Potoczność w przekładzie dialogu powieściowego. Na materiale polskich przekładów współczesnej francuskiej prozy powieściowej

Jadwiga Cook

"Monografia Jadwigi Cook omawia w sposób szczegółowy i systematyczny kwestię ograniczonej przekładalności nacechowanych potocznie tekstów literackich. Problem ten, poruszany w literaturze teoretycznej, znajduje w niniejszej pracy doskonałą ilustrację dzięki przemyślanej metodzie badawczej i odpowiednio dobranym tekstom. Praca może być inspiracją do dalszych badań przekładowych i kontrastywnych w dziedzinie języka potocznego i jego stylizacji literackiej". Z recenzji prof. Teresy Giermak-Zielińskiej   Jadwiga Cook jest adiunktem w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, pracuje naukowo i dydaktycznie w Zakładzie Językoznawstwa Francuskiego. Jej rozprawa doktorska dotyczyła przekładalności zjawisk nacechowanych potocznie z języka francuskiego na język polski. Oprócz niniejszej monografii autorka opracowała kilkanaście artykułów z tej dziedziny. W ostatnich latach naukowo zajmuje się dwujęzycznym przyswajaniem języka pierwszego i zjawiskiem dziecięcej dwujęzyczności polsko-francuskiej i polsko-angielskiej.

Centra - peryferie w literaturze polskiej XX i XXI wieku

Wojciech Browarny, Dobrawa Lisak-Gębala, Elżbieta Rybicka

Dawno minęły czasy, kiedy termin literatura regionalna oznaczał twórczość przeważnie minorową, w najrozmaitszych znaczeniach tego przymiotnika. Niniejszy tom odwołuje się zresztą do tamtych wcześniejszych faz i form regionalizmu, bowiem stanowią one konteksty historyczne i polityczne, wobec których współczesne myślenie regionalistyczne przyjęło postawę kontestacji, czy też, jak powiada w swoim znakomitym studium Małgorzata Mikołajczak, wszczęło rebelię. Opozycyjne, a tutaj również tytułowe, napięcie pomiędzy centrami a peryferiami, jest aktualną, współczesną postacią tożsamościowego dyskursu. W dalszym ciągu toczy się on na wielu płaszczyznach życia społecznego, stanowi istotę przemian kulturowych. Nadal najlepszego bodaj materiału obserwacyjnego czy wręcz badawczego dostarcza literatura. Zbiór studiów pt. Centra – peryferie w literaturze XX i XXI wieku jest ze wszech miar oryginalną próbą analitycznej prezentacji aktualnego stanu tego tak ważnego dyskursu.   prof. dr hab. Andrzej Zawada

Dieta dla Bliźniąt. Jedz zgodnie ze swoim znakiem zodiaku

Małgorzata Borgman

E-book – "Dieta dla Bliźniąt. Jedz zgodnie ze swoim znakiem zodiaku.". Seria: ezoteryka, znaki zodiaku Wiele osób znaki zodiaku i to, co z tym jest związane, traktuje z przymrużeniem oka. Niesłusznie. Przecież historia dowodzi, że osoby spod tych samych znaków często mają podobne cechy charakteru, zbliżone preferencje, a przede wszystkim podatność na te same choroby. Bliźnięta, na przykład, przeważnie uskarżają się na problemy z układem oddechowym, nękają je choroby nerwicowe, mają dolegliwości reumatyczne. Wiedząc to, Małgorzata Borgman stworzyła serię książeczek o tym, jak jeść zgodnie ze swoim znakiem zodiaku. Co więcej, jak jeść zdrowo, smacznie i jak pomóc sobie wyleczyć samego siebie! Tak też, Bliźnięta, korzystajcie z zaproponowanych przez nią zestawów żywieniowych wraz z przyprawami leczącymi, specjalnie dobranymi przez konsultanta dietetyka Lecha Tkaczyka. Nawet tylko częściowe wykorzystanie tych przepisów kulinarnych i ziół może uchronić Was przed chorobą, a jeśli już ona jest – może ograniczyć jej skutki!

Życie warte życia. Esej o samobójstwie czymś typowo ludzkim

Christian Rück

Śmierć dziecka koszmar wszystkich rodziców. Ponad stuletni profesor wydaje ostatnie tchnienie w klinice eutanazyjnej w Szwajcarii, co spotyka się z powszechnym zrozumieniem jako rozsądna decyzja. W jednym ze szwedzkich więzień osadzony odmawia jedzenia, co prowadzi do jego śmierci nikt go nie powstrzymuje. Człowiek jest jedyną istotą, która sama odbiera sobie życie samobójstwo jest częstszą przyczyną zgonu niż wojny i morderstwa razem wzięte. W dwunastu rozdziałach profesor psychiatrii Christian Rück rzuca nieco światła na ten tragiczny w skutkach czyn i różne jego niuanse. Szwecja jako pierwszy kraj na świecie zamierza ograniczyć liczbę samobójstw do zera, chociaż szwedzkie społeczeństwo w dużym stopniu popiera samobójstwa wspomagane. Kto ma prawo umrzeć i o czym mówi sam fakt, że w ogóle dochodzi do samobójstw? Czy zdołamy lepiej zrozumieć życie, z całym jego pięknem i kruchością, jeśli zestawimy je z tym, co najkoszmarniejsze? Rück pisze w swojej książce także o nadziei o tym, jak człowiek odnajduje poczucie, że życie ma sens. Czym więc właściwie jest życie warte życia? Książka zdobyła prestiżową nagrodę August Prize 2024 w kategorii Najlepsza książka non-fiction. W uzasadnieniu werdyktu jury pisze: Książka o samobójstwie w historii, kulturze i ludzkiej świadomości. Christian Rück, profesor psychiatrii z Instytutu Karolinska w Szwecji, pisze z ogromną wrażliwością, głębokim zrozumieniem i niezwykłą klarownością o tym wyjątkowo trudnym zagadnieniu. Choć na pierwszy rzut oka tekst wydaje się anegdotyczny, jednak krótkie historie osób, które odebrały sobie życie, chciały to zrobić lub obawiały się tego, tworzą spójną, poruszającą całość. Książka przemawia do tych, którzy doświadczyli mroku życia, tych, którzy stali obok, oraz tych, którzy tylko słyszeli o tym, nie będąc bezpośrednio zaangażowani. To publikacja, która przełamuje wszystkie tabu otaczające ten temat. Książka dostępna także w formie elektronicznej. Christian Rück jest psychiatrą, profesorem psychiatrii w sztokholmskim Instytucie Karolinska, doradcą do spraw naukowych w American Foundation for Suicide Prevention oraz jednym z ekspertów w największym szwedzkim dzienniku Dagens Nyheter. Życie warte życia to jego druga książka, wcześniej napisał Olyckliga i paradiset. Varför mr vi dligt när allt är s bra? (2020, Nieszczęśliwi w raju. Dlaczego czujemy się tak źle, kiedy mamy tak dobrze?).

Tajemniczy Tunel. Skarb Troi

Olaf Fritche

Podróż w czasie to świetna zabawa! Cykl TAJEMNICZY TUNEL. Lilly, Albert i Magnus to paczka przyjaciół, których spotykają niesamowite przygody. Za pomocą magicznego tunelu młodzi odkrywcy cofną się w czasie do starożytności! Potem przeniosą się do XIX wieku, aby pomóc słynnemu archeologowi Heinrichowi Schliemannowi w poszukiwaniu skarbu antycznej Troi. Jakie przygody przeżyją po drodze i czy znajdą zaginiony skarb?

Skarby UNESCO

opracowanie zbiorowe

Książka prezentuje najbardziej niezwykłe skarby świata naturalnego oraz wspaniałe wytwory działalności człowieka, które wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. Opisy poszczególnych obiektów zilustrowane są interesującymi fotografiami.

Wilcze lato

Hans Rosenfeldt

Martwy wilk. Interes narkotykowy, który poszedł źle. I zabójczyni z niezwykłymi umiejętnościami. W ciągu zaledwie kilku dni życie Hannah Wester, policjantki w średnim wieku mieszkającej w miasteczku na północy Szwecji Haparandzie, gwałtownie się zmienia. Kiedy okazuje się, że w żołądku znalezionego w lesie martwego wilka odkryto szczątki człowieka, Hannah rozumie, że nie będzie to lato jak każde inne. Zwłoki wkrótce zostają powiązane z krwawą transakcją narkotykową na granicy z Finlandią. Jak ofiara znalazła się w lesie pod Haparandą? I gdzie podziały się narkotyki i pieniądze? Hannah i jej współpracownicy nie spoczną, póki nie dowiedzą się, co się stało. Ale czas ucieka, a oni nie są jedynymi, którzy poszukują zdobyczy. Kiedy w mieście pojawia się tajemnicza Katia, życie w Haparandzie zostaje wywrócone do góry nogami nie tylko dla Hannah, która w końcu musi stawić czoło swojej przeszłości. Hans Rosenfeldt - Szwedzki pisarz, aktor, scenarzysta i moderator programów telewizyjnych. W 2006 roku napisał scenariusz serialu kryminalnego Most nad Sundem, który skupia się na parze detektywów badających zbrodnię mającą miejsce na granicy duńsko-szwedzkiej. Serial okazał się wielkim międzynarodowym sukcesem. Wspólnie z Michaelem Hjorthem jest autorem sześciu powieści kryminalnych, których głównym bohaterem jest policyjny profiler Sebastian Bergman.

Życie codzienne w muzułmańskim Madrycie

Nowaczek-Walczak Magdalena

Książka ukazuje oblicze Madrytu, którego próżno szukać w przewodnikach turystycznych. Opowiada o życiu codziennym muzułmanów, którzy przybywając do Hiszpanii przywieźli ze sobą bagaż odmiennych doświadczeń. Proponujemy wyprawę do Madrytu, gdzie nocne życie, muzeum Prado, stylowe kawiarnie czy stadion Santiago Bernabeu współistnieją z meczetami, arabskimi sklepikami oraz biurami turystycznymi organizującymi pielgrzymki do Mekki. Magdalena Nowaczek-Walczak - arabistka, doktorantka UW, spędziła dwa lata w Madrycie, gdzie miała okazję poznać bliżej społeczność muzułmańską. Oprócz islamu w kraju flamenco, corridy i wina interesuje się arabskim przekładem Harry'ego Pottera, Mekka Colą, lalką Fulla i innymi przejawami globalizacji świata arabskiego.

Wybór pism estetycznych (Jan Białostocki)

Jan Białostocki

/Alicja Kuczyńska, /Jan Białostocki. Powiązania estetyki i historii sztuki. Od ikonologii klasycznej do "ikonologii krytycznej"   WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH JANA BIAŁOSTOCKIEGO   1. METODY BADAŃ NAD SZTUKĄ Rozkwit i kryzys dyscypliny Metoda ikonologiczna w badaniach nad sztuką   2. IDEA I OBRAZ Symbole i obrazy Obraz i znak Temat ramowy i obraz archetypiczny: psychologia i ikonografia Okno i oko. Realizm i symbolika refleksów światła w sztuce Diirera i jego poprzedników Symbolika van Gogha  Lot nad kukułczym gniazdem: kompozycja i symbolika   3. INTERPRETACJE SZTUKI RENESANSU Artyści renesansu jako medytujący filozofowie Spory o perspektywę Pojęcie natury w teorii sztuki renesansu Potęga piękna. O utopijnej idei L.B. Albertiego "Chłopska melancholia" Albrechta Durera   4. KATEGORIA STYLU Styl i /modus /w sztukach plastycznych Kształt czasu. Kryzys pojęcia stylu i teoria Kublera "Barok": styl, epoka, postawa  Wskazówki bibliograficzne

Czerwony wilk

Jen Williams

Powinnaś leżeć razem z pozostałymi, żebyś mogła czuć nad sobą moje ciche kroki. Nie gaś świateł Nigdy nie wiesz, czy za twoim oknem, pod osłoną mroku, nie stoi seryjny morderca. Była dziennikarka Heather Evans powraca do rodzinnego domu. Uciekając stamtąd w wieku szesnastu lat, obiecała sobie, że jej noga już nigdy więcej nie postanie w tym miejscu. Teraz jednak musi tu wrócić, ponieważ w tajemniczych okolicznościach samobójstwo popełniła jej matka. Porządkując rzeczy zmarłej, Heather dokonuje przerażającego odkrycia: znajduje stertę listów, które jej matka otrzymała od odsiadującego dożywocie seryjnego mordercy kobiet Michaela Reavea, znanego jako Czerwony Wilk. O czym wiedziała matka kobiety? Dlaczego się zabiła? I, skoro Czerwony Wilk siedzi w więzieniu, dlaczego dochodzi do kolejnego morderstwa, popełnionego dokładnie w jego stylu? Heather na pewno nie jest gotowa na prawdę, ale musi ją poznać. Mroczny niczym baśnie braci Grimm, pełen tajemnic i niespodziewanych zwrotów akcji thriller przerazi i zafascynuje każdego czytelnika. Całkowicie uzależniająca książka. Czytelnicy Alexa Northa i C. J. Tudor powinni natychmiast po nią sięgnąć Booklist

Poezja wiktoriańska a wielki kryzys religijny

Justyna Pacukiewicz

Książka składa się  z dwóch części. Celem pierwszej jest stworzenie kontekstu badawczego dla analizy utworów poetyckich, między innymi poprzez przedstawienie interpretacji sposobów rozumienia religii w dyskursie trzech myślicieli okresu wiktoriańskiego: Thomasa Carlyle’a, Johna Ruskina i Matthew Arnolda. Druga - przedstawia analizę zjawiska kryzysu religijnego w poezji, opartą zasadniczo na: In Memoriam Alfreda Lorda Tennysona, Dipsychus Arthura Hugh Clougha i „Caliban Upon Setebos; or, Natural Theology in the Island” Roberta Browninga.   Odwołanie do semantycznej dwoistości zawartej w pojęciu „kryzys” pozwoliło przyjąć podejście wolne od wartościowania tego zjawiska zarówno w sferze myśli religijnej jak i w ramach historycznego kontekstu epoki wiktoriańskiej. Analizowane teksty reprezentują  kulturę wiktoriańską i są jednocześnie wyrazem indywidualnego idiomu poetyckiego. Myśl religijna wchodzi w nich w dialog z niemiecką krytyką biblijną, ewolucjonizmem, teologią naturalną, czy myślą utylitarystyczną i naukową. Poszukiwanie śladów kryzysu religijnego w poezji wiktoriańskiej postawiło autorkę przed koniecznością zmierzenia się z obrazowaniem, w którym Bóg konceptualizowany jest nie jako niezależny Byt, ale jako symbol i twór ludzkiego rozumu, jako Bóg post-kartezjański.   „Autorka potrafi z wielką finezją ukazać indywidualne cechy poetyki, myślenia, i zmagania się z Wielkim Kryzysem trzech poetów – świadków własnej epoki. Wartość tych rozdziałów leży nie tyle w monograficznym przedstawieniu twórczości tych poetów (choć i to zasługuje na pochwałę), ile w inteligentnym i przenikliwym wejściu w problematykę  i w oświetleniu indywidualnych zmagań artysty i człowieka: zmagań człowieka z Kryzysem, a poety z materią słowa. Całość wieńczy rozdział podsumowujący propozycję ujęcia Wielkiego Kryzysu. Umiejętność zobaczenia w analizowanych fragmentach obrazu całości problemu jest zdecydowanym osiągnięciem autorki. Dokumentuje to wyraziście połączenie malarskich wyobrażeń tego czasu: dołączone dwie reprodukcje wkomponowane zostały starannie w całość i stanowią wizualną metaforę, pozwalającą zrozumieć poetyckie wyobrażenia zmagania się z kryzysem jako przełomem. Książka posiada imponującą bibliografię dotyczącą  literatury i kultury Anglii XIX w., zapewniając czytelnikowi możliwość dalszych własnych lektur i przemyśleń (…) Jest opracowaniem oryginalnym, uczonym, bardzo inteligentnym i niewątpliwie potrzebnym na polskim rynku badań kulturowych XIX wieku.”   Z recenzji prof. dr hab. Marty Gibińskiej   „Same analizy tekstów są doskonałe tak na poziomie hermeneutycznym – autorka posiada dar wnikliwego wczytywania się w niełatwą często poezję i wydobywania z niej sensów na pierwszy rzut oka niedostrzegalnych – jak i na poziomie strukturalnym: z formalnej konstrukcji języka i tekstu potrafi autorka wyczytać sensy współuczestniczące w semantyce kreowanego przez tekst modelu świata”    Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Kalagi

Czas na Wnętrze. 4/2022

Wydawnictwo AVT

Nowa definicja luksusu Celebrowanie chwil razem, częste sięganie do wyposażonej po brzegi biblioteczki, nieograniczona przestrzeń wokół nas. Tak, to właśnie luksus na miarę naszych czasów! Nasze domy pełnią rozmaite funkcje. Co oczywiste, chcemy czuć się w nich dobrze, bezpiecznie i wygodnie. Jednak lubimy też się nimi pochwalić. Stąd czasem wnętrza, które wyglądają jak z katalogu albo uderzają ostentacyjnym wręcz bogactwem. Jednak w ostatnim czasie nasze postrzeganie luksusu uległo przewartościowaniu. Po pierwsze synonimem luksusu jest teraz przestrzeń, po drugie czas, jaki możemy spędzić w naszym wnętrzu, ciesząc się drobnymi przyjemnościami. Uważne przeglądanie albumów z domowej biblioteczki, zielona herbata pita z półprzezroczystej porcelanowej filiżanki czy nowa aranżacja ulubionych figurek z naszej autorskiej kolekcji. Tak, to jest luksus i szczęśliwi, którzy mogą sobie na niego pozwolić! Luksusowy dom to także taki, który na co dzień ułatwia nam mieszkanie. Dlatego Tematem Numeru uczyniliśmy rozwiązania inteligentne i ekologiczne stosowane w naszych wnętrzach. Warto je poznać, by uczynić nasze życie łatwiejszym. Oczywiście jak zawsze w kwietniu witamy wiosnę. Ona przychodzi niezależnie od tego, czy światem targają niepokoje. Więc choć wielu z nas odczuwa lęk wobec obecnych wydarzeń, zadbajmy o siebie i przestrzeń wokół nas. A jak to zrobić, podpowiedzą nasze Inspiracje.

Jak wyroki sądowe wpływają na instytucje kultury i ich dyrektorów

Michał Culepa

Orzeczenia sądowe mogą kształtować działalność instytucji kultury, wpływając na finanse, zatrudnienie i zarządzanie. Dyrektorzy zyskują wiedzę, jak unikać rodzajów ryzyka prawnego i skutecznie dostosować działalność do obowiązujących przepisów. Znajomość najnowszych wyroków pozwala lepiej interpretować regulacje, przygotować instytucję na ewentualne kontrole oraz podejmować świadome decyzje minimalizujące ryzyko odpowiedzialności prawnej. To także szansa na optymalizację działań zgodnie z aktualnym orzecznictwem.

Zielona transformacja sektora bankowego. Regulacje i zielone instrumenty finansowe

Justyna Zabawa, Magdalena Markiewicz, Monika Wieczorek-Kosmala

Celem monografii jest dostarczenie czytelnikom wiedzy na temat regulacji, narzędzi oraz praktyk wykorzystywanych w bankowości w nowych uwarunkowaniach związanych ze zrównoważonym finansowaniem. Problematyka zielonej transformacji sektora bankowego została przedstawiona w ujęciu wielowymiarowym. Obok głównego kontekstu bankowości komercyjnej w pracy uwzględniono również aspekty związane z bankowością spółdzielczą oraz inwestycyjną. Ponadto odniesiono się do znaczenia banków centralnych oraz ich waluty cyfrowej dla procesu zielonej transformacji. Książka jest skierowana do badaczy, inwestorów, przedsiębiorców oraz wszystkich zainteresowanych tematyką zrównoważonego finansowania i zielonej transformacji gospodarczej. Dzięki szczegółowej analizie regulacji i praktyk może być cennym źródłem wiedzy dla osób odpowiedzialnych za wdrażanie zasad ESG w swoich organizacjach. Unikatowość tej publikacji polega na kompleksowym podejściu do tematu zrównoważonych finansów poprzez połączenie analizy regulacji z praktycznymi przykładami zastosowań w sektorze bankowym.

Wodowanie. Literatura i inne media w Szczecinie. Lata 60. XX wieku

Sławomir Iwasiów

Wodowanie nie opowiada wprost o wodnym żywiole, choć trudno byłoby się odżegnać od niesionych z jego falami wieloznaczności; jeżeli rację mają współcześni badacze/badaczki "błękitnej humanistyki" (blue humanities), to powinniśmy naszą planetę nazywać Oceanem, a nie Ziemią. Wprawdzie Szczecin, o czym doskonale wiadomo, bezpośrednio nad morzem nie leży, co nie zmienia faktu, iż w znacznej mierze szczecińska kultura miejsca powstała dzięki wpływowi Bałtyku, przemysłowi stoczniowemu, profesjom marynarzy, rybaków, robotników portowych, inżynierów. Podczas pisania Wodowania towarzyszyło mi przekonanie, że literatura i jej otoczenie społeczne - ukształtowane dzięki morskiemu sąsiedztwu - oddziałują na siebie nawzajem, a ruch ten z całą pewnością nie przebiega w jedną tylko stronę; dlatego mam na uwadze wszelkie społeczne i kulturowe przejawy bliskości morza, rzeki czy portu, właściwe dla takich miast i środowisk twórczych jak Szczecin. Wodowanie to jednak monografia nie tylko o literaturze. Nie sposób pominąć roli pozostałych środków komunikacji w tworzeniu kultury miasta i regionu, stąd też w podtytule książki określenie "inne media". Z literatury i czasopism, książek niefikcjonalnych, takich jak przewodniki turystyczne, ale także audycji radiowych, filmów telewizyjnych, zdjęć, a przede wszystkim informacji oraz publicystyki w gazetach codziennych, wyłania się specyficzny obraz Szczecina lat 60., miasta zbudowanego między twardym gruntem ziemi a bezkresem rzecznych i morskich wód. Książka Wodowanie Sławomira Iwasiowa poświęcona została literaturze szczecińskiej i jej związkom z innymi mediami w dekadzie lat 60. To zakres problemowo-tematyczny tylko na pozór skromnie zakrojony historycznoliteracko i topograficznie (geopoetycznie). Lata 60. są szczególne; na Zachodzie dekada ta jawi się jako czas rozwoju kultury popularnej, okres posiadający wyraźną specyfikę społeczno-polityczną, w Polsce raczej jako gomułkowska "mała stabilizacja". Autor przedstawia rewizję optyki kulturowej tej polskiej dekady, w której nabiera ona rumieńców. Skupienie się w Wodowaniu na latach 60. ważne jest też z innego punktu widzenia. Co istotne, literatura tego okresu to w zasadzie pierwsza tak wyraźna manifestacja autorów lokalnych na tym terenie, gdzie niemal wszyscy twórcy byli przybyszami: przesiedleńcami, osadnikami, migrantami, a nie urodzonymi tutaj tubylcami, co w ogóle cechuje literaturę terytoriów zwanych przecież wówczas propagandowo Ziemiami Odzyskanymi. W tym sensie nie jest to książka, która objaśnia specyfikę li tylko regionu, ale daje wyrazistą egzemplifikację różnorodności kulturowej lat 60. w znacznie szerszej skali. Dlatego też, jak sądzę, może trafić do czytelnika nie tylko zainteresowanego regionem Szczecina i jego kulturą, ale liczyć na szerszy adres odbiorczy - jako cenny i ciekawy wkład w polską historię kulturową tej słabo mimo wszystko rozpoznanej dekady powojennej. Z recenzji dr hab. Arkadiusza Kalina Sławomir Iwasiów - ur. w 1983 roku, doktor nauk humanistycznych, literaturoznawca, krytyk literacki. Adiunkt w Instytucie Literatury i Nowych Mediów Uniwersytetu Szczecińskiego. Opublikował monografie: Reprezentacje Europy w prozie polskiej XXI wieku (2013), Czytania. Szkice krytyczne o książkach (2017), Po szkole. Rozmowy o edukacji (2015-2020) (2021). Współredagował tomy: Interpretatywny słownik terminów kulturowych (2014), Literatura w Szczecinie 1945-2015. Książki siedemdziesięciolecia (2016), Interpretatywny słownik terminów kulturowych 2.0 (2017), Geoliteratura. Przewodnik. bedeker, poradnik (2019), Kalejdoskop. Współczesne pojęcia pedagogiczne (2021). Stały współpracownik dwutygodnika kulturalnego "artPAPIER". Od 2008 roku redaktor prowadzący Zachodniopomorskiego Kwartalnika Oświatowego "Refleksje".

Świat w sąsiedztwie zaświatów. Gustaw Herling-Grudziński, Krystyna Herling-Grudzińska, Jan Lebenstein

Joanna Bielska-Krawczyk

Świat w sąsiedztwie zaświatów to książka poświęcona życiu i pisarstwu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, która ujmuje jego twórczość w znacznej mierze z perspektywy tzw. korespondencji sztuk, eksponując jednocześnie kategorię „kontekstu wizualnego” oraz ideę „kultury spotkania”. Analizy utworów literackich sąsiadują tu z obszernymi omówieniami ilustracji Lebensteina do opowiadań Herlinga oraz interpretacjami wypowiedzi artystycznych pisarza i jego pierwszej żony Krystyny przeprowadzonymi pod kątem istniejącej między małżonkami relacji. Zawarte tu rozważania osadzone zostały w rozbudowanych kontekstach z zakresu kulturoznawstwa, historii sztuki i komparatystyki interdyscyplinarnej. O oryginalności tej książki decydują przede wszystkim: połączenie sprawności interpretacji literaturoznawczej ze znakomitymi analizami dzieł plastycznych, wyjątkowy sposób ujęcia tematu, ciekawy materiał ilustracyjny oraz istotne poznawcze rezultaty, poszerzające znacznie dotychczasowy obszar zainteresowań „herlingologów”. "Badaczka od wielu lat zajmuje się życiem i twórczością Gustawa Herlinga-Grudzińskiego na tyle intensywnie, że w kręgu specjalistów uznawana zaczyna być za „autorytet w zakresie twórczości” tego autora (P. Siemaszko). Jej pierwsza książka poświęcona temu twórcy zyskała wysokie oceny recenzentów, którzy uznali ją za jedną z najlepszych publikacji dotyczących dzieła tego emigracyjnego pisarza (W. Bolecki), proponującą ciekawy punkt widzenia i nowatorską metodologicznie (M. Poprzęcka), odsłaniającą dramatyczne relacje pomiędzy losem i wiarą (S. Sawicki) i ukazującą horyzont metafizyczny tej literatury (Z. Mocarska-Tycowa). W kolejnej, prezentowanej obecnie czytelnikowi, rozprawie zatytułowanej Świat w sąsiedztwie zaświatów – jak zauważają jej recenzenci – na uwagę zasługuje połączenie sprawności interpretacji literaturoznawczej ze znakomitymi analizami dzieł plastycznych (K. Jakowska). Książka ponadto „imponuje rozległością horyzontów” (P. Siemaszko), sytuując rozważania poświęcone życiu i twórczości Gustawa Herlinga Grudzińskiego, jego pierwszej żony Krystyny oraz jego przyjaciela Jana Lebensteina „w rozbudowanych kontekstach z zakresu filozofii, religioznawstwa, kulturoznawstwa, historii sztuki i komparatystyki interdyscyplinarnej” (P. Siemaszko). W konsekwencji „na tle (…) prac dotyczących twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego książka p. Bielskiej-Krawczyk rysuje się oryginalnie (…) ze względu na istotne poznawcze rezultaty, poszerzające znacznie dotychczasowy obszar zainteresowań ‘herlingologów’” (Krystyna Jakowska).