Sieć ryzyka inwestycyjnego na rynku nieruchomości

Elżbieta Gołąbeska

W niniejszej pracy skupiono się na problematyce ryzyka inwestycyjnego na rynku nieruchomości, identyfikacji czynników ryzyka otoczenia zewnętrznego inwestycji i ryzyka wewnętrznego inwestora oraz analizie związków przyczynowo-skutkowych, których znajomość może okazać się przydatna przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

Wybrane zagadnienia cieplno-przepływowe urządzeń stosowanych w technice chłodniczej i cieplnej w ujęciu numerycznym i eksperymentalnym

Kamil Śmierciew

W monografii przedstawiono wyniki wybranych prac badawczych eksperymentalnych i numerycznych urządzeń stosowanych w technice chłodniczej oraz w energetyce zawodowej. Przedstawione zostały wyniki badań lamelowej chłodnicy powietrza wykorzystywanej w chłodni owocowo-warzywnej pracującej w warunkach szronienia. Pokazano wpływ narastającego szronu na pogorszenie wymiany ciepła pomiędzy czynnikiem chłodzącym a powietrzem, co skutkowało zmianą temperatury oraz obniżeniem mocy chłodniczej wymiennika. Autor ocenił degradację termiczną wentylatorowej chłodnicy powietrza wywołanej szronieniem. Prezentowane wyniki mają wartość poznawczą i praktyczną. Przedstawione w monografii wyniki mają wartość poznawczą, aplikacyjną i wdrożeniową. Prace podjęte przez autora cechują się nowością, oryginalnością i wpisują się w kierunki najnowszych prac badawczych. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane jako materiał źródłowy do prac projektowych oraz stać się przyczynkiem do rozszerzenia prac związanych z opracowaniem i zastosowaniem prostych metod pozwalających na poprawę efektywności energetycznej urządzeń stosowanych w technice chłodniczej i cieplnej.

Maszyny elektryczne 2. Maszyny prądu stałego. Maszyny synchroniczne

Adam Sołbut

Zakres tematyczny skryptu obejmuje zasadę działania maszyn elektrycznych opierającej się na podstawowych zjawiskach i prawach fizyki oraz opis maszyn synchronicznych

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. Modelowanie i przetwarzanie informacji w warunkach niepewności

Agnieszka Oniśko (red. naukowy)

Nieodzownym elementem modelowania danych i wnioskowania jest niepewność. Jej źródłem może być sama wiedza, źródła danych, czy też błąd pomiaru urządzenia wynikający z jego skończonej dokładności. Niepewność wyrażona może być na rożne sposoby, np. przez dane brakujące, zmienne ukryte lub nieprecyzyjne wartości. W monografii zamieszczono prace, które prezentują przykłady przetwarzania informacji i modelowania w warunkach niepewności oraz ich zastosowanie w rożnych dziedzinach, takich jak biologia, ekonomia, medycyna, czy też nawigacja morska. Autorzy sięgnęli po różnorodne metody modelowania, takie jak algorytmy wielokryterialnego podejmowania decyzji, metody heurystyczne, sieci bayesowskie, czy układy równań różniczkowych zwyczajnych. Prace zebrane w niniejszej monografii stanowią ważny wkład w dziedzinę modelowania systemów rzeczywistych, w których niepewność jest istotnym elementem.

Hałaśliwość nawierzchni drogowych

Władysław Gardziejczyk

W monografii zaprezentowano zagadnienia związane z całokształtem problemów dotyczących hałaśliwości nawierzchni drogowych. Wyniki pomiarów maksymalnego poziomu dźwięku stanowiły podstawę do oceny metody statystycznego przejazdu (SPB). W monografii przedstawiono nomogramy prezentujące poziomy emisji hałasu drogowego w zależności od charakterystyki nawierzchni, natężenia i struktury rodzajowej ruchu, które mogą być podstawą do obliczenia równoważnego poziomu dźwięku w otoczeniu trasy drogowej.

Administracja systemami Linux. Programowanie w powłoce bash

Andrzej Chmielewski; Ireneusz Mrozek; Eugenia Busłowska

Skrypt jest przeznaczony dla studentów jako pomoc dydaktyczna do przedmiotów związanych z administracją systemami Linux. Oferuje kompleksowe wprowadzenie do programowania w powłoce bash, zarówno dla początkujących, jak i dla tych, którzy mają już pewne doświadczenie w programowaniu. Opisuje podstawowe konstrukcje języka, takie jak zmienne, pętle, warunki, funkcje, jak i śledzenie wykonywania oraz zastosowanie wyrażeń regularnych. Skrypt zawiera również przykłady i liczne zadania, o zróżnicowanym poziomie trudności, które pozwalają użytkownikom na praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy.

Podstawy finansów. Część 1. Finanse - system finansowy - Gospodarka finansowa państwa. Skrypt dla studentów kierunku zarządzanie

Ewa Tokajuk, Izabela Stalończyk

Finanse odgrywają istotną rolę zarówno na poziomie osobistym, jak i biznesowym, dlatego zrozumienie ich podstaw jest kluczowe dla podejmowania mądrych decyzji finansowych. Publikacja "Podstawy finansów" obejmuje serię skryptów, w których omawiane są różne aspekty finansów, takie jak pieniądz, system finansowy, gospodarka finansowa państwa, podatki, ubezpieczenia, bankowość, finanse osobiste, rynki finansowe itp. Pierwsza część publikacji dedykowana jest zarówno studentom rozpoczynającym naukę finansów, jak i tym, którzy chcą odświeżyć swoją wiedzę. Bez względu na poziom tej wiedzy, pozycja jest idealnym punktem wyjścia i pomocą w budowaniu solidnych podstaw w dziedzinie finansów. Publikacja zawiera fundamentalne informacje, zaczynając od definicji finansów i klasyfikacji zjawisk finansowych, a kończąc na analizie gospodarki finansowej państwa. Każdy rozdział zamykają pytania testowe i zagadnienia do samodzielnego rozwiązania, co dodatkowo wzbogaca skrypt i czyni go bardziej wartościowym.

The problematic aspects of energy efficiency \'22

Maciej Zajkowski, Zbigniew Sołjan (red.)

Energy efficiency is not only energy yield related to the energy consumption in a specific device or building but also the possibility of optimal use of the stored energy in a determine area or in the system, without the necessity for its transmission. Generation, distribution and balancing of energy demand, in a limited area, becomes an energy cluster in which, under the agreement of the entities forming the cluster, there is a possibility for effective management of energy produced and its storage, according to the requirements and assumptions of the capacity market. The purpose of such an initiative is primarily the effective development of distributed energy, which does not have to be based solely on renewable energy sources, but can also use conventional sources, according to dedicated management models. The whole project is intended to improve energy security, have a positive impact on the environment, strengthen the local economy and generate lower costs for the end user. According to the RES Act, a member of an energy cluster can be an enterprise, a natural person, a local government unit and their organizational units. It can also include small, medium and large public transport companies and other entities functioning in the area covered by the energy cluster. A cluster initiative may be established and operate in an area no larger than five municipalities or one county, and its purpose is to obtain financial and non-financial benefits for the members of the energy cluster.

Aktualne problemy inżynierii biomedycznej. Prace młodych badaczy 2020

Szczepan Piszczatowski, Jolanta Pauk, Zbigniew Oksiuta (red.)

Niniejsza monografia stanowi przegląd rozwiązań będących przedmiotem prac młodego pokolenia inżynierów biomedycznych w ciągu ostatnich kilku lat. W obszarze zainteresowań znalazły się urządzenia diagnostyczne i terapeutyczne, rozwiązania materiałowe przeznaczone do zastosowań medycznych, badania numeryczne i eksperymentalne, a także zagadnienia z zakresu biochemii oraz diagnostyki obrazowej. Poszczególne rozdziały pozwalają zidentyfikować kierunek postępu technologii medycznej i rolę inżynierów biomedycznych jako członków zespołu opieki zdrowotnej, którzy poszukują nowych rozwiązań dla trudnych problemów współczesnego społeczeństwa.

Zachowania kierowców pojazdów w otoczeniu środków uspokojenia ruchu w warunkach miejskich

Robert Ziółkowski

Prędkość jazdy, z jaką mogą poruszać się kierowcy, jest podstawowym miernikiem oceny jakościowej infrastruktury drogowej.  Pozostaje również dominującym czynnikiem sprawczym wypadków i kolizji drogowych, w związku z tym wymaga efektywnego zarządzania. W obszarach zabudowanych do najskuteczniejszych działań w tym zakresie należy wdrażanie rozwiązań polegających na uspokojeniu ruchu. Obecność fizycznych środków kontroli prędkości wpływa również na płynność jazdy i determinuje dynamiczne zachowania kierowców wyrażone intensywnością manewrów hamowania i przyspieszania, które nie były dotychczas szerzej analizowana w literaturze. W pracy przedstawiono wyniki badań i analiz prędkości oraz dynamicznych zachowań kierowców w rejonie oddziaływania najczęściej instalowanych inżynierskich środków uspokojenia ruchu: fotoradarów, rond z grupy mini i małych, progów zwalniających listwowych oraz progów zwalniających w postaci wyniesionych tarcz przejść dla pieszych i skrzyżowań.

Wybrane zagadnienia informatyki technicznej. O niektórych rozwiązaniach w dziedzinie eksploracji danych inspirowanych teorią zbiorów przybliżonych

Piotr Hońko (red. naukowy)

W niniejszej monografii zamieszczono prace, w których zaprezentowano skuteczność wybranych narzędzi zbiorów przybliżonych, zastosowanych na etapie transformacji oraz samej eksploracji danych.

Systemotechnical assessment of the real cultural heritage management

Vladislavas Kutut, Leonas Ustinovičius

Identification of the immovable cultural property management options is analyzed in this book by applying mathematical modeling and selective – innovation of multipurpose methods, which allow us to make comprehensive assessments of infrastructural, technological, technical, heritage, social, economic, legal aspects of the immovable cultural property management. The main goal is to create a theory and a decision-making support system based on it, to increase the efficiency of investments in the immovable cultural property management by applying the mathematical modeling and selective – innovation of multi-purpose methods. The authors describe the multi-criteria decision-making support systems for the immovable cultural property management projects and the ways of their practical application. Several practical decision-making solutions are presented, and a decision-making support system is developed to implement the described methods and techniques. The publication is devoted to the researchers, engineering technologists, cultural heritage protection specialists, managers, Ph.D., and Master’s degree students that are interested in the immovable cultural property research, design, and restoration management.

Dotykowe modele architektoniczne w przestrzeniach polskich miast. Część II. Realizacje

Agnieszka Kłopotowska, Maciej Kłopotowski

Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie publikacji pt. „Dotykowe modele architektoniczne w przestrzeniach polskich miast. Część I. Standardy”, będącej rezultatem studiów autorskich nad problematyką dotykowych modeli i makiet architektonicznych, instalowanych w przestrzeniach publicznych polskich miast, udostępnionych do roku 2017. W przedkładanej części II niniejszej pracy efekty badań autorskich ujęte zostały w formie przeglądu, prezentującego wszystkie dotychczasowe realizacje objęte obszarem badań, a także kompletu zestawień zbiorczych (podanych w formie katalogu i indeksów), ułatwiających zainteresowanym czytelnikom pozyskiwanie pożądanych danych na temat modeli i makiet dotykowych oraz ich wzajemne porównywanie. Przegląd podzielony został na sześć części odzwierciedlających typologię wprowadzoną w badaniach opisanych w poprzedniej części pracy. Poszczególne obiekty przedstawiono w grupach odpowiadających wyróżnionym przez autorów typom przedstawień, począwszy od największego do najmniejszego ujęcia przestrzeni architektonicznej. Kolejno zaprezentowano zatem: założenia krajobrazowe (ZK), miasta (M), założenia urbanistyczne (ZU), zespoły budynków (ZB), budynki (B) i detale (D). W poszczególnych rozdziałach zaprezentowano łącznie 74 obiekty, w tym odpowiednio 3 założenia krajobrazowe, 20 miast, 11 założeń urbanistycznych, 12 zespołów budynków, 27 budynków oraz 1 detal. Katalog uzupełniono zestawem danych adresowych poszczególnych obiektów oraz szeregiem indeksów, w tym: indeksem rzeczowym, indeksem osób (autorów) oraz indeksem miast, w których poszczególne przedstawienia są zrealizowane.

Mobility innovations in peripheral areas

Elżbieta Szymańska

Mobility barriers in peripheral areas cause significant limitations in their economic development. The restrictions affect primarily the inhabitants of these regions, but also tourists. The subject and research problem of this study are limitations in terms of mobility in peripheral areas. The main goal of the research is to come up with innovative solutions in the field of mobility of residents and tourists of peripheral areas on the example of Hajnówka County and to develop a model of a system of co-ordination and cooperation in the area of implementation of innovations in mobility. Transport in particular should be adjusted to the needs of residents so as to provide them with free access to basic social needs and other diversified demands (decreasing population and growing demand diversification). To minimise these problems, it is necessary to undertake measures that may allow the obtaining of comprehensive information on the needs of residents in terms of mobility. This information will assist local authorities in undertaking measures within the growth in the efficiency of transport systems by implementing innovative solutions which, in turn, should contribute to improved accessibility of these areas. The following specific research purposes were formulated in the study: P1 - Evaluation of residents' and tourists' mobility problems and needs in Hajnówka County P2 - Assessment of the degree of saturation of transport services in Hajnówka County (How does the current offer of transport services meet the expectations of residents and tourists?) P3 - Assessment of the need for introducing changes and innovations in transport infrastructure and mobile services P4 - Development of a model of a system of coordination and cooperation with regard to implementation of innovative mobile solutions in Hajnówka County.

E-mentoring: theory and practice

Milen Baltov, Zane Beitere-Selegovska, Ewa Glińska, Veselina Jecheva, ...

The monograph "E-MENTORING THEORY AND PRACTICE" seeks to explore the dynamic landscape of mentoring within the context of technological transformations. E-mentoring, as a subset of online learning and communication, harnesses the power of digital platforms and tools to facilitate mentor-mentee relationships. This approach has already been analyzed in the literature of the subject from various disciplines in the social sciences. This monograph is a review of the literature on the subject in the field of e-mentoring. It was developed within the project: eMentEdu. E-mentoring: a new qualification for continuing education and training financed by Erasmus+ Programme.

Rozważania o domu

Jarosław Szewczyk

Na podstawie piśmiennictwa podjęto refleksję nad pojęciem „domu” jako wytworu kulturowego, referencyjnego względem wielu dyscyplin nauki i sztuki. W części wstępnej omówiono rolę badanego pojęcia w ujęciu epistemologicznym, ontologicznym, aksjologicznym, hermeneutycznym i fenomenologicznym. Dalszą zasadniczą część wywodu uporządkowano trójdzielnie: część I (Istota domu) poddaje dom refleksji ontologicznej, aksjologicznej i hermeneutycznej, wskazując na odmienność i różnorodność jego kreowania i rozumienia w różnych okresach i kulturach. Część II (Kontekst domu) rozszerza pole refleksji o związki domu jako wytworu kulturowego z jego fizycznym otoczeniem, aczkolwiek w rozdziale 4 (Dom i miejsce), a w mniejszym zakresie także w pozostałych rozdziałach 5 i 6, ponownie podjęto refleksję ontologiczną i hermeneutyczną nad domem jako miejscem. W części III (Anatomia domu) wybrano niektóre urządzenia (piec i ustęp) oraz funkcjonalne strefy domu (strefa sanitarna, strefa intymna) jako pretekst do rozważań na temat zmian samej istoty domu, percepcji domu oraz sposobów jego użytkowania jako wytworu kultury materialnej powiązanego z kulturą zamieszkiwania. W konsekwencji rozprawa zawiera pytania i hipotezy pozostawione czytelnikowi do samodzielnej odpowiedzi lub falsyfikacji.

Gospodarowanie Puszczą Białowieską jako ekosystemem przyrodniczo cennym

Stanisław Łuniewski

W publikacji znajdą Państwo szczegółową charakterystykę przyrodniczą Puszczy Białowieskiej oraz jej opis jako systemu chronionego w przepisach prawa krajowego i międzynarodowego. Ponadto nie zabrakło omówienia tego unikalnego ekosystemu pod kątem wykorzystania społecznego i gospodarczego z uwzględnieniem ochrony cennych zasobów. Zaś narysowanie perspektywy historycznej w zarządzaniu Puszczą Białowieską uzmysłowi nam, jakie wyzwania i zmiany przeszła ta wyjątkowa kraina przez wieki swojego istnienia.

Algebra liniowa z geometrią analityczną 1

Mateusz Woronowicz

Niniejsza książka dedykowana jest studentom pierwszego roku matematyki oraz tym studentom pozostałych kierunków ścisłych, którzy interesują się algebrą liniową i podstawami geometrii analitycznej. Powstała ona w związku z wykładem pt. "Algebra liniowa z geometrią analityczną 1" prowadzonym przez  jej autora dla studentów matematyki stosowanej na Wydziale Informatyki Politechniki Białostockiej. Na treści prezentowane w tej książce składają się: algebraiczne preliminaria dotyczące teorii grup i pierścieni, w tym pierścieni wielomianów, liczby zespolone, rachunek macierzowy, układy równań liniowych, teoria przestrzeni i odwzorowań liniowych, elementy geometrii analitycznej w przestrzeni i na płaszczyźnie (wektory, proste, płaszczyzny), przykłady zastosowań algebry liniowej w zagadnieniach geometrycznych oraz kryptografii.

Low-voltage electrical installations

Zbigniew Skibko

This script is dedicated primarily to students of an engineering degree, studying at the Faculty of Electrical Engineering of the Bialystok University of Technology, carrying out laboratory exercises under the Erasmus + program. The thematic scope of the script includes exercises related to the construction and operation of power installations and equipment, as well as exercises associated with the testing of the effects of current flow by electrical power equipment. Each of the exercises comprises a theoretical part, in which the information necessary to understand and solve the problem of the exercise, the description of the test stand, the research program and the needed information that should be included in the student report have been presented.

WIDOWNIE WSPÓŁCZESNYCH STADIONÓW. Determinanty i problemy projektowe

Zdzisław Pelczarski

Niniejsze wydanie książki w wersji elektronicznej jest wznowieniem jej wyczerpanego nakładu z roku 2009. Nie różni się ono układem i zakresem merytorycznym od wydania pierwszego, gdyż – pomimo upływu dziewięciu lat – zawarte w tamtym wydaniu treści są nadal aktualne. W przeciągu tego czasu, co prawda, powstało w Polsce kilka dużych stadionów piłkarskich oraz zakończony został ostatni etap przebudowy wielofunkcyjnego Stadionu Śląskiego, a w skali globalnej zbudowano pokaźną liczbę nowych stadionów o podobnej randze i wielkości. Realizacje te nie wniosły jednak istotnego postępu w dziedzinie projektowania samej widowni. Prezentowana praca jest podsumowaniem wieloletnich, praktycznych doświadczeń autora w dziedzinie projektowania i realizacji wielkich widowni, w tym - jednej z największych funkcjonujących w Polsce - widowni Stadionu Śląskiego. Jest zbiorem własnych studiów i badań, towarzyszących procesowi projektowo-inwestycyjnemu etapowej przebudowy tego obiektu w latach 1994-2007, w którym to przedsięwzięciu autor pełnił funkcje generalnego projektanta. W swej podstawowej części stanowi ona kontynuację i rozwinięcie rozważań na temat teorii projektowania wielkich widowni, publikowanych przez współprojektanta pierwotnej formy Stadionu Śląskiego (1956), architekta Juliana Brzuchowskiego. Publikacje te – a ostatnia miała miejsce w roku 1982 – były dotychczas jedynym, szerzej rozpowszechnionym, rodzimym źródłem wiedzy z tej dziedziny.

Concrete Structures

Viktar Tur, Marta Kosior-Kazberuk, Robert Grygo, Andrei Tur, ...

Implementation of the Eurocodes extends to all of the European countries and there are firm steps toward their adoption internationally. As with any design codes, it is important to have an understanding of the principles and background, as well as design aids to assist in the design process. The relevance to train in the use of Eurocodes should be pointed out, especially in engineering schools as a basic course for civil and structural engineering students and as a part of continious professional development courses for engineers and technicians, which are promoted both at national and international levels. This book is directed primarily at civil and structural engineering students, young designers, who require an understanding of the basic theory and a concise guide for design procedure.

Zarządzanie strumieniem wartości. Źródło trwałych korzyści w organizacji

Wiesław Urban, Patrycja Rogowska, Elżbieta Krawczyk-Dembicka

Kluczowym problemem wielu współczesnych organizacji jest dążenie do osiągnięcia trwałych korzyści dzięki dobrze przeprowadzonym i trafnie dobranym metodom doskonalenia. W pracy podjęto próbę dowiedzenia tezy, że tylko działania doskonalące operacje, które prowadzą do realnej poprawy przepływu strumienia wartości w organizacji, przynoszą przedsiębiorstwu trwałe korzyści, bowiem jedynie szybszy, sprawniejszy oraz bardziej produktywny przepływ wartości w przedsiębiorstwie daje trwałe korzyści konkurencyjne oraz ekonomiczne. Zaniedbanie tego ważnego punktu odniesienia podczas wprowadzania projektów doskonalenia organizacji prowadzi do niepotrzebnego ryzyka ponoszenia strat oraz zawodu z nadziei pokładanych we wdrażanych metodach. Monografia prezentuje dotychczasowe osiągnięcia naukowe i aplikacyjne dotyczące metod i technik wykorzystywanych w zarządzaniu przepływem wartości w systemach produkcyjnych oraz usługowych, z uwzględnieniem fazy przepływu prowadzącego do powstania nowego produktu.

Wybrane problemy komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów

Marcin Jurewicz

Motywacją podjęcia tego tematu jest próba wypełnienia istniejącej luki w polskiej literaturze w zakresie komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów. Luka ta dotyczy w szczególności barier w procesie komercjalizacji w tej sferze oraz wskazań, jak je ograniczać. Celem niniejszej publikacji jest opisanie wybranych problemów komercjalizacji wiedzy w obszarze nanomateriałów. Uwzględnienie postulowanych rekomendacji w procesie komercjalizacji w tej sferze ma zapewnić pomyślne urzeczywistnienie tego procesu, a tym samym uzyskanie lub umocnienie pozycji rynkowej przedsiębiorstwa, a także przyczynienie się do unowocześnienia wielu sektorów gospodarki wykorzystujących innowacyjne zastosowania nanomateriałów. Korzyścią procesu komercjalizacji z perspektywy uczelni jest również możliwość wdrożenia rezultatów prac badawczych i rozwojowych.

Dotykowe modele architektoniczne w przestrzeniach polskich miast. Część I. Standardy

Agnieszka Kłopotowska, Maciej Kłopotowski

Architektura jest sztuką szczególną. Dostęp do bogatego i różnorodnego świata dokonań architektury w znacznej mierze determinowany jest wzrokiem. To właśnie za pomocą tego zmysłu „odkrywamy” niezwykłe panoramy, widoki, kadry architektoniczne. Będąc w nich, zmieniamy perspektywę oglądu, by lepiej uchwycić zaprojektowaną formę i przestrzeń. Fotografujemy najciekawsze obiekty i miejsca, by później przywoływać je w wspomnieniach. „Odwiedzamy” je na nowo w albumach, filmach, Internecie. Intencjonalna wizualność architektury czyni z niej sztukę szczególnie trudno dostępną osobom niewidomym i słabowidzącym. W swych relacjach z przestrzenią architektoniczną doświadczają one licznych, niemożliwych do wyeliminowania trudności natury poznawczej, manifestujących się poprzez ilościowe i jakościowe niedobory informacji o otoczeniu zbudowanym. Zależnie od rodzaju wady i stopnia degradacji wzroku ubytki te mogą ujawniać się w różny sposób – prowadząc do nieostrych, fragmentarycznych czy przekłamanych obrazów architektonicznych, a w skrajnych przypadkach – do całkowitej utraty możliwości wizualnej percepcji architektury. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się niewątpliwie osoby niewidome od urodzenia, lub też osoby ociemniałe we wczesnym dzieciństwie, których system poznawczy (a zatem również wiedza o środowisku zbudowanym) ukształtował się bez udziału wzroku. Wyobrażenia surogatowe na temat architektury mogą być u tych osób bardzo ubogie lub w znacznym stopniu odbiegać od rzeczywistości, zaś mentalnym skutkiem tych deficytów mogą łatwo stać się pozbawione treści pojęcia, tzw. werbalizmy. Z uwagi na zasygnalizowane wyżej problemy zdrowotne oraz społeczne pozbawiona odpowiedniego wsparcia osoba niewidząca pozostaje wobec architektury niemal całkowicie bezradna. Specyficzne trudności i bariery percepcyjne czynią z niej beznamiętnego uczestnika widowisk „zaprojektowanych dla osób widzących”. Natomiast ograniczenia i bariery motoryczne utrudniają dotarcie do interesujących obiektów oraz narażają niewidomych użytkowników danej przestrzeni na olbrzymi stres i realne zagrożenia. Szczególną formą tego rodzaju zapisu przestrzeni architektonicznej, a zarazem przedmiotem badań autorskich, których efekty przedstawiono w niniejszej monografii, są dotykowe przedstawienia modelarskie obiektów architektonicznych i urbanistycznych instalowane w przestrzeni zewnętrznej. Obiekty takie, pojawiające się w przestrzeni publicznej wielu polskich miast, począwszy od pierwszych dziesięcioleci XXI wieku, stanowią dzisiaj bogaty i różnorodny pod względem formalnym zbiór odwzorowań wybitnych dzieł architektonicznych oraz licznych obiektów cennych kulturowo.