne informacje bezpośrednio związane z rynkiem polskiej książki i prasy. Wspomniane teksty pochodzą z czterech litewskich gazet: „Kuriera Litewskiego” Franciszka Paprockiego i jego trzech dodatków wychodzących w latach 1760–1763, „Gazet Wileńskich” (1764–1792), „Gazety Grodzieńskiej (1778–1780) i „Kuriera Litewskiego” Tadeusza Włodka (1796–1800). W tomie znalazły się doniesienia informujące zarówno o produkcji, jak obiegu ówczesnego piśmiennictwa w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Danuta Hombek – profesor nauk humanistycznych, jest zatrudniona w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Jej zainteresowania badawcze skupiają się głównie wokół problemów historii, reklamy polskich mediów oraz edytorstwa źródeł bibliologicznych i prasowych.

W poszukiwaniu Nowej Medyny. Muzułmańskie wizje niepodległych Indii u schyłku panowania brytyjskiego

Maciej Lang

Książka W poszukiwaniu Nowej Medyny. Muzułmańskie wizje niepodległych Indii u schyłku panowania brytyjskiego prezentuje poglądy muzułmańskich uczonych, którzy zabierali głos w burzliwych debatach na temat przyszłości społeczności muzułmańskiej w Indiach toczących się w ostatnich dekadach panowania brytyjskiego i odwołując się do nauczania islamu, formułowali zupełnie odmienne odpowiedzi na pytanie „razem czy osobno?” Kwestia tożsamości społeczności muzułmańskiej w Indiach zaczęła się krystalizować jako pochodna refleksji nad przyczynami upadku imperium Wielkich Mogołów i poszukiwania dróg wyjścia z zaistniałej sytuacji. Osią zainicjowanego wówczas dyskursu było pytanie o możliwość odzyskania przez muzułmanów utraconej na rzecz Brytyjczyków pozycji i minionej chwały, a głównym wyznacznikiem tożsamości zbiorowej wyznawców islamu był fakt wyznawania określonej religii, co implikowało zarazem przynależność do kręgu kulturowo-cywilizacyjnego odmiennego od hinduskiego otoczenia. Autor książki osadza prezentowane koncepcje w szerszym kontekście myśli politycznej klasycznego islamu i w ten sposób przybliża doktrynalny wymiar dylematów, jakie absorbowały społeczność muzułmańską w Indiach Brytyjskich w przededniu ich podziału w 1947 roku na Republikę Indii i Islamską Republikę Pakistanu. Dr nauk hum. Maciej Lang „Rozprawa składa się z sześciu rozdziałów podzielonych na podrozdziały, pozwalające wyłącznie na podstawie spisu treści prześledzić tok myśli Autora – tytuły poszczególnych fragmentów pracy dokładnie odpowiadają treści zawartej w rozdziałach i podrozdziałach, co wskazuje na godną podziwu dyscyplinę badawczą. Praca nie zawiera właściwie żadnych zbędnych elementów treściowych, żadnych rozpraszających czytelnika dygresji [...]”. Prof. zw. dr hab. Marek Dziekan Katedra Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki Uniwersytet Łódzki „Rozprawę charakteryzuje precyzja, logika rozumowania oraz prezentacji materiału i godna podziwu zwięzłość, niezubażająca wszakże argumentacji. W mojej opinii Autor zrealizował w pełni, z dużą fachowością, elokwencją i elegancją językową postawione przed sobą zadanie.” Dr hab. Krzysztof Dębnicki Wydział Orientalistyczny UW Maciej Lang w 1993 ukończył studia na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W 2016 roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na Wydziale Orientalistycznym UW. Autor artykułów i opracowań analitycznych poświęconych Azji Centralnej i Bliskiemu Wschodowi (m.in. problemom etnicznym i demograficznym, procesom pokojowym i konfliktom). Współpracował m.in. z Ośrodkiem Studiów Wschodnich. Jest współautorem publikacji z serii naukowej „Współczesna Azja Centralna” przygotowywanej przez Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.  

Literatura świadomości. Samuel Beckett - podmiot - negatywność

Jakub Momro

Samuel Beckett jest w tej książce postacią centralną, ale nie jedyną. Jego dramaty, utwory prozą i poezja pozwalają zrozumieć, że pytania, które w języku własnej twórczości, trudnym do przełożenia na inny „zewnętrzny” język, stawia pisarz, są centralnymi kwestiami podejmowanymi przez najwybitniejszych myślicieli nowoczesności. Tak właśnie powstał pomysł, ażeby potraktować autora Molloya jako jednego z najważniejszych uczestników modernistycznej debaty o możliwościach istnienia, statusie i kształcie podmiotu, jednostkowej świadomości, która próbuje odnaleźć własne miejsce w świecie radykalnej alienacji – w rzeczywistości, w której sztuka stała się ostatnim sposobem na odzyskanie utraconego czasu i doświadczenia. Bardziej więc niż ściśle literaturoznawcze analizy autora zajmowało śledzenie przemian form podmiotowości i praca analityczna polegająca na ich konceptualizacji; bardziej niż uniwersalizm problemów wielorakie napięcia, jakie rodzą się w wyniku starcia świadomości i świata, które składałyby się na historię zmagania się nowoczesnego podmiotu z tym, co negatywne: śmiercią, nicością, nieobecnością sensu i pozorem życia. Utwory Becketta, układające się w nadzwyczaj spójny projekt literatury jako formy myślenia, im bardziej pozostają  – by  sparafrazować słynną maksymę Paula Klee – „nieuchwytne we własnej immanencji”, tym bardziej domagają się lektury, która – jak się wydaje – nie może mieć końca. Książka ta jest próbą sprostania wyzwaniu, jakim jest egzystencjalny, artystyczny i filozoficzny projekt autora Nienazywalnego.

Co raz wejdzie do głowy - już z niej nie wyleci, czyli frazeologia prosta i przyjemna. Podręcznik dla uczniów, pomoc dla nauczycieli (B1-C1)

Anna Pięcińska

Niniejsza książka jest przeznaczona przede wszystkim dla uczniów, którzy znają już nieco język polski i chcieliby powiększyć zasób posiadanych wyrażeń lub sprawdzić swoją wiedzę. Ów zbiór materiałów językowych chciałby także stać się inspiracją dla nauczycieli i stanowić pomoc w procesie nauczania języka polskiego jako obcego... Poszczególne rozdziały podręcznika omawiają grupy frazeologizmów powiązanych ze soba tematycznie ("ciało człowieka","świat wokół nas", "Biblia i mity")... Książka zawiera wiele kolorowych ilustracji i ćwiczeń, które jednocześnie bawia i uczą. Uczeń znajdzie tu zarówno zadania, które mają wspomóc jego pamięć, jak też i takie, które wymagają twórczego wysiłku i pozwalają zastosować poznany materiał w praktyce. Do książki dołączono również płytę CD oraz plansze do gier. MATERIAŁ DŹWIĘKOWY DO POBRANIA na universitas.com.pl

Płeć, ciało, seksualność. Od feminizmu do teorii queer

Joanna Mizielińska

Myśl feministyczna w Polsce jest nadal niedoceniana, a znajomość teorii queer niewielka – taką tezę formułuje we wstępie autorka. Jej monografia stawia sobie za cel choćby częściowe uzupełnienie tej luki. Mizielińska zaczyna swe rozważania od wskazania na fakt, że centralna kategoria dotychczasowej myśli feministycznej, kategoria kobiety, stała się dzisiaj bardzo problematyczna w ramach tego nurtu. Tym samym stało się problematyczne rozróżnienie na płeć biologiczną i kulturową. Proces ten autorka śledzi omawiając współczesny dyskurs feministyczny. Następnie ukazuje sposób, w jaki feminizm oraz teorie queer są odbierane i przyswajane na polskim gruncie. Omawia także sytuację środowisk gejów i lesbijek w świetle prawa konstytucyjnego w Polsce oraz opresyjny stosunek do nich władz państwowych i dużej części społeczeństwa. Wreszcie monografia Mizielińskiej próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy możliwy jest nowy rodzaj etyki uwzględniającej wszelkie formy doświadczenia seksualnej inności spod znaku queer.  

Przygoda kina. Prace dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Lubelskiemu

Sebastian Jagielski, Magdalena Podsiadło

Twórczość Tadeusza Lubelskiego ‒ głównego architekta historiografii kina polskiego ‒ stała się spoiwem zbioru esejów i artykułów dedykowanych krakowskiemu historykowi kina z okazji Jego 70. urodzin. Zgromadzone prace ‒ podobnie jak kręgi rozchodzące się na wodzie ‒ oscylują wokół tematów podejmowanych przez Jubilata, jednocześnie je rozwijając i reinterpretując. Ta twórcza kontynuacja zaowocowała ponownym odczytaniem filmów Tadeusza Konwickiego oraz Andrzeja Wajdy, a przede wszystkim ‒ wskazaniem kryjących się w dziełach kina polskiego różnorodnych, często niełatwych do pogodzenia narracji historycznych. Idąc tym tropem, Autorzy szukają głosów komplikujących dominującą opowieść, omawiając przykładowo lokalną górnośląską geografię filmową, gatunkową kontrkulturowość, polifoniczność kina z epoki Solidarności czy kolejne odsłony „historii nie-byłej”. Wspomniana wielowariantowość zawsze znajduje jednak co najmniej jeden punkt wspólny – odwołanie do refleksji na temat kina polskiego pióra Profesora Tadeusza Lubelskiego.   „Jeśli miałabym (…) powiedzieć od razu nazwisko kogoś, kto wie wszystko o filmie, to – oczywiście – Tadeusz Lubelski!” Krystyna Zachwatowicz-Wajda   „Szczerze zazdroszczę Andrzejowi Wajdzie tego, że jego twórczość stała się przedmiotem krytycznego zainteresowania Jubilata. Ta moja zazdrość to najwyższy komplement, jaki składam (…)”. Krzysztof Zanussi   „(…) ten przeuroczy chłopiec, ten absolutny gigant inteligencji (...) miał w sobie przestrzeń, w którą nikt nie właził, (…) pielęgnował ją i strzegł jak oka w głowie, bo wiedział, że tam źródło jego siły”. Jerzy Pilch     „Tomy jubileuszowe (...) mają określoną poetykę, balansującą pomiędzy formą czysto naukową, reprezentowaną przez część artykułów, oraz formułą tekstów bezpośrednio odnoszących się do postaci Jubilata, jego twórczości czy działalności naukowej, organizacyjnej i pozauniwersyteckiej. Warto jednak podkreślić, że tom Przygoda kina jest świetnie wyważony w proporcjach, ma charakter niemalże monograficzny, jest koherentny, a w dodatku intrygujący naukowo i poznawczo, i nawet teksty pozbawione aparatu naukowego czy eseistyczne są interesujące i nie są jedynie rytualnym «oddawaniem czci», ale ciekawym portretem zarówno Profesora Tadeusza Lubelskiego, jak i współczesnego kina i życia kulturalnego”.                                                                        Z recenzji dr. hab. Arkadiusza Lewickiego, prof. UWr